SanteLOGie

Naar school om iets te leren

Als rechtgeaard grootvader ga ik op twee dagen van de week naar de basisschool van twee kleinkinderen, ten einde ze mee te nemen naar huis – de ouders werken beiden, omdat ze dat allebei graag doen en omdat het nodig is omdat het voor hen, zoals voor heel veel mensen in een rijk land als Nederland niet mogelijk is van het inkomen van één persoon een gezin te onderhouden.

De kinderen komen na de bel vrolijk naar buiten. Altijd hebben ze iets bij zich: een of meer tekeningen, iets onduidelijk geknutselds, of zoals deze week, een zelf geknutseld kerststukje.

En dat is, mutatis mutandis, al zo aan de gang sinds de week voor Halloween. Ik zie wel signalen dat er in groep 3 al ijverig gewerkt wordt aan leren lezen, maar dat is het dan zo’n beetje. De kleinste, volgens mij een slim ventje van 4 uit groep 1, leert ook al de letters te herkennen en de cijfers te noemen – maar dat leert hij van… zijn zusje van 6.

Deze week stond ik op het schoolplein naast een kennis die ook haar kinderen kwam ophalen en we raakten in gesprek over het onderwijs, met name in de periode van een week vóór Halloween tot en met Kerstmis. Leren ze nog wel wat op die school? Was de vraag die wij elkaar stelden. Want als de kerstvakantie voorbij is staat carnaval alweer voor de deur en daarna Pasen en voor je het weet is het tijd voor allerlei zomeractiviteiten, voor de hoogste groepen voor het kamp, liefst zo ver mogelijk weg en: de musical. Mijn kennisje: ‘Leren doe je thuis.’

Het klonk als een cynisch grapje, maar helemaal onwaar is het niet.

Op diverse plekken op internet vind je het terug. Ik las enkele columns van basisschoolleraren die deze kwestie als onderwerp hadden – het thema: het onderwijs moet wel léuk zijn. Maar wat in die columns vooral betoogd wordt, dat is dat het onderwijs vooral leuk moet zijn voor de leerkrachten. Ik zie dat er kinderen worden genoemd de het hele weekend van slag zijn omdat ze maandag moeten deelnemen aan het kringgesprek, die vrezen voor schut te gaan door hun gebrek aan teken- of kleurtalent, om nog te zwijgen van verontrustende verklederij (griezelig: Halloween!) en schminkerij.

Op de school waar mijn kleinkinderen onderwijs genieten staat om de haverklap de geluidsinstallatie op de speelplaats te blèren: de muzikale keuze van de leerkrachten – All I want for Xmas is you, bijvoorbeeld.

Ik vond er ook een artikel waarin een nog veel serieuzer aspect wordt aangesneden, namelijk dat het nieuwe leuk op school ook in de hand werkt dat het werkelijke onderricht waarvoor de basisschool bedoeld is, zich verplaatst naar de thuissituatie, waar ouders die het zich kunnen veroorloven hulpkrachten kunnen inhuren die de bevoorrechte kinderen de basisvaardigheden van de basisschool – het woord zegt het al – bijbrengen.

In een ander pijnlijk-grappig stuk schreef een leerkracht dat hij het er mee eens was dat én een kamp én een musical wel wat te veel van het leuke was voor achtstegroepers (die in de brugklas worden geconfronteerd met de tekorten van de basisschool, die hen tot op de universiteit zullen blijven achtervolgen) en daarom besloten had dat de musical werd afgeschaft en vervangen door… het maken van een video. Mijn reactie daarop – als je filmmaker wilt worden is daarvoor na de middelbare school een keur van opleidingen beschikbaar – werd afgedaan met een korzelig: ouwemannenpraat.

Dat zal best wel voor een deel kloppen. Ik heb tussen 1945 en 1951 een degelijke basis gekregen voor mijn verdere leven; een kamp, een musical, een video kwam er niet aan te pas. Halloween bestond nog niet, Sinterklaas wel maar die zag je nooit en met Kerstmis had je thuis een kribje met het Kindje Jezus. Ze gingen wel eens voetballen op een braakliggend terreintje, maar daar deed ik uiteraard niet aan mee.

Je hoort mij niet zeggen dat we terug moeten naar die tijd. Maar als je waarneemt dat de leraren van de basisschool vaak zelf gebrekkig spellen, dat veel kinderen met een vrijwel onleesbaar handschrift van school komen, dan weet je dat er inmiddels een achterstand in onderwijskwaliteit is ontstaan die moeilijk in te halen valt.

En dat thuisonderwijs voor rijke mensen is natuurlijk geen oplossing. Al zullen degenen die vinden dat het systeem dat Aldous Huxley beschreef in zijn boek (uit 1932) Brave New World zo gek nog niet is. In dat systeem worden de mensen gemaakt in een laboratorium en de mensen die voorbestemd waren om in de mijnen en de staalfabrieken te werken tijdens de ‘zwangerschap’ voorzien van voldoende alcohol om ze voor de rest een beneveld en gewillig brein te verschaffen. Geen opleiding verder nodig.

