SanteLOGie

Roomser dan de paus

Door Guido t’Sas

Als voormalig rooms-katholiek (lidmaat noemt men dit, meen ik, in protestantse kringen) voel ik mij weinig geroepen tot deelname aan discussies over het doen en laten van deze geloofsgemeenschap in heden en verleden. Nogal complex, zoals men weet, zie recent aan de orde zijnde onderwerpen als misbruik en financiële perikelen in en rond het Vaticaan. Maar de interesse is er natuurlijk wel en persoonlijk voel ik – puttend uit herinneringen – allerminst rancune ten opzichte van die Kerk en zijn bedienaren. Integendeel.

Maar nu is er in de Nederlandse kerkprovincie toch wel iets heel merkwaardigs aan de hand. Een bisschop, zij het 'hulp-', staat op tegen de paus en doet Zijne Heiligheid verwijten die er niet om liegen.

Op zijn website Paarse Pepers (paars is de kleur van de bisschoppen, zoals rood dat van de kardinalen is) gaat Rob Mutsaerts, hulpbisschop naast Gerard de Korte in Den Bosch, enorm tekeer tegen een rondschrijven van paus Franciscus waarin deze stelt dat de Latijnse mis niet is toegestaan, tenzij de bisschop daar uitdrukkelijk toestemming voor heeft gegeven. Franciscus wil discussie en reuring, beaamt Mutsaerts in de preambule van zijn website, maar dit gaat volgens hem te ver. De hulpbisschop: 'Hoe dictatoriaal, hoe onpastoraal, hoe onbarmhartig wil je het hebben!'

Velen denken dat de Latijnse mis door het Tweede Vaticaans Concilie in de jaren zestig van de vorige eeuw is afgeschaft, maar volgens Mutsaers, die zich in het verleden herhaaldelijk 'roomser dan de paus' heeft betoond, is dat helemaal niet waar. Hij schrijft: 'Over de vele liturgische misbruiken die her en der bestaan in talloze parochies hoor ik Bergolio*) nooit. In parochies is alles mogelijk, behalve de Tridentijnse mis.**) Alle wapens worden in de strijd gegooid om de Oude mis uit te bannen. Waarom? In Godsnaam waarom? Wat is toch die obsessie van Franciscus om die kleine groep traditionelen te willen ausradieren. ' Helaas refereert dit laatste door hem gecursiveerde woord aan door de nazi's gebruikte taalvormen. Mutsaerts lijkt zich zodoende in het gezelschap van wijlen kardinaal Simonis te bevinden met diens 'Wir haben es nicht gewusst'. Staat de Bossche hulpbisschop op tegen wat heet 'de onfeilbaarheid' van de paus? Nou, ik denk dat Franciscus de laatste zal zijn om zich op die antieke stelregel (die trouwens slaat op uitspraken ex cathedra – vanaf de pauselijke zetel) te beroepen.

Teruggrijpend naar mijn inleiding, heb ik de neiging om te eindigen met 'ze zoeken het maar uit.'

_______

*) De ‘wereldse’ achternaam van de huidige paus.

**) De Tridentijnse mis is de vorm van de katholieke eredienst die vóór de hervormingen in de jaren zestig, volgend op besluiten van het Tweede Vaticaanse Concilie, algemeen werd gebruikt. Deze vorm van de misviering is in 1570 door paus Pius V gestandaardiseerd en veralgemeend, naar aanleiding van het toenmalige Concilie van Trente, in het Latijn Concilium Tridentinum (1545-1563), vanwaar de naam tridentijns. De gebruikte teksten zijn echter grotendeels veel ouder, ze zijn dan ook nagenoeg gelijk aan die tijdens het pausschap van Gregorius de Grote uit de 6e eeuw (590-604)[1]. (Wiki)

Het ongelijk van Mathieu Van der Poel

Door Peter Stiekema

Mathieu van der Poel is een van de beste wielrenners van zijn generatie. Maar die generatie is inmiddels al een jaar of 25/26. Er zijn jongere en mogelijk betere coureurs op zijn weg gekomen.

De Sloveen Pogacar bijvoorbeeld, 22 jaar en al twee keer winnaar van de Tour de France. Maar ook de jonge Belg Evenepoel, die op zijn negentiende de Ronde van België won en een klassieker in het Baskenland. Door een zware val vorig jaar in de Ronde van Lombardije is het even wat minder, maar dat komt wel weer terug.

En dan heb je de Colombiaan Bernal, die in 2019 al de Tour won, toen hij 21 was. En dit jaar is daar, niet onverwacht, de jonge Brit Tom Pidcock, 21 jaar en winnaar van veldritten, klassiekers bij het wegrennen en sinds maandag Olympisch kampioen op de mountainbike, waar Mathieu van der Poel (26) dacht te gloriëren.

