SanteLOGie

Lang leve de KLM

Door Peter Stiekema

Onze EU-bondgenoot Frankrijk heeft het vandaag de dag niet zo niet zo op Nederland en zijn regering. Terwijl Macron en de zijnen snode plannen hadden gesmeed om de machtsovername binnen het Nederlands-Franse concern Air France-KLM te verzekeren, bleek Nederland ineens een fiks pakket aandelen te hebben gekocht. Zonder overleg notabene. Wat denken die Hollanders wel?  Zou je ze niet, moeten Macron en de zijnen hebben gedacht. Dat doe je toch niet als je samen in de EU moet functioneren?  Waar wij Fransen toch de algemene leiding hebben?  Laten ze daar in dat kleine kutlandje eindelijk eens naar ons luisteren. Of moeten we de Gele Hesjes soms naar ze toesturen? Wij weten het immers het beste.

De Franse regering was op zijn minst verrast door de stap van Nederland. Er vielen termen als 'niet vriendschappelijk' en 'geniepig’. Maar laten we wel wezen. Air France heeft alleen nog maar bestaansrecht dankzij KLM en de winst die daar gemaakt wordt. Zonder KLM zou Air France een enorm verlies leiden. Al dan niet met hulp van de alom protesterende Gele Hesjes. Ook werd ons land verweten dat het optrad als een actieve investeerder, terwijl Frankrijk als natie als jarenlang 14 procent van de aandelen in bezit heeft.

Uiteraard lichtte minister van Financiën Wopke Hoekstra (Vobque Ouqstra) pas kort voordat hij het nieuws van de aanschaf van de aandelen bekend maakte de Fransen in. Daar zijn ze ook behoorlijk kwaad over. Maar bij mij overheerst één vraag. Als je je partners binnen de EU niet meer vertrouwen kunt, hoe zit het dan met de toekomst van de EU? Dramatisch volgens mij, als je het hele gedoe rondom de Brexit, de aanpak van het vluchtelingenprobleem, de tegenwerking van de Oost-Europese bondgenoten, de teloorgang van Italië, om maar wat te noemen,  in aanmerking neemt.

Kleuters en sleutels

Als je een saai leven zonder veel verrassingen leidt, dan kun je het beste een paar kleinkinderen nemen. Kost geen enkele moeite, en je hebt er een aantal jaren veel lol van.

Onze kleindochter van 5 jaar heeft ‘een afspraakje’ met een klasgenootje en dat tweetal komt, omdat het woensdagmiddag is, bij ons, de grootouders. Verwacht minstens leven in de brouwerij.

Het klasgenootje inspecteert meteen ons hele huis, spreekt haar oprechte verbazing uit over een aantal aspecten: ‘Jullie slapen allemaal beneden! En wat moet je met twee wc’s en twee badkamers? En het lijkt hier wel een boekenwinkel!’ Toen had ze nog maar een kwart van onze boekenvoorraad gezien.

Daarna gingen ze tekenen en vervolgens elkaar schminken, gelukkig met viltstiften met de dop erop.

Na een uurtje of twee verscheen de moeder van het klasgenootje. Want die kent haar pappenheimers: ik kom zo dadelijk, had ze op het schoolplein gezegd, zo ongeveer tegen de tijd dat ze ruzie beginnen te maken.

Ruzie was het nog niet, alleen had onze kleindochter heel onbeleefd gezegd dat ze nu wel weer even alleen wilde spelen.

Dat kon de volgende middag. Ze kan dat heel goed, alleen spelen. Ze speelt met heel minimaal materiaal – een paar blokjes, wat papiertjes – en praat daar heel snel, vrijwel onverstaanbaar, op hoge pieptoon bij. Of ze improviseert zingend een complete musical.

Ik was op de laptop iets aan het uitzoeken, ze kwam de kamer binnen en liep door naar de keuken en ik zag nog net dat haar optreden niet alleen iets besmuikts optrad, maar dat ze iets in de hand had dat leek op sleutels.

Ik ben een ouwe opa, dus door dat gezoek op internet ontschoot me dit beeld meteen ook weer.

