SanteLOGie

Bèr Dohmen XT

De verslaggeving op de website van dagblad De Limburger was, laten we zeggen, wat schetsmatig. Maar ja, de auteur van het stukje kende de overledene, Bèr Dohmen, vermoedelijk ook niet persoonlijk. Bèr, op de foto in de rode cirkel, dat was zo’n oer-Maastrichtenaar die het volgens mij moeilijk heeft kunnen verkroppen dat hij de kost moest verdienen bij een Heerlense krant. Hij is 91 jaar oud overleden en een snelle rekensom vertelt dat Bèr dan ook al rond de de 30 jaar geleden met een zucht van verlichting de deur achter zich dicht trok en zich nooit meer vertoonde op de Heerlense redactie – hij was feitelijk al die tijd als van de aardbodem verdwenen.

Ik had een zekere band met Bèr – we waren beide liefhebbers van jazz.

Dohmen was al de tijd dat ik hem kende stadsverslaggever in Maastricht en in tegenstelling tot wat de krant nu bericht, deed hij dat niet alleen maar in nauwe samenwerking met Servé Overhof, ook al zo’n unieke Maastrichtenaar, die de verslaggeving van de Provinciale Staten deed, naast nog veel meer. Op de redactie in Heerlen vonden ze het wel geinig dat Dohmen en Overhof, die natuurlijk alleen maar op hun kantoor in de Stationsstraat verschenen om hun stukjes te schrijven, schriftelijk met elkaar communiceerden – en de briefjes die ze voor elkaar achterlieten waren uiteraard gesteld in Ut Mestreechs.

Ik zou hier misschien niet over begonnen zijn als er bij het stuk niet een curieuze foto had gestaan (van de hand van Frits Widdershoven, meen ik) gemaakt op wat toen nog vliegveld Beek was, aar tegenwoordig Maastricht-Aachen Airport heet, maar nog net zo armetierig is. Waarom dat zo moest met die foto, geen idee, hij was gemaakt voor een paginagrote advertentie in het Limburgs Dagblad zelf, met als kop erboven: ‘Deze ploeg gaat het maken’, laat zo’n kreet maar over aan de auctor intellectualis van de tekst – hij staat vooraan, iets rechts van het midden, Pierre Huyskens, die toen net anderhalf jaar of zo hoofdredacteur van het LD was.

Voor zover ik me herinner gingen we na deze sessie terug naar Heerlen en gingen het dus níet maken, maar als ik daar op in moet gaan, dan zijn de Pinksterdagen wel definitief voorbij en heb ik een aantal processen wegens smaad aan mijn broek.

Op de foto, voor deze gelegenheid geheel in stemming sepia gehouden, staan veel snorren, baarden en lang haar; meine Wenigkeit bevindt zich bijvoorbeeld links boven, in wit spijkerjack, tegenover collega (z.g.) Nino Tomadesso, die voor de foto een elegante houding trachtte aan te nemen. Met enige zekerheid kan ik zeggen dat, inclusief Dohmen, negen of tien van de mensen op de foto niet meer onder de levenden zijn, dat niemand van het stel nog bij de krant werkt, dat er een inmiddels miljonair is, dat ik met twee of drie van de mensen op de foto nog wel eens een mailtje wissel, een enkeling zie ik nog wel eens persoonlijk en van een ander aantal heb ik de uitvaart bijgewoond.

Die van Bèr Dohmen valt onder corona, dus daar kunnen we niet henen (ik schat Bèr op de mooiste begraafplaats van Nederland, die aan de Tongerseweg in Maastricht.)

Maar wat ik eigenlijk wilde zeggen: in het stukje in de krant staat dat Bèr zijn artikelen per telex naar Heerlen stuurde, maar hij heeft ook nog even mogen ruiken aan de moderne techniek, namelijk die van het Harris redactiesysteem dat in 1982 werd ingevoerd en waaraan Bèr nog tot rond 1990 zijn werk verrichtte. De kenners van het systeem zullen het zich herinneren: Bèr Dohmen is nu xt.

_______

hhBest

Boek & Film 

‘Het Nieuwe Normaal’ Huh?

Het duikt de laatste weken regelmatig op: Het Nieuwe Normaal. Dat slaat op het leven met en na de pandemie, eventueel de volgende die onvermijdelijk lijkt. Sante Brun, die dit weblog volschrijft (soms met hulp) en Guido t' Sas-> van website hhBest.nl, beiden afkomstig uit de regionale journalistiek, kennissen van elkaar sinds de herfst van 1959, besloten over dit onderwerp eens duchtig van gedachten te wisselen. Met behulp van Direct Message op Twitter.

Dat mondde uit in de nu volgende chatsessie.

Sante: Het nieuwe normaal wordt vooral het oude normaal.

Guido: Ja, eigenlijk zijn we hiermee uitgepraat, maar we gaan natuurlijk deze opvatting adstrueren, eh...onderbouwen. Het ongeduld en het verwend zijn met allerlei dingen spat er de laatste tijd weer van af.

Sante<-: Waarom dachten we ook weer dat er een nieuwe normaal zou zijn? Iedereen aardig voor elkaar, voor het milieu etc.

Guido: Er is een terugkeer van de oude verkeersmoraal waarneembaar: de weer toegenomen files, waarvan ongelukken (zeg maar gekloot) heel vaak de oorzaak zijn. Het aanhoudend telefoongebruik. Veelvuldig getoeter. Volgens mij is dat vaak een schrikreactie, bij voorbeeld op een niet verwachte tegenligger in een bocht. De overtreden snelheid kan daarbij een rol spelen. Ik zat vorige week achter een traag landbouwvoertuig en werd bijna vanachter door een bestelbus aangereden. Toet! Dit soort verschijnselen is op dit moment naar mijn indruk heviger dan voor de crisis. De vergelijking met zoiets als toenemend huiselijk geweld dringt zich aan me op.

