Het treft je toch als een mokerslag. Op zo’n zondagmorgen, waarop je vrees over de invloed van een paar graden vorst op gevoelige planten in de tuin eigenlijk je hele aandacht opeist, die foto.
Een desolaat stuk asfalt. Het is nat. Er staan wat zielige struiken langs de weg. Ervoor ligt iets. Een paar autobanden, met daar bovenop een stuk zeil, een afdekzeil van stug canvas, schat ik, en in dat doek een paar onregelmatigheden, punten die omhoog steken.
Op de volgende video staat een man met grote ogen voor dat geheimzinnige hoopje, zelden iemand zo ontdaan gezien, hij praat.
En dan het zakelijke bericht, een tweet van een Brits persbureau.
Ik heb vanmorgen op de radio al gehoord dat de Russische troepen die omgeving van Kyiv ontruimden hebben huisgehouden in de dorpen: de burgemeester van een van die plaatsen, Bucha, onthoud die naam, meldt dat de Russische soldaten bij hun vertrek honderden burgers hebben doodgeschoten, ‘de straten liggen bezaaid met lijken’.
Ja, verschrikkelijk. Ik bedenk nu dat ik dacht: laat zien dan – omdat het zo moeilijk de bevatten is.
En dan zie ik die foto. Die banden, die desolate struiken, dat doek met die geheimzinnige punten.
Nee, ik ga die foto hier niet overnemen. Eigenlijk zegt hij ook weinig. Iemand op Twitter schrijft: dit is niks, laat zien, zo kunnen ze makkelijk zeggen dat het gefaket is’. Alsof het beeld zonder die doek ook niet gefaket zou kunnen zijn.
En dan dat bericht van het Britse persbureau, dat verklaart wat we zien.
‘Russische soldaten hebben in de buurt van Kyiv een auto met daarin vijf vrouwen aangehouden. Voordat de Russen vertrokken hebben ze de vrouwen, dood en naakt, op een stel autobanden gelegd, kennelijk in een poging de lijken te verbranden.’
Een Duitse twitteraar: Dat wisten we toch over het einde van de Tweede Wereldoorlog, toen die Russische soldaten massaal Duitse vrouwen verkrachtten’. Of die van jullie zulke lieverdjes waren, denk ik dan toch even.
Schaakkampioen Gary Kasparov twittert: ‘Brace yourselves for more atrocities by Putin’s invaders. This is not only barbarity, but impunity. They believe they will face no consequences, and it starts at the top with Putin, on down to the soldiers who did this.’
En dan is een stroom foto’s van stapels lijken, waaronder naakte baby’s, mensen doodgeschoten met hun handen op de rug gebonden, bijna komische beelden van een dode naast een omgevallen bureaustoel, en iemand die kennelijk eenvoudig van de fiets is geschoten. Die detailfoto van een vrouwenhand met zorgvuldig gemanicuurde en roodgelakte nagels – het laatste was ze deed was graaien in de losse asfaltkorrels van een opgevroren weg. Ik durf niet verder te denken.
Iemand schrijft dat dit een schandvlek is die de Russen voor eeuwen zal blijven aankleven, maar ja – dat vinden wij ja, maar ruim de helft van de bevolking van de wereld, de Chinezen en de Indiërs en zo nog het een en ander, zullen graag geloven dat het hier gefakete beelden betreft. En vinden het sowieso van de categorie ‘schouders ophalen’. Of waarschijnlijker: krijgen er nooit iets van te zien.
Dan moet ik het maar zeggen. Wat je er ook van denkt: uitroeien dat zootje.
Volgende vraag: maar hoe dan?
________