Tegenwoordig denk ik bij een leuk onderwerp voor een column al gauw: dat heb ik eerder al eens behandeld, of: moet dat nou alweer? Of: wat maakt het eigenlijk uit wat ik ervan vind?
Dat laatste argument geldt uiteraard voor alles dat ik schrijf, en dat houden we ook zo: ik schrijf mijn stukjes op omdat ik er ’s nachts een poosje voor wakker heb gelegen, de ervaring leert dat ik er voor lange tijd vanaf ben als ik het eenmaal opgeschreven heb.
Maar afgelopen nacht hebben twéé onderwerpen die, toegegeven, al een paar dagen oud zijn, me meer dan slechts enkele uren wakker gehouden. En als jullie eens wisten wat voor magistrale stukken ik daar over schreef in mijn hoofd, nou nou nou.
Die twee onderwerpen waren dus: het IQ, met name in het kader van het definitief oplossen van het Baudetvraagstuk, enerzijds, zie daarvoor hier onder, en de kwestie van de eerbiedshoofdletter. (Zie iets verderop ook het stuk van Peter Stiekema).
Het was mij eerlijk gezegd nog niet opgevallen, maar in recente drukken van de Bijbel in het Nederlands bleek de uitgever zich te hebben ontdaan van de zogenaamde eerbiedshoofdletter.
Voor wie niet zo ingevoerd is in deze materie: als in de Bijbel God ergens wordt genoemd (gebeurt uiteraard nogal eens), dan schreven de gewijde schrijvers, drukkers en uitgevers die naam met de hoofdletter. Dat is tamelijk logisch, zou je zeggen want namen schrijf je toch met een hoofdletter?
Zeker, zeker. Maar ik herinner me vagelijk dat vlak na de oorlog kranten en tijdschriften de naam van Hitler met een kleine letter schreven (en verplichtten hun lezer die uit te spreken als hitler en niet als hietler) en de echt rechtzinnigen in de leer schreven zelfs duitsland met een kleine letter. Dat zou ze leren.
Vandaar dat de bijbeluitgevers na die eerbiedshoofdletterschennis duizenden protest brieven kregen van mensen die écht oog hebben voor wat essentieel is en wat niet: God en alles dat op Hem en Zijn Acties terugslaat schrijf je met een hoofdletter. Dat zal Hem volgens mij niet aan Zijnen Reet roesten, maar volgens de briefschrijvers vindt Hij het essentieel. Het is net zoiets als onze vorige Vorstinne die er aan hechtte als Uwe Majesteit te worden aangesproken – als ze al aangesproken mocht worden – en ik denk stiekem dat ze zich maar met moeite ervan heeft kunnen weer houden voor ZichZelven het majesteitsmeervoud te hanteren, in Heur kerstboodschap of zo.
Het is me wat, met die hoofdletters, in het Latijnse schrift. (en Grieks. En Cyrillisch. Bij de meeste andere schriften ontwaar ik geen hoofdletters). Om een recent voorbeeld te noemen: het werd op sociale media een tijdlang niet prettig gevonden indien men zijn hele tweet in hoofdletters schreef, dat werd beschouwd als schreeuwen. Tegenwoordig is Twitter ook zonder hoofdletters één grote brul- en schreeuwpartij, dus daar zie je dat het feitelijk niks uitmaakt.
Sterker nog: er zijn in het land der talen allerlei eigenaardige gewoonten met hoofdletters, zonder dat de wereld merkbaar daarvan vergaat. Neem het Duits, waarin alle zelfstandige naamwoorden, inclusief als zelfstandig naamwoord gebruikte bijvoeglijke naamwoorden en als zelfstandig naamwoord gebruikte verleden deelwoorden met een hoofdletter worden geschreven – dat is overigens eigenlijk zo gek nog niet, bij het begrijpend lezen. In het Engels daarentegen heb je weer iets anders: de titels van films en boeken worden daarin of helemaal met hoofdletters geschreven: Gone By The Wind, bijvoorbeeld. In beide talen wordt trouwens gewoon de eerbiedshoofdletter gehanteerd in de Bijbel en aanverwanten, daar is geen discussie over. In de Angelsaksische wereld heeft men intussen wel de vrijheid genomen de Bijbelse namen te verengelsen. Zo heet de ’s Heeren Jesu’s apostel Jacobus daar dus James.
Vijftig jaar geleden hadden we in Nederland, en in ieder geval ook in Duitsland, plotseling de hoofdletter afgeschaft. Dat gebeurde in het kader van een radicaal soort democratisering, en wat bleek? Het maakte eigenlijk niks uit. Het beeld van het schrift werd er iets rustiger van, dat vond ik destijds wel aangenaam. En het was natuurlijk ook een verklaring: wij zijn progressief en trekken ons van conventies (konventsies) niks aan. Korte tijd later was de hoofdletter terug.
Waar was ik gebleven?
Juist: als jullie het nietbestaande Opperwezen, de Heere Heere, dus eigenlijk, met een hoofdletter willen schrijven, dan kan ik dat ten zeerste aanbevelen. Wat ik ook zou doen: eisen dat alle Bijbels waarin de Heere Heere hoofdlettergewijs wordt beledigd, ingeruild zouden worden en tegen bijbetaling vervangen door rechtzinnige exemplaren. Mede in het kader van Brood Op de Plank.
Ik kan zelfs nog een nuttig advies aandragen: zet die woorden allemaal in het vet, en een of twee trappen korpsgrootte hoger, (GOD) maak er een tekening bij en kleur die; binnen de lijntjes. Uiteraard in gewijde en eerbiedige kleurtjes.
Maar vertel het verhaal NIET in je eigen woorden, want dat mag niet. Van de Paus.