Sante: We worden wel gedwongen ons aan te passen. Je kunt natuurlijk denken: we kunnen gewoon naar een terras -- waar overigens merkwaardig veel waarde aan wordt gehecht -- en binnenkort weer naar restaurants. Maar mij zul je daar voorlopig niet zien, het is alsof je gebruik maakt van de voorzieningen in een vluchtelingenkamp. De bioscoop lijkt me ook geen goed idee, omdat het veel te besloten is. Dus wat dat betreft is er wel sprake van een nieuwe werkelijkheid, of dat normaal is of niet.

Guido: Nieuwe werkelijkheid. Ja, maar het is de vraag hoeveel mensen dat zullen inzien en... accepteren.

Sante: Mijn eerste ervaringen: ze lachen zich dood als je een mondkapje draagt en ze botsen gewoon tegen je op, zelfs als het niet druk is. Deze week kwam ik de eerste tegen die poogde me een hand te geven. De nieuwe werkelijkheid zou natuurlijk moeten gaan over harde cash. Veel hoger minimumloon, verbod op zzp en uitzenden, veel hogere winstbelasting, verbod op vliegen voor vluchten korter dan 750 km, verbod op niet noodzakelijke vliegreizen buiten Europa, snelle ingreep om het spoorwegnet in heel de EU te normaliseren etc. Maar dat ligt ver buiten de wil en het blikveld van de huidige regering. Als je nu in NL op vakantie wilt gaan ben je niet goed bij je hoofd, denk ik. Hoewel heel veel mensen dus wel van 'gezellige' drukte houden.

Guido: 'Gezellige' drukte zoals armen zwaaiend op een festival.

Sante: Ja. En tegen mekaar aan liggen op het strand. En hossen met carnaval etc.

Sante: Ik snap ook niks van het verschijnsel 'huidhonger'. Ik lijd al jaren aan dat geknuffel en gezoen van alles en iedereen. Als dat nu verdwijnt heeft Corona voor mij wel succes gehad.

Guido: Da's 'n goeie. Is het ook niet vaak 'n vorm van aandachttrekkerij, zoals het plegen van herdenkingswakes en het leggen van bloemen en teddybeertjes?

Maar – meer terzake – als het over Nederland gaat: het moet onderhand wel allemaal democratisch gebeuren en met toetsing aan de grondwet.

Sante: Nou... in principe wel uiteraard, maar als er sprake is van een noodtoestand...

Guido: In andere landen wordt dan formeel 'de noodtoestand' uitgeroepen, maar ik heb wel eens het gevoel dat dat 'n pure machtsgreep is.

Sante: Tja, noodtoestand of machtsgreep, zo lang er niet bij gezegd wordt: dit is het nieuwe normaal, we ontbinden nu meteen ook het parlement en gaan per decreet regeren -- zolang lijkt het me tot de bevoegdheid van de regering te horen tijdelijk een aantal gedragsregels op te leggen. Die geen van alle veel inspanning kosten en ook voor niemand nadelig zijn, of mensen in gewetensnood brengen. Daar komt nog bij dat degenen die de 'machtsgreep' heeft gepleegd, daarvoor door de goegemeente wordt beloond met maar liefst bijna 1/3 van het aantal zetels in de Tweede Kamer. Als dat de nieuwe democratische werkelijkheid wordt, overweeg ik te emigreren, want dan gaat rechts helemaal los. En dat is dan allemaal echt democratisch gegaan.

Guido: Daar heb je het: voor niemand nadelig.

Sante: Ja voor de neringdoenden.

Guido: Economie!

Sante: Wij hebben een economisch systeem dat bij de geringste verstoring in elkaar dreigt te storten. Daar zit een zeer ernstige weeffout, waarvoor ik de oplossing niet zo snel zie zitten.

Guido: Dus toch een 'nieuw normaal'?

Sante: Als je daar verder over nadenkt, zou je een paar punten kunnen bedenken waardoor een opgedoken pandemie (de volgende, bijvoorbeeld) minder ingrijpende gevolgen zou hebben. Zoals bijvoorbeeld een reservestructuur voor de gezondheidszorg die keurig in de mottenballen de volgende ramp afwacht, compleet met 'dienstplichtig' reservepersoneel. En iets voor het onderwijs, dat moet gewoon door kunnen gaan, ik heb daar nog geen beeld van. Verplichting voor het bedrijfsleven om zelf een reservepot te vormen waardoor de regering het land niet in de schulden hoeft te steken -- degradatie van de KLM tot een gewoon bedrijf, in plaats van ‘nationale trots’, etc.

Het nieuwe normaal is een wensdroom, met andere woorden. Die bovendien niet door erg veel mensen wordt gedeeld en al helemaal niet door degenen die in het oude normaal aan de touwtjes trokken en die touwtjes absoluut niet uit de hand hebben gegeven of gaan geven.

Guido: En die door oppervlakkige beoordeling de wind in de zeilen wordt geblazen.

Sante: Door wie oppervlakkig beoordeeld?

Guido: Door de massa, die immers de breed grijnzende Rutte wil belonen.

