SanteLOGie

Liever geen talkshow dan een slechte

Volgens mij moet het andersom. Dus je begint pas te denken aan een dagelijkse talkshow wanneer je iemand in het vizier krijgt die duidelijk talent vertoont voor zo’n activiteit. ‘Hahaha, talent voor talkshow? Dat kan iedereen!’ Hoor ik wel roepen, in het kader van de hausse van dom schreeuwen zonder talent, maar probeer het maar eens.

Ik leg de lat wel hoog. De enige met het juiste talent die nog niet echt heeft aangekondigd er mee te stoppen is – en ja hoor, ik wacht zo wel even tot jullie uitgelachen zijn – Matthijs van Nieuwkerk. Hij weet steeds de juiste mix te houden tussen hem – hij is de ster – en zijn gasten, die hij ook wat gunt.

Natuurlijk is er op hem ook wel wat aan te merken. Hij is een ietwat conservatief mannetje, nog zo’n ouderwetse journalist uit de jaren vijftig die met open mond opkijkt naar uitvinders, dorpsgekken en sportlieden. (Vooral dat laatste vind ik heel irritant. Als er in De Wereld Draait Door een sportonderwerp aan de orde is – Mart Smeets, Erben Wennemars – ga ik meteen even in de keuken iets diepgekoelds inschenken en kijken of er nog iets op Twitter gebeurt.

Even het rijtje langs? Goed dan.

Komen we meteen Eva Jinek tegen. Plat, flink ordinair, heel rechts, voornaamste talent: vloeiend Amerikaans. Mag wat mij betreft ’s avonds laat, als ik naar bed ben, een café-onderonsje hebben met wat mensen van eigen keuze. Prima. Maar je steekt er weinig van op. Gaat bij RTL net als Twan Huys de mist in.

Beau van Erven Dorens. Hoe dat gekomen is, dat is ietwat onnaspeurlijk. Wat? Dat hij altijd net de plank misslaat. Net als Jort Kelder is hij van iets te beschaafde komaf, dat kan een handicap zijn en dat is het bij hem ook.

Jort Kelder. Heeft voornamelijk een eigen mening waarover geen correspondentie mogelijk is.

Fidan Ekiz en Tijs van den Brink. Ik begrijp dat die samen iets gaan doen op de late avond. Behalve dat het een rare combinatie is, zijn er nog meer bezwaren. Zo is Fidan Ekiz de ex van Wierd Duk, een ultrarechtse poging tot journalist die bij De Telegraaf helemaal los mag op de beoefening van het fake news. Zij verdedigt hem nog altijd waar ze kan. Ik vond haar zelfs zwak als sidekick bij DWDD. Van den Brink is een scherpe interviewer, maar daarmee ben je nog lang geen talkshowhost. Integendeel.

Paul Witteman, hoor ik nog wel eens roepen. Ik vind het heel vervelend om te zeggen, maar Paul is echt over de datum.

Jeroen Pauw. Is die dan niet over de datum? Jeroen mag wat mij betreft de tweede plaats op het erepodium hebben, na Matthijs. Zijn vertrek is wel heel plotseling en geheimzinnig. Hij zag er de laatste tijd slecht uit.

Nadia Moussaid. Ze verving Jinek heel goed, wat zeg ik, ze was een verademing. Ik hoor er verder niks over, behalve dat Paul Haenen haar de juiste keuze blijkt te vinden.

Özcan Akyol? Opvallende figuur, onder die aardige glimlach zit een scherpe interviewer, zagen we ook in de schilderijenserie van Omroep Max.

Daarover gesproken: Sybrand Niessen en Martine van Os, misschien? Eh, nu wordt het moeilijk beleefd te blijven. Sybrand is groots wanneer hij met iemand die een Finse blokhut heeft aangewezen als ideaal huis (en daarna iets koopt in Zuid-Frankrijk) het glas heft. Martine schittert in We zijn er bijna. Ja, dat moet tenslotte ook door iemand gepresenteerd worden. Ze doet het heel lief.

Maar talkshow?

Komt erop neer: als Van Nieuwkerk er mee stopt (hij zinspeelt daar links en rechts wel op) hebben we niks dat op het vereiste niveau – serieus nieuws en achtergrond gebracht op een amuserende manier – een talkshow weet te brengen.

Beter geen talkshow dan een slechte.

_____

hhBest

Boek & Film 

De krant als producent van pleepapier

De uitzending van DWDD van gisteravond was memorabel, maar anders dan vermoedelijk bedoeld werd.