Van der Poel viel zwaar van een steile rots, waarvan hij dacht dat er een plank achter lag, maar die was er niet (meer). Wel tijdens de training, maar niet in de wedstrijd. Mathieu was daar niet van op de hoogte, maar zijn ploeggenoot Milan Vader wel, evenals bondscoach De Knegt. Zij zouden het hem wel hebben verteld.

Na amper tien minuten was Mathieu kansloos. Maar de vraag blijft of hij anders wel een kans zou hebben gehad tegen de Brit blijft bestaan. Ik denk van niet eigenlijk. Tom startte ongeveer twintig plekken achter Van der Poel, op de vierde rij, maar was hem na een minuut of vijf al voorbij. Van der Poel leek niet ten volle geconcentreerd en maakte foutjes. Omdat hij in positie acht terecht kwam, moest hij bij een beklimming zelfs een stukje lopen en verloor daarmee nog iets meer ruimte op de kop van de wedstrijd. Hij keerde wel weer terug, toen hij viel zat hij zelfs een positie voor Pidcock, maar nog niet vooraan in de wedstrijd. En toen was het afgelopen.

Van der Poel zei, na een (succesvol) weekje Tour, Frankrijk vaarwel en stortte zich op het mountainbiken, eigenlijk zijn grootste liefhebberij, een levensgevaarlijke sport die meer op rodeorijden lijkt dan op iets wat met serieus wielrennen te maken heeft.

Had hij bij zijn val in Japan zijn heup gebroken dan had hij de rest van het seizoen kunnen vergeten, inclusief het WK wielrennen, dat dit jaar in België wordt gehouden. Dat gebeurt op een parcours dat eindigt in de buurt van Leuven. Die omloop is Mathieu heel goed bekend uit de Brabantse Pijl, die hij in 2019 won en waar hij in 2020 tweede werd. Maar gelukkig is die heup 'slechts zwaar gekneusd en kan hij zijn kansen in en rond Leuven nog wel verdedigen. Hopen we toch maar,  want daar stuit hij daar op een ijzersterke Wout van Aert en waarschijnlijk ook weer op diezelfde Tom Pidcock  en andere jongeren.

Het is dus de hoogste tijd dat Van der Poel  een definitieve keus maakt voor het wielrennen op de weg en hooguit nog een stuk of 15 cyclocrossen rijdt in herfst en winter, inclusief het WK. Maar dat hij daar ook tegenstand van Tom Pidcock zal ondervinden - en niet te vergeten Wout van Aert - lijkt een absolute zekerheid.

Conclusie: Van der Poel (die in januari 2022 al weer 27 wordt) had beter de Tour uitgereden, daar nog een mooie etappe kunnen uitkiezen en het Olympische Coronacentrum in Tokio aan zich voorbij  laten gaan. Wat een verspilling van tijd, energie en niet te vergeten talent.

PS: in de vrouwenwedstrijd mountainbiken, waar drie Zwitserse vrouwen de dienst uitmaakten, lag de plank dinsdag  wel weer op zijn plaats. Misschien maandag geleend door een wedstrijdsurfer?

Meelevend koningspaar (der Belgen)

Door Peter Stiekema

De Belgen hebben een koningspaar dat met de getroffen inwoners van ongeveer de helft van Wallonië meeleeft. Gruwelijke verwoestingen, vele doden en een groot aantal vermisten. Dagen achter elkaar trok het echtpaar door de getroffen gebieden en had voor iedereen een luisterend oor en een hart onder de riem. Zo kan het dus ook.

Vorige week woensdag, toen al duidelijk werd dat de watersnood in Limburg behoorlijk uit de klauw liep, stuurde het kabinet Stientje van Veldhoven naar Limburg. 'Oh wat erg',  was het geluid dat deze demissionairste aller staatssecretarissen wist uit te brengen. Het was meteen haar laatste werkdag, want ze heeft een nieuwe baan. Per 1 september wordt ze vicepresident/directeur Europa van het Woild Resources Institute. Lijkt me wat hoog gegrepen, maar goed, we zullen zien.

Natuurlijk had er op die dag minstens een gezaghebbende minister, ook al was hij demissionair, afgevaardigd moeten worden namens het kabinet, maar ach, het was toch Limburg maar, ver verwijderd van de Randstad, het rad, waar in ons land alles omdraait.