Sante: De 'massa' beoordeelt altijd oppervlakkig. Maar verder: als je voor een echt democratisch systeem kiest, kies je dus automatisch voor oppervlakkigheid. En voor de waan van de dag, zoals die torenhoge peilingen voor Rutte en het feit dat iemand als Baudet in de Tweede Kamer gekozen kan worden. Ik zou, heb ik al eens eerder beweerd, voorstander zijn van en democratie-examen, zodat alleen kiezers mogen stemmen die weten waar de verkiezingen over gaan.

Guido: Ik begrijp dat je min of meer een definitie geeft van wat wij tot dusver 'het nieuwe normaal' hebben genoemd.

Sante: Dat lijkt mij wel ja. Dat nieuwe normaal zou ook moeten inhouden: sterkere banden met Europese landen. Als het nieuwe normaal betekent dat je Duitsland nauwelijks en België helemaal niet kunt bezoeken, dan geef mijn portie maar aan fikkie. En nu we het er toch over hebben: waar blijven de Nederlandse voorbereidingen voor de stijgende zeespiegel? Het duurt niet zo idioot lang meer voor de bevolking van Noord- en Zuid-Holland in haar geheel naar Oost-Nederland geëvacueerd moet worden. Gaan we dat op zijn beloop laten of maken we daar serieuze plannen voor? Nota bene Noord- en Zuid-Holland, waar zich het gros van de Nederlandse economie afspeelt. Ik haal er van alles bij, maar ik wil benadrukken dat dat in mijn visie moet gebeuren -- we zullen een belangrijk deel van onze rijkdom daaraan moeten opofferen. Dat is het nieuwe normaal...

Guido: Wie gaan dat allemaal inzien en er naar handelen? Welke politieke partij durft dat hardop te zeggen? En ja, het bijkomende probleem is er een van vele die blijven liggen. En nu komen er ook nog verkiezingen aan - of niet. Daar gaan we ook nog 'n hoop heibel over krijgen die ook weer de aandacht van al die wezenlijke zaken afleidt.

Sante: Ik denk eigenlijk dat we dan getuige zullen mogen zijn van een definitieve ruk naar rechts. Als de VVD dat getal uit de peilingen realiseert kan zij met het CDA onder leiding van de mafkees Wopke Hoekstra een nieuwe en glanzende toekomst voor ons, ik bedoel de mensen die er al warmpjes bij zitten, opstellen, wellicht zelfs grotendeels buiten de EU. Niemand gaat dat hardop zeggen, dan zouden ze het wel al gedaan hebben. Voor de pandemie was ook al jaren gewaarschuwd, er is op gereageerd door drastisch te bezuinigen op de gezondheidszorg. De rechtse partijen, ik maak me daar geen illusie over, zullen wat het klimaat betreft in het geheim voorbereidingen treffen om het belangrijkste deel van hun aanhang een goed heenkomen aan te bieden en de rest kan verrekken. En dan was deze discussie ook niet nodig geweest.

Een hamburger met een besmetje

Het zullen de woonomstandigheden van de buitenlandse arbeiders zijn, het zijn misschien de omstandigheden in de slachterijen waardoor die arbeiders – naar het schijnt tegen 9 euro per uur bruto – niet altijd anderhalve meter afstand tot elkaar kunnen houden, het zal het gebrekkige ventilatiesysteem van de slachterij zijn, het is het lawaai waardoor de arbeiders tegen elkaar moeten schreeuwen.

Ja, dat zal allemaal best.

Op Youtube kun je een hele reeks video’s vinden waaraan je kunt zien hoe het er in zo’n slachterij toegaat. De video’s zijn bedoeld als reclame voor fabriekssystemen, dus daar worden de ergste dingen niet getoond. Maar dan ziet het er toch verschrikkelijk genoeg uit.

Wat ik voortdurend mis: dat is de vraag, zouden het niet de vers geslachte dieren zijn, waarmee ook in die Youtubefilms de slachters, in het razende tempo waarin ze moeten werken, de hele dag in bijna innig contact staan, die het coronavirus verspreiden?

Met andere woorden: waarom zouden het alleen nertsen zijn die het virus hebben – en nu ook blijken te verspreiden naar mensen – en niet de kippen, varkens, geiten, koeien en schapen die in de vleesfabrieken een onzalig einde vinden? Varkens zijn net mensen, heb ik wel eens ergens gehoord. (En omgekeerd.)

Op Amerikaanse websites die melding maken van grootscheepse verhulling van feiten (door lagere overheden) uit angst voor de oppermachtige vleesindustrie in hun regio, is het wel tussen de regels te lezen, maar wordt het ook niet hardop gezegd. Dat is logisch, want die websites, die moeten werken met donaties van lezers, hebben natuurlijk het geld niet om advocaten in de arm te nemen.

Uit die berichtgeving wordt het duidelijk: de vleesbedrijven, vooral in de Zuid-Westelijke staten, hebben de lokale overheid keihard in de tang en het maakt ze blijkbaar niet zoveel uit dat hun werknemers ziek worden en doodgaan. Werklozen genoeg die voor keuze staan: doodgaan van de honger of doodgaan aan het virus.

Intussen is in een groot Amerikaans vleesbedrijf een steekproef gedaan: 58 procent van de werknemers bleek positief te testen voor het virus.