’s Avonds vroeg Djamila waar ik de sleutel van de garage had gelaten. Op de bekende toon van ‘die zul je met je demente hoofd wel weer ergens hebben neergelegd in plaats van die in het slot te laten zitten’. Ik wist echt van niks, maar dacht ineens wel aan de actie van de kleindochter enkele uren eerder.

Na eerst (toch maar voor de zekerheid) al mijn broek- en jaszakken te hebben geraadpleegd ging ik alle laatjes en kastjes na waar onze oogappel de sleutel verborgen kon hebben. Even later voegde de sleutel van de meterkast zich ook bij de vermiste voorwerpen.

Toen wist ik a. zeker dat ik met mijn haperend geheugen ditmaal (alweer) geen fout had gemaakt en b. dat de kleindochter hier een eigenaardige truc had uitgehaald. Ik stelde het bevoegd gezag, te weten de schoondochter op de hoogte.

Die kwam direct na schooltijd met de dader naar ons toe, ze had haar geconfronteerd met de verdwijning van de sleutels. Bij binnenkomst liep de kleindochter triomfantelijk naar de ‘boekwinkel’, schoof enkele boeken van de afdeling ‘Italiaanse literatuur’ opzij en haalde de twee sleutels tevoorschijn.

Hoe zal ik dat gezicht beschrijven? ‘Heb ik jullie even mooi te pakken’, ‘ik bedoeld er alleen een grapje mee, en ‘inderdaad, had ik jullie even mooi te pakken’ en ‘als ik jullie goed inschat, dan zien jullie er de humor wel van in.’

Ze riep nog net niet: ‘grapje!’ zoals ze de laatste tijd wel vaker doet om dingen te repareren, maar zo keek ze óók.

En wij vinden het leven weer een beetje avontuurlijk dan de laatste tijd het geval was geweest.

Ik hoorde van een kennis dat zijn oudste zoon, nu een jaar of 10, ook wel eens iets dergelijke met sleutels had gedaan.

En dus zou ik wel eens willen weten wat het geheim achter het geheim achter het geheim van de door kleuters verborgen sleutels eigenlijk is. Is het een poging de macht te grijpen? Worstelt zo’n kind met het vraagstuk hoe zo’n klein stukje metaal vele deuren kan openen?

______

hhBest

Boek & Film 

Gefeliciteerd, Alexander Pechtold

Door Peter Stiekema 

Alexander Pechtold heeft een nieuwe baan. Gefeliciteerd. Hij is voorzitter van een naar hem genoemde commissie die moet gaan voorkomen dat voor ons land unieke kunst naar het buitenland wordt verkocht. Dit naar aanleiding van de verkoop van een tekening van Rubens door prinses Christina voor 7,2 miljoen euro. Nederlandse musea hadden ook belangstelling, maar het kunstwerk is in ons land niet te koop aangeboden en de prijs werd op de veiling in de VS te hoog voor de vaderlandse bieders. Ja, prinses Christina (‘vroeger heette ik Marijke en kon ik niet goed kijke en nu heet ik Christien en kan ik nog weinig zien’) weet wel waar ze moet zijn als er iets te verdienen valt, of het nou gaat om de verkoop van kunst of om het ontwijken van belastingen. 

Dat baantje van Pechtold lijkt toch een soort van goedbetaalde sinecure, zodat hij nog een tijdje langer kan graaien uit de staatsruif. Zijn commissie moet gaan uitzoeken of de criteria om op de lijst van beschermde goederen te komen nog voldoen. Alsof die criteria verkoop door een lid van de koninklijke familie zouden kunnen voorkomen. Die doen toch waar ze zelf zin in hebben. Daar helpt geen Alexander Pechtoldje aan. In het najaar van 2016 was Pechtold nog de felste criticaster van het  koninklijk huis. In het debat daarover trok hij fel van leer over de onderhoudskosten van De Groene Draeck, de restauratie van de Gouden Koets en het Haagse Paleis van de koning. Een jaar later, D66 zat inmiddels in de regering, maar Alexander was nog fractievoorzitter, had hij geen enkele opmerking meer over de begroting voor het Koninklijk Huis. Opvallend hoe hypocriet zo'n zogenaamde democraat kan zijn.

