Het is natuurlijk te gemakkelijk om na het eerste gesprek met Remkes met enkele boeren meteen te zeggen: dat wordt dus weer op de lange baan geschoven. Hoewel dat ook letterlijk zo is: de deadline voor de stikstofresultaten is weer opgeschoven naar 2035. Blub blub.
Dezer dagen plaatste iemand de volgende grap op sociale media: ‘Boeren komen met compromis voor stikstofcrisis: alle overheidsplannen van tafel en precies doen wat wij zeggen’. Je zou het inderdaad een compromis kunnen noemen: halverwege tussen alles opschuiven naar een verre toekomst (waarna afstel) enerzijds en vanaf nu alle mest en puin routinematig afladen op auto- en andere wegen en in natuurgebieden.
Maar dan vinden de burgers die menen dat de lucht en het water schoon moeten en ook de grond niet verder verpest mag worden (voor zover de burgers iets vinden als ze niet aan de volgende vliegreis denken en aan de betegelde tuin) ineens een paar onverwachte en op zich heel vervelende bondgenoten: de inflatie, de energiecrisis, de oorlog in Oekraïne.
Vanmorgen keek ik op enkele websites die vers vlees te koop aanbieden. Wagyuvlees (vlees van een Japans rund) kost al een poosje 200 euro per kilo; ik zag een Uruguayaanse ossenhaas van 100 euro per kilo. Kip en varken tonen veel bescheidener prijzen, maar hebben ook niet stilgezeten. Het zal nog even duren voor de consument in de gaten krijgt dat het afgelopen is met allerlei luxe gevreet en gezuip, gewoon omdat de portemonnee het niet meer aankan. Maar dan heb je de poppen aan het dansen.
Minder eten is voor velen nog een brug te ver, maar goedkoper eten kan. Het moment is niet ver meer dat we mensen in de afvalbakken van supermarkten en slachterijen zien duiken om hun bloedjes van kinderen van de hongerdood te redden. (Nou ja, je begrijpt wel hoe een columnist die zijn lezers wil boeien dat bedoelt.)
Mijn stelling is trouwens dat de inflatie eigenlijk niet bestaat. Shell en de supermarkt maken veel ineens meer winst. ‘Komt door de inflatie’, zeggen ze unverfroren. Je maakt mij niet wijs dat ze elkaar niet knipogend aankeken toen sommige prijzen inderdaad door oorzaken van buitenaf gingen stijgen en zonder er veel woorden aan vuil te maken verhoogden ze meteen álle prijzen. De aandeelhouders vinden het fantastisch en dat zijn dan ook meteen daardoor de enigen die zich nog een leuk Uruguayaans stukje vlees kunnen veroorloven. Tegen de werkende bevolking werd intussen gezegd dat looneisen ongewenst is want dat leidt maar tot meer inflatie.
Maar dan hadden ze toch buiten de werkende mensen en de vakbonden gerekend en die zijn nu in de slag voor de herinvoering voor iets van vroeger: de prijscompensatie, een systeem dat prima werkte.
Niettemin zal de consumptie dalen, zullen de mensen in de winter wintergroente eten en in de zomer zomergroente – als je veganist wordt wil je trouwens kwaliteit en geen tomaten die in water zijn gegroeid en gemest met vismeel.
Maar ik dwaal een beetje af.
Op het Nederlandse kluitje zit maar liefst 0,4 procent van de wereldbevolking, en die laatste is nog altijd van mening dat een paar grote oorlogen nog wel even uitgevochten moeten worden, dat iedereen éénmaal in zijn leven een auto bezeten moet hebben en dat een vuurtje van stookolie in de keuken of van hout op het erf heel normaal is en ten eeuwigen dage in orde zal zijn.
Zwijgen wij nog van de grote delen van de wereld waar het veevoer voor West-Europa en Noord-Amerika wordt geteeld ten koste van oerbossen en dat het niet lang meer duurt voor de zeeën dood zijn, mitsgaders al het kostelijke leven daarin.
Maar mij kan het weinig schelen. Tegen de deadline voor de stikstof, 2035 zal ik wellicht de pijp al aan Maarten hebben gegeven, zeker als die deadline nog even wordt opgeschoven naar 2050. Honderdtwaalf jaar, dat haal ik zeker niet.
Maar mijn kleinkinderen zijn dan net tussen de 30 en de 40.
Ik moet er niet aan denken.
_______
Laatste reacties