Ja, ja, Amerika, dat staat onder leiding van iemand die lijdt aan extreem en destructief sadistisch narcisme, las ik vanmorgen in het interview met een psychiater in Baltimore, die extreem narcisme en borderline als hoofdthema heeft in zijn praktijk. De psychiater voorspelt dat Donald Trump, want dat is die extreme narcist, met name actief zal streven naar zoveel mogelijk Amerikaanse doden als hij aan ziet komen dat hij de verkiezingen in november gaat verliezen. Hij lijkt al aardig onderweg, met het aantal van honderdduizend doden door corona aanstaande, mede als gevolg van bijna moedwillig falend optreden van zijn regering bij de bestrijding van het virus – waarbij het standpunt van grote bedrijfsleven de meeste invloed lijkt te hebben.

Maar komt het jullie allemaal niet een beetje bekend voor?

Nog niemand in Nederland heeft gezegd: ruimen die nertsen. Niemand durft te zeggen: al die besmettingen in Oost-Noord-Brabant, zouden die niet in verband kunnen staan met de opeenhoping van al dat vee, met name varkens – het lijkt wel een openluchtmarkt voor vlees en vis in China, zou ik bijna opmerken.

Ik denk er steeds vaker aan dat hier hemelsbreed vijfhonderd meter vandaan een kippenfarm staat waar ik zelf wel eens 22.000 kippen bij elkaar gedrongen zag in een schemerig stinkend hok – en dat was nog wel ‘vrije uitloop’. Sinds bovenstaande bevindingen heb ik mijn dagelijkse ommetje een beetje verlegd, ik kwam er iets te dicht langs.

Neem nog een lekker hamburgertje, zou ik zeggen.

_______

hhBest

Boek & Film 

Wat een eenvoudige krantenlezer in bed hoort

Wat je als leek, die nergens verstand van heeft en alleen maar de krant leest, in een paar uur tijd oppikt. Bijvoorbeeld tussen vanmorgen vier en zeven uur.

Uitbraken van het virus in slachterijen in Groenlo, in Bretagne, in Duitsland en in Amerika. En de Heere Jezus zal wel weten waar nog veel meer. Logische vraag, die al veel eerder gesteld had moeten worden: waarom kunnen dieren, bestemd voor consumptie, ook geen drager van dit virus zijn? En verspreiders? Veel varkens, koeien, geiten en kippen leven nog erger dan carnavalsvierders en koorzangers dicht opeengepakt in bedompte ruimtes. Is het een idee daar eens een voorzichtig onderzoekje naar te doen? (Voorzichtig, want die veeboeren zijn tot álles in staat.) En, nog voorzichtiger: hoe zit het met honden en katten in de huiselijke omgeving?

Het vaccin uit Oxford lijkt ook niet helemaal je dát te zijn, maar er is aanleiding om proeven op mensen voort te zetten. Zij liever dan ik, natuurlijk. Helaas is er op dit punt een minpuntje: Trump schijnt alweer gestopt te zijn met de malariapil. Ik geef het maar voor wat het waard is.

En dan een laatste nieuwtje dat volgens mij nauwelijks een nieuwtje is: in Hongkong hebben ze vastgesteld dat het nieuwe coronavirus in de buitenlucht nauwelijks besmettelijk is. Dat had de Duitse viroloog, Hendrick Streeck, die hier om de hoek kantoor houdt, al veel eerder geconstateerd, en onderzocht moet worden hoe dat komt. (Streeck schijnt niet meer mee te mogen doen, maar wat zegt dat nou?)

Ik heb wel vermoedens over de oorzaken van het verschijnsel, maar ik ben, zoals gezegd, een eenvoudige krantenlezer. Nou goed dan: denk dan aan UV-straling in zonlicht, de laatste tijd vooral gemeden wegens de kans op huidkanker – zou die straling niet te veel van het goede zijn voor micro-organismen zoals virussen? UV-straling maakt ook vitamine D in de huid, het is de enige manier om op natuurlijke wijze die vitamine binnen te krijgen; vitamine D is essentieel voor de weerstand tegen infecties. (In de winter krijg je van de zon niet voldoende vitamine D.

Zie ik het verkeerd dat het dan niet raar is dat griep en verkoudheid aan het eind van de winter toeslaan? En dat dat allemaal verdwijnt als de mensen weer lekker buiten komen in zomerse UV-straling? Al die mensen die overleden in verpleeghuizen, die kwamen toch ook nauwelijks buiten? Iets vergelijkbaars geldt voor vitamine C uit vers fruit. Echt vers, niet uit de diepvries of de koelcel.)

Ik wens u een smakelijk etensmaal, met spekjes en zo. (Auteursrecht algemeen bekend.)

________

hhBest

Boek & Film 

Over een leuning

En toen had ik een klein technisch probleempje: een via internet aangeschafte schitterende roestvrijstalen leuning monteren op de betonnen trap vanuit huis naar de tuin.

Let op: ‘Gemakkelijker gezegd dan gedaan’ is in dit geval een sterk overdreven eufemisme.

Want we werken aan het karwei – in essentie het boren van zes gaatjes, het invoeren van de juiste maat pluggen, het plaatsen van de steun van de lening op die gaatjes en het indraaien van drie schroeven in de genoemde gaatjes – nu al een dag of drie, en nog altijd is het niet gelukt.

Ten eerste: hoe bepaal je op de millimeter nauwkeurig waar de drie gaatjes moeten?

Ten tweede: hoe komt het vervolgens dat bij het indraaien van de schroeven die schroeven een voor een afbreken? In de plug, zodat de plug in ieder geval onbruikbaar wordt. Gelukkig is er één lichtpuntje: ik heb een goeie boor, die onvermoeibaar gaten boort van 10 millimeter doorsnee en vijf centimeter diep.

Er zitten nu al een stuk of twaalf gaatjes met pluggen in de traptreden en daar onderin een afgebroken bout.

