SanteLOGie

De vaderlandse geschiedenis

Toen Josif Wissarionowitsj Dzjoegasjwili, beter bekend als Josef Stalin, op de ochtend van 5 maart 1953, tegen het middaguur niet, zoals tot dan gebruikelijk, tevoorschijn kwam uit zijn kamer in zijn datsja in Koentsjewo, een buitenwijk van Moskou, durfde niemand de deur te openen. Stalin was meestal tot diep in de nacht op, hem in zijn slaap storen durfde niemand: hij had al voor minder mensen laten fusilleren of naar Siberië gestuurd. Pas toen hij een dag later nog niet naar buiten was gekomen durfde men voorzichtig de deur te openen; Stalin lag dood op de vloer. Zijn doodsoorzaak is officieel bekend gemaakt als ‘hersenbloeding’, maar er is een hardnekkig verhaal dat Lavrenti Beria, hoofd van de KGB, er lucht van had gekregen dat hij op het punt stond in ongenade te vallen, en Stalin vóór was geweest door hem te vergiftigen.

Dat zou voor Beria geen buitengewone actie zijn geweest, lees daarover bijvoorbeeld de roman Het achtste leven van de Georgische schrijfster Nino Haratisjwili.

Of het verhaal over zijn rol bij Stalins dood waar is of niet, Beria heeft er in ieder geval zijn trekken thuis gekregen in de vorm van pistoolschot in het voorhoofd, waarbij hij gilde als een varken.

Ik wil hier maar aannemelijk maken dat de Russische Mens wel uitkijkt de Grote Leider met hem onwelgevallige berichten tegen zich in het harnas te jagen. En dat je in die sfeer ook het bericht moet bekijken dat hoge functionarissen van het huidige ministerie van Defensie in Moskou het niet in de Russische folklore vonden passen president Wladimir Wladimirowitsj Poetin op de hoogte te brengen van de minder succesvolle exploten van zijn onoverwinnelijke leger in Oekraïne.

Als het waar is wat de Britse geheime dienst inmiddels geconcludeerd heeft, moet Poetin, bij het vernemen van het geringe enthousiasme dat zijn Onoverwinnelijke Strijdmacht aan de dag legt in Oekraïne, hoofdschuddend teruggelopen zijn naar zijn bureau van waarachter hij zijn dienaren liet merken wie hier eigenlijk de baas is.

Intussen zet president Zelensky zijn tournee langs wereldparlementen voort waarbij het een nieuwe sport onder politici is: welke feiten uit onze geschiedenis zal hij gebruiken om ons ertoe te brengen nu eindelijk eens in te grijpen in de oorlog die Rusland voert in Oekraïne?

Voor Nederland lag het voor de hand dat Rotterdam en MH17 werden genoemd, maar de aprilgrap in zijn rede was uiteraard Den Briel: op 1 april (1572) verloor Alva zijn Briel (knipoog knipoog). Maar Nederland bestond nog lang niet. Dat daarbij de Spaanse agressor een gevoelige klap toegebracht werd door te tonen dat het land onafhankelijk te willen zijn, dat is, de kijkers naar de serie Het verhaal van Nederland zullen wel weten dat Daan Schuurmans – de enige die aan het woord komt in die serie, hebben jullie dat wel eens gemerkt? – dat iets meer genuanceerd heeft verwoord; dat hele geval was eerder een onderlinge twist om de macht. Maar goed, waarom zouden ze dat in Oekraïne moeten of kunnen weten.

Je kunt het ook positief bekijken en het geruststellend vinden dat Zelensky niet over tulpen, klompen, kaas en Cruijff is begonnen.

Maar even voor de zekerheid, geen misverstand daarover: Zelensky heeft hartstikke gelijk dat hij ons daadkrachtig aan zijn kant wil zien en Diederik den Ezel is een verachtelijke lafbek.

En zelden in de wereldgeschiedenis is er zo geestdriftig ovationeel geapplaudisseerd voor een buitenlands staatshoofd dat onze vaderlandse geschiedenis in hoofdpunten uit zijn hoofd kent.

_____

hhBest

Boek & Film 

Bezint eer ge begint

Door Peter Stiekema

'Visite en vis blijven maar twee dagen fris' Dat is een spreekwoord waar ik mij al mijn hele hele leven aan tracht te houden. Ik acht het dan ook volstrekt begrijpelijk en heel normaal dat diverse gezinnen die vluchtelingen uit Oekraïne gastvrij hebben opgenomen, daar binnen relatief korte tijd spijt van krijgen.

Persoonlijk zou ik er dan ook nooit aan zijn begonnen.