Daar zaten twee journalisten, eentje van de Volkskrant en een van De Telegraaf een beetje tegen elkaar op te bieden over de vraag wie de afgelopen weken het sensationeelste nieuws had weten te ontdekken, nota bene in het altijd zo rustige Ruinerwold in Drenthe. Die van de Volkskrant zat te pronken met zijn team van slimme uitvlooiers van het internet, die van De Telegraaf liet zich ontvallen dat zijn redactie vijf of zes man op de ‘zaak’ van het Ruinerwoldse ‘gezin’ had zitten, waarvan drie permanent in het Drentse dorp.

Op dat moment heb ik al een vraag. Sinds wanneer is het opportuun voor de Volkskrant, voor mij tot vandaag nog altijd de beste krant van Nederland, openlijk in een talkshow te gaan zitten etaleren dat ze concurreren met het verachtelijke sensatievod De Telegraaf?

De Telegraaf die vanmorgen impliciet en volstrekt onbeschaamd toegaf dat dat hele verhaal van dat Ruinerwoldse gezin ab-so-luut (en ook minstens tot nader order) geen verhaal is dat rijp moet worden geacht voor publicatie. Even het geheugen opfrissen: de ‘zaak’ kwam aan het rollen doordat de ‘zoon’ Jan van het ‘gezin’, tegen de barkeeper in het café van Ruinerwold (als vanouds, samen met de taxichauffeur, een volkomen betrouwbare bron) zou hebben gezegd dat hij met zijn ‘broertjes en zusjes’ opgesloten zat, al negen jaar, en dat hij niet beter wist of zijn familie was de enige op de hele wereld, in afwachting van het einde der tijden.

De Telegraaf wist vanmorgen te melden dat Janneman in de afgelopen tien jaar tweemaal in de Canadese stad Toronto was geweest. Ten eerste is dat enigszins in tegenspraak met ‘een gezin dat denkt de enige mensen ter wereld’ te omvatten, maar tevens dat Jan, in tegenstelling tot wat tot dit moment wordt gedacht, wel degelijk ergens in de Burgerlijke Stand moet figureren, want hoe kom je anders aan een paspoort? (Ik sluit nu even uit dat hij als verstekeling meevloog, of misschien als ketelbinkie op een kolenboot meevoer).

De ‘kwestie Ruinerwold’ is op die manier bezig zichzelf de nek om te draaien. Wat begon als een sensationeel verhaal waar je, naar nu blijkt, nog geen begin van wist, en dat op die manier met het grootste gemak alle onnozele nieuwsmedia van de wereld in zijn greep hield, dat zie je nu geheel nieuwe contouren aannemen, namelijk van een stuk fake news van mondiale omvang. Vermoedelijk zal nog vóór het eind van de maand nederige excuses moeten worden aangeboden aan de collega’s in de wereld – ware het niet dat die ook zelf zo gemakzuchtig waren het bericht klakkeloos aan te nemen en te publiceren.

Want wat blijft er over? Een gezin (of een groepje mensen die mogelijk niet eens familie van elkaar zijn) leeft, onder het bewind van een nogal kleurrijke godsdienst, teruggetrokken in de buurt van een Drents dorp. De ‘vader’ van de groep is elke godgeslagen dag bezig zijn warhoofd leeg te pompen op internet alwaar het oudste ‘kind’ Jan zich ook niet onbetuigd laat.

Nou goed, er is veel contant geld gevonden en dan wordt, wellicht terecht, meteen aan witwassen gedacht. En volledigheidshalve moet ook worden onderzocht of er sprake is geweest van vrijheidsberoving. Bijvoorbeeld: vallen tripjes naar Toronto daar ook onder? En dat was het zo’n beetje.

Als je elk teruggetrokken levend gezin in Nederland dat gestuurd wordt door een wonderlijke sekte aan de kaak wilt stellen, dan begin maar eens. Je vult er een complete tv-zender mee en ook nog wel een vakdagblad. Let wel: ik denk dat wat ik hier schets een verdienmodel van jewelste is en het gekke is dat nog niemand John de Mol heeft gebeld om te vragen of hij er al een alles omver smijtend format voor heeft bedacht.

Een boek, te schrijven door Geert Mak zit er in ieder geval wel in. Titel: Hoe God sensationeel opdook in Ruinerwold.

Maar hoe dan ook: vóór het eind van het jaar gaan ze bij de Volkskrant beseffen hoezeer ze in dit geval als kleine kinderen de plank hebben misgeslagen.

Bij De Telegraaf niet. Daar zijn ze tegen die tijd alweer met iets totaal anders bezig, bijvoorbeeld een sensationele echtscheiding van een voetballer en een callgirl.

Daar werken ze onder het motto: met de krant van vandaag is morgenochtend ’s lands reet alweer afgeveegd.