En als verlate Kerstgedachte toch maar een positieve noot: als we het leuk van de opvoeding nu gewoon weer overdragen aan de ouders, dan gaan de kindjes graag naar school om eens een paar uur af te zijn van die verklederij en schminkerij, om dingen te leren die er toe doen.

Kinderen kunnen dat haarfijn onderscheiden.

En de leerkrachten die niet willen werken in zo’n ‘leerfabriek’, die zoeken toch een kolenmijn of een staalfabriek?

PS Na enkele malen doorlezen concludeer ik: ik heb het wat sterk aangezet. Maar ik hoop dat niettemin de bedoeling overkomt.

________

hhBest

Boek & Film 

De ontroering van De Avonden

Omdat ik snel terug wilde naar Ulysses heb ik De Avonden in drie dagen uitgelezen (in die drie dagen ook nog het kerstfeest gevierd in familiekring en Love Actually gekeken, inclusief toch zeker een uur reclame, gewoon, om me te verkneukelen met deze bestgemaakte kerstfilm alweer zestien jaar oud is en niets aan rauwe ontroering heeft ingeboet.

Steeds sterker begin ik verwantschap met Frits van Egters te voelen – De Avonden is geen nihilistisch boek, niet flauw en saai, het is gewoon een opsomming van het innerlijk leven van een doodgewone doorsnee jongeman die het leven niet gemakkelijk opvat.

Tevens het boek waarin de meest ontroerende, hartverscheurendste passage uit de Nederlandse literatuur voorkomt, en wel deze (ietwat ingekort):

‘Moeder,’ zei hij. ‘Ja, muis,’ antwoordde ze. ‘Moeder,’ zei hij, ‘het geeft niet, maar het is geen wijn.’ ‘Geen wijn?’ vroeg ze, zich omdraaiend. ‘Die man zegt: ‘Appel-bessen, vruchtenwijn. Wijn, zegt die man.’ ’Ja,’ dacht Frits, ‘die man zegt: Appel-bessen, wijn. Het is trouwens Bessen-appel. O, zie ons. Grijp in.’

….

‘Laat eens kijken, zei ze en nam de fles over. Ze tuurde op het etiket, keek daarna over haar bril heen en gaf de fles terug. ‘Ik zie niets,’ zei ze, ‘de bril is beslagen. Straks zal ik binnen wel eens kijken.’ ‘Je hoeft niet te kijken, het is geen wijn,’ zei Frits.

‘Laat het nou maar dicht,’ zei ze ’dan breng ik het overmorgen wel terug.’ ‘Nou, dat is niet nodig,’ zei Frits, ‘het zal best smaken. Wat heb je betaald?’ ’Die man zei: Appel-bessen,’ zei ze, ‘wijn.’ … ‘Hoeveel heb je betaald?’ vroeg hij. ‘Drie gulden tien,’ antwoordde ze, ‘daar was een kwartje bij voor de fles’… ‘Nu is het ogenblik gekomen om te huilen,’ dacht hij. Zijn ogen werden vochtig.

‘Moeder,’ vroeg hij, van achteren een hand op haar schouder leggend. ‘ben je verdrietig? Zullen we samen huilen? Zullen we samen fijn zielig doen?’ Hij legde een ogenblik zijn gezicht tegen haar arm. ‘Zullen we even medelijden met onszelf hebben?’ vroeg hij. Bij die laatste twee woorden was zijn stem hees. ‘Die man zei – ‘ zei ze. ‘Nu weg, vluchten,’ dacht hij. ‘Voor het te laat is.’

Hij snelde de keuken uit, sloot vlug, maar geluidloos de deur en trad zijn slaapkamer binnen.

Ik kan er niks aan doen, maar mij is het dan even zo te moede als Frits, toen, op die Oudejaarsdag, 73 jaar geleden.

_______

hhBest

Boek & Film 

Vroeger was alles beter

Het lijkt mij dat de tijd is aangebroken voor een Wort zum Sonntag. Want zo tegen het einde van het jaar, op dagen die niet zo somber zijn als gebruikelijk in dit seizoen, bekruipen mij onheilspellende gevoelens.

In de jaren dat ik ijverig mijn stemplicht vervulde, stemde het hele land op partijen die serieuze parlementariërs afvaardigden die hun taak, zo goed mogelijk voor hun achterban op te komen, serieus namen. Het waren overzichtelijke tijden, want de mensen stemden steevast op de partij waar ze de vorige keer ook op gestemd hadden, tevens de partij waarop ze moesten stemmen van hun dominee, pastoor of vakbondsleider.