Nieuwste inzicht: misschien zijn de gebroken bouten net iets te dik voor de pluggen.

Bij de Karwei in ons dorp, waarvan ik me al jaren afvraag hoe die het hoofd boven water houdt, is het als altijd stilletjes. Ik weet inmiddels de weg: in gang 14 bevinden zich schroeven en bouten in diverse soorten en maten, met bijpassende pluggen, ook in diverse soorten en maten. Ik heb er al menig kwartiertje doorgebracht en blijkbaar nog altijd niet de juiste materialen (te weten: zes pluggen en zes bouten) bijeen weten te halen.

Bjvoorbeeld: in die plug van 10 mm doornsee moet een bout gekenmerkt door de aanduiding: M6, 50 mm. Wat betekent die M en vooral: dat cijfer zes?

Bij de Karwei kom ik er niet uit.

Dus naar de negotie waar ze voor alle problemen worden opgelost met de kreet Kama-jaja-jippie-jippie-jeey!! Hornbach dus.

Nou dat had je gedacht. Voor de ingang staan, keurig op anderhalve meter afstand van elkaar – behalve de man achter me, die blaast gewoon in mijn nek – een stuk of twintig mensen te wachten tot er een winkelkarretje vrij is.

Als ik er eindelijk ook een heb en langs een enorme omweg ook nog binnen ben, staat daar een soort politieman die bars tegen me zegt: rechtdoor of naar rechts! Ik kies voor rechtdoor en loop meteen vast. De gangen in de winkel zijn veel te smal, en als dus in de gekozen gang iemand langdurig doodstil diepzinnig naar een onderdeeltje ergens van staat te staren, kom je niet verder – en terug mag ook niet.

Uiteindelijk kom ik toch nog terecht bij de afdeling schroeven en bouten. De keuze is enorm, zo enorm dat binnen de kortste keren drie stoere mannen vlak naast me doodstil diepzinnig naar schroeven en bouten staan te staren. Op een afstand die maakt dat de coronaatjes met het grootste gemak over kunnen springen (Copyright Jeroen van Koningsbrugge, hik.)

Hier kom ik dus niet uit, met name omdat houtschroeven onder de kleur geel (of groen, daar wil ik even vanaf zijn) ressorteren en ik geen van die beide kleuren kan ontwaren in de zee van Hornbach-oranje.

Wat nu?

Weg, onmiddellijk weg voor ik onsamenhangend begin te schreeuwen en gillen.

Thuis aangekomen realiseer ik me dat die tuinleuning voorlopig, zo ooit, niet op die betonnen trap komt te staan.

Een klusjesman dan maar?

Maar zou die deze zomer nog tijd vinden voor zo’n karweitje?

Behalve aan mijn technisch onvermogen ligt het natuurlijk ook aan wat gemakshalve ‘coronamaatregelen’ wordt genoemd.

Begrijp me goed: de maatregelen zijn broodnodig.

Maar ik beschik helaas niet over voldoende fantasie om me in al die omgevingen – de bouwmarkt, de supermarkt, de bioscoop, het restaurant – anders te voelen dan in een inderhaast geïmproviseerd vluchtelingenkamp vol waarschuwingsborden en ontsmettingsmiddelen.

Daar zien ze me dus voorlopig niet. Maar die leuning, die leuning…

________

hhBest

Boek & Film 

Wolven in schaapskleren

Door Peter Stiekema

Er struint een gevaarlijke wolf in de buurt van het Brabantse Hedikhuizen. Ik moet u bekennen dat ik nog nooit van Hedikhuizen had gehoord (even opgezocht, 230 inwoners, gemeente Heusden). Nu is het kleine dorpje, waar ook nog een oud fort ligt dat tot de Waterlinie behoort, volop in het nieuws. Een wolf heeft al een stuk of dertig schapen over de kling gejaagd, waarvan er slechts enkele zijn aan- en opgevreten.

Het dier is ook gesignaleerd toen hij in de nachtelijke uren achter paarden aan het jagen was, maar die heeft hij of zij nog niet te pakken kunnen krijgen.

Kortom, de wolf is echt  terug in ons land, maar van de meeste hoor je gelukkig niet veel. Her en der wordt er wel eens en schaap gedood en de eigenaar krijgt daar een vergoeding voor. Maar de wolf van Hedikhuizen is een serieuze veedoder, geen wolf in schaapskleren, om dat grapje nog maar eens van de schapenstal te halen. Als een dier zo agressief is, misschien wel wolfsdol, dan moet er ingegrepen worden, lijkt me. Dat kun je niet accepteren, straks grijpt die nog een spelend kind, je weet maar nooit, denk maar aan dat Trojkaliedje van drs. P.

Geschat wordt dat er zich in ons land inmiddels zeker tien wolven min of meer permanent hebben gevestigd. Ook in Belgisch Limburg zitten er een paar. Onlangs zijn bij Someren enkele schapen aan een wolf ten pooi gevallen, maar dat zou ook een zwervende 'Belg' geweest kunnen zijn.

Op de Veluwe zijn eveneens wolven gesignaleerd, die inmiddels voor nageslacht hebben gezorgd. Een van de sluwste wolven bevindt zich  met enige regelmaat in Kroondomein Het Loo, dat in 1958 door koningin Wilhelmina aan de staat is geschonken. Wat daar tegenover stond, we zullen het waarschijnlijk nooit weten, zeker niet als het aan hoofdlakei Rutte ligt. De daar gevestigde wolf is een zogenaamde Oranje Wolf, die de naam Willem heeft meegekregen. Deze wolf, vaak in kleren van lamswol, die het kroondomein niet in eigendom heeft, maar slechts beheert, krijgt jaarlijks ruim acht ton voor het onderhoud van het gebied, zoals onlangs duidelijk werd in een prangende documentaire van 'Zembla' (VARA/BNN).