______

hhBest

Boek & Film 

Even een paar puntjes

Je zou het bijna vergeten, maar vrijwel elke discussie van deze week gaat over het (politieke) klimaat. Zelfs de relituinders in Ruinerwold kun je er, met wat moeite, bij betrekken. Bijvoorbeeld als voorbeeld van hoe het óók kan.

En dat is dan meteen het laatste positieve puntje van dit stukje. U kunt hier desgewenst nog afhaken.

1. Iemand rijdt in een auto of een bus (of beter nog: op een tractor) langs een heideveld, constateert dat die er nog mooi paars bij ligt en twittert: hoezo stikstofuitstoot? Om te beginnen zou ik wel een heide willen zien die er half oktober nog paars bij ligt, maar voor de rest: ik was deze week nog in een van de oorspronkelijk fraaiste heidegebieden van Nederland, en daar is het een en al brandnetels, bramen en gras wat de klok sloeg, rechtstreeks veroorzaakt door veel te veel stikstof in de grond. En dat al sinds mensenheugenis. En daartussen (gelukkig) ook nog veel uitgebloeide dus bruine heide.

2. Alvorens de aanval op de boeren in te zetten eerst nog even flankerend: het schandaal van de zogenaamde biomassacentrales. Wie van de beleidsmakers heeft zich het idee laten aansmeren dat houtpellets, aangesleept van over de hele wereld, verbranden milieuvriendelijk is? (Maar openhaarden, houtkachels, allesbranders en barbecues niet.) Dat is al net zo’n verhaal als dat van de asbest. Dat is een gevaarlijk goedje, maar niet zo gevaarlijk dat het vele miljoenen kost om het op te ruimen. Opdracht: zoek uit wie er miljardair wordt van het stoken van hout in elektrische centrales. (Aan die asbesthype wordt gelukkig eindelijk iets gedaan.)

3. Stel je eens voor dat die boeren gelijk hebben, dat de meetmethodes van het RIVM een beetje onnauwkeurig zijn zodat het lijkt of de landbouw en vooral de veeteelt verantwoordelijk zijn voor de uitstoot van zo’n beetje de helft van de stikstofverbindingen die het milieu belasten. Ik zou wel willen onderhandelen. Nou goed, laten we 35 procent van maken, maar dan nog is dat veel te veel!

4. Ik zag gisteren beelden op de tv en de sociale media die mij brachten tot de conclusie: de Nederlandse politie is tegenwoordig niet in dienst van de maatschappij, maar van de VVD en vooral van het CDA. Vooral die boeren, de kiezers van die partijen, geen strobreed in de weg leggen! En dat terwijl de hulpeloos om zich heen kijkende agenten tegenover een horde voetbalhooligans met tractoren stonden, die dreigden de aanwezige agenten omver te rijden, neer te slaan of te bekogelen met lege bierblikken. En intussen zag ik zo’n petje dat rustig in de microfoon van een tv-verslaggever zei (ik parafraseer): ‘En als ze nu niet doen wat wij willen, dat komen we de volgende keer terug met andere maatregelen.’

5. Andere toeschouwers die het allemaal prachtig vonden riepen dat die jongens toch maar mooi zorgden dat we iets te eten hebben. Niet waar: wat ze produceren wordt grotendeels naar het buitenland geëxporteerd, wat wij hier eten wordt voor een niet onaanzienlijk deel uit het buitenland geïmporteerd, ik noem België, Duitsland, Polen, Italië, Spanje, Griekenland, Turkije, Marokko, Tunesië, Egypte, Senegal, Kenya, Botswana, Zuid-Afrika, Ierland, Engeland, Portugal, Nieuw-Zeeland, Chili, Brazilië, Argentinië – een wandeling in een goed gesorteerde supermarkt levert deze namen op.

6. En nog wat kleingoed: net als de luchtvaart betalen de boeren geen motorrijtuigenbelasting, en ik zou er niet gek van opkijken als ook voor de diesel van die tractoren geen accijns blijkt te worden betaald. En ze krijgen honderden miljoen inkomenssteun uit Brussel, dat gehate Brussel waar al die regelarij vandaan komt.

Ik wil niet beweren dat het land naar de kloten gaan, maar het lijk er wel heel sterk op.

________

hhBest

Boek & Film 

Tweemaal staar: in een oogwenk weg

Een dag of tien heb ik het nu voor me gehouden – je weet het maar nooit hoe het afloopt als de dokter in je ogen begint te snijden. Maar ik denk nu aan de veilige kant te zijn aangeland en de resultaten den volke prijs kan geven.

Jongens, ik zie scherp tot over de horizon! Het is veel lichter op de wereld dan ik tot de ochtend van 3 oktober dacht! En al die vale kleuren, die bestaan helemaal niet, integendeel, de wereld staat er gekleurd op zoals destijds de befaamde kleuren van Agfacolor diapositief – beschaafde pasteltinten, niettemin aangenaam verzadigd, en dat alles met een scherpte alsof je naar 5G zit te kijken, of hoe heet zoiets.