Het voordeel was dat de aldus samengestelde Tweede Kamer precies wist wat de achterban wilde en aan die wensen probeerden te voldoen volgens het heldere, ooit door Joop den Uyl geformuleerde principe: politiek is de kunst van het haalbare.

Je moet natuurlijk niet blind zijn voor bepaalde signalen: ik noem Boer Koekoek en Hans Janmaat. Maar dat was folklore, je kon het sommige mensen niet kwalijk nemen dat ze voor de grap op zo’n clown stemden – Nederlanders waren en zijn practical jokers. Het degelijke politieke werk had er niet of nauwelijks hinder van.

En volledigheidshalve: sommige politici beheersten hun vak zo goed dat ze wel eens een smerigheidje uithaalden, maar vergeleken bij wat tegenwoordig gebeurt stelt dat allemaal weinig voor.

Dan ben ik dus meteen bij de actualiteit aangeland.

Ik zag deze week een opiniepeiling waarin (ultra)rechts 71 zetels telt, en links (als je daar de SP bij mag tellen) 40. Het is maar een peiling natuurlijk, maar de schrik slaat je om het hart.

Want er staat al een Orban te trappelen om de macht over te nemen -- een man die zich weinig interesseert voor wat de mensen beweegt maar vooral overal zichzelf ziet. Hij vindt het werk in de tweede Kamer al saai, het schiet niet op, er is geen daadkracht, zegt hij, terwijl hij zich nog eens languit op zijn piano vlijt met een glas voortreffelijke rode wijn in de hand. Twaalf procent van de kiezers zegt openlijk te zullen stemmen op deze aartsdomme, mensenverachtende, ijdele, zelfingenomen kwast, die openlijk fascistoïde standpunten verkondigt en die standpunten ook nog zonder tegenwerpingen van betekenis mag uitventen in talkshows op de televisie.

Hij droomt van een Nederland dat zich, onder zijn leiding en zonder dat lastige parlement en die nog lastigere media, achter hoge muren heeft teruggetrokken, los van de Europese Unie. De vlag, de natie, de boreale wereld. Dat een vertrek uit de EU Nederland pas echt afhankelijk zal maken van het buitenland, dat dringt niet tot die flierefluiter door.

Maar zijn optreden krijgt al effect. Zie met name het sinistere boerenprotest, dat niet los te denken is van zijn optreden. Natuurlijk, boeren hebben heel wat te verliezen, anders dan andere neringdoenden worden zij vanuit Brussel zwaar gesubsidieerd, 18 procent van de boeren is miljonair, anders dan andere burgers vervuilen zij in hoge mate de woonomgeving van 17 miljoen mensen, ze hebben in die woonomgeving al enorme schade aangericht die voor een belangrijk deel onherstelbaar is, onder het motto: wij de opbrengst van melk en vlees, zij de stront en de stikstof. Maar dat is nu eenmaal noodzakelijk om hun levensstandaard te kunnen handhaven.

Van die 17 miljoen mensen vindt trouwens een ruime (zij het ietwat afnemende) meerderheid dat allemaal prima.

Intussen zijn er honderdduizenden mensen met een tijdelijk baantje dat hen elk moment kan worden afgenomen. ZZP-ers die een marginaal bestaan op bijstandsniveau leiden. Tienduizenden mensen, waaronder duizenden kinderen, zijn dakloos. En wie niet dakloos is, wordt door een losgeslagen Belastingdienst geringeloord, vooral als je zwart bent. Artikel 1 van de Grondwet, over de gelijkheid van iedereen, is voor een meerderheid in het land al lang een dode letter.

Soms, in het holst van de nacht, lig ik wakker en zie ik het schema: een van de rechtse partijen pleegt met behulp van de boeren en voetbalhooligans een staatsgreep. Als de Nederlandse staat zich daartegen al serieus zou willen verzetten heeft zij daar de middelen niet toe – een leger van enige betekenis hebben we immers niet.

Om zelf een beetje veiligheid te blijven genieten oefen ik intussen de Romeinse groet en roep daarbij heel hard: ‘Houzee!’

En morgen begin ik met de zoveelste herlezing van De Avonden van Gerard Reve. Zolang dat boek niet verboden wordt als entartete Kunst.

__________

hhBest

Boek & Film 

Op naar een nieuwe ijstijd?

Door Peter Stiekema

Ons klimaat wordt beïnvloed door vele gebeurtenissen in het heelal, maar ook op de aarde zelf. De mens dicht zichzelf daar wellicht een te grote rol toe. De invloed van zon en maan op ons weer is aanzienlijk en er zijn waarschijnlijk meer kosmische machten aan het werk, waarvan we nu nog weinig, of helemaal geen, benul hebben.