Een dag later verwaardigde zich zowaar de koning om een kijkje te nemen in het zo getroffen Limburg. Na de diploma uitreiking aan zijn oudste dochter trokken hij en zijn vrouw per helikopter naar Maastricht, om vandaar per automobiel naar Valkenburg te worden vervoerd, dat ongeveer helemaal onder water stond.

Aldaar kreeg het paar speciale splinternieuwe leaselaarzen uitgereikt en maakten koning en koningin een rondgang door het getroffen stadje, waarna vooral koningin Maxima er ernstig getroffen uitzag. De koning sprak nog een paar woorden, waarbij hij Limburg abusievelijk in één adem noemde met België en Duitsland, als ware het nog een zelfstandig hertogdom. Tsja, ik ben nog steeds benieuwd naar zijn scriptie ter gelegenheid van zijn afstuderen in de geschiedenis. Die ligt echter achter slot en grendel. Maar als zelfbenoemd watercommissaris had hij toch wel van iets meer kennis en belangstelling mogen laten blijken.

In ieder geval was het koningspaar ruim op tijd thuis om het eindexamenfeestje van  de kroonprinses te vieren en om in te pakken voor de vakantie die op donderdag begon. Dan kon de koning weer Joe Speedboot uithangen in Griekenland of de koning der Gauchos in Argentinië. Het dieptepunt van de overstromingen was nog lang niet voorbij, maar de koning was het land al weer uit voor, een ongetwijfeld 'verdiende' zomervakantie. En Noord- en Midden-Limburg konden verder naar zijn medeleven fluiten.

Wanneer stuurt de Nederlandse bevolking deze uitvreters van vooral Duitse komaf, nu eindelijk eens 'Heim ins Reich'?

Met de neus op de feiten

Door Guido t’Sas

Hebt u dat nou ook, dat je de afgelopen dagen nauwelijks aan iets anders kunt denken dan aan Limburg, aan Westfalen en de provincie Luik, waar de mensen, voor zover nog in leven - want het dodental blijft maar oplopen - bijna letterlijk tot aan hun nek in de ellende zitten?

Wie de watersnood van 1953 heeft meegemaakt en ook de solidariteit van toen heeft ervaren (Beurzen open, dijken dicht) herkent iets. Niet om daar over op te scheppen, maar ik heb als 18-jarige toen bij het licht van militaire schijnwerpers zandzakken staan vullen achter Steenbergen. Het zeewater kwam toen tot bij Breda. Nu zijn de Zeeuwen in Limburg toegesneld. Waarvan acte.

Hoe zou het nu in Blankenheim zijn, dat aardige stadje in de Eiffel achter Monschau, waar de Ahr als een vriendelijk stroompje ontspringt? Om nu luttele kilometers verderop, in Bad Neuenahr, op een tot dusver onvoorstelbare manier toe te slaan. De wederopbouw gaat daar járen duren, las ik ergens. De Duitsers zijn daar trouwens sterk in. Neem het rustieke wijnstadje Rüdesheim aan de Rijn, dat in de Tweede Wereldoorlog totaal plat werd gebombardeerd en volledig uit zijn as herrees.

Het leek even, of ik de Ahr iets in de schoenen wilde schuiven, maar de oorzaak is natuurlijk de enorme regenval van de afgelopen week en, jawel, de klimaatverandering. Volgens een waarnemer moet de demissionaire Minister President dat laatste, zij het nog wat aarzelend, hebben toegegeven. We worden met de neus op de feiten geduwd. Ik begin warempel ook al last te krijgen van autoschaamte.

Zoals bekend, heeft de overheid nogal wat te doen om het vertrouwen van de burger te herwinnen. In een NOS Journaal verscheen zaterdagmiddag een woedende Limburger, die zowel rijk, provincies als gemeenten de les leerde met opmerkingen als ‘dat stapt hier als haantjes rond, maar doet niks’.  De NOS vond geen aanleiding dat in prime time nog eens te laten zien. Maar het ziet er naar uit dat weerkundige Gerrit Hiemstra door de harde werkelijkheid, ook voelbaar aan de hittegolven aan de westkant van het Amerikaanse continent, niet langer als roepende in de woestijn hoeft te fungeren.

Even een vlekje wegwerken

‘Er zit een vlekje op je trui.’

‘Waar?’

‘Op je trui.’

‘Ja, wáár op mijn trui.’

‘Zie je dat zelf niet?’

‘Nee, ik kan natuurlijk meer dan helft niet zien van een trui die ik aanheb.’

‘Daar, bijna aan de onderkant.’

En inderdaad, met wat moeite vind ik een vlekje. Of is het gewoon een normale afwijking van de stof van de trui?

‘Ja, een vlekje. Zullen we dan nu vertrekken?’