Het is een jaar of tien geleden dat de opticien bij het meten van mijn ogen langs zijn neus weg zei dat hij in mijn linkeroog ‘een wolkje’ had opgemerkt – een eufemistische omschrijving van ‘beginnende staar’.

Ik had daar een erg onaangenaam beeld bij. Mijn vader was op ongeveer 55-jarige leeftijd geopereerd wegens staar aan beide ogen, dat moest dus gebeurd zijn omstreeks 1958. Daarbij waren de ‘bewolkte’ lenzen eenvoudig weggehaald – en mijn vader kreeg een bril met glazen van sterkte +18, waardoor hij wel weer redelijk kon zien – alleen rechte lijnen, die bestonden niet meer voor hem en die waren essentieel voor zijn werk, dat van terrazzowerker, waarbij een ‘timmermansoog’ onontbeerlijk is.

Dat zou me toch niet overkomen?

Nee, natuurlijk niet. Inmiddels nam ik kennis van allerlei mogelijkheden die tegenwoordig bestaan om staar te bestrijden, voornaamste mogelijkheid: de ‘oude’ lenzen verwijderen en vervangen door lenzen van kunststof, met ongeveer de sterkte van de tot dan toe gedragen bril.

Het gekke is: de staar neemt snel toe (ook in het andere oog) maar je blijft de indruk houden dat je redelijk kunt zien. De huisarts vroeg mij afgelopen maand mei of ik nog wel iets zag met dat linkeroog, want zij meende dat ik eigenlijk geen auto meer zou mogen rijden, omdat ik er eigenlijk niks mee kon zien. Ik vond van wel, al had ik al wel besloten niet meer in het donker te rijden.

Uiteindelijk had ik de datum van de operatie: 3 oktober om kwart voor negen. Aan beide ogen tegelijk, in het kader van een wetenschappelijk onderzoek naar mogelijkheden en moeilijkheden van een ingreep die tot nu toe in tweeën wordt gesplitst: eerst één oog, een week of tien dagen later het andere. Doel van het onderzoek: nagaan of alle twee tegelijk minder belastend was voor de patiënt en eventueel ook goedkoper voor de zorg.

Op 3 oktober was het dus zover. De voorbereiding (plaatselijke verdoving met druppels en druppels om de pupil te vergroten), ongeveer een uur lang, daarna de operatie, ongeveer tien minuten (kan ook een kwartier zijn geweest) en een minuut of tien uitblazen, en me verwonderen over mijn gewijzigde uiterlijk: twee plastic kapjes op mijn ogen, artistiek vastgeplakt met wit plakband.

En naar huis. Ik kon gewoon alles zien, behalve dan dat de nog altijd vergrote pupillen een gruwelijke hoeveelheid licht doorlieten. Gelukkig had ik een grote zwarte overzetzonnebril bij me.

Ik kan niet beweren dat ik me helemaal lekker voelde en thuisgekomen ging ik gewoon naar bed en sliep enige uren lekker.

En het druppelen begon. Om de paar uur druppels, met name tegen infectie.

De volgende ochtend zag ik nog niks door al dat licht. Ik wanhoopte – ik wanhoop nogal snel: ‘ik kan zes weken niet lezen!’ Maar twee uur later waren de kapjes weg, zag ik de woning helemaal gevuld met een felwitte dichte mist, maar daarin was wel veel te onderscheiden, in volle scherpte. In de loop van de middag verschenen de boven omschreven scherpte en kleurenpracht uit de verdwijnende mist – waardoor bewaarheid werd wat talloze kennissen me hadden bezworen: dat er een wereld voor je open gaat na een staaroperatie.

Na een week een domper: in het linkeroog was een stukje van de oude lens achtergebleven. Dat hield verband met het feit dat de pupil tijdens de operatie eigenlijk niet groot genoeg was geweest. En dat hield weer verband met het feit dat ik al jaren een hormoon slik, dutasteride, dat mijn prostaat, die te groot is, het verder groeien te belemmert. Kortom: er was een aanvullende operatie nodig.

Afgelopen vrijdag haalde dezelfde chirurg het stukje er succesvol uit, duur een minuut of vijf, en vandaag kan ik nogmaals zeggen: er is alsnog een wereld voor me opengegaan.

En dat niet alleen. Het lijkt wel of mijn vergeetachtigheid is afgenomen, en of ik energieker ben.

En vooral het autorijden, dat gaat pas echt lekker.

Heeft het geen pijn gedaan?