Meer of minder (sterke) zonnevlammen hebben invloed op het weer hier op aarde. Ook het magnetisme van de maan speelt een rol, denk maar aan de werking van eb en vloed. Maar de mens blijft denken dat menselijk handelen de oorzaak is van de snelle opwarming van de aarde nu. Ik twijfel daar aan. Van de grootscheepse vervuiling en de uitputting van de aarde ja, maar het klimaat? Dat lijkt me een maatje te groot voor de mens.

In de achter ons liggende miljoenen jaren hebben we talrijke klimaatwisselingen gehad, waaronder de ijstijden. Maar ook in die ijstijden kwamen wat warmere, of minder koude zo u wilt, perioden voor. Omdat er toen amper of helemaal geen mensen waren kunnen wij in die tijd geen enkele rol hebben gespeeld in de wisselingen van het klimaat. Dieren dan? De scheten van dinosaurussen en van mijn part mammoeten en wolharige neushoorns zullen ook niet echt van betekenis zijn geweest.

Op dit moment is er een interessant verschijnsel gaande, de magnetische noordpool schuift op van Canada in oostelijke richting naar Rusland. En dat gebeurt steeds sneller. Mogelijk is er zelfs een wisseling van de polen op komst. In magnetische zin wordt de Noordpool dan Zuidpool en andersom. Dan wijst het kompas dus naar het zuiden en niet meer naar het noorden. Sinds 1831 weten we dat er een magnetische Noordpool bestaat. Deze pool heeft sindsdien 2.250 kilometer afgelegd. De laatste twintig jaar verschuift hij met zo’n 55 kilometer per jaar van het Canadese noordpoolgebied richting het oosten, naar Rusland dus. Voorheen verschoof de pool maar met 14,5 kilometer per jaar.

De versnelde verschuiving heeft te maken met de afnemende kracht van het magnetische veld van de aarde. Die verzwakking is ook een signaal dat er mogelijk weer een omwenteling aan zit te komen. Maar dat verschijnsel zal nog wel een paar eeuwen op zich laten wachten. Want in een eeuw wordt met 55 kilometer per jaar maar 5500 kilometer afgelegd, dus het duurt nog even voor we zover zijn.

Aardmagnetisme heeft echter ook invloed op het weer hier op Aarde. De wet van Buys-Ballot, genoemd naar de Nederlandse natuurkundige (1817-1890), zal dienen te worden omgedraaid. Die wet: 'Lucht  stroomt van gebieden met hogere luchtdruk naar gebieden met lagere luchtdruk. Op het noordelijk halfrond is er een afwijking naar rechts en op het zuidelijk halfrond een afwijking naar links.' Dat wordt dan precies andersom, hetgeen grote invloed heeft op het weer in de hele wereld. Het is niet onaannemelijk dat die verschuivingen in het aardmagnetisme en de daarmee gepaard gaande klimaatsveranderingen nu al een rol spelen. De verschuiving heeft invloed op de accuraatheid van gps en andere navigatiesystemen.

Het leger, vliegtuigen en schepen kunnen allemaal hinder ondervinden van een wijziging van de magnetische noordpool. ook de mens. Een dergelijke poolkering vond 22.000 jaar geleden voor het laatst plaats. Niet geheel toevallig begon in die tijd de laatste ijstijd die tot ongeveer 10.000 jaar geleden duurde. Er zijn verschillende theorieën over het gedrag van het magnetisch veld ten tijde van een omkering. In sommige modellen valt het veld geheel weg tijdens het omkeren, in andere is sprake van een tijdelijke afname.

Wat voor invloed dit zal hebben voor het leven op Aarde is niet geheel duidelijk. De zonnewind zal door het tijdelijk verdwijnen van magnetosfeer zeker meer invloed krijgen in de atmosfeer. Door een afname van het aardmagnetisch veld staat de Aarde gedurende een paar duizend jaar bloot aan een hogere dosis schadelijke straling. Hoe het klimaat precies door een omkering van het magneetveld beïnvloed wordt, is nog onduidelijk, maar dat het gebeurt is heel waarschijnlijk. Misschien krijgen we wel een nieuwe ijstijd. Ik haal mijn oude schaatsen vast maar uit het vet.

Nederland was vol in 1950

Door Peter Stiekema

Recente voorspellingen van de bevoegde instanties wijzen erop dat het aantal inwoners van dit land rond 2030 met ongeveer 1 miljoen stuks zal zijn gegroeid tot pakweg 19,5 miljoen. Er wordt uitgegaan van een stijging van ongeveer 100.000 per jaar, voor het grootste deel niet-westerse asielzoekers, zo'n 50.000 per jaar. De overige toevloed wordt toegeschreven aan een geboorteoverschot en een groei van het aantal arbeidsmigranten uit ontwikkelde landen.

Er wordt nu relatief verbaasd opgekeken van deze getallen, maar ik heb ze in eerder verschenen recente columns al eerder genoemd, zei hij bescheiden.  