Nou brengt zo'n domein nogal wat op, hout is kostbaar en ook aan de jachtrechten valt veel te verdienen. Voorwaarde is wel dat het terrein 358 dagen per jaar open is voor het publiek, want dat is immers (via de staat) mede-eigenaar van dit bosgebied in de buurt van Paleis Het Loo, dat zo'n tienduizend hectare groot is, oftewel honderd vierkante kilometer. Maar de Wolf Willem, zoals alle Oranjes een 'Rupsje Nooit Genoeg' als het om geld gaat, sluit 7300 hectare van het domein van 15 september tot ver in december, zogenaamd voor de rust van flora en fauna, maar in werkelijkheid om er rustig te kunnen jagen, zoals zeker een Oranjewolf dat graag doet.

Ook zijn betovergrootvader koning Willem III, bijgenaamd Koning Gorilla, jaagde graag op de Veluwe, maar dan bij voorkeur op de jonge deerntjes van de pachtboeren. 'Le droit de seigneur', begrijpt u wel. Zo wonen er in Apeldoorn en verre omgeving nog heel wat, inmiddels verre, familieleden van deze gorilla.

En over de jachtactiviteiten van prins Hendrik en prins Lockheed Bernhard doen wij er verder maar gepast het zwijgen toe. Zij mochten immers ook graag de puddingbuks hanteren, nietwaar. Wanneer stuurt Nederland deze bietsers toch het bos in (desnoods op de Veluwe) en worden we eindelijk eens een republiek?

https://www.omroepgelderland.nl/nieuws/2449879/Koning-krijgt-onrechtmatig-4-7-miljoen-subsidie-voor-Kroondomein-Het-Loo

Op reis gaan en thuiskomen

Meneer Ap Dijksterhuis wijst ons de weg. Hij is hoogleraar sociale psychologie en hij is al eens van Tokio naar Tbilisi (vroeger zeiden wij gewoon Tiflis) gereisd en heeft daar een boek over geschreven. Dus hij kan het weten. Het is dus met enige schroom dat ik uit een soort (uiteraard onterechte) verbazing het volgende citeer:

‘We kunnen niet zonder vakanties. Burnout is volksziekte nummer één,’ stelt hij parmantig in de Volkskrant van heden 13 mei 2020.

Huh? Het laatste dat ik over burnout heb gehoord is dat het een niet-bestaande ziekte is, of hoogstens iets waar de werkgevers iets aan zouden kunnen doen door de mensen niet tot de laatste druppel uit te persen. Dus vakantie is goed tegen burnout? Volgens mij komen veel mensen totaal uitgeput terug van reizen waaraan vliegtuigen te pas komen (schoenen uit, broekriem af, horloge af, wachten wachten wachten. Vliegtuig kapot. Wachten. Thuis de corona uitgebroken. ‘Jongens, we kunnen voorlopig niet naar huis’. Etc.)

Het valt mij bovendien op, dat in het hele stuk nauwelijks onderscheid wordt gemaakt tussen ‘vakantie’ en ‘reizen’. Vakantie betekent: je hoeft niet te werken. Reizen: je moet in een vliegtuig, een auto, een trein, een bus, op een schip, op de fiets of, nog veel erger, een motor, en die brengen je dan ergens heen waar je bij nader inzien niet wilt zijn, cq nog niet dood gevonden zou willen worden. Lopen, en dan bij voorkeur niet verder van huis dan een kilometer of twee, dat is je ware van reizen.

Maar uit het stuk in de krant blijkt dat vakantie vooral is: via een bij een reisbureau geboekte trip naar een min of meer ver land alwaar je dan de plaatselijke horeca, taxi’s, gidsen, restaurants en andere oplichters moet gaan steunen. Want dan help je mee de tien procent waarmee de Europese economie krimpt door de gevolgen van het coronavirus voor de reisbranche weer goed te maken. Daarom móet je op vakantie. Om óók Manneken Pis een keer live te hebben gezien, bijvoorbeeld.

Dat laatste is trouwens niet de menig van Dijksterhuis, maar van EU-baas Von der Leyen, maar ja, die wordt dan ook gestuurd door het kapitalisme. Daar is niks mis mee, maar ik wil toch even benadrukken dat er blijkbaar meer aan vakantie vastzit dan Dijksterhuis formuleert: Je moet periodiek even weg gaan uit vertrouwde omgeving. Vakantie is als een schoonmaakhulp door je huis.’ Die laatste zin is wat duister, maar we zullen maar aannemen dat hij bedoelt: dat de schoonmaakhulp een vakbekwame Vietnamese mevrouw is die de inhoud van je hoofd schoonmaakt. In het stuk wordt ook ene Jessica Bloom aangehaald, dat het voor mensen die op vakantie gaan onder andere betekent dat je nieuwe dingen leert en iets doet dat betekenisvol is.

Zou mevrouw Bloom wel eens op een camping in Italië zijn geweest? Ik wel. Mijn meest pregnante ervaring was die camping waar een deel van de inwoners van mijn eigen dorp in Nederland al voor het veertiende achtereenvolgende jaar samen neerstreken, erop stonden dat ze hetzelfde plekje kregen als in die voorgaande veertien jaar, en vervolgens gingen zitten, eten, bier drinken, liggen, slapen en veertien dagen later, geheel vervuld van nieuwe betekenis en met een rugzak vol nieuw geleerde dingen huiswaarts togen.