Je haalt volstrekt vreemde mensen in huis, van wie je de taal niet verstaat, laat staan spreekt en die er ook heel andere gewoonten en normen en waarden op na houden. Bezint eer ge begint is een ander gezegde dat me in dit verband spontaan invalt. Zeker als ik al die gruwelverhalen leest in de kranten. Zo vernam ik de geschiedenis van een gastgezin dat een ouderpaar en hun vier kinderen in huis nam. En als klap op de vuurpijl hoorden bij dat gezin ook nog eens 19 poedels, die allemaal in de tuin poepen. Zelf heb ik drie honden en drie katten, dus ik weet wat dat aan poepscheppen in moet houden. Geef mijn portie maar aan Fikkie, hoor ik u zeggen.

Zo ontstaan er ruzies over de maaltijden, over het langdurig douchen en het dure Russische gas, over de afstandsbediening van de televisie, over het gebruik van de telefoon en internet. Het slaan met deuren, het de trap op- en afhollen, het laat naar bed gaan en harde muziek. Het niet schoonmaken van de toiletten. Om maar wat te noemen. Brrr, ik moet er niet aan denken.

Mijn vrouw overwoog in een zwak moment nog wel even een of twee Oekraïners gastvrij op te nemen maar toen ik dat met onze huisdieren overlegde wees het zestal haar bijna de deur. Zij moesten er echt niet aan denken. Onze oudste hond wees met haar rechter voorpoot naar de openhaard  en blafte: 'Eigen haard is goud waard en dat wil ik wel zo houden'. En daar kon ik uiteraard geen nee tegen zeggen. Want die eigen haard, die ik niet met anderen hoef te delen, is ook mij veel waard. 

Fietsen en cultureel toeëigenen

Ze waren met zijn tweeën, twee keurige dames van zekere leeftijd, ze zwierden, sportief half naar links hangend, ook keurig veel te links door de bocht de parkeerplaats van het winkelcentrum op, allebei een elektrische fiets.

Zouden die echt denken dat ze qua lichaamsbeweging goed bezig waren? En ook qua milieu?

Ze waren veel te snel en ik was te voet, anders had ik ze nog wel even een lesje willen leren, als ze tenminste de moderne versie van wijlen de Kaptein Mobylette, Berini of Solex even aan de kant hadden willen zetten.

Of ze wel wisten hoeveel stroom die dingen gebruiken? Ik vind daar niet veel over, de website van Omroep Max maakt melding van 10 eurocent per lading, en daar kun je 35 kilometer mee fietsen.

Ik kan dat nauwelijks geloven maar ik heb geen tegenargument, dus vooruit maar. Er zijn drie miljoen elektrische fietsen in Nederland (and counting) dat wil dus zeggen: eenmaal in de week opladen koest dus wel 300.000 euro. Anderhalf miljoen kWh per jaar. Noem het maar niks… o wacht.

Sorry, ik was even weg om een stuk in de NRC van heden te lezen dat gaat over culturele toeëigening, een begrip dat thuishoort in het wokenessgebeuren. Drie dames, bekend uit het bonte gezelschap van mensen die in Nederland over voedselbereiding schrijven, discussiëren in dat bij wijlen hilarische artikel over deze ‘problematiek’.

Ik moet even waarschuwen: ik ben niet zo erg van de wokeness. Ik vind wel dat discrimineren niet mag, en wel alle kanten op. Met dat laatste bedoel ik: dat wokeness niet zo ver mag gaan dat het de mensen plotseling vrij staat tegen blanken te discrimineren, onder andere door ze ‘witten’ te noemen. (Dat is overigens een eigenaardig verschijnsel: er is, buiten Nederland en een deel van Zuid-Afrika, geen land ter wereld waar onderscheid wordt gemaakt tussen blank en wit. Maar dit terzijde.)

Culturele toeëigening is, begrijp ik: gewoonten, of zoals inj dit geval gerechten of onderdelen daarvan gebruiken, zonder exact te vermelden uit welk land of zo je wilt, cultuur, het recept of ingrediënten afkomstig zijn.

Begin daar maar eens aan. Bijvoorbeeld door het ‘probleem’ te verbreden door te willen dat bij elk woord in, bijvoorbeeld, het Nederlands, wordt vermeld uit welke taal het ooit geleend is. Ik noem als voorbeeld het woord tafel, dat ooit uit het Latijn werd geleend, vermoedelijk omdat je, vóór die lening, bij ontstentenis van een dergelijk meubel, in Nederland van de vloer kon eten. Interessant voorbeeld: het Nederlandse woord bolwerk ging ooit naar Frankrijk en werd daar boulevard en kwam onder die naam terug naar Nederland voor een geheel ander begrip.

Grootscheepse culturele toeëigening vindt in Nederland in tsunami-achtige vorm plaats door leenwoorden uit het Engels te gebruiken – het Engels zelf is een taal die zonder leenwoorden uit andere talen zelfs vrijwel niet meer zou bestaan.

Maar goed, het ging dus over eten, en de culturele toeëigening daarvan zonder bronvermelding door de witte medemens.