Al vlak na de oorlog achtte de toenmalige regering ons land vol. Desalniettemin hadden onze vrinden uit Duitsland tussen 1940 en 1945 hun uiterste best gedaan om de bevolking hier te lande te decimeren, maar ondanks hun 'successen'  steeg het aantal inwoners  van 8.834.000 in 1939 naar 9.220.000 in 1946. Toegegeven, aan dat laatste getal hebben de bevrijdingsfeesten van na mei 1945 ook nog het een en ander bijgedragen.

Direct na de oorlog werd ons land geconfronteerd met de bevrijdingsdrang van onze kolonie in Indië en werden voor de troepentransporten in die richting drie in 1944 gebouwde, maar al in 1946 opgelegde Amerikaanse troepentransportschepen gekocht, die de namen Groote Beer, Zuiderkruis en Waterman kregen. Die schepen werden na het echec van de politionele acties in Indonesië, vanaf 1951 gebruikt als emigratieschepen, hoewel ook veel oude KNIL-militairen met deze schepen naar ons land werden vervoerd.

Nederland was dus vol en emigratie moest worden gepropageerd. In de periode tot pakweg 1959 werden met de drie voornoemde schepen ongeveer een half miljoen landverhuizers naar respectievelijk Canada, de VS, Zuid-Afrika en Australië/Nieuw-Zeeland getransporteerd. 

Maar ook landen als Frankrijk en Denemarken waren in die tijd emigratielanden, hoewel de juiste getallen hier ontbreken. Die emigratiebeweging eindigde omstreeks 1959. In dat jaar, 60 jaar geleden, telde ons land 11.224.000 inwoners. Dat betekent dat er anno 2019 nog eens ruim 6 miljoen mensen zijn bijgekomen, van een tamelijk divers pluimage. Nederland werd van een emigratieland een immigratieland. En zoals boven omschreven, komen er nog eens minstens 1 miljoen mensen bij tot en met 2030. De vraag die gesteld moet worden is of we dat aantal nog kunnen bergen. Nu al ligt de woningbouw stil, en kreunen we onder de milieumaatregelen, of gaan we dat binnenkort nog doen.

Een miljoen mensen extra betekent ook weer een substantiële verhoging van CO2- en andere vervuilingen. Maar de Groote Beer, de Zuiderkruis en de Waterman zijn al lang geleden opgelegd en gesloopt, waarschijnlijk in Derde Wereldlanden, onder abominabele omstandigheden. Die schepen bieden geen soelaas meer. Maar wat of wie dan wel? Onze regering krijgt nu al niets van enige betekenis opgelost.

Wat zou u doen? (2)

Elke week lees ik met genoegen dat rubriekje – soms ontleen je er zelfs iets aan voor je eigen praktijk, als iemand komt met een originele oplossing van het wekelijks probleem.

Niet elke week, maar toch wel opvallend vaak, krijg je een probleem onder ogen waarvan je denkt: we hebben de bodem van dit putje bereikt, erger kan het niet meer worden. Ik bedoel dan de niksheid van het probleem, zoals dat waar ik in deel 1 van deze saga op wees, of, beter nog: een probleem waarvoor geen oplossing bestaat en dat alleen maar kan eindigen in echtscheiding of een nog radicalere oplossing in de relationele sfeer.

Maar het kan beter: Bij het ontbijt op zondagmorgen zit het hele gezin te lezen. ‘Ontbijt’ wil dit geval inderdaad zeggen: iedereen leest. Mam (naam bij de redactie bekend) leest het (papieren) Volkskrant Magazine, kind van 9 leest het (papieren) katern wetenschap van de krant en de jongste van 7 de (papieren) Donald Duck. ‘Jij nog suderans?’ ‘Huh?’ Of je nog suderans wilt!’ ‘Eh nee, je ziet toch dat ik zit te lezen?’ Maar mam, die de vraag instuurt, vindt wat pap doet geen lezen: hij ‘speelt’ namelijk met de telefoon. Terwijl de telefoon tijdens het eten niet op tafel zou liggen, zo was afgesproken. Pap, zo meldt mam, is nu een tegenoffensief begonnen. Als hij niet met de telefoon mag ‘spelen’ dan mogen de anderen ook niet lezen onder het eten. De vraag is: ‘Kan mijn man ons verbieden te lezen?’

Oei. Er is dus al sprake van twee partijen: Mam en de kids aan de ene kant, pap en zijn telefoon aan de andere.

Jammer genoeg vermeldt het verhaal niet wat de omvang van de tafel is – hoe groot moet een tafel zijn waarop je tegelijk twee weekbladen (waarvan een vrolijk) (tweemaal A4) een wetenschapskatern (A3) en een telefoon (8x15 cm) kunt lezen en tegelijk ontbijten en dat die geschriften etc daarbij niet terecht komen in de boter, de yoghurt, de suderans, de muesli of wat voor kleverigs er nog meer ter tafel komt.