Nee, absoluut niks, als ik moet kiezen tussen snijden in een vinger of snijden in een oog: doet u het oog maar (mits goed verdoofd, natuurlijk).

________

hhBest

Boek & Film 

Wat te doen met Erdogan

Door Peter Stiekema

De Turken zijn Syrië binnengevallen om jacht te maken op de Koerden die daar wonen. Een start naar een nieuwe volkerenmoord, na de strijd tegen de Armeniërs pakweg een eeuw geleden. Dat mocht geen genocide heten. Ook de schoenpoetsers van Erdogan, in Nederland verenigd in de politieke partij DENK, zijn het daar roerend mee eens. 'Wij hebben geen ocide gepleegd', zeggen zij dapper. Weten zij veel dat genocide één woord is.

Die Koerden hebben flink meegeholpen om IS te bestrijden, maar zijn door president Trump en zijn trawanten in de steek gelaten. Trump trok de VS-troepen terug, had daar een dag later, in ieder geval in retorische zin, spijt van en dreigt de Turken economisch terug naar de Middeleeuwen te helpen. Eerst zien en dan geloven.

Europa zit ondertussen met de handen in het haar. De ambtenaar Dorknoper, Blok, tevens minister van Buitenlandse Zaken, heeft de Turkse ambassadeur op het matje geroepen, maar tot meer dan wat geleuter leidt dat niet. Er wordt gesproken over economische sancties, maar die zetten weinig zoden aan de dijk, of moet ik schrijven doden in de zeik?

In Turkije leven naar schatting 3,6 miljoen Syriërs die zijn gevlucht voor de oorlog in hun land. Nu dreigt Erdogan de poorten open te zetten en zoveel mogelijk Syriërs naar Europa te sturen.  IS-er of geen IS-er, dat maakt Erdogan geen bal uit. Inmiddels schijnen er al enkele honderdduizenden na de Turkse aanval naar Turkije gevlucht te zijn en die komen nog eens bovenop die voornoemde 3.6 miljoen. En Europa had toch zo'n mooi akkoord gesloten met Erdogan, een paar jaar geleden? Een paar miljard per jaar naar de Turkse president, voor het bouwen van wat fraaie paleizen her en der en hij hield de grenzen naar Europa zo goed als dicht.

Volgende week komt de Europese top, of wat daar voor doorgaat, bijeen  om de situatie te bespreken. Rijkelijk laat, vindt u ook niet? Er wordt wat gepiekerd over sancties, maar die krijgen we ongetwijfeld terug in de vorm van honderdduizenden Syriërs. Of moet Europa gaan dreigen met het terugsturen van ons onwelgevallige Turken, die in de bajes zitten wegens moord, doodslag, drugshandel of het van achteren neerslaan van agenten die een bruidsstoet proberen te reguleren? Ze uit de NAVO gooien is een andere mogelijkheid, maar dan staat Poetin met open armen klaar om de Turken nog verder in de Russische invloedssfeer te trekken. Nee, Europa moddert gewoon verder, wat meteen de zwakte van onze eenheidsstaat in opbouw, (of was het nou toch afbraak?) tekent.

PS: Ik denk dat ik maar even uit Turkije wegblijf.

Bij de dood van Ginger Baker

Door Peter Stiekema

Deze week overleed, op tachtigjarige leeftijd, de even legendarische als beruchte Britse drummer Ginger Baker, vooral bekend van zijn werk voor Cream, Blind Faith, Hawkwind en zijn eigen band Ginger Bakers Airforce. Het is eigenlijk een wonder dat Baker nog tachtig jaar is geworden want hij was verslaafd aan alles, had een moeilijk karakter, altijd ruzie, met wie hij ook optrad. Legendarisch zijn de vechtpartijen tussen Baker en Bruce van Cream omdat Ginger vond dat Jack veel te luid bas speelde en daarmee zijn drummen overstemde.

Er is misschien een rockdrummer geweest die nog gekker was dan Ginger Baker en dat was Keith Moon van The Who, die er zelfs zijn hand niet voor omdraaide om een Rolls Royce een zwembad in te rijden. Maar die overleed al op zijn 32ste. 

De band Cream, die bestond uit Baker, de Schotse bassist Jack Bruce en de geniale sologitarist Eric Clapton bestond maar een paar jaar, maar leverde een aantal sterke hits af, zoals I feel free, Crossroads, Spoonfull, Anyone for tennis, White Room en nog zo het een en ander. Maar de ruzies tussen Baker en Bruce waren er al snel te veel aan en in 1968 viel de band uit elkaar. Baker en Clapton richtten met drummer Rick Grech en Stevie Winwood van de Spencer Davis Group een nieuwe band op, Blind Faith, maar ook dat gezelschap bleef niet lang bij elkaar en leverde slechts een lp af, die nog ergens bij mij op zolder moet liggen. 