‘Jij gaat nergens naartoe met een vlek op je trui.’

‘De tijden dat ik op straat ieders aandacht trok ligt ver achter me.’

‘Ja, leuk. Doe een andere trui aan.’

Ik doe een andere trui aan.

In het besef dat ik altijd wel ergens een vlekje oploop.

Maar zij heeft dat dus.

‘Er zit een naadje los, onder je oksel.’

Ik ben inderdaad vaak zelf het slachtoffer. Ik ben zelfs een grote servet als slabbetje gaan gebruiken. (En slaag er dan toch nog ik naast die servet de boel te bevlekken.)

Maar sommige mensen vinden zichzelf helemaal geen slachtoffer.

We zijn op een crematieplechtigheid. Vóór ons zit een familielid van de overledene.

Ik zie dat Djamila zich voorover buigt en frunnikt aan het kraagje van dat familielid.

‘Wat doe je,’ fluister ik geschrokken.

‘Het etiketje van haar vest stak er bovenuit, ik heb dat er even achter geduwd.’

Het familielid kijkt om.

‘Dank je wel,’ zegt ze tegen Djamila.

Ik maak me er natuurlijk niet populairder mee, maar ik vraag het toch: doen alleen vrouwen zulke dingen? En vinden ze dat allemaal normaal?

________

hhBest

Boek & Film 

PVV-paniek in Landgraaf

Een korte opmerking vooraf: tot voor kort hadden we hier de ideale oplossing voor de verwerking van kleine plastic waterflesjes. Om ded 14 dagen op maandag zetten we zakken met plastic waaronder die flesjes langs de stoeprand, en dan gingen ze naar de recycling. Sinds 1 juli moeten we in de supermarkt eerst 15 cent statiegeld betalen en de flesjes na lediging terugbrengen naar de supermarkt, daar de flesjes invoeren in de automaat, een bon in ontvangst nemen en eraan denken die bon bij de caissière in te leveren. Die flesjes gaan intussen naar de recycling, waar ze ook terecht kwamen via de aloude plastic zak. Ik vind dat een fikse stap achteruit. Ik ben inmiddels weliswaar overgestapt op dat apparaat waarmee je koolzuurgas in je kraanwater spuit, maar dat kun je niet lekker direct uit de fles drinken. Het is overigens lekkerder dan het flesjeswater dat ik óók nog drink. Omdat dat lekker mee naar bed kan of onder het wandelen, of in de auto, want uit de fles te drinken.

Dus: graag de flesjes weer statiegeldvrij.

Iets moeilijk op te lossen: hoe krijgen we de kiesgerechtigden van mijn woonplaats Landgraaf zover dat ze weer eens voor zichzelf kiezen en dus op een linkse partij stemmen?

Als je de lijst met huidige raadsleden bekijkt zie je dat de ‘linkse’ partijen, 4 stuks, samen 5 zetels bezetten en daarmee na de grootste partij, GBBL, de tweede groepering zijn.

GBBL (iets met gemeentebelangen) is met 13 zetels de grootste en kan alleen ‘regeren’. Deze partij speculeert op het sentiment van vóór 1982, het jaar waarin Landgraaf tot stand kwam door de samenvoeging van Schaesberg, Ubach over Worms en Nieuwenhagen. De partij komt bij de gemeenteraadsverkiezingen dan ook uit met drie lijsten, voor elke voormalige gemeente één. Dat geeft de mensen in de drie wijken de gelegenheid te stemmen op een buurtgenoot. Geniaal. GBBL is ondertussen wel in essentie een ondernemerspartij.

Zijn ware aard laat de Landgraafse kiezer doorgaans zien bij de landelijke verkiezingen. Op 17 maart jongstleden stemde 51,7% van de kiezers in Landgraaf op een rechtse, een extreemrechtse of een fascistoïde partij, respectievelijk de VVD, de PVV en Baudet. De wispelturigheid van de Landgraafse kiezer is enigszins in te schatten als je de uitslag van verkiezingen voor het Europees parlement op 23 mei 2019 erbij pakt. Toen haalde rechts ‘slechts’ 31,7% van de stemmen en de PvdA in zijn eentje 37,7%: het Frans Timmermanseffect.

Waarom begin ik daar nu over?

Als lid van de PvdA kreeg ik vandaag de uitnodiging voor beraad over de toestand van de linkse partijen in de gemeente. En dat wordt veroorzaakt doordat de PVV heeft aangekondigd volgend jaar aan de verkiezingen voor de raad deel te nemen. Forum zal het wel helemaal laten afweten en de VVD poept natuurlijk ook in zijn broek, maar hoe dan ook: de kans is groot dat de Landgraafse kiezer de xenofobe partij van us Geert niet alleen naar het pluche van de raad zal tillen, maar daar meteen ook de meerderheid zal grijpen en wellicht zelfs alleenheerser kan worden.