Op het ogenblik is het nog zo dat de minister van OCW kan voorkomen dat een kunstwerk Nederland zomaar verlaat. Ze kan een werk ‘onvervangbaar’ en ‘onmisbaar’ verklaren als het van bijzondere cultuurhistorische of wetenschappelijke betekenis of uitzonderlijke schoonheid is. Maar over al deze selectiecriteria kun je natuurlijk van hartenlust discussiëren. De eigenaar moet het werk dan eerst aan Nederlandse musea te koop aanbieden. Desnoods koopt de staat het werk. Tot nu toe is Nederland terughoudend met het beschermd verklaren van particulier kunstbezit, zeker als het de Oranjes betreft.

En dan is er nog een reden om Pechtold te feliciteren. Anne Lok, de vrouw met wie hij vier jaar lang een affaire had, is onlangs bevallen van een zoontje. De jongen heeft de naam Jippie gekregen. Oh nee, ik vergis me, het is Jippe, Jippie zou wat al te frivool geweest zijn. Na de breuk bleek ze zwanger te zijn van een tweeling en Alexander eiste toen een abortus. Ze weigerde aanvankelijk, maar ging toch overstag, naar ze zei om te proberen haar relatie te redden. Maar dat mislukte. Toen ze opnieuw zwanger bleek besloot ze voor zichzelf te kiezen en het kindje te houden. En Alexander mag zich nu weer vader noemen, al zal er eerst nog wel een DNA-test aan te pas komen, schat ik maar zo.  Al doende krijg je zo  toch een aardig inzicht in het ware karakter van de inmiddels ex-politicus Pechtold.  En ik hoop nu maar dat hij nog zo'n jaar of 18 getrouwd blijft met Alie Mentatie.

Bombardement Nijmegen: de laagvliegers waren er echt

Over het bombardement op Nijmegen van 22 februari 1944 schreef ik in februari 2005 het volgende: ‘Een misverstand dat ik lang heb gekoesterd: dat ik samen met mijn oudste zus (toen 14, nu alweer veertien jaar dood) in ons ouderlijk huis uit het raam van de dakkapel aan de voorkant hing, en uit westelijke richting laag duikende vliegtuigen zag aankomen. Dat is wel degelijk gebeurd, mijn vader stond onder aan de trap te brullen dat we onmiddellijk naar beneden moesten komen, maar dat kan onmogelijk op 22 februari 1944 zijn geweest. Toen kwamen de bommenwerpers namelijk uit het oosten en vlogen ze op grote hoogte en niet over onze straat.’

Wat heb je er dan wel van meegemaakt?

Houd er rekening mee dat ik net vijf jaar was. Maar wat ik me levendig herinner is dat we na het luchtalarm het gedonder van het bombardement hoorden, de grond trilde als bij een aardbeving; mijn moeder stond onder het schapje in de woonkamer waarop een porseleinen Mariabeeldje’ (met daarachter een palmtakje, nou ja palm: het was natuurlijk buxus, maar iets anders kreeg je op Palmzondag niet, toen. Het was oorlog, moet je maar rekenen. SB) ‘Mijn moeder stond daar dus en gilde de naam van mijn jongste zusje dat, nog geen drie jaar oud, (inmiddels alweer drie jaar dood) met longontsteking en pleuritis in het Canisiusziekenhuis lag, en we wisten natuurlijk niet wat of wie er allemaal precies getroffen was door de bommen.

Het ziekenhuis niet, bleek toen we daar inderhaast heen gegaan waren. Maar we liepen daar wel in de weg, want inmiddels was de aanvoer van gewonden begonnen, ik herinner me mensen die chaotisch met brancards met gewonden trappen op en af renden.

Aan het eind van de middag zagen we pas echt wat er gebeurd was: boven de binnenstad hing een rode gloed, als van een spectaculaire zonsondergang. En de volgende dag stonden de minuscule pagina's van het Nijmeegs Dagblad vol met overlijdensadvertenties.

Merkwaardig genoeg kon je een paar dagen later alweer met de tram dwars door de binnenstad; een deel van de puinbergen was opgeruimd, maar het meeste lