SanteLOGie

Groeten uit Lech

Door Peter Stiekema

U moet de groeten uit het Oostenrijkse Lech hebben. Van onze koninklijke familie. Die is daar momenteel op wintersportvakantie. En het verzamelde fotojournaille is hen achterna gereisd om de letterlijk unieke want eenmalige fotomomenten vast te leggen op de gevoelige plaat, zoals dat vroeger heette. Daarna is het weer oprotten geblazen, want de familie wil verder niet gestoord worden.

Maar Lech is niet heel ver van het door Covid19 geteisterde Noord-Italië verwijderd en ook niet van Innsbruck, waar momenteel twee Covid19-gevallen in het ziekenhuis liggen. Innsbruck is precies 116 kilometer van Lech verwijderd en het Italiaanse Covid19-slagveld iets verder. Als ik een slecht mens zou zijn, zou ik hier schrijven 'Hoop doet leven', maar dat doe ik niet. Nou ja, ter illustratie dan, even.

Ook in andere toeristische gebieden heeft het virus toegeslagen zoals op de Canarische Eilanden, op Mallorca. Wegblijven lijkt me dus de boodschap. Veilig thuis is misschien wel het allerbeste en vermijd grote bijeenkomsten, zoals carnaval etc. Nu ben ik jaren geleden al tegen carnaval ingeënt, maar of dat ook tegen het virus helpt? Gistermiddag, dinsdag, daverde de wegens de storm uitgestelde optocht in mijn dorp voorbij. Ik had me veilig in huis opgesloten. Vandaag, op Aswoensdag, zal het wel (ingebeelde?) zieken regenen. De doctoren krijgen het druk.

Intussen is minister Stef Blok teruggekeerd uit Iran, waar hij de minister van Buitenlandse Zaken ernstig heeft toegesproken (vindt Blok zelf) Maar deze Batavus Droogstoppel van het Nederlandse kabinet heeft zich bij terugkomst (voor zover bekend) niet op het virus laten testen, terwijl een Iraanse onderminister er wel degelijk door is getroffen. Zou ik dus alsnog laten doen, maar daar schijnt geen sprake van te zijn. ‘Het is ook maar een onderminister’. Stel je voor, straks het hele kabinet ziek thuis, samen met de koninklijke familie? Je zou er bijna van gaan dromen. Nachtmerries van krijgen, bedoel ik.

Hoe dichtbij komt het inmiddels?

Toen in een land waar wij wel eens komen, namelijk Italië, een aantal gevallen van Covid-19 gesignaleerd werd klonk alom de kreet: het komt nu wel heel dichtbij.

Ik sluit niet uit dat het ooit dichtbij komt, maar zover is het nog lang niet.

In China is het aantal sterfgevallen sinds het begin van de Covid-19-golf gestegen tot tegen de drieduizend. Is dat dan niks? Rekent u even mee: de bevolking van China telt momenteel ongeveer 1.4 miljard personen. Daarvan sterven er per dag (sterfte 8:1000) ongeveer 31000. De Covid-19-golf is nu ongeveer 100 dagen aan de gang, in die tijd zijn ruim 3 miljoen Chinezen overleden; daar waren dus 3000 sterfgevallen door Covid-19 bij. Dichtbij?

Italië heeft ongeveer 62 miljoen inwoners. Het sterftecijfer is 10.4, per dag sterven in Italië 1778 mensen. Voor rekening van Covid-19 kwamen er tot nu toe 5.

En hoe dichtbij komt het echt? Nederland, het middelpunt van de wereld, telt ongeveer 17.4 miljoen inwoners. Het sterftecijfer is 9:1000, dat betekent dat elke godgeslagen dag in Nederland 429 mensen overlijden. Daarbij zijn er ook die sterven aan ongeneeslijke en/of aan besmettelijke ziekten zoals griep, vooral in deze tijd van het jaar, en vooral mensen van mijn leeftijd. De cijfers komen van deze site.

Waarom zocht je dat allemaal uit, eigenlijk? Nou, omdat ik dacht: het komt nu wel heel erg dichtbij.

_________

hhBest

Boek & Film 

Als het beestje maar een naam heeft

De rubriek ‘Wat zou u doen’ in het Volkskrant Magazine blijft geregeld stof tot nadenken leveren. Het zou natuurlijk een vorm van parasitisme zijn als ik op alle vragen hier in zou gaan, maar soms kan ik het gewoon niet laten. Zo zou ik ook wel een duit in het zakje hebben willen doen over het probleem dat vandaag, zaterdag 22 februari, 76 jaar na het bombardement van Nijmegen, opgelost wordt in die rubriek. Een mevrouw heeft een broer die iets héél aparts heeft gedaan: hij is met zijn vrouw ingetreden in een boeddhistisch klooster in Thailand. Je zou zeggen: zou ik niet zo gauw bedenken, maar leuk, doe maar. Je zou ook kunnen denken: dat is een leven in alle eenvoud en devotie, een handje rijst, een kopje thee en maar bidden. O mani padme hum. Maar nee: hij wil op familiebezoek in Nederland en hij wil dat zijn familie in Nederland dat tripje bekostigt. Huh? Wat is dat voor kloosterleven?