De leden van Cream kwamen in 2005 bij elkaar voor een aantal zeer succesvolle reünieconcerten, een deel daarvan is terug te vinden op internet. Hierbij het tweede deel van het befaamde reünieconcert uit 2005 in de Royal Albert Hall in Londen, Baker was toen 66, Bruce 62 en Clapton 60. Jack Bruce overleed in 2014 op 71-jarige leeftijd. Eric Clapton treedt nog steeds op en geeft in  2020  onder meer een concert in de Ziggo Dome in Amsterdam.

Klimaat: maak je toch niet zo dik, joh

De uitzending van DWDD van vanavond was een mooie metafoor voor wat er in de wereld aan de hand is.

Eerst over het klimaat. Matthijs van Nieuwkerk sprak het niet echt zo uit, maar hij vond het echt een beetje onzin van de jongelui die gisteren de Amsterdamse Stadhouderskade bezet hielden. Er wordt toch al veel aan het klimaat gedaan? De Parijse akkoorden zijn toch door iedereen ondertekend? En intussen liet hij ook blijken dat hij écht dacht dat we vorige week pas op het idee waren gekomen dat ook stikstof een van de boosdoeners is als het om de teloorgang van het klimaat.

Zo. Afgehandeld.

Nee, dan de Nachtwacht. Ik zou dan echt, eerlijk, verwachten dat Van Nieuwkerk aan Taco Dibbets, de baas van het Rijksmuseum zou vragen:

‘Ik neem aan dat jullie inmiddels wel precies weten waar de Nachtwacht naartoe gaat als de Noordzee bij vloed over de drempel van het museum kabbelt?’

Nee hoor, een PR-praatje voor de restauratie van de Nachtwacht en de komende tentoonstellingen, waar foutjes uit de Tachtigjarige Oorlog rechtgetrokken zullen worden door de Nederlandse en de Spaanse koning. Mooi toch? En er komen miljoenen mensen naar kijken, vooral per vliegtuig!

En daarna die verdomde sport. Daphne Schippers heeft iets in de lies. Van Nieuwkerk wilde nog net het lichaamsdeel niet bekijken, voor de rest was hij dol-enthousiast, ‘wanneer zien we die lange passen weer van je?’ Niks over de vraag of het wel goed is voor het klimaat dat al die atleten het hele jaar door van het ene stadion naar het andere vliegen om ergens een seconde vanaf te snoepen of te merken dat de liezen toch niet doen wat we verwachten.

Aan de chef van de Verenigde Naties is vandaag een interessant rapport overhandigd, waarin men vraagt eens op te houden met die flauwekul over het klimaat, hem aanbevelen alleen te luisteren naar ‘redelijke wetenschappers’ en vooral te zorgen dat het in de wereld economisch business as usual zal blijven: het criminele kapitalisme dat een kleine club steenrijk maakt, een rijkdom die vooral gebaseerd is op het zo ongehinderd mogelijk exploiteren van de essentiële elementen die het leven op aarde nog maar een jaar of vijftig geleden zo volstrekt vanzelfsprekend maakten.

Tot zover de toestand in de wereld.

Ja, en dan zit ik natuurlijk ook te jijbakken, zoals de hele wereld met de beschuldigende vinger aan het wijzen is wie de grootste boosdoeners zijn.

Want wat er moet gebeuren: veertien dagen geleden al helemaal stoppen met handel in en verbruik van fossiele brandstoffen, maar dat gaat er natuurlijk nooit meer van komen. Want dat doet pijn. En dat willen de mensen niet.

Want: alles goed en wel, maar ik moet nog wel op cruise, de wereld rond vliegen, en lekker eten, een koe en een kalf en een heel paard half, een os en een stier en zeven tonnen bier, een schip vol rapen en een kerk vol schapen.

En daarna konden we allemaal prima slapen. Want het gaat allemaal niet zo’n vaart lopen, maak je niet dik, joh.

_______

hhBest

Boek & Film 

Jongens waren we, maar aardige jongens*)

We waren zestien. Of daaromtrent. We zaten alle drie op het Canisius College aan de Bergen Dalseweg 81 in Nijmegen (de voorgevel staat er nog), twee van ons zaten in dezelfde klas en woonden min of meer in dezelfde buurt (hoewel: daarover later meer). Wij tweeën waren in de derde klas blijven zitten. De derde niet. Die noemde iedereen ‘Kaas’, en hij waterpolode. Een van de drie heette Pieter, de derde was ik en de zwemmer heette Jan.