Die toeëigening vindt mijns inziens vooral plaats doordat de inheemse keuken niet verworpen hoeft te worden, maar wel een zeker fantasieloos waasje over zich heeft, waardoor je al snel grijpt naar verrassingen van over de grens. Interessant is dan vooral dat de Nederlander de neiging heeft een goed idee uit verre gewesten grondig te verminken alvorens er de lepel in te zetten.

Ik noem macaroni- en spaghettigerechten die worden bereid met dezelfde bak groente waarmee de Nederlander denkt nasi goreng te kunnen maken. (Ze schrijven ook vaak spagettie.) Ik noem ook de croissant waar de Fransen eeuwenlang genoegen mee namen als een kruimelig broodje om in de slappe koffie te soppen, en waar in Nederland een soort ‘broodje gezond’ mee wordt gemaakt, met een vulling van onder andere de Franse kaassoort brie en een hardgekookt ei.

De wokers zijn natuurlijk van mening dat dat laatste dan weer een belediging is van het Franse origineel, en dat is ook zo, maar wat heb je eraan dat je dat weet? Belediging is een klachtmisdrijf, maar iets anders dan een medemens kun je niet beledigen.

Dus terug naar de elektrische fietsen. Dat is een veel groter probleem, omdat al die ouwe mensen er veel te hard mee rijden. Maar dat is misschien iets voor een latere gelegenheid.

_____

hhBest

Boek & Film 

Gun u de tijd voor de zomer

De Ruttedoctrine werkt eigenlijk heel goed, als je persoonlijke motto is: van uitstel komt afstel.

Neem nu de zomertijd.

Ik kan me nog vagelijk herinneren dat vorig jaar om deze tijd de tendens op de sociale media was: als je vóór de wisseling van de ‘normale’ tijd naar de zomertijd was, dan kwamen ze wel even bij je langs om je een knal voor je harses te verkopen. Want van de tijd blijf je af en we laten ons door het dictatoriale regime in Den Haag onze nationale tijd niet afpakken.

Ik meen me zelfs te herinneren – corrigeer me als ik het fout heb – dat die discussie al op 1 januari begon, maar het verschil was natuurlijk wel dat iedereen zich toen wegens lockdown thuis achter zijn toetsenbord kapot zat te vervelen en dan krijg je dat. Ik bedoel, op een gegeven moment krijg je echt genoeg van dat gepomp op de pornosites (heb ik uiteraard van horen zeggen.) Tijd voor iets anders.

Dit jaar bleef het vrijwel helemaal rustig. (Ook al door het mooie weer, natuurlijk.)

Wel waren er weer enkele pseudodeskundigen die vonden dat er meer wilde dieren werden doodgereden, omdat dieren zich nu eenmaal niks aantrekken van klokken en zo; de meeste zijn te stom oi te kunnen klokkijken.

En dan waren er nog die het probeerden met ‘van slag raken’ van kinderen.

Maar dat was het dan.

Als je maar lang genoeg zwijgend wacht, gaat elk ongenoegen over. Denkt Rutte.

Waar ik dan weer nieuwsgierig naar ben: hebben ze in Oekraïne een paar minuten wapenstilstand gehad om de klok vooruit te zetten? Of slaan ze het dit jaar over? En hoe zit dat in Moskou? Even kijken – in Moskou is het een uur later dan bij ons, in plaats van twee uur in de zomertijd, wij komen elkaar als het ware tegemoet. Want in Moskou doen ze niet aan zomertijd, dat mag namelijk niet van de patriarch.

Afgelopen nacht gebeurde er in het anders zo vredige Landgraaf iets eigenaardigs. De twee weerstations gingen keurig om 02.00 uur naar 03.00 uur, maar de twee stationsklokken gingen pas om 03.05 uur naar 04.05 uur. Niet dat ik al die tijd ben opgebleven, maar twee strategische plasjes doen de truc. Eh, ik bedoel, zijn voldoende. Dat verdomde Engels ook.

Ander onheil is onderweg, met name voor wie dit jaar eindelijk weer eens naar Italië gaat. In Nederland zou het NOS Journaal nooit berichten dat ‘de schoolreisjes weer beginnen’, maar het Italiaanse journaal doet dat wel degelijk, inclusief op een urenlang meelopende banner onderaan het beeld – en ik weet uit ervaring (zie mijn stukje uit mei 2018) dat dat geen overbodige luxe is. In april en mei gaan honderdduizenden Italiaanse kinderen per bus, trein, boot en vliegtuig onderweg, allemaal onder het motto ‘kennis is macht’ en verder om de tent eens duchtig op stelten te zetten.

En zoals alle kinderen zich gierend op de dijen te slaan bij het aanschouwen van de geslachtsdelen van beroemde beeldhouwwerken die ze voor de kunst- en geschiedenislessen moeten aanschouwen.

PS: Officieel doen ze in Oekraïne mee met de wisseling naar zomertijd. Ik lees nu dat het dit jaar is overgeslagen. Interessant detail: in Donetsk, Luchansk en de Krim houden ze de Moskoutijd aan.