Let wel: ik heb daar geen enkel bezwaar tegen, ik was zelf gewoon na twee dagen weer weg.

Maar ik vraag mij af: hoe kwamen de mensen in de jaren dertig van de vorige eeuw, en in de vele eeuwen daarvoor, eigenlijk aan hun nieuwe kennis en betekenis? En hoe lieten ze hun hoofd schoonmaken? Als je al dapper genoeg was om de weg op te gaan, was het reisdoel meestal een kapelletje ergens in een bos met een wenend Mariabeeld erin, en misschien was dat dan wel een beetje nieuw en inspirerend.

Ik heb zelf betrekkelijk veel gereisd, ook in de vorm van ‘vakantie’, maar ik ben maar tot één conclusie gekomen: het mooiste van op reis gaan is weer thuiskomen.

Of bedoelen Dijksterhuis en Bloom dat eigenlijk ook?

Vijftien kippen per vierkante meter

Door Peter Stiekema 

Zo maar een berichtje van maandag, waar je toch even de haren ten berge van rijzen. In het Veluwse Harskamp, gelegen tussen kippenstad Barneveld en Apeldoorn, is een kippenschuur volledig uitgebrand. De 24.000 dieren hebben de brand niet overleefd.

Een bericht in NRC meldt dat de schuur waarin de kippen een hachelijk bestaan leidden, 20 bij 80 meter mat, dus 1600 vierkante meter. Een snel rekensommetje leert dat dat vijftien kippen per vierkante meter betekent. Van een dierwaardig bestaan kan hier dus onmogelijk sprake zijn geweest.

De schuur lag kennelijk vrij afgelegen, dus je bent geneigd je af te vragen hoe de brand kan zijn ontstaan? Aangestoken misschien? Het zijn kommervolle tijden voor de fokkers van dieren die speciaal voor de slacht bestemd zijn. Alle restaurants zijn al maanden dicht dus er zijn geringere afzetmogelijkheden.

Opvallend is dat er de laatste tijd veel stalbranden zijn geweest.  Met name in varkens- en kippenstallen. Stichting Wakker Dier houdt cijfers bij over stalbranden in Nederland en het aantal dieren dat daarbij levend verbrandt. De organisatie noteerde in 2019 zestien grote branden met daarbij 175.000 omgekomen dieren. De meeste oorzaken van deze branden zijn nog steeds onbekend, maar komen de eigenaren van de stallen wellicht niet ongelegen. En dat geeft hier en daar wel wat te denken, mag ik hopen.

Het is allemaal theater

Eindelijk is het mij dan ook overkomen: ik ben werkloos. Hoewel. Ik had met niemand een dienstverband, het werk dat ik deed was van vrijwillige onbezoldigde aard, en overmorgen zit ik gewoon aan bij de videoconferentie die onderdeel is van het werk. Noem het dus maar coronawerkloos.

Het was, het is echt leuk werk voor iemand met brede journalistieke ervaring, en mag ik dat zeggen? Ja, dat mag ik zeggen.

Op 1 oktober van dit jaar is het 61 jaar geleden dat ik de burelen van Drukkerij-Uitgeverij Stumpel in Hoorn betrad, ten einde te gaan medewerken aan de journalistieke invulling van de aldaar uitgegeven dagbladen. Daar was het dagblad Ons Noorden een onderdeel van; ik werkte daar enkele weken onder de bezielende leiding van Guido t’Sas, u allen welbekend van hhBest.

Kort daarop vertrok in naar Nijmegen, naar De Gelderlander, waar ik 7 en een half jaar op alle afdelingen (behalve de sport, zeg ik daar snel bij) een gedegen opleiding kreeg en ervaring opdeed die ertoe leidde dat ik werd ‘weggekocht’ door het Limburgs Dagblad waar ik het 32 jaar volhield.

Geen dag zonder werk geweest. En het was nog niet afgelopen.

Na mijn pensionering werkte ik aan diverse publicaties van de afdeling PR van DSM, en vanaf 2008 maakte ik zes jaar lang aan het huis-aan-huisblad Landgraafkoerier – tot de prinsen carnaval me de neus uit kwamen. Kort daarna lijfde de directeur van Openluchttheater Valkenburg, voormalig LD-collega Jos Frusch, mij in als schrijver van de in het zomerseizoen wekelijks uitgaande persberichten over aanstaande voorstellingen.

Ik stond daarvoor tot hedenochtend in de startblokken omdat alles werd gedaan om was inmiddels resteerde van het programma van het seizoen van het jaar 2020 alsnog uit te voeren – uiteraard had ik bij geruchte en met behulp van mijn eigen boerenverstand al begrepen dat het dankzij Corona niks meer zou worden met het seizoen, maar Jos Frusch is een doorbijter met een enorm netwerk in theaterland en tot voor kort zag hij nog mogelijkheden om een aantal – tien of zelfs twintig – van de geplande voorstellingen toch door te laten gaan. Voorstellingen van artiesten die ook nog betaald zouden kunnen worden uit de opbrengst van 150 of 175 betalende bezoekers, die dan de vereiste afstand van elkaar zouden kunnen houden.