En Jan is nu dood, net 80 jaar geworden. Hij stierf zoals iedereen het graag wil vermijden: eerst jaren achteruitgang door Herr Alzheimer, daarna een buitengewoon ongelukkige val uit bed.

Jan dus.

Jan Ernst. Op de afscheidsbijeenkomst in Bilthoven werd de loftrompet van hem gestoken. Terecht uiteraard: de ideale vader, de ideale opa, de ideale netwerker in ondernemersland.

Maar doe geen moeite: hij is niet te vinden op internet. Echt, absoluut nergens – misschien moet je wat dieper zoeken, want ik weet zeker dat ik hem ergens in de jaren tachtig van de vorige eeuw interviewde over de hoge werkloosheid in Zuid-Limburg – Jan was toen directeur van het GAK in Maastricht. Ik kan dat stuk in ieder geval niet terugvinden.

Zoals gezegd: het was een stijlvolle en mooie bijeenkomst, daar in Bilthoven.

Maar er ontbrak iets: dat verhaal van ons drieën, van Jan, Pieter en mij toen we zestien jaar, achttien jaar, twintig jaar waren. Natuurlijk, ik had me als spreker kunnen melden – ik ben zelfs aan een toespraak begonnen, op papier, maar ik kon geen goed begin vinden – anders rolt elk gewenst verhaal er zo uit, nu was er iets fragiels, iets onverklaards, liever.

Wij waren de typische leerlingen van het HOK. Braaf elke morgen naar de mis, braaf studeren. Maar als god bestaan had, had hij ons horen brommen. Onder al die brave sereniteit loeide en raasde het. Want we hadden de meisjes ontdekt. Dat mocht niet van de school, waarvan de paters-leraren zelf niet het goede voorbeeld gaven, maar ach, laat maar.

‘Tegenover het dansen der leerlingen, anders dan in strikt familieverband, staat het college zeer afwijzend’. Stond er in het schoolreglement.

We waren braaf en we waren ook een beetje recalcitrant. Want we dansten wel degelijk, anders dan de meeste jongens die er niks van moesten hebben. Wij dansten niet alleen niet uitsluitend in strikt familieverband, maar zelfs in groepsverband daarbuiten: ergens tussen 16 en 19 jaar deed de mare de ronde dat wij goede danseurs waren en dat men ons kon huren. Zodat de meisjes op verjaardags- en andere feestjes niet alleen met elkaar behoefden te dansen. Onze faam reikte zelfs tot in Oss, toch mooi een kleine 35 kilometer van huis, en dat zonder sociale media.

Wij waren toch buitenbeentjes. Een beetje. Op een dag besloten we in lange pantalon en met herengleufhoed naar school te gaan. We hadden drie stappen binnen de Rolpoort gezet, of een pater Jezuïet had ons in de smiezen en stuurde ons naar huis: hoed daar laten, terugkomen met je drollenvanger, zoals de kniebroek of plusfours toen ook werd genoemd. Oh, heerlijke jaren vijftig.

Na het eindexamen ging ieder zijns weegs., maar we hebben altijd een soort contact gehouden – soms zijn er zelfs tientallen jaren overheen gegaan voor we elkaar weer opzochten – op dat moment ging het verhaal van de drie pubers weer verder. Alle drie doorgegaan in een eigen totaal verschillende wereld, in zo ongeveer alle betekenissen van het woord. Om ons heen de meisjes uit die tijd, Toos die met Jan trouwde, Els met wie ik een tijd verkering had – en ook bij de plechtigheid in Bilthoven aanwezig was.

En Pieter en ik. Vanaf nu de twee musketiers.

Eigenlijk had ik dit verhaal daar in Bilthoven moeten vertellen.

En o ja, die buurt. Ik groeide als een van de weinige klasgenoten op in een van die vele arbeidersbuurten van Nijmegen, het Willemskwartier. Dat wij drieën bevriend raakten was mede te danken aan het feit dat zowel Jan als Pieter daar geen boodschap aan hadden, zoals vele anderen wel, die vonden dat ik maar het beste terug kon gaan ‘naar mijn eigen land’.

Ook dat lukte gewoon zonder sociale media.

*) Nescio, Titaantjes.

Op de foto: de drie dansers op een feestje in Oss op 12 oktober 1957.

Wat willen we nou eigenlijk?

Mag ik eigenlijk de volgende conclusie trekken? ‘Het feit dat een grote meerderheid van de Nederlanders desgevraagd de acties van de boeren van vandaag wel kan begrijpen, is een sterk signaal dat als het erop aankomt het klimaat de Nederlandse bevolking werkelijk aan de reet zal roesten’.

Want ga maar na.

Natuurgebieden vergrassen, verbramen, verbrandnetelen. Oorzaak uitstoot van fosfaten en ammoniak door landbouw en veeteelt.