Nou ja, kijk maar wat je met deze informatie kunt.

______

hhBest

Boek & Film 

Het rijk der horken

Voor mij altijd een onwrikbaar principe geweest: nooit groepen mensen over één kam scheren.

Het wordt steeds moeilijker zulks vol te houden, onder de huidige omstandigheden.

Ik begin te geloven dat ik een menselijke eigenschap hardnekkig heb ontkend en dat is het wantrouwen tegen alles dat vreemd is. Iedereen is ermee behept, het is vermoedelijk zelfs een eigenschap die bij afwezigheid ervan de mens een andere diersoort zou maken. Die eigenschap bestaat uit twee delen: wantrouwen in het algemeen tegenover veemdelingen die je nog niet doorgrond hebt, en een collectief wantrouwen tegenover een collectieve vijand.

En dan is er nog iets: dat is de grijsruggorilla die het in zijn hoofd haalt zijn positie uit te buiten door zich te richten op heel zijn eigen clan, die braaf samendromt tegen de clans van buiten.

Tot zover een lesje culturele antropologie van de koude grond, dat mij toestaat voor actuele doeleinden samen te vatten: de Russen zijn een volk van botte boeren die, aangevoerd door een eigen versie van het christendom, zeker weten dat ‘die anderen’ het op hun bestaan, hun centen, hun kinderen gemunt hebben.

Er zijn, buiten de nu woedende oorlog, wel puntjes aan te wijzen die me een beetje gelijk geven. Ik doel op de bekende verhalen uit Turkse all-in resorts – ’s morgens komen de Russische toeristen op tijd uit bed voor het ontbijt, vegen het ontbijtbuffet leeg in een paar tassen en vertrekken naar hun kamers, de overige toeristen hongerig achterlatend.

Daarnaast zijn ze, daar hoef je niet veel onderzoek voor te doen, als ze eenmaal door meedogenloos zakendoen onbeleefd rijk zijn geworden ordinaire patsers blijken die alleen maar de duurste champagne drinken, hun villa’s inrichten als de eerste de beste woonwagen en op vakantie gaan in gebieden waar veel toeristen komen die mogen toezien hoe ze varen met hun miljoenenjachten en hun bijpassende helikopters.

Vladimir Poetin ziet dat laatste met lede ogen aan: de echte Rus is een vrome Moskous Orthodoxe christen die slechts de oorsprong van zijn godsdienst, in dit geval het centrum van de hoofdstad van Oekraïne, wil bezitten en in zijn botheid niets anders weet dan op de manier van Stalin – de manier van de voor- voor- vorige oorlog, met middelen die alleen een Russische botte boer kan waarderen: tanks van zestig ton die gemakkelijk te besturen zijn door jongens, halve analfabeten uit de onmetelijke dieptes van het grootste land van de wereld. De subtiliteit van de elektronische oorlogvoering is niet besteed aan Vladimir Poetin, die zichzelf de vleesgeworden Vadertje Rusland vindt: dat doen die gedegenereerde homo’s maar in West-Europa, met hun verwijfde klimaat en hun volgevreten zelfgenoegzaamheid. En hun zeehavens.

Intussen raken wij hier, in het westen van Europa, het nietige aanhangsel van het grote Rusland, steeds verder af van het heilige christendom. Ook al een reden tot Moskouse ‘bezorgdheid’.

Ik heb zowel in Moskou als in Kiev, o sorry: Kyiv op zondagmorgen kerken gezien waar de oervrome bijna kruipende mensen – toegegeven: voornamelijk oudere vrouwen – bijeendromden voor het door een gordijn onzichtbare altaar waar de priester zich uitput in eindeloze, met diepe mannenstem gezongen liederen.

In de negentiende eeuw deed zich een opmerkelijke ontwikkeling voor in Rusland: het land raakte verdeeld in enerzijds slavjanofilstwi – mensen die geloofden in een groot Slavisch rijk, waar alle Slaven – Serviërs, Russen, Polen bij hoorden. Die richting vond vooral aanhang op het platteland, voor zover die daar doordrong. In de steden daarentegen was een tegenbeweging aan de gang, die van de zapadisti, zapad is ‘het Westen’, mensen die een bredere blik op de wereld hadden en wel wat zagen in de vrije wereld van West-Europa.

Een scheiding der geesten die in Rusland nog altijd bestaat, en die je sinds jaar en dag en in toenemende mate overal in de wereld tegenkomt: de stad tegen het platteland.

In Rusland zit een krankzinnige heerser op de troon die in zijn verknochtheid aan het Rus zijn zelfs zover gaat het toppunt van verwijfdheid – de computer, het internet – aan zijn laars te lappen en verhalen houdt over het Grote Rusland en Oekraïne als de bakermat van datzelfde Rusland.