Maar dan de nieuwe vraag: ‘Mijn man is in 2016 overleden… ik ben nu weer gelukkig geworden… en binnenkort geven wij elkaar het jawoord. Ik heb altijd de naam van mijn echtgenoot aangehouden. Nu moet ik kiezen. Als ik mijn eigen naam ga gebruiken is het of ik ben gescheiden… de naam van mijn aanstaande in combinatie met mijn eigen naam lijkt mij het enige alternatief. Ik heet dan echter niet langer zoals mijn jongste kind, als ik zijn naam niet meer zou gebruiken voelt het alsof ik hem helemaal kwijt ben.’

Zoals al vaker in deze rubriek lijkt mij het enige juiste antwoord: Deine Sorgen möchte ich haben. Ware het niet dat er nog meer over te zeggen valt.

Ten eerste: die mevrouw heeft wel de naam van haar overleden echtgenoot aangenomen, maar puur rechtens was daar geen grond voor. Voor de Burgerlijke Stand blijf je gewoon je eigen naam houden, ook als je toevallig een vrouw bent. (De Belastingdienst wil daar nogal eens van afwijken. Maar ja, de Belastingdienst.) Je kunt sinds enige jaren je (meegebrachte) kinderen laten inschrijven onder een andere naam dan die van de vader, bijvoorbeeld dus die van de moeder, maar ja, dat kon 22 jaar geleden (de leeftijd van het onderhavige kind) nog niet.

Je hoeft niet lang te zoeken om er achter te komen dat het betrekkelijk eenvoudig is de naam van een kind te wijzigen, in die van jezelf of van je nieuwe partner. Zelfs pleegouders kunnen de naam van pleegkinderen laten veranderen in die van henzelf. Alleen… dat geldt uiteraard niet na de achttiende verjaardag van het kind, dat daarna uitsluitend zelf over zijn of haar naam kan beschikken. (Mijn ervaring is dat het kinderen doorgaans geen zak kan schelen hoe ze heten. Behalve natuurlijk als de achternaam Poepjes is.)

Je kunt trouwens onder welke naam dan ook door het dagelijks leven gaan, mits je in contact met overheden je eigen naam blijft hanteren zoals die vrijwel onveranderbaar in de Burgerlijke Stand staat.

Ik stel dan ook voor dat de desbetreffende vrouw de boel radicaal op te lossen. Ze kan bijvoorbeeld heel gemakkelijk van adel worden door terloops het streepje tussen de naam van haar partner en die van haarzelf weg te laten.

Maar het kan véél leuker.

Ga er vol tegenaan en noem je voortaan Van Heeckeren tot Molencate en Westerveldt Harinxma thoe Sloten. Ik noem maar wat. Hopelijk past haar voornaam daar een beetje bij.

Zo en nu de afgelaste carnavalsoptochten. Het afgelasten was een emotionele beslissing, lees ik.

Laatste vraag: lust u nog peultjes?

______

hhBest

Boek & Film 

Volkomen uniek: DWDD

Als die grote bekken op de sociale media nou eens even hun stompzinnige muil dicht houden en we met verstandige mensen onder elkaar zijn, mensen die er ook nog een heel klein beetje kijk op hebben, en we een korte beschouwing wijden aan Matthijs van Nieuwkerk en zijn DWDD, zijn erfenis, dan kun je toch niet anders dan tot de conclusie komen: volkomen uniek, nooit vertoond op de Nederlandse televisie, komt ook niet gauw meer terug.

Vóór een smalend gehuil wordt aangeheven: natuurlijk heb ik zelf ook wel eens kritiek gehad op de uitvinder van de Nederlandse versie van het televisie-praatprogramma. Zijn onbegrijpelijke gekoketteer met ultrarechtse politieke tinnegieters – de eerste jaren van DWDD heeft hij het herhaaldelijk betreurd dat Geert Wilders weigerde bij hem aan te schuiven – en in die vijftien jaar dat DWDD bestaat zijn heus wel afleveringen aan te wijzen waarbij ook ik heb weggezapt.

Maar een jaar of vier geleden heeft Van Nieuwkerk al wèl afgerekend met een griezel als Thierry Baudet, toen die was aangeschoven om de oren gewassen te krijgen over zijn stelling dat wanneer vrouwen ‘nee’ zeggen ze ‘ja’ bedoelen en desnoods tot seks gedwongen moeten worden: Van Nieuwkerk bewees het Nederlandse volk daarmee een grote dienst, jammer dat het volk het niet in de gaten had.