Maar met 30 aanwezigen – waarvan misschien maar 10 of 12 betalenden – ontstond een geheel nieuwe situatie, en zelfs met de 100 die er vanaf 1 juli in mogen is geen (financiële) eer te behalen. Op 1 september mag misschien meer, maar dan is het seizoen feitelijk afgelopen. Netwerk of geen netwerk, niemand kan ijzer met handen breken.

En gisteravond maakte Frusch, eenzaam gezeten op de onttakelde tribune van het theater, via de lokale tv-zender TV Valkenburg met enige omhaal van woorden bekend dat het ook voor het OLT ‘vaarwel, tot betere tijden’ is. Hij rekent uiteraard op 2021, veel van de geboekte artiesten waren daar al heen verhuisd.

Zodat ook hier het woord waarheid wordt dat cabaretier Pieter Derks een aantal weken geleden in zijn column op Radio 1 zei: laten we het jaar 2020 totaal mislukt verklaren en er op 1 januari aanstaande gewoon helemaal opnieuw mee beginnen.

En wat we van meneer Covid-19 intussen hebben geleerd, dat is dat we daar volledigheidshalve aan toe moeten voegen: inchallah, oftewel zo Corona het wil.

En die werkloosheid van mij, ach. Moet je eens kijken hoe mijn tuin erbij ligt, en hoeveel boeken ik nog moet lezen.

_______

hhBest

Boek & Film 

Een onbezorgde oude dag

Mijn oude moeder – dit jaar is het dertig jaar geleden dat ze overleed – ontwikkelde op haar oude dag een nieuwe hobby: een krat bier. Ze deed er een week mee. Of duidelijker: ze wilde wel een krat bier voor een week, maar daar stak mijn jongste zus een stokje voor. Dat was namelijk ongezond, voor iemand van ergens in de tachtig. Die zus was een alleenstaande vrijgezel die de helft van het jaar voor haar werk in Zwitserland doorbracht, en dus kregen mijn andere zus, mijn broer en ik duidelijke instructies: ze krijgt géén bier.

Mijn moeder woonde in haar eenzame kamertje met uitzicht op bos, velden en een watertje, ze was niet helemaal meer op haar qui vive en nu ze geen bier meer kreeg had ze nog maar één tijdverdrijf: mopperen op mijn vader, die toen al een jaar of vijf, zes dood was, maar dat verhinderde hem niet om achter de jeugdige verzorgsters in het tehuis aan te gaan. Ik heb enthousiast geprobeerd zijn voorbeeld in dezen te volgen, maar mij is gebleken dat het inderdaad beter gaat als je dood bent.

Kortom, wij drieën verzorgden onze moeder getrouw met haar wekelijkse kratje bier. Ze overleed enkele jaren later aan een longembolie.

Dat heb ik altijd het voordeel gevonden van min of meer gezond oud worden, dat je kunt doen en laten wat je wilt. Met wijn drinken gaat het helaas wat moeilijker dan vroeger, ik heb tegenwoordig namelijk ’s morgens na het drinken van een halve fles (ongeveer tweemaal in de week)een hele lichte kater, kennelijk een ouderdomsverschijnsel.

Als mijn jongste zus nog zou leven (ze is namelijk ook al dood, net als de rest van mijn familie) zou ze ongetwijfeld mij en anderen die daarvoor in aanmerking kwamen, niet alleen van de alcohol proberen af te houden, maar ook en vooral van de besmetting met het virus SARS Covid-19, bijvoorbeeld door de arme slachtoffers geheel ingepakt in plastic in de kelder te leggen – je moet namelijk zo gezond mogelijk leven, ook als je de man met zeis reeds aan de horizon moet kunnen ontwaren, als je niet te bangschijterig bent en nog redelijk kunt kijken.

Weet je wat lekker is? Lardo di Colonnata, gekruid gedroogd vet spek uit het gelijknamige plaatsje in Toscane. Als ik een lekker stukje in huis heb mag ik graag een keer of tien per dag even naar de koelkast sluipen om er een plakje van te nuttigen. Of anders de heerlijke salami van de firma Del Ben in mijn vaders geboorteplaats, niet al te zeer stagionato zodat hij nog de consistentie heeft van de boezem van een meisje van 18, en daar dan dikke plakken van met een glas vette rode wijn erbij en krakend brood.

En als lunch drie eieren gebakken op een laag gesmolten oude kaas en plakken gekookte ham met Mexicaanse salsa erbij.

En dan wat ze in Italië een carré noemen – een tomahawk maar dan niet met die aanstellerige steel, maar wel met een mooie vetrand en dan krokant van buiten en bloederig van binnen.

Wacht, even naar de vriezer, dan neem ik er vanavond weer een. Wat zeg je?

En je cholesterol dan?

Denk je echt dat ik daar een dag eerder van de pijp uitga? Op mijn leeftijd? Ik mag tegenwoordig echt álles eten, al vertel ik dat niet aan Melissa bij de huisarts, bij wie ik volgende week moet zijn voor de jaarlijkse checkup.

Je overal veel te druk over maken, daar ga je vroeg dood van.

(Even voor de zekerheid: dat neemt niet weg dat ik dagelijks ruim een liter water drink, matig ben met alcohol, dagelijks in de tuin werk en wandel, de juiste vitaminen slik en zorg voor acht uur slaap.)

Kortom, zoals ik al zei: Ik ben 81 jaar en ik heb de keuze: de laatste jaren van mijn leven stilletjes in een hoekje bang gaan zitten wezen, of er, binnen redelijke grenzen, het beste van zien te maken.

En ik zeg na wat Aaf Brandt Corstius vanmorgen concludeerde: Fuck Corona.

______

hhBest

Boek & Film