Zou het waar zijn dat superieure antitankgranaten en luchtafweerraketten uit het gedegenereerde Westen dan toch het pleit beslissen tegen negentiendeëeuwse monsterlijkheid tegen vrouwen, kinderen, zieken en hulpverleners? Het zou wel mooi zijn, maar we moeten wel even wachten voor we die conclusie kunnen trekken. En opgelucht (een beetje) herademen.

_______

hhBest

Boek & Film 

Zie het eens genuanceerd

Het nadeel van zo’n grote oorlog is, dat je het ongeveer nergens anders over kunt hebben. Ik heb het idee dat ik de belangrijkste aspecten sinds 22 februari wel even aan de orde heb gesteld, en dat ik nu in herhaling zou gaan vervallen – als ik dat al niet gedaan heb.

Maar toch: vanmorgen zag ik in de krant een paar berichten waarvan ik enorm hoop ze echt waar zouden zijn; een Russische tankbemanning zou zijn tank voor tienduizend dollar aan een paar voorbijkomende Oekraïners hebben verkocht. Helaas heb ik bij dat prachtverhaal een paar bedenkingen; bijvoorbeeld: hadden die lui zomaar tienduizend dollar op zak? En wat deden ze met die bemanning, en met de tank? Graag zou ik hier bekend kunnen maken dat ze het daarna van die tienduizend dollar (dus met die Russen) op een zuipen zijn gaan zetten in een aanpalende kroeg, maar dat soort details vermeldt het bericht helaas niet.

Ook niet over het bericht dat aan Russische piloten een miljoen dollar zou zijn geboden als ze hun Soechoi ergens in Oekraïne zouden laten landen en dan met dat miljoen linea recta naar een zonovergoten Grieks strand waren vertrokken. Op zich zou het een goed plan zijn, maak er desnoods tien miljoen van, dat is nog altijd een koopje bij de schade die dat vliegtuig nog had kunnen aanrichten. (Ik hoor berichten dat tot nu toe voor 500 miljard schade is aangericht – in Brussel, bij de EU, zijn ze al aan het rekenen waar ze al die poen voor de wederopbouw van het land vandaan zullen halen.)

Het regionale ochtendblad interviewde een voormalige Maastrichtenaar die al vele jaren een grote boerderij heeft in het midden van Oekraïne. ‘Ik hoor wel steeds luchtalarm, maar verder niks.’ Logisch eigenlijk, op de kaart van Frankrijk geprojecteerd speelt de oorlog zich af in Marseille, Bordeaux en Straatsburg en wat tussenliggende gebieden plus de omgeving van Parijs. Dan blijft er genoeg Frankrijk over om in september een enorme wijnoogst binnen te halen. Dat gaat die Maastrichtenaar ook doen. En de boer, hij ploegde voort.

Dagdromen kan verder geheel gratis.

Maar toch: zou er nu echt geen groep vooraanstaande Russen zijn die zich de ogen uit de kop schamen en zien aankomen dat hun land voor lange tijd een paria zal zijn, als er niks gedaan wordt? Nou dan, wat houdt jullie tegen?

Nog iets waar ik wel eens aan denk: aan de geweldige Amerikaanse presidenten Kennedy, Johnson en zo nog het een en ander die het volkomen normaal vonden om Vietnam plat te branden en deels uit te moorden, ook nog door dienstplichtigen waarvan er vijftigduizend in een lijkzak thuiskwamen – ja, dat waren inderdaad geen Oekraïners, en het was ook heel ver weg en wij liepen niet het risico erbij betrokken te raken.

Maar wacht.

De toenmalige Nederlandse regering vond het volkomen normaal om mensen die bij demonstraties plakkaten meedroegen met de tekst ‘Johnson Molenaar’, voor de kadi werden gesleept wegens belediging van een bevriend staatshoofd. Gebeurde er in Moskou onlangs niet iets vergelijkbaars?

Trouwens, Hitler was tot vlak voor 10 mei 1940 ook nog steeds een bevriend staatshoofd.

Niet dat we ons daarom niet achter de Oekraïners moeten scharen, zoals we in 1967 ook deden achter Israël.

Je moet ook niet alles kapot willen nuanceren.

_______

hhBest

Boek & Film 

Koning vangt Oekraïners op

Door Peter Stiekema

Koning Willem-Alexander van Oranje laat zich van zijn beste kant zien. Zo lijkt het althans. Ook hij stelt opvangplekken ter beschikking voor gevluchte Oekraïners. In navolging van het Belgische koningspaar. Dat dan weer wel. De Oranjes willen hun steentje bijdragen om de vluchtelingen, enkelen althans, een dak boven het hoofd te bieden. Daarvoor is kasteel Het Oude Loo uitgekozen, ver verwijderd van de Haagse koninklijke residentie in de bossen achter paleis Het Loo in Apeldoorn, bij de ook niet geheel onomstreden Kroondomeinen.

