Onder de titel ‘Blijf van hun avvekaatje af’, schreef leermeester en collega Guido t’Sas pas geleden op zijn weblog het volgende stukje, naar aanleiding van de ophef die ontstond door het ‘nieuws’ dat in een verzorgingstehuis in Maassluis sinds kort een alcoholverbod van kracht was.
‘ Ouderen zouden de alcohol moeten afzweren, zo luidt de nieuwste trend. De eerste gedachte die me bij het lezen van deze berichten opkwam was: blijf van hun avvekaatje af. Laten we het er eens rustig over hebben.
Wel eens zo'n bezoekje of feestje meegemaakt, waarop oma dat gele spul naar binnen werkte? Genietend tijdens de conversatie? Láát ze toch. Er wordt al zoveel als 'ongezond' aangemerkt, dat het leven of wat daarvan nog rest veraangenaamt. Die cultus herinnert me aan een toneelstuk van mijn vader, waarin een oude man zwijgend aardappelen zat te schillen, totdat hij het laatste exemplaar in de emmer gooide met de woorden 'Dan maar kapot!'
Nu ik het toch over m'n vader heb, die haalde de 89. Een van de laatste keren dat ik hem bezocht, daalde hij de trap af grijnzend, met een fles oude jenever als een baby in z'n armen. Hij nipte er meer van dan goed voor hem was, maar bleef helder van geest tot op z'n sterfbed.’
Dat stukje las ik vanmorgen pas, op de dag dat 34 jaar geleden mijn moeder overleed; ze was om mij niet bekende redenen opgenomen in het toenmalige Canisius Ziekenhuis in Nijmegen, en toen ik, reagerend op een alarmsignaal van mijn oudste zus, daar aankwam, was ze juist overleden aan een longembolie.
Ze was 86 jaar en 48 dagen oud – ik hoop die leeftijd op 30 december te bereiken – en ze kon al ruim acht jaar, sinds het overlijden van mijn vader in juni 1982, niet meer zelfstandig wonen, laten we het maar zo uitdrukken. Ze rookte al een tijd niet meer, maar ze dronk steeds vaker graag een biertje.
Hoe ze daartoe kwam is mij niet bekend, ‘bij mij thuis’ werd wijn en grappa gedronken, bij ontstentenis aan dat laatste drankje ook wel eens vieux, in de wandeling cognac genoemd.
Mijn jongste zus – ook alweer negen jaar in de hemel – leidde, als reisleidster, een soort uithuizig bestaan, maar geregeld landde ze voor een paar weken aan in Nijmegen waar ze de regie ter hand nam: dat bier ging als eerste de deur uit en ook overigens zag ze voor mijn moeder toe op wat ze zelf als een gezond dieet beschouwde.
Protesten van de overige kinderen, namelijk dat je iemand die een eind in de tachtig is zijn laatste lolletje niet moet ontnemen, waren wat haar betreft gericht aan dovemansoren. Gelukkig bleef de schade beperkt doordat mijn zus al gauw weer naar haar werk in de skiërij in Zwitserland moest en kon er dus weer een biertje gedronken worden.
Of dat oorzaak is geweest van die fatale longembolie, daar waag ik me niet aan. Maar als het een rol heeft gespeeld: het is een mooie, schone en vlotte manier om aan je onvermijdelijke einde te komen.
Ik neem er nog eentje en hoop dat die embolie nog lange tijd uitblijft, en ik denk dat Guido er net zo over denkt, want hij is al 90 jaar.
Proost!