Waarom mensen op een bepaalde partij stemmen is natuurlijk gissen, maar in dit geval is het veilig te denken aan: vreemdelingenhaat. Er zijn weliswaar weinig niet-westerse (gekleurde of gehoofddoekte) vreemdelingen in Landgraaf, maar de xenofobie van velen strekt zich ook uit tot niet-Limburgers, waarvan er een flink aantal al vele jaren en met genoegen in de gemeente wonen.

Terwijl Landgraaf behoefte zou hebben aan een raad die de belangen behartigt van iedereen, maar vooral oog heeft voor de economische en gezondheidsproblemen die de bulk van de kiezers in Landgraaf hebben: de ouderen, de werklozen, de gehandicapten, de bijstandstrekkers en tegenwoordig ook van de middengroepen die er de laatste jaren enorm op achteruit zijn gegaan wordt er dus rechts gestemd, en dus tégen het belang van de groepen die ik noem.

Voorbeelden van hoe het eraan toegaat als de PVV aan de macht zou komen zijn er voldoende – kijk er het wedervaren van de Haagse en Almeerse gemeenteraden maar op na.

Maar wat zou ik moeten aandragen op het hierboven genoemde linkse overleg?

Zoek iets als Frans Timmermans.

Maar ja, die zijn er maar zo weinig. En Frans voor die baan vragen? Die is wel goed, maar niet gek, denk ik.

______

hhBest

Boek & Film 

Laat Wilco z'n duivels nou eens ontbinden

Door Peter Stiekema

Laren we eens terugblikken, tijdens deze tweede en laatste rustdag in de Tour de France, op de afgelopen twee weken. Op de eerste plaats missen we Mathieu van der Poel nu al, omdat die zich inmiddels voorbereidt op de Olympische Spelen. Onderdeel MTB. MTB? vraagt u. Ja dat is Mountainbiken. Op een ellendig fietsje met dikke banden berg op en berg af rijden, zonder dat er ergens asfalt te bekennen is. Terwijl hij in de Tour nog een etappe of vier had kunnen winnen. Ben al blij dat hij niet aan kunstfietsen meedoet of aan fietsvoetbal. 0f nog erger aan wielerwedstrijden op een eenwieler.

Toch hebben de Nederlanders, ook zonder Mathieu, het niet gek gedaan. Bouke Mollema won een lastige etappe in Katharengebied. Hij heeft een stijl van fietsen die te vergelijken is met die van de oude Vlaming Briek Schotte: alsof hij met een riek op een fiets is gesodemieterd. Maar effectief is het allemaal wel. Het werkwoord  Mollemalen is voor zijn fietsstijl uitgevonden.

Ook goed is het werk van de Limburger Wout Poels. Hij was de laatste jaren wat  weggedeemsterd  maar in deze Tour wordt hij steeds beter. Hij heroverde zondag  zelfs de Bolletjestrui (van de leider in het klimklassement). Een prijs die niet is te onderschatten. Zelf won ik ooit de Chocoladebolletjestrui, na het eten van een recordaantal chocoladebollen, maar dit slechts terzijde. Ook zwijgen wij gepast over de gouden frikandel, mij uitgereikt wegens betoonde leeuwenmoed in het restaurant (nou ja, zeg maar kantine) van het Limburgs Dagblad te Heerlen.

Ook in het algemeen klassement doen we het niet slecht. Wilco Kelderman staat zesde, met uitzicht op meer. Maar meestal valt hij op de verkeerde momenten. (Wilco ligt weer in de kelder, man). Maar hij heeft een bijna goddelijke stijl van fietsen, vermoeidheid lijkt altijd ver weg te zijn,  Hij zou, net als Mollema, doet, zijn duivels wat vaker moeten ontbinden. 

Nogmaals Berlijn versus de DDR

Tien jaar deed de Duitse schrijfster Juli Zeh over haar magnum opus, Unterleuten, en haar succes was groot en terecht. In Duitsland heerste in 2010, het jaar waarin het boek speelt, een tweespalt die je rustig uniek mag noemen: de moderne metropool Berlijn, die in alle positieve en negatieve ontwikkelingen van de 21^ste eeuw meedraait, tegenover het omringende gebied dat als het ware in 1945 is stil blijven staan en sindsdien alleen maar achteruit is gekacheld.