Het vijftiende-eeuwse Het Oude Loo is een rijksmonument en is sinds 1968 eigendom van de Staat der Nederlanden. De Koninklijke Familie maakt er nog regelmatig gebruik van. Ze hechten veel waarde aan het domein. Het is een plek waar de familie vaak samenkomt (en jaagt, bij voorkeur zonder publiek)  vooral sinds het afstoten van Paleis Het Loo in 1975.

Opvang op Paleis Noordeinde of het paleis op de Dam is om praktische redenen natuurlijk ingewikkeld en ook wel erg dichtbij. Op Noordeinde wordt immers gewoon gewerkt (?) door de koning. Het Oude Loo is geen bezit meer van de koning, maar van u en mij, belastingbetalers. Hij huurt het in feite van ons. Het kasteel is immers Rijkseigendom. Of hij zijn huur op tijd betaalt, dat weet ik niet. Maar hij zal ongetwijfeld overleg hebben gehad met de dienstdoende hoofddienaar, premier Mark Rutte. Er zouden ergens tussen de tien en twintig Oekraïners kunnen gaan wonen. De koning heeft beloofd alle kosten van een noodzakelijke aanpassing op zich te nemen. Ben reuzebenieuwd of dat gebeurt.

De afgelopen week was er koortsachtig overleg over het plan tussen het Koninklijk Huis en het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA). Dagblad De Telegraaf vroeg premier Rutte vrijdag naar mogelijke opvang-ambities van de Oranjes, nadat de Belgische koning zich al in die zin had uitgesproken. Rutte danste toen nog om de vraag heen. Hij vermeldde wel dat de koninklijke familie tijdens de Tweede Wereldoorlog op meerdere plekken opvang heeft geboden. Vooral in Engeland en Canada waarschijnlijk, meent schrijver dezes zuchtend. Of werden  Auschwitz en Dachau bedoeld, zei hij cynisch. Rutte bedacht echter dat de opvang van asielzoekers het behoorlijk geschonden blazoen van de Oranjes een weinig zou kunnen opschalen, en aldus geschiedde.

Het heeft er alle schijn van dat Koning Willem-Alexander en koningin Máxima recent begonnen zijn aan een inhaalrace rond de oorlog in Oekraïne. Het paar zegde het staatsbezoek aan Griekenland ervoor af, maar onderbrak er de wintersportvakantie in het Oostenrijkse Lech (am Arsch) niet voor. Na terugkomst veegde het paar de agenda er wel voor leeg. Beter laat dan nooit, zullen ze hebben gedacht. Persoonlijk herinner ik me nog maar al te goed hoe de koning op de Olympische Winterspelen (2014) te Sotsji in Rusland nog gezellig een biertje dronk met Poetin, toen toch ook al een man met, laten we zeggen, een op zijn minst dubieuze reputatie.

En nu maar hopen dat de oorlog beperkt blijft tot Oekraïne en directe omgeving. Voor alle zekerheid staat het regeringsvliegtuig al volgetankt klaar op Schiphol. Gereed voor een enkele reis (hoop ik dan toch) naar Argentinië. Fahnenflucht geheel verzorgd.

Wie is de grootste schoft? Niet dringen

Als ik zo gauw niks weet, dan is er nog altijd de televisie.

Welaan, Sophie Hilbrand was terug en wat een verademing na de zenuwlijderij onder Margriet van der Linden.

Meteen dan maar even naar de oplossing van een raadsel waar ik al een tijdje mee zit: hoe vinden we de sectoren van de samenleving die permanent door de VVD worden bevoordeeld?

En dat blijken er dan toch die twee te zijn: de Zuidas en de energiesector – we dachten toch eigenlijk soms ook al iets dergelijks. Een keurig gekapt en mij onbekend VVD-Kamerlid (Brekelmans, heb ik even nagekeken) mocht het onthullen, of onthulde het misschien in zijn argeloosheid: wat betreft de sancties en het afpakken van geld van olichargen was zijn mening: ‘de wil is er, maar het is ontzettend ingewikkeld’. (In België en Italië gaat het makkelijker, zie ook verderop) En wat het stoppen van olie en gas betreft: voor olie is minstens een jaar nodig, voor gas zelfs drie à vijf jaar. Uitleggen zou echt te veel tijd kosten maar het is duidelijk weer die VVD-tactiek: over drie of vijf jaar weet niemand van dat stomme klootjesvolk nog waar dat ook weer over ging en dan kijken we alweer verder.

Het werd nog scherper toen iemand die er niet van verdacht wordt geen aanhanger van het grootkapitaal te zijn aan tafel bij Sophie: Sjuul ‘belasting is diefstal’ Paradijs, weer bijna helemaal op gewicht, riep dat dat natuurlijk flauwekul was.

Kortom: zo doen wij dat in Nederland: allemaal prima maar we moeten wel gewoon kunnen blijven barbecueën.