Wat mij persoonlijk bijzonder hinderde waren de vele interviews met sportfiguren waarbij vaak de vraagstelling niet veel verder kwam dan ‘wat ging er door je heen’. Maar het schijnt dat veel kijkers juist dat weer interessant vonden.

DWDD is ook wel verweten dat een vaste kliek van gasten aan tafel zat; maar als je die vijftien jaar overziet en dan vooral naar de honderden figuren – ik schat rond de anderhalf duizend – die aan de tafel van DWDD aanschoven dan kun je dat moeilijk volhouden. Ze werden niet allemaal even deskundig ondervraagd, maar wat wil je ook. Dat sommige figuren respectievelijk onderwerpen zich als olijk gadget lieten gebruiken was juist datgene dat DWDD zo uniek maakte – ik noem Erben Wennemars (en Marc-Marie Huybrechts) respectievelijk de Elfstedentocht.

Van Nieuwkerk introduceerde onderwerpen waar men in Hilversum (en al helemaal bij de commerciëlen) met een wijde boog omheen gaat: het aan tafel slachten en toebereiden van eetbare dieren, (bijvoorbeeld het uitpersen van een eend) het componeren van opera’s van één minuut, het bespreken van boeken (Wat? Boeken? Kun je dat eten?) het interviewen van mensen die meer dan honderd jaar oud zijn, wetenschap met natuurkundige prof.Vincent Icke die ruimteschepen bleek te kunnen tekenen, slangen op tafel (met Freek Vonk) bijzondere kunstenaar die alvorens naar het Concertgebouw te vertrekken nog even een minuutje kwamen zingen of spelen in de Westergasfabriek, dichters, dokters en duikers, hele schoolklassen, symfonie-orkesten, de ijsmeesters uit Friesland, Gordon, Vlaamse en Nederlandse historici en beminnelijke maar vaak onstuitbare kletskousen – Bart van Loo en Herman Pley. En ik vergeet veel te veel. Kijk anders even naar het Wikipedia-lemma over DWDD.

DWDD was ook een buitengewoon Nederlands, zeg maar gerust Hollands (en wel heel vaak erg Amsterdams) programma, beter dan ooit Willem Duys (die wellicht wel voor inspiratie heeft gezorgd) met alle Nederlandse iconen, zoals Sonja Barend, Mies Bouwman, Neelie Kroes en Jan Terlouw (die met dat touwtje).

Onder de ongeveer zestig(!) tafelheren en -dames (en één tafelmens) waren er verscheidene die hun debuut in de media te danken hebben aan DWDD, zoals Özcan Akyol. Andere wáren al beroemd, maar zaten maar wat graag naast Matthijs, zoals uiteenlopende figuren als Theo Maassen (met een ‘onsterfelijke’ opmerking) en Maarten van Rossem.

Ook enkele popgroepen hebben hun vliegende start te danken aan hun treden als huisorkest van DWDD.

En dan is er indrukwekkende reeks programma’s en andere evenementen die bedacht werden door Matthijs van Nieuwkerk en zijn redactie (laten we die vooral niet vergeten te noemen) zoals het popup-museum, het kortstondig herleven van het VPRO-programma Hier is… Adriaan van Dis en DWDD University, met professor Eric Scherder, ook al iemand die zijn ‘roem’ te danken heeft aan DWDD.

Kortom: Matthijs van Nieuwkerk wás ook DWDD, het is dan ook logisch dat het programma, zijn naam en zijn formule, vanaf 27 maart nog uitsluitend te vinden is in het archief van de publieke omroep.

______

hhBest

Boek & Film 

Weg met de Moorkop

Door Peter Stiekema

Ik moet zeggen dat mij de naam Moorkop al lang ontschoten was. Chocoladebol, oké, Bossche bol, vooruit dan, maar Moorkop? Dat was lang geleden. En nu wordt die naam door de HEMA definitief in de ban gedaan, omdat Moorkop kennelijk associaties oproept met de hoofden van min of meer gekleurde mensen. Een bakker in Monster was de HEMA al voorgegaan en die heeft zijn bedrijf (tijdelijk?) gesloten omdat hij bedreigd werd door lieden die per se moorkoppen bij hem kwamen bestellen. Hoe gek kun je zijn?

Nou heb ik de laatste jaren veel scheldwoorden gehoord, maar moorkop hoorde er niet bij. Roetmop wel, en zwartjoekel ook, maar er bestaan volgens mij geen gebakjes met die naam. De Moren waren lieden uit Noord-Afrika en Spanje, maar in principe geen donkere mensen. Ik durf het woord neger ook al niet meer op te schrijven en zwarte mag geloof ik ook niet. Moet de naam Blanke Vla eigenlijk niet vervangen worden door roomvla of zoiets?

