Het gaat weer eens over het belasten van overwaarde van een huis.
Begin maar met iets heel principieels: wat is eigenlijk ‘overwaarde’? Is dat ‘meer dan de waarde’? Wie willens en wetens iets koopt dat minder waard is dan het bedrag dat hij ervoor betaalt, verklaar ik bij deze voor gek of dom (of beide). De eerste wet van het kapitalistisch systeem: als iets schaars is, dan is het duur. De woningen zijn schaars, dus stijgt de prijs en daarmee de waarde. Je (ver)koopt het huis dus precies voor de werkelijke waarde. (Dat dat een verfoeilijk systeem is, verwant aan de zwarte handel in WOII, dat laten we even voor wat het is.)
In de praktijk wordt onder ‘overwaarde’ begrepen: het geld dat je overhoudt bij de verkoop van je huis als de hypotheek is afgelost en de notaris en de makelaar zijn betaald.
Daar zou ik dan ook de ‘waarde’ van mijn investeringen in het huis, onder meer om het de te onderhouden, vanaf willen trekken. Zou wel eens kunnen zijn dat de uitkomst nul ‘overwaarde’ is.
Waar vervolgens niemand aan lijkt te denken: dat je, als verkoper, na de verkoop van het huis, een dak boven je hoofd nodig hebt. Ik laat huren even buiten beschouwing, maar je zult tot je verbazing zien dat het volgende koophuis ook flink wat duurder is geworden dan jouw vorige huis in 1977 was. Wat je aan het verkochte huis hebt ‘overgehouden’ heb je gewoon helemaal nodig om een bewoonbaar pand te kopen.
Maar wat gebeurt er als het huis minder blijkt op te brengen dan de kosten – we kennen het verschijnsel van het ‘onder water staan’. Krijg je dan een soort subsidie om toch iets anders te kunnen kopen, ik noem een tent, een woonwagen of een boomhut? Had je maar niet zo’n hoge hypotheek moeten nemen, hoor ik iemand opperen, maar als je, zoals menigeen die een huis koopt, en niet afgestudeerd bent in bouwkunde en econometrie kan er niet van je verlangd worden dat je de conjunctuur kunt voorspellen.
Is dus de ‘overwaarde’ een vorm van belastbaar inkomen in de zin van inkomen uit arbeid? Of uit beleggingen? Ik meen dat hierboven al geïmpliceerd te hebben. Nee dus, ook al omdat wonen geen werk is – wonen is een noodzaak om een normaal leven te kunnen leiden.
Ik weet niet of ik me hier voldoende verstrikt heb in allerlei redeneringen waar geen mens meer uit komt, maar dat is ook de bedoeling: ik wil gewoon geen belasting betalen over de ‘overwaarde’ van mijn huis, en voor de rest heb ik nergens een actieve herinnering aan.
________