Vogels en insecten zijn in hoog tempo slachtoffer geworden van gebruik van bestrijdingsmiddelen. Mensen die in de buurt van landbouwgronden wonen worden er ook ziek van. Oorzaak: landbouw en veeteelt.

Veel landbouwgrond is volslagen dood door injectie van veel te grote hoeveelheden mest van koeien en varkens.

Diezelfde grond wordt tot beton gereden door veel te zware, gigantische landbouwmachines, die we moeten zien als ‘innovatie’. Oorzaak: landbouw en veeteelt.

Mensen staken en demonstreren, hetgeen hun goed recht is. Vaak ondervinden gewone burgers daar overlast van. Moet kunnen. Maar de grootste overlast wordt veroorzaakt door boeren die met hun tractoren over de snelweg gaan demonstreren. Meer dan 1000 kilometer file. Hoe durf je.

(Terzijde vraag ik me af: je mag toch helemaal niet met tractoren op de snelweg? Maar de politie doet niets.)

Natuurlijk moet de afhandeling van de sanering van landbouw en veeteelt om het Nederlands milieu een beetje inadembaar te houden, fatsoenlijk gebeuren. Daarna mag de grond alleen nog maar gebruikt worden voor de voedselvoorziening van eigen land. Het land is te klein en te dichtbevolkt om het grootste deel van het grondoppervlak te gebruiken voor de export. Nederlands is na de VS de grootste exporteur van landbouwproducten van de wereld. Hoe kan dat?

En natuurlijk moet er óók gestopt worden met een groot deel van die onzinvliegerij met toeristen. En natuurlijk moeten er maatregelen komen waardoor het verkeer drastisch minder gassen gaat uitstoten, niet alleen door vermindering van de snelheid, maar ook drastische vermindering van niet-noodzakelijk verkeer.

Maar dat willen de Nederlanders dus allemaal niet.

Tja. En als ze er allemaal ziek en grauw en moe van zijn geworden, dan is het te laat om nog wat te doen.

Maar omdat niemand zich daar iets aan gelegen wil laten liggen, daarom denk ik dat ik die conclusie wel mag trekken.

______

hhBest

Boek & Film 

Begrijpelijk boerenprotest

Door Peter Stiekema

De boeren protesteren massaal. Zij voelen zich tekort gedaan door vooral politiek Den Haag. Zij moeten inkrimpen om het milieu te redden, maar de vliegwereld krijgt alle ruimte en wordt geen strobreed in de weggelegd. Vliegvelden breiden naar hartelust uit (Amsterdam), worden opnieuw aangelegd (Lelystad) houden zich niet aan de sluitingstijden (Eindhoven) en zelfs Maastricht heeft plannen voor veel meer vluchten, ook in de nacht en vroege ochtend. Straks wordt het circuit in Zandvoort natuurlijk gewoon aangelegd, omdat we zegge en schrijve één  wereldcoureur hebben die van Bernhard jr. en zijn kornuiten een eigen monument moet krijgen, dat de heren heel veel geld gaat opleveren. 

Nee, ik begrijp dat boerenprotest wel. Zij worden weggezet als de hoofdschuldigen van het CO2-probleem. Dat kun je gewoon niet maken. Over twee maanden staan we aan het begin van de winterperiode. Het is dan precies 75 jaar geleden dat de hongerwinter van '44/ '45 begon. In het bevrijde zuiden hadden de mensen het ook niet breed, maar ernstige honger met duizenden doden, zoals in West- en Midden-Nederland was er niet. Hongertochten vanuit de steden naar de boeren brachten enige verlichting. Anders zouden er nog veel meer doden zijn gevallen. Voor de rest was het bloembollen en voederbieten eten, indien verkrijgbaar. De Duitsers hadden ons land totaal leeggeroofd.

Momenteel is de geopolitieke situatie in de wereld niet bijster gunstig. Misschien is het desalniettemin niet erg waarschijnlijk dat er weer een hongerwinter komt, maar je weet maar nooit. Van het 'Peace in our time' van Chamberlain is per slot van rekening ook geen bal terecht gekomen. Als de boerenstand tegen die tijd aanzienlijk gedecimeerd is - de laatste jaren zijn er al vele honderden boeren gestopt -  dan hebben hongertochten waarschijnlijk ook geen zin meer. De boeren zijn er niet meer. Of ze hebben geen zin om die verwende stadstypes te eten te geven. Laat die maar eerst hun geitenwollen sokken opeten, zullen ze denken. Ik kan ze geen ongelijk geven.  En de politici en koninklijke familie? Die hebben dan al lang een veilig buitenland gevonden, desnoods  Saoedi-Arabië, alhoewel Argentinië meer voor de hand ligt.