In het gebied rond Berlijn, met name het Bundesland Brandenburg houdt men krampachtig vast aan het verleden, dat vooral bestaat uit de DDR en uit vage herinneringen aan de tijd vóór de Tweede Wereldoorlog. Een bijzonder verschijnsel is de trek van Berlijners die, op de vlucht voor de herrie van de grote stad, op zoek gaan naar landelijk en vooral ook goedkoop vastgoed. Bijvoorbeeld in het fictieve) plaatsje Unterleuten. En daar ontdekken dat je je moet aanpassen.

Veel schrijvers zijn na één succesvol boek volledig afgebrand. Of dat ook voor Juli Zeh geldt, moet nog worden afgewacht, in ieder geval is een soort vervolg op Unterleuten, genaamd Über Menschen (Voel je ‘m?’) niet het glorieuze tweede boek van de schrijfster.

Het dorp in de DDR heet in dit geval Bracken, en daar heeft Dora, op de vlucht voor de grote stad en voor haar vriend Robert, een groot huis met dito tuin gekocht. Ze is schrijfster van advertentieteksten en aangezien de coronapandemie net begonnen is, kan ze gewoon vanuit huis werken. Ze heeft het gemak daarvan enorm overschat, maar gelukkig, nou ja, gelukkig, is er de buurman, Gottfried Proksch, in de wandeling Gote en zijn dochtertje Franzi, dat het meteen goed kan vinden met Dora’s mopshond Jochen.

Gote laat zich meteen van zijn slechtste kans zien, door te dreigen de hond plat te trappen als die zich nog eens in zijn tuin waagt, en door zijn mededeling dat hij de dorps-nazi is. Hij zingt soms vrolijk het Horst-Wessellied. Al snel ontdekt Dora dat het halve dorp op de Alternative für Deutschland AfD stemt, vooral om de afkeer van de regering in Berlijn te tonen.

En dan bekommert Gote zich, op een tamelijk onbehouwen maar ook ronduit aandoenlijke manier met Dora, door een bed en een paar stoelen voor haar te maken. Langzaam ontstaat een soort relatie tussen Dora en Gote, waar beiden niet goed raad mee weten. Vooral niet wanneer Gote ernstig ziek blijkt.

Hoewel ook in dit boek de schrijfster de tijd neemt voor politiek-filosofische overwegingen is Über Menschen soms een zoetsappige damesroman en ook nog wel een paar keer een boek voor de ‘rijpere jeugd’.

En laat ik het maar ronduit zeggen: Juli Zeh had niet moeten toegeven aan de druk van de uitgever om te proberen aan te haken bij het succes van Unterleuten.

Daarvoor had ze toch ook voor dit boek eerst een aantal jaren moeten broeden.

In de eigenaardige relatie tussen Dora en Gote zit trouwens wel degelijk een schitterende roman. Ergens in het boek staat de sleutelzin daarvoor: op Tinder zouden deze twee nooit een ‘match’ hebben gevormd. Of die er wel was, dat laat Zeh in het midden, er komt niets van door de afloop van het verhaal.

PS: De Nederlandse vertaling heet Braakgrond, een woord dat ik niet in verband kan brengen met het boek.

_______

hhBest

Boek & Film 

Een haartje betoeterd

Ontploft is Twitter er niet van, daar moet tegenwoordig toch altijd nog wel iets voor gebeuren. Het onderwerp van vandaag komt er wel dichtbij.

Ik heb hier al vaker de vraagstukken uit de rubriek ‘Wat zou u doen?’ in het Volkskrant Magazine tegen het licht gehouden wegens een zekere mate van absurditeit, maar deze is, wat mij betreft, enkele straatlengten erger dan wat ik tot nu toe op dit gebied meegemaakt heb.

Het vraagstuk dat voor de volgende keer (4 september!) aan de orde is gesteld luidt als volgt:

‘Mijn ouders hebben het nooit aangedurfd een huis te kopen hoewel zij beiden nog geen dag zonder werk hebben gezeten. Zij hebben hun hele leven gehuurd. Ik kan mij kwaad maken dat mijn ouders al jarenlang de woningcorporaties spekken en dit ook zullen blijven doen, ten nadele van zichzelf en mij. Mijn vrienden kunnen later hun studieschuld afbetalen of een deel van een huis bekostigen met hun erfenis, maar ik zal van mijn ouders niets erven. Zonder materialistisch over te willen komen wil ik mijn ouders duidelijk maken dat ik ze dit kwalijk neem, maar ik wil ze ook niet kwetsen.’ Man, (25), naam bij de redactie bekend.

