De Nederlanders met een migratie-achtergrond zou je in twee categorieën kunnen zien: degenen die gedwongen door de Nederlandse regering hier zijn gekomen op valse beloften, bijvoorbeeld de Molukkers (en hun afstammelingen) en mensen die door het misdadige optreden van de Nederlandse regering in Indonesië moesten vluchten uit dat land en zich vestigden in Nederland. Van die laatste groep was een deel natuurlijk ook in Nederland geboren.
En dan is er de veel grotere groep ‘anderen’: veel van hen zijn mensen die zijn gevlucht voor oorlog in eigen land, afstammelingen van mensen die destijds tijdelijk naar Nederland kwamen om hier werk te doen waar geen autochtonen voor te vinden waren en mensen die vrijwillig hierheen gekomen zijn, op zoek naar een beter bestaan dan zij konden realiseren in hun ‘eigen’ land.
Die zijn weer onder te verdelen in mensen die een soort band met Nederland hadden, bijvoorbeeld doordat ze woonden in een (voormalige) kolonie, met name Suriname, en daarnaast mensen die uitsluitend op zoek naar werk hierheen kwamen. Een grote gemengde groep die bestaat uit mensen uit andere EU-landen en mensen uit India en uit enkele Afrikaanse landen, zoals Ghana.
En dan noem ik nog niet eens een ook interessante groep, mensen die afstammen van buitenlandse mijnwerkers en bouwvakkers die in de jaren twintig en dertig naar Nederland kwamen.
Kortom: je kunt ‘mensen met een migratie-achtergrond’ niet op één hoop gooien.
In een stad als Rotterdam wonen mensen van over de 180 nationaliteiten, allemaal met hun eigen gewoonten.
Ik zou wel eens het resultaat willen zien van een onderzoek onder mensen met een migratie-achtergrond die vrijwillig hierheen zijn gekomen naar de vraag: bestaat er in jullie land van oorsprong racisme? Met daaraan gekoppeld de vraag: heb je, toen je besloot je land te verlaten, je ook afgevraagd of de mogelijkheid bestond dat je last zou kunnen krijgen van racisme?
Frappant voorbeeld vind ik de jongelui die uit Ghana zijn gekomen en trots zijn op hun afstamming van de Ashanti-koningen. Zij hadden thuis kunnen zien dat onderling racisme in dat land heel normaal is – en ze hadden kunnen weten dat hun koningen in de voorbije eeuwen de krijgsgevangenen die ze maakten in de onderlinge stammenoorlogen, als slaven verkochten aan de slavenhandelaren die de Goudkust aandeden?
Nou vind ik dat je de huidige Ghanezen in Nederland die geschiedenis niet voor de voeten kunt gooien, net zo min als je de huidige blanke bewoners van Nederland verantwoordelijk kunt maken voor wat de Hollandse piraten, zeerovers en slavenhandelaars allemaal deden. Alleen al omdat de opbrengsten van al die rooftochten uitsluitend terecht kwamen in wat we tegenwoordig de grachtengordel plegen te noemen.
Enkele van die Ghanezen hebben inmiddels veel geleerd in Nederland, zoals spijkers op laag water zoeken (ik noem Zwarte Piet) en als je hardop zegt dat je Zwarte Piet in zijn gezicht zult trappen dat achteraf verklaart als een geval van ‘dichterlijke vrijheid’.
Intussen wordt er geroepen dat het democratisch gekozen Nederlandse parlement fout is samengesteld: helemaal wit, heet dat. (Men bedoelt daarmee: blank.) Dat is in zoverre eigenaardig als het al of niet hebben van een donkere huidskleur maakt dat je geschikt ben voor het lidmaatschap van de Tweede Kamer. Ook al omdat, als je geen racist bent, je helemaal niet let op iemands huidskleur.
Hoeveel mensen met een migratie-achtergrond leven er eigenlijk in Nederland? Ik schat het op 1.7 miljoen. Dat komt goed uit, want dat betekent dat 10 procent van de Nederlandse bevolking een migratie-achtergrond heeft. Waarom zitten er dan geen vijftien mensen met een migratie-achtergrond in de Tweede Kamer? En 8 in de Eerste kamer?
Ja, dat doen de gevestigde ‘witte’ partijen, is daarop het antwoord. Maar die vlieger gaat niet op: iedereen mag een partij oprichten die streeft naar zetels in de Tweede Kamer, en kan daarvoor uitsluitend ‘mensen van kleur’ op de kandidatenlijst zetten. Als alle mensen met een migratie-achtergrond op die partij stemmen is het probleem toch opgelost?
Jawel, het is ook al geprobeerd en dit stukje wordt echt veel te lang als ik moet ingaan op de oorzaken van het feit dat er momenteel geen mensen van kleur in de Kamer zitten. Datzelfde geldt trouwens mutatis mutandis voor vrouwen in die Kamer (dat zouden er 75 moeten zijn) of voor mensen met een gevarieerde seksuele voorkeur.
Maar dat is natuurlijk allemaal onzin. Het democratisch proces houdt nu eenmaal geen rekening met afkomst of huidskleur, terecht niet, want dat zou racisme zijn. Veel gevestigde partijen hebben wel geprobeerd het te doen met symbool-allochtonen, enkele daarvan zijn er ook in geslaagd te tonen dat ze, dankzij of ondanks hun huidskleur, een positieve bijdrage konden leveren.
Je zou ook kunnen stellen: je komt er zo gemakkelijk vanaf. Dat zou kunnen. Nou goed dan, laten we dan eens voorstellen om van elke (oorspronkelijke) nationaliteit één vertegenwoordiger via een landelijke stemronde laten kiezen. Dat wordt een nieuw vertegenwoordigend orgaan van minstens 180 leden.
Zou kunnen.
Maar wat moet je daarmee?
Het racisme is daarmee niet opgelost, ik heb al vaker betoogd dat aanleg voor racisme, afkeer van alles dat vreemd is, alle mensen (en dieren) aangeboren is en dat alleen beschaving kan zorgen dat niemand nadeel ondervindt van het verschijnsel.
Is het mogelijk dat ‘probleem’ op te lossen? Nee natuurlijk, gewoon omdat we daar te onbeschaafd voor zijn.
________