‘Beste Sante,
Geval van serendipiteit. Was bij Kon.Bib. op zoek naar aanvulling voor oud interview ooit met Drees sr. ("Nederland is vol", 1979, jawel) en kwam vervolgens in de Handelingen van de jaren vijftig dit tegen. Naturalisatie, geen idee of dit tegenwoordig in de Kamer nog een hamerstuk is.
Het is dat de naam SB er zo pregnant boven stond, anders zou ik dit wetsontwerp rap over het hoofd hebben gezien. Misschien iets voor het familieplakboek, als het document nog niet in je bezit was.
Geen dank, de service is gratis.
Wees gegroet - en wel hartelijk,
BenH’.
Dit is de tekst van een mail die ik op 18 september 2018 ontving van Ben Herbergs in Rotterdam.
Het stuk waarvan hij gewag maakte was een exemplaar van de Staatscourant van, ik meen, 20 juli 1956, bevattende het officiële bericht van de naturalisatie van mijn vader tot Nederlander (en van mij, mijn moeder, een minderjarig zusje en een dito minderjarig broertje, maar die werden niet genoemd in het staatsmededelingenblad). Ik moet hier trouwens in mijn zogenaamde archief (een berg ouwe papieren en foto’s) het originele exemplaar nog hebben, ik zal het te zijner tijd eens opzoeken, bijvoorbeeld in 2026, wanneer wij kunnen stilstaan bij het feit dat ik van mijn dan 88 jaar er 70 Nederlander zal zijn geweest.
Ik begin hier nu over nadat ik hedenochtend in de Volkskrant de overlijdensadvertenties aantrof van Ben Herbergs, inmiddels 75 jaar oud. Ik wist dat hij een spectaculaire carrière achter de rug had met een oeuvre waar je werkelijk u tegen zegt en waarvoor ik kortheidshalve verwijs naar het betreffende lemma op Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Ben_Herbergs.
Daar had het niet naar uitgezien toen, ik denk in 1968, Ben Herbergs, vers van het met vrucht doorlopen gymnasium, op de redactie van het Limburgs Dagblad in Heerlen verscheen, een grote, fors gebouwde jongeman met helblond haar. Hij was geboren in de gemeente Eygelshoven (tegenwoordig onderdeel van de gemeente Kerkrade) en hij sprak met een sterk, door de rest van de redactie als ‘Kerkraads’ afgedaan accent. Ook bleek hij nogal wat limburgismen te verwerken in de weinige stukjes die hij schreef, alvorens hij van de zijde van de hoofdredactie het advies kreeg een ander vakgebied te kiezen. (Die zelfde hoofdredactie had kort daarvoor meine Wenigkeit binnengehaald.)
Waarna Ben dus de boven aangehaalde carrière begon, als ik me goed herinner bij Het Vrije Volk. Hij maakte daarnaast dus ook nog furore met het Rotterdam Poetry Festival. Sporadisch kwam ik zijn naam dan ook nog wel eens tegen. Tot ik boven aangehaald mailtje ontving, nota bene één dag vóór de 115de verjaardag van mijn vader (ik ben gek op nummers, data en kentekens.)
Naar aanleiding daarvan heb ik Ben aan de telefoon gehad (dat deed je gewoon nog, in 2018) waar mij opviel dat van een Kerkraads accent geen spoor meer ter bemerken viel, en waarbij wij tevens afspraken dat Ben, als hij eens zijn geboorteplaats Eygelshoven zou bezoeken, mij in mijn woonst, gelegen op minder dan tweehonderd meter van de grens van de voormalige gemeente Eygelshoven, zou benaderen voor een ongetwijfeld nostalgisch oudemannengesprek.
Daar gaat het, vrees ik, niet meer van komen.
Maar dan toch nog even: Ben vertelde me ook dat hij dat exemplaar van de Staatscourant had aangetroffen in een printer bij de KB. Wie had dat daar achtergelaten? Het is natuurlijk niet zo gek dat iemand vergeet het gekopieerde weer op te bergen, maar wie wil er nu weten wie er in juli 1956 genaturaliseerd was tot Nederlander? Ja, mijn vader, en negentien anderen. Efficiënt, waren ze toen, ze pakten er gewoon twintig tegelijk, noemden alleen degene wiens naam met een vroege letter uit het alfabet begon, bijvoorbeeld de B van Brun, allemaal in een klein zakje en in de Staatscourant, Wij, Juliana, etc en drukken maar.
En dat allemaal zonder computer. Of printer.
Wat speelde zich daar af?
_________