Zou er niet afgesproken kunnen worden dat er niet tijdens, maar voor of na het ontbijt gelezen wordt? En wat is het verschil trouwens tussen het lezen van drie gedrukte media van in totaal (opengeslagen) twaalf maal A4 en een telefoon, waarvan er zes in een A4’tje gaan?

Maar de kern van het probleem moet niet in het beschikbare tafeloppervlak, maar elders worden gezocht: terwijl de inhoud van het Volkskrant Magazine (‘toneelspeler heeft burnout’) en Donald Duck (‘Donald gaat weer eens de mist in’) en het wetenschapskatern (‘nog kleiner deeltje gevonden’) wel ongeveer te raden is, hult dat wat pap doet met de telefoon zich in raadselen.. En dat dat vervolgens niet uitsluit dat pap een pornofilm kijkt, of met zijn vriendin appt, of poezenvideo’s kijkt, naar een nog hardere claxon of uitlaat voor zijn auto zoekt of erger nog: de orderportefeuille van zijn bedrijf checkt.

Dus dat zou ik dan even ophelderen, en dan eens kijken of het lezen aan de ontbijttafel alsnog kan worden verboden.

Ook al omdat lezen aan de eettafel (terwijl de dampende piepers of de suderans op tafel staan) onhandig, onhygiënisch en heel asociaal is, en dat geldt voor papier evengoed als voor elektriek.

Als over dat verbod overeenstemming ontstaat heb je een kleine, maar gerede kans dat het misschien nog wel eens goed komt, in de relationele sfeer. Zeker als daarna vredig gevieren van welk medium dan ook lezend de zondagmiddag in zicht komt. Ze lezen tenminste nog, wees blij!

Hoewel.

_________

hhBest

Boek & Film 

Wat zou u doen? (1)

Een paar keer geprobeerd ook een bijdrage te leveren, maar je hebt alle begrip: er komen wel duizend reacties binnen en je kunt ze niet allemaal plaatsen.

Ik heb het over de rubriek Wat zou u doen? In het Volkskrant Magazine.

En toch vind ik dat zonde, dat ik nooit eens mag meepraten. (Ja. Ik weet het, twee keer proberen is geen teken van groot doorzettingsvermogen. Maar ik ben wel iemand met een snel gekwetst ego. Misschien kan ik zelf een keer een vraag stellen. Ik overweeg. Er is kennelijk niet veel voor nodig.)

Maar ik heb toch dit weblog? Waarom zou ik dan wekelijks mijn eigen antwoord op het wekelijkse probleem niet hier omschrijven? Natuurlijk heb ik dan een kleiner publiek, meestal ben ik zelfs gewoon mijn eigen publiek. En er is misschien iets met het auteursrecht, hoewel ik van de Volkskrant verwacht dat die daar op medemenselijk begrijpende wijze mee omgaat. (Stemmetje in mijn hoofd: je bent echt te goed voor deze wereld.)

Kortom, ik ga het eens proberen.

Al minstens eenmaal heeft het volgende probleem dat rubriekje in het VKM gevuld: van een stel verdient de vrouw meer dan de man. Dat is ook het onderwerp van vorige week. Over het omgekeerde hoor je nooit iemand klagen, en wie je in dit geval ook niet hoort klagen: de man in kwestie.

Ik zou me ook gedeisd houden. Ik heb wel eens heel mooi gedroomd dat ik getrouwd was met een gehaaide advocate met een Bentley en dat ik dan gewoon lekker voor weinig geld verder kon knutselen aan het plaatselijk huis-aan-huisblad en de tuin. Nergens verantwoordelijk voor en toch drie keer per jaar naar Nieuw-Zeeland, zoiets.

Dat gebeurt me met veel van die problemen in het VKM: dat ik niet zie wat het probleem eigenlijk is. (Tenzij die mevrouw er mee wil pronken dat zij meer verdient dan haar man, maar zo’n kwaadwillig brein heb ik dus niet, dat ik dat denk. Ik merk wel op: ze merkt het verschil vooral als ze uit eten gaan. Wat heb je dan weinig fantasie, dat je niet beter weet dan al die poen te deponeren bij een aansteller met een restaurant. Sterren en zo.

Ja, die sterren, dat moet wel, met de bijbehorende tarieven; die weinigverdiener van haar kan anders natuurlijk best zijn eigen frikadel speciaal betalen, of de pizza van de Turk op de hoek, dan merk je het verschil niet.

De reaguurders putten zich inmiddels uit in ingewikkelde oplossingen, zoals het vormen van een gezamenlijke pot. Heb je daar echt een advies voor nodig? Waarom spreek je niet gewoon af dat beider verdiensten gewoon op een en/of-rekening komen en dat ieder daar naar behoefte (van de gezamenlijkheid) uit kan graaien, bijvoorbeeld ook om de gepeperde rekening in dat restaurant te betalen.