Alvorens over te gaan tot diepgaande analyse van deze tekst, wil ik erop wijzen dat ik dit verhaal nog aanzienlijk absurder vind dan de uitzinnige regenjas die Ilse Warringa aanheeft op de omslag van het blad, maar hier misschien later meer.

Op Twitter regent het inderdaad reacties waarin niet alleen de naam Sywert regelmatig opduikt, maar waar ook in gesuggereerd wordt dat dit gefantaseerd moet zijn. Ik sluit dat niet uit, hoewel het wel geraffineerd gedaan is, gezien de kromme zinnen en rare punctuering.

Nu even zin voor zin.

Mijn ouders hebben het nooit aangedurfd een huis te kopen.

Hoe weet de geachte scribent dat zijn ouders dat niet aangedurfd hebben? Dan moet het onderwerp in huize Rancune toch ter sprake zijn gekomen. Afhankelijk van de leeftijd van de ouders (ik schat rond de 45-50 jaar) is het moeilijk of gemakkelijk geweest een huis te kopen. In 1974-1975 bijvoorbeeld was een hypotheekrente van tegen de 12 procent heel normaal, en toen moest je dus een behoorlijk salaris hebben of bijvoorbeeld iets leuks doen in de mondkapjeshandel, of in de huurmoordenarij, om zelfs een bescheiden huis te kunnen kopen. De absurde huizenprijzen hypotheekrente van het moment zijn van recente datum en zullen ook spoedig met een daverende knal tot het verleden gaan behoren.

Aan een huis in eigendom zijn bijna uitsluitend nadelen verbonden. Ja, je mag er aan knutselen zoveel je wilt, maar je moet het ook onderhouden, wil het niet op zekere dag in elkaar storten waar je bij staat. De hypotheekrenteaftrek hoort tot zo goed als het verleden. Als je je huis onder normale omstandigheden op de woningmarkt, dus niet de huidige situatie, plotseling kwijt moet raken omdat je naar een betere baan aan de andere kant van het land verhuist, kun je er soms maanden mee blijven zitten en kun je er alleen vlot vanaf komen door een groot deel van de overwaarde weg te gooien.

Aan een huurhuis zijn grote voordelen verbonden. Ja, je hebt de huurprijs niet in de hand, maar je komt desnoods ook in aanmerking voor huursubsidie. Onderhoud heb je er niet aan (al schijnen er tegenwoordig verhuurders te zijn die het onderhoud vooral zien als iets dat je aan je laars kunt lappen.) Woningcorporaties, want daar is hier sprake van, doen dat onderhoud, verneem ik, redelijk goed.

…hoewel zij beiden nog geen dag zonder werk hebben gezeten…

Dat is mooi voor die mensen, maar dit is achteraf praten.

Ik kan mij kwaad maken dat mijn ouders al jarenlang de woningcorporaties spekken en dit ook zullen blijven doen, ten nadele van zichzelf en mij.

Dit is totale onzin. De corporaties verdienen wellicht aan de huur, maar dat is normaal in een kapitalistische maatschappij als de onze, van ‘spekken’ is dus geen sprake. Als je een huis huurt, koop je onderdak, je moet niet doen of huren weggooien van geld is.

Mijn vrienden kunnen later hun studieschuld afbetalen of een deel van een huis bekostigen met hun erfenis, maar ik zal van mijn ouders niets erven.

Daar duikt het woord ‘erfenis’ op. Hoe durf je je een beeld te verschaffen van de toekomst op basis van investeringsmogelijkheden waarvoor je zelf geen poot hebt uitgestoken (buiten de vier poten die je ooit, heel lang geleden, uit je moeder hebt gestoken) te weten: de erfenis. De betrokkene heeft kennelijk studieschulden, moet dus een behoorlijke opleiding hebben en heeft dan zo’n kikkerperspectief? Wie zegt dat zijn ouders van die mooie vaste banen en die lage huur geen interessante spaarrekening hebben overgehouden? Hoe weet je zo zeker dat een eigen huis een fikse erfenis oplevert? Houd hij er rekening mee dat zijn ouders, indien zij een huis hadden gekocht, dat na hun 65^ste verjaardag zouden kunnen verkopen en de poet opmaken met een jarenlange reis rond de wereld in een peperdure camper?

Zonder materialistisch over te willen komen wil ik mijn ouders duidelijk maken dat ik ze dit kwalijk neem, maar ik wil ze ook niet kwetsen.’

Het heeft niks met materialisme te maken, lijkt mij, maar meer met een voor een 25-jarige met een behoorlijke opleiding onthutsende kinderachtigheid, niet ouder geworden dan een jaar of 8.

