Vanmorgen een artikel in de Volkskrant, waarvan je je afvraagt: heeft de betrokken redacteur/verslaggever zich echt niet verdiept in de materie?
Eigenlijk zou je na het lezen van de ‘koppen’ boven artikel al moeten stoppen. Daar staat namelijk: ‘Hef regeling zonnepanelen voor huishoudens op’ en de tweede zin van de onderkop luidt: ‘Bij veel zon kan het stroomnet de geleverde warmte niet meer aan’.
Er bestaat helemaal geen ‘regeling zonnepanelen’. Dat suggereert dat er subsidie in het spel is. Ik produceer zelf stroom, met geheel door mijzelf betaalde zonnepanelen. Van die stroom gebruik ik een deel zelf en een deel lever aan het stroomnet. Ik word dan ook voor de fiscus aangemerkt als ‘ondernemer’ en moet BTW afdragen. (Dat ik nooit aan de ondergrens voor btw-heffing kom, doet niet ter zake.) Ik krijg van de stroomleverancier een spotprijsje per geleverde kilowatt, van 11,8 eurocent. Onderhandeling daarover is niet mogelijk.
Het is inderdaad waar dat ik ook alleen maar stroom produceer wanneer daar de minste vraag naar is, namelijk overdag als de zon schijnt. Omgekeerd geldt hetzelfde. Maar hoe dan ook: de geleverde stroom – vorig jaar in mijn geval ongeveer 4000 kilowatt – hoeft niet meer opgewekt te worden in de centrale, die bespaart dus gas of kolen. Ik neem dan ook niet aan dat de stroom bij aankomst wegens overproductie wordt weggegooid. Of die centrale opslagmogelijkheid heeft, weet ik niet. Maar de turbines in de centrale kunnen door de zonnepanelen wat langzamer draaien of zelfs even uit. Bespaart gas, kolen of hout.
Niettemin: opslagmogelijkheid aan huis zou voor mij een uitstekende vervanging zijn voor de levering aan de centrale. Maar daar hangt een prijskaartje aan dat de eigen stroomproductie voor mij vrijwel zinloos maakt – ik moet een elektrische auto kopen die voldoende batterijcapaciteit heeft om de overproductie te kunnen opnemen, een investering van gemiddeld een halve ton, en dan heb je nog geen auto want die moet overdag de stroom van het dak opslaan en dus thuisblijven. En anders is er een mogelijkheid om batterijen te kopen waarin je de stroom opslaat voor later gebruik – wassen, drogen, de elektrische auto opladen, of alsnog levering aan de centrale. Maar deze accu’s zijn flink aan de prijs om niet te zeggen stinkend duur, er geldt voor één bepaald gangbaar type dan ook een terugverdientijd van 15 jaar.
Dus waar Tjerk Gualtherie van Weezel van de Volkskrant zijn wijsheid vandaan haalt over ‘subsidie door arme mensen zonder zonnepanelen aan rijke mensen die zonnepanelen hebben’ – het staat er niet letterlijk maar het artikel komt daar op neer – ik snap er niets van. Gualtherie lijkt in de veronderstelling te verkeren dat het verkopen van zelf opgewekte stroom een soort gunst is aan de eigenaar, en dat die gunst betaald wordt door de schatkist, dus door mensen zonder zonnepanelen. (Ik ruik hier iets volksmennerij-achtigs).
Het gaat er om, denk ik stiekem, dat de stroomleveranciers af willen van dat leveren van stroom door producenten op wie zij geen invloed hebben.
En Tjerk moet nog even bijgebracht worden dat zonnepanelen geen warmte leveren – ze hebben zelfs een hekel aan warmte, de productie van stroom gaat erdoor achteruit – maar zonnestraling, hetgeen geheel iets anders is.