Nog beter idee: behalve die en/of-rekening heeft ieder een eigen rekening waar elke maand automatisch een gelijk bedrag per persoon op wordt gestort vanuit de gezamenlijke rekening, naar eigen goeddunken te besteden. (Volgens mij doen miljoenen mensen dat.)

Dus mevrouw-met-goed-betaalde-baan: We weten nu wel dat je meer verdient dan je man, nu weer in je hok, ja? En liggen.

________

hhBest

Boek & Film 

Jeremy Corbyn vermorzeld

Door Peter Stiekema

Boris Johnson heeft Jeremy Corbyn met huid en haar opgevreten. Zo'n eclatante zege voor de Conservatieven zal de ijdele Boris zelfs in zijn stoutste dromen niet hebben verwacht. Aan de andere kant, Labourleider Corbyn had in zijn hele campagne geen verhaal en deed er vaak tijdens interviews vooral een soort van mysterieus zwijgen toe. Geen enkele concrete uitspraak pro of contra een Brexit gehoord van Jeremy, die er al een tijdlang uitzag of hij door een trein reclamekersttrucks van Coca Cola was overreden. Toch trekt Corbyn nog geen consequenties uit zijn falen en wil hij aanblijven. Of hem dat gegeven wordt is nog maar de vraag, want een dergelijk zware nederlaag heeft Labour sinds 1935 niet meer geleden. Als ik Labour was, dan zou ik het wel weten. Af door de zijdeur met Corbyn.

Niet dat we nu blij moeten zijn met Boris. Hij is een opportunist van het type Trump en zo'n leider kunnen we eigenlijk missen als kiespijn. Toch lijkt de weg nu vrij voor een Brexit. Er zijn nog wel wat beren op de weg, maar de gemiddelde Brit is het hele gedoe rond de Brexit kotsbeu en uiteindelijk zal het er dan wel van komen, hoewel Schotland er nog alles aan zal proberen om het tij te doen keren.

Intussen gaat Johnson op zoek naar politieke en economische vrienden, die hij vooral buiten Europa moet gaan zoeken. Die steun zal hij ongetwijfeld vinden in de VS en Canada. Ongetwijfeld zal Donald Trump hem met open armen ontvangen en ook met Canada deelt Groot-Brittannië een lange geschiedenis. Dat geldt natuurlijk ook voor Nieuw-Zeeland en Australië. Als je met die landen langlopende handelscontracten, zonder allerlei gedoe met heffingen, kunt sluiten, zou het vertrek uit de EU voor de Britten allemaal nog wel mee kunnen vallen.

Leerlingen lezen niet meer

Door Peter Stiekema

Een paar zorgelijke berichten bereikten ons deze week van het onderwijsfront. Maandag bleek uit een onderzoek dat het gros van de middelbare scholieren zich amper interesseerden voor de diverse vakken die hen werden voorgeschoteld. Vooral Duits, Frans en geschiedenis moesten het ontgelden. Dinsdag kwam uit een ander onderzoek naar voren dat middelbare scholieren nauwelijks boeken lezen en verder ook nog eens problemen hebben met het begrijpen van datgene wat hun in de leeslessen wordt voorgeschoteld.

Persoonlijk was – en ben – ik gek op lezen. Dat begon al toen ik de eerste moeilijke weken van de toen nog lagere school had doorgeworsteld. Op het moment dat ik het begrijpend lezen eenmaal enigszins onder de knie had gekregen, kwamen de boeken in groten getale op mij af. Van ooms, tantes en, niet in de laatste plaats, mijn ouders.

In 1958, ik was toen net 7, las ik al 'Het Kapitaal' van Karl May. Nu hoor ik u zeggen, 'nee, dat was niet van May maar van  Karl Marx'. 'Oh, ik dacht al, wat kwamen er weinig indianen in voor', was steevast mijn antwoord, een grapje dat ik geleend had van wijlen Wim Kan, ik zeg het er maar even bij, voordat ik van plagiaat word beschuldigd.

Alle gekheid op een stokje, het is natuurlijk bedroevend dat er zo weinig gelezen wordt, en dat er zo weinig belangstelling is voor de vakken waarin serieus les wordt gegeven en die belangrijk zijn voor de parate kennis. Ligt dat aan het niveau van het onderwijzend personeel, of aan de desinteresse van de leerlingen? Zou ook een rol kunnen spelen dat  hier de groeiende aantallen leerlingen met een niet-westerse achtergrond een rol spelen? Is dat überhaupt onderzocht? Daar lees ik in de onderzoeken eigenlijk weinig over.