Dat laatste vond de Italiaanse voorbijganger  die in EenVandaag werd gevraagd naar zijn mening over de ontneming van gelden van Russen die sinds jaar en dag de schitterende kust van Versilia verpesten met hun gepats ook, en zei het zo: ‘overhoop knallen en de resten van die schoften aan de varkens voeren’. Het klinkt drastisch, maar het grote voordeel is dat er geen drie of vijf jaar mee gemoeid hoeft te zijn.

En veel ernstiger is dat voorstel niet dan wat er momenteel in Oekraïne gebeurt. Met angst en beven heb ik al vier weken gewacht tot het genoemd zou worden, maar vandaag was het zo ver: de specialiteit van de eenvoudige Russische Iwan Soldaat: het verkrachten en daarna gruwelijk vermoorden van weerloze vrouwen.

Ik heb dit nieuws van RAInews24 en ik heb het verder nog nergens gelezen, ook niet in de Britse sensatiekrant Daily Express, die wel verheugend nieuws weet te melden: het Tsjetsjeense moordenaarsbataljon is nu alweer naar huis omdat de verliezen te groot werden en een Witrussische legereenheid weigert deel te nemen aan de strijd in Oekraïne – ik meld het maar voor wat het waard is.

Intussen maakten de tafelridders aan tafel bij Sophie Hilbrand zich nogal dik over een feit van geheel andere orde: namelijk dat de voormalig technisch directeur van Ajax Marc Overmars zes weken na zijn smadelijke dickpicsontslag alweer een baan heeft bij Sporting Antwerp – let wel, tegen Overmars lopen geen aanklachten, en zoals ik al eerder betoogde geldt voor iedereen die ergens van verdacht wordt: zolang je niet veroordeeld bent, ben je onschuldig. Maar dat geldt niet in de #metoowereld en al helemaal in de sport, blijkbaar, en dan zat er ook nog een beetje dat luchtje aan van ‘die vuile schoft heeft ook alweer een mooi baantje’.

En een van de deelnemers aan het gesprek waagde het zelfs te vragen: ‘zijn de vrouwen bij Sporting Antwerp al ingelicht?’ Bah bah bah.

_________

hhBest

Boek & Film 

Wij zijn allen in de olie

Oorlog in Oekraïne, alles goed en wel, maar van onze vette bek blijven ze af.

Dat is ongeveer de tendens van een ‘draadje’ op Twitter, gisteren en vandaag, waarin veel tweeps hun wanhoop onder woorden brengen voor een dreigende ramp: tekort aan zonnebloemolie, door die oorlog in Oekraïne. Of het zover komt is nog maar de vraag, want de zonnebloemen voor de volgende oogst moeten nog gezaaid worden, dus wie weet – die Russische tanks kunnen niet álle akkers in het geteisterde land onbruikbaar maken.

Maar de paniek is daar niet minder om.

Terwijl ik de opmerkingen lees begin ik te begrijpen: er zijn echt mensen dat dagelijks of in ieder geval heel vaak hun voedsel in kokend vet pleuren, wachten tot het bruin is en dan met een smakelijk sausje – een kwak mayo of frietsaus – naar binnen werken. En dat vet is voor het grootste deel Oekraïens frituurvet, dat nu al op rantsoen is.

Terwijl er inmiddels ook een andere oplossing is: de airfryer. Die ook weer niet helemaal de hemel in moet worden geprezen, qua gezondheidsclaim; de frieten die geschikt zijn voor die miniatuur warmeluchtoven zijn in extra in vet gedompeld tijdens de productie.

Ik ben nog uit de tijd toen de mensen hun frieten bakten in een gewone pan, in bijvoorbeeld smout – zoek even zelf op wat dat precies is – en bij mij thuis was dat smout van uitgebakken spek of zelfs het vet van de zelfgefokte konijnen (nee, die gingen er niet levend in, gek. We waren wel barbaren, maar zo erg maakten we het nou weer niet, met Flappie.) In Duitse supermarkten is ook Gänseschmalz te koop.

In Duitsland wordt ook veel gefrituurd, maar vaak in raapolie – dat is olie gemaakt uit de zaden van, inderdaad, koolzaad. Of raapzaad. In Oekraïne hebben ze de eindeloze velden met vrolijke zonnebloemen, zie de film daarover met La Loren en Mastroianni, I Girasoli uit 1970, met muziek van Mancini muziek (hier), wij kleuren het land in mei geel met koolzaad. (Of raapzaad).

In landen rond de Middellandse Zee wordt veel olijfolie gebruikt, de productie is enorm, maak maar eens een rondreis door Algerije, Tunesië en Marokko.

Om olijfolie te gebruiken voor bakken, braden en frituren lijkt me zonde (van God) omdat die betrekkelijk dure en kostelijke olie door verhitting van alle smaak en goede eigenschappen ontdaan wordt.