Om even terug te komen op de Moren: zij brachten de Islam in de zevende eeuw naar Spanje en ook naar Frankrijk en werden in 732 verslagen bij Poitiers door de troepen van Karel Martel, grootvader van Karel de Grote. Die had zelf ook nog het nodige met de Moren te stellen, denk maar aan de slag bij Roncevalles en het daaruit ontstane Roelandslied (Chanson de Roland).

Ooit, ergens in de jaren tachtig introduceerden Kees van Kooten en Wim de Bie de Stichting Moorkop (‘Omdat wij more in de kop hebben dan jonge jongeren’) bestemd voor oudere jongeren. De Stichting had twee bestuursleden, Koos Koets (Kees) en Robbie Kerkhof (Wim). Zij staken de draak met veel modernismen uit die tijd. Belangrijkste uitdrukkingen: Jemig de Pemig en Mozes Kriebel. Briljante vondsten, een verrijking van de Nederlandse taal.

Ook Kees en Wim staan nu voor een dilemma, de naam van Stichting Moorkop alsnog veranderen in Stichting de Bossche Bol, of toch maar Stichting Chocoladebol. Mozes Kriebel, je moet er toch niet aan denken.

Op internet zijn nog veel filmpjes te vinden, maar ook een radio-uitzending van Stichting Moorkop.

Varkens als slacht-offer

Door Peter Stiekema

Minister Schouten van Landbouw gaat ingrijpen bij de Nederlandse slachthuizen. Zegt ze. Carola is erg geschrokken van de manier waarop de dieren worden geslagen, geschopt en anderszins mishandeld. Ook de snelheid waarmee het slachtproces wordt uitgevoerd stuit haar tegen de borst. Maar mevrouw Schouten, dat is toch al jaren zo. En pas kort geleden wilde u de slachthuizen nog niet eens verplichten om camera's te plaatsen, terwijl er ook toen al tientallen jaren gruwelverhalen over de slachthuizen de ronde deden.

Schouten vindt dat de Voedsel en Waren Autoriteit (voorheen de Keuringsdienst van Waren) bij de te hoge productiesnelheid waarop de dieren worden geslacht geen goed toezicht kan houden op het dierenwelzijn. Alsof de NVWA zelfs maar van plan is daar goed toezicht op te houden. Ik heb een goede kennis, laten we hem Des Kundige noemen, die jaren geleden als practitioner, een zelfstandige dierenarts, door de toen nog Keuringsdienst van Waren werd ingehuurd om de gang van zaken in de slachthuizen te controleren.

Hij is zich wild geschrokken. De dierenartsen in vaste dienst van de Keuringsdienst kwamen binnen, namen koffie en gingen elders een krantje zitten lezen, zonder zich ook maar een zier aan te trekken wat er allemaal voor schandaligs gebeurde. Na afloop van hun dienst vertrokken ze, maar niet zonder medeneming van een gezellig pakket van de beste vleeswaren. Ze staken geen vinger uit naar de moordpartijen die zich, bijna onder hun ogen, afspeelden. De enkele goeden onder hen niet te na gesproken, uiteraard.

Zieke dieren met duidelijke verwondingen, die niet geslacht zouden mogen worden, werden van de vrachtauto's afgetrapt en geslagen met stokken. Sommige liepen gebroken poten op en werden naar de slachter gesleept. Het was je reinste horror. Mijn kennis heeft geprobeerd hier verandering in te brengen. Hield sommige transporten tegen, maar het was vechten tegen de bierkaai. Zelfs met gevaar voor eigen leven, want de bedreigingen waren niet van de lucht. In België is indertijd zelfs een dierenarts, die als klokkenluider deze schandelijke zaken meldde, vermoord.  Op den duur kon mijn kennis het niet langer aanzien en stopte met het werk voor de Keuringsdienst. Hij deed wel melding van zijn ervaringen, maar uiteraard werd er niets mee gedaan.

Inmiddels zijn we aangeland in 2020. Er is nog niets veranderd. De naam van de Keuringsdienst is gewijzigd in Voedsel en Waren Autoriteit, maar van enige autoriteit is bij deze club absoluut geen sprake. Sterker nog: personeel van de Autoriteit mishandelt dapper mee, zo is uit videobeelden van RTL duidelijk geworden. De minister heeft nu een intern onderzoek gelast, de slager die zijn eigen vlees keurt als het ware.

En brave Carola denkt nu door normen op te leggen waaraan slachthuizen zich moeten houden, de zaken ten goede te kunnen laten keren. Onder toezicht van dierenartsen van de NVWA.

Droom maar lekker verder Carola, dat gaat echt niet gebeuren.