Dus mijn advies: confronteer je ouders met je grieven, op voorwaarde dat je moeder helpt je over de knieën van je vader te leggen en hem behulpzaam de mattenklopper aanreikt voor een duchtig pak klappen. En zonder eten naar bed.

Ben je helemaal een haartje betoeterd.

_______

hhBest

Boek & Film 

A.F.Th. begrijpt de vrouwen misschien toch niet

De discussie is, voor zover ik er kennis van heb kunnen nemen, al een beetje geluwd. Ik bedoel de discussie over de vraag of een auteur met de statuur (en de gestalte) van Adri van der Heijden, pardon: A.F.Th. in staat moet worden geacht de liefde tussen twee vrouwen op geloofwaardige wijze in een roman gestalte te geven. Opgelucht kan ik melden dat ik het ook niet weet, hoewel het volgens mijn water misschien wel gewoon echte liefde kan zijn, en daar heb ik dan weer wel enige ervaring in. Adri maakt het zich niet eens erg gemakkelijk; de vrouwen in zijn nieuwste roman Stemvorken zijn niet lesbisch van huis uit, zijn halverwege de veertig en ze hebben allebei met dezelfde man een min of meer lange ook seksueel getinte relatie.

Het is wel letterlijk liefde op het eerste gezicht en de herhaaldelijk ronduit plastische beschrijving van het daarop volgende liefdesleven neemt het leeuwendeel in beslag van het boek van over de 880 pagina’s. Hij schrikt nergens voor terug, niet voor het kleinste vlekje lichaamssappen in lakens en niet in niet mis te verstane omschrijvingen van primaire, secundaire en nog andere geslachtskenmerken van Corinne – voormalig gevierd fotomodel in wie ik Corine Rotschäfer zou herkennen, maar dat is een wilde gok – en de echtgenote van Albert Egberts, die wij uiteraard kennen uit de diverse romancycli waar Van der Heijden aan werkt, Zwanet Vrauwdeunt.

Wat ik er veilig van kan zeggen: soms bekroop mij de gedachte dat de beschrijving van handelingen en tekst van de twee volop vrijende vrouwen toch ietwat zakelijk, zeg maar rustig kil en mechanisch overkomt. En in ieder geval weinig opwindend.

Dan zijn we meteen bij de tweede verhaallijn van het boek, die over Pijkel. Ze is een vrouw die aan waanvoorstellingen lijdt, waartoe ze kennelijk is gekomen nadat ze als dompteur in een circus bijna door een stel tijgers is gedood. Vrauwdeunt komt met haar in contact (en probeert haar te helpen) doordat zij in haar functie van werknemer bij de Ongediertebestrijding van de gemeente Amsterdam een huis betreedt dat een heftige lijkengeur verspreidt. Er ligt dan ook een nogal ver vergaan lijk. Is die man vermoord?

Ik zal er wel te dom voor zijn, maar het verband tussen die twee verhalen wil maar niet tot me doordringen.

Corinne (Rinse Rinne, Rinneke, etc) en Zwanet bedrijven dus de liefde waarbij stemvorken (zowel zelfstandig naamwoord als werkwoord) een van de houdingen beschrijft die kan leiden tot wederzijds orgasme en tevens gelegenheid biedt elkanders tenenkaas te nuttigen. Ik wens u een smakelijk etensmaal.

Intussen ‘ligt’ Corinne in scheiding van haar tot gewelddadigheid neigende echtgenoot, en Van der Heijden maakt dat aspect extra spannend door het Nederlands echtscheidingsrecht aan te passen aan zijn behoeften; voor Corinne en Zwanet wordt het liefdesleven extra spannend doordat Corinne bang is door het plegen van overspel haar kans op alimentatie te verkleinen (terwijl de Nederlandse wet als enige echtscheidingsgrond ‘duurzame ontwrichting’ erkent.)

Maar ach, wat zeur ik toch allemaal.

Stemvorken is namelijk weer een schitterende roman die mij enkele malen aan hoogtepunten uit het werk van Salman Rushdie deed denken, maar vooral, schrik niet, aan Ulysses van James Joyce. Dat voornamelijk door de soms plotseling optredende uitweidingen over geheel andere onderwerpen die de auteur blijkbaar bezighouden. Ik noem zijn schitterend geschreven stuk over de Spullenbaas, alias het kapitalisme, dat bezig is de wereld onomkeerbaar naar de ratsmodee te helpen.

Van der Heijden heeft de smaak te pakken. Hij schrijft doorgaans aan meerdere romans. Daarin staat dat Stemvorken zal worden vervolgd door een roman met de titel: De Venus van Mierlo.

Brabantse wortels zijn lang.

______

hhBest

Boek & Film