Begin deze eeuw, toen wij bij de Limburgse dagbladen de participerende journalistiek meenden te hebben uitgevonden en als redactieleden met enige regelmaat schoolavonden bezochten, hoorden wij regelmatig de verzuchting van onderwijzend personeel dat het enige waar allochtone leerlingen goed in waren de wat twijfelachtige muziekvorm 'rappen' was. Maar voor de rest van de lessen was weinig belangstelling. Het doet me denken aan een uitdrukking uit de begintijd van Freek de Jonge en Neerlands Hoop: 'Ze zijn nog te stom om voor de duvel te dansen, nou ja, dat kunnen ze dan nog net.'

Of zou het toch allemaal veroorzaakt worden door het lerarentekort op zowel basis- als middelbare scholen en aan het feit dat veel lessen ook nog eens worden gegeven door onbevoegden? Wie het weet mag het zeggen.

Verkoop je land aan de enige bieder

Eerst even een vraagje, als u mij toestaat. Waar is de naam Paramaribo een acroniem van? Zoals Omanido? Onder de inzenders van de juiste oplossing verloten wij een hectare eerste klas tropisch hout.

Waar je dan wel snel mee moet zijn, want binnenkort verdwijnt al het tropische hout in Suriname naar China.

Weet je dat zeker?

Nee, natuurlijk niet, ik zit hier in een Limburgs dorp achter de pc en ik heb gisteren tweemaal het Journaal gezien en verder geen mens. Ja, Arjen Lubach, maar dan ook op tv. Dit om even mijn gehalte als duider van het nieuws enigszins af te grenzen.

Dus als ik al niet eens weet waar de naam Paramaribo vandaan komt, waar bemoei ik me dan mee? (ja, ik weet het, ik hoef maar één lemma op Wikipedia op te slaan om te zien dat de oorspronkelijke bewoners het oorspronkelijke dorp Parmirbo, Parmurbo of Parmarbo, noemden, en daarvan is de naam ‘Paramaribo’ afgeleid. De betekenis daarvan is in de inheemse taal Tupi–Guarani: para ‘grote rivier’, maribo ‘inwoners’. Maar dat is natuurlijk een afknapper, ik had liever wat originelers gehoord.)

Desi Bouterse, aan zijn naam te zien afstammeling van vrome Zeeuwse migranten, president van Suriname, was vorige week op staatsbezoek in China, terwijl hij in de hoofdstad Paramaribo van het achtergebleven vaderland, na een proces van dertien jaar, werd veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf wegens de moord op vijftien landgenoten, alweer 37 jaar geleden.

Ho, wacht even.

Ik zag hem inderdaad in dat Journaal in China. Naast hem president Xi van dat land en ze liepen samen langs een erewacht van enige honderden soldaten, die braaf hun hoofd meedraaiden met de voorbijschrijdende staatslieden.

Nóg even wachten.

Dus het staatshoofd van een land in Zuid-Amerika met een oppervlakte van 160.000 vierkante kilometers (viermaal zo groot als Nederland, dat dan weer wel) en een inwonertal van 600.000 wordt met groot ceremonieel ontvangen door de president van een land dat meer dan zestig keer zo groot is als Suriname en waarvan de bevolking 2300 keer zo groot als die van Suriname. Dat Zuid-Amerikaanse land bestaat bovendien voor het grootste deel uit tropisch woud en van de bevolking woont dan ook meer dan de helft in de hoofdstad. Nog een ander beeld, misschien iets treffender: Suriname is iets meer dan tweemaal zo groot als China’s hoofdstad Peking en zijn bevolking past in een kleine buitenwijk of in een van de omliggende dorpen.

Dus: waarom steekt Xi daar die ongetwijfeld kostbare tijd in?

Niet omdat Bouterse een willekeurig staatshoofd is. Van een land dat bauxiet in de grond heeft en flink wat tropisch hardhout in de achtertuin. Want daarvoor kan Xi beter terecht in de rest van Azië, Afrika en de grote landen in Zuid-Amerika, en doet dat ook al sinds jaar en dag.

Nee, Bouterse was in China om zijn land aan China te verkopen. Kan hem het wat schelen dat China een kolonisator is waarbij vergeleken Michiel de Ruyter en Piet Hein en Jan Pieterzoon Coen brave huisvaders waren. Hij is ziek, en hij gaat zo dood en bovendien hebben die eikels hem ook nog veroordeeld tot twintig jaar cel. Hij heeft nu Oom Xi als beschermheer, en Oom Xi heeft net als hij weinig of geen begrip voor de drijfveren van Nederland, waar nog altijd de Roodharige Barbaren cq rancuneuze ex-kolonisatoren wonen die later aan de beurt zijn. (Of misschien, heel stiekem, nu al.)

Laten we ons dus maar niet te veel verkneukelen over het lot dat Desi en zijn landgenoten te beurt is gevallen.

Trouwens, Paramaribo wordt in de wandeling Foto genoemd.

Dat u dat even weet.

_________

hhBest

Boek & Film