Een dieet met wat meer gerechten met koude of licht verwarmde olijfolie van eerste persing kan ik sterk aanbevelen, ook met het oog op je gezondheid. Ik noem maar insalata caprese, die weliswaar niets met het eiland Capri te maken heeft maar wel bestaat uit rijpe tomaten met mozzarella di bufala, knoflook en basilicum, ruim besprenkeld met olijfolie van een goed merk – het lekkerste zijn de olies gemaakt van één enkele cultuurvariëteit olijven, zoals de Taggiasca. (en drink, als niemand kijkt, de overgebleven saus even op, zo van het bord, heerlijk.)

Als je per se moet dan kun je bakken of frituren in olio di sansa di oliva, een mooie naam voor een olie die wordt verkregen door het verwarmd uitpersen van de olijvenprak die na de eerste koude persing overblijft.

Aan olijfolie kleeft helaas nog een raar odium: de tere maag van de Hollandse vakantieganger bleek ooit niet bestand te zijn tegen olijfolie en knoflook, de eerlijke vakantieganger van boven het Noordzeekanaal miste na een dag in het Zuiden zijn bloemige piepertje met zju al.

Niet dat ik jullie olijfolie wil opdringen, ik houd die sowieso graag exclusief.

Als de zonnebloemolie dus op is kun je naast raapolie ook pinda-olie of kokosolie gebruiken, hoewel de meningen over die laatste olie verdeeld zijn. Het is wel de olie die het best bestand is tegen verhitting.

En verder ben ik van mening dat Rusland oprecht sorry moet zeggen en zich terugtrekken uit Oekraïne.

______

hhBest

Boek & Film 

Schwarzenegger wint de oorlog

‘En, hoe gaat het met je?’ Telefoontjes vandaag. Bij het eerste moest ik mijn antwoord even uitstellen – vanwaar die belangstelling opeens? Maar toen begreep ik het: ik was helemaal vergeten dat ik in quarantaine zit, omdat ik corona heb. Het is nu de derde dag sinds ik ‘positief getest’ ben, en de vijfde dag sinds ik wat keelpijn kreeg en een spectaculaire stroom snot uit mijn neus begon te druipen.

Maar ik heb geen koorts gehad, geen andere dan normale pijn in gewrichten en spieren, wel smaakverlies, geen kortademigheid, geen vermoeidheid anders dan normaal voor iemand van mijn leeftijd – ik heb er voor meerderlei uitleg vatbare teksten van enkele GGD’en op na gelezen en ben tot de conclusie gekomen: ik doe maandagmorgen een zelftest, ga er vanuit dat die negatief uitvalt en stort me weer in het normale leven.

Dat er overigens nauwelijks anders uitziet dan het leven in quarantaine. Lezen, lang slapen, quizzen kijken op tv, een beetje puzzelen, enige dringende dingen in de tuin, ik neem aan dat jullie dat allemaal wel herkennen.

Het Saharazand gaat maar moeizaam van alles af maar de zonnepanelen hebben er nauwelijks of geen last van, vandaag weer moeiteloos 28 kilowatt, en dat is meteen de meest spectaculaire gebeurtenis, wat mij betreft.

Of nee, toch niet, want voor spanning en sensatie kijk ik naar wat mijn collega’s – ik zie journalisten nog altijd als collega’s – te melden hebben uit Oekraïne, er is er zelfs een die wij hier maal zelden zien, Step Vaessen van Al Jazeerah is ook al in Oekraïne, wier stage ik nog begeleidde, ik word niet moe dat aan te halen, sorry. Oorlogsverslaggever, dat had me wel iets geleken maar dan moet je vroeg een keuze maken: als je een gezin hebt kun je dat niet meer doen.

En ik had al veel te vroeg voor een gezin gekozen. Wist ik veel.

Dus moest de coronabesmetting spanning brengen in mijn leven. Maar niks hoor, ik was het na 24 uur al glad vergeten – aan een kant prima, ik schaamde me eigenlijk een beetje omdat ik besmet was, dat heeft toch iets groezeligs over zich. Ik bedoel, nette mensen als Annechien Steenhuizen en Rob Trip krijgen nooit zoiets smoezeligs als corona.

Ik kan het intussen niet laten te kijken naar de filmpjes op Youtube, waarin je ziet hoe in Oekraïne Russische tanks opgeblazen worden, de brandweer gewoon uitrukt, de overgebleven stoere jongens uit Rusland mensen uit hun flats blazen en baby’s uit hun wiegjes. Ja ik weet het, er is veel propaganda onderweg, maar ik geef de Oekraïners toch het voordeel van de twijfel.

En wat ik ook prachtig vind is de schitterende toespraak van Arnold Schwarzenegger, ongetwijfeld geschreven door een ervaren scriptschrijver uit Hollywood, maar wat juffert dat: hij zegt waar het op staat, ik hóór mijn betreurde collega Hans Toonen, ook alweer bijna zeven jaar in de hemel, waar het hem goed ga, die de tekst ook geschreven kon hebben. En dan de meesterlijke voordracht van de oude krachtpatser in Californië – geweldig.

Die heeft, als je het mij vraagt, nu de oorlog al gewonnen.

________

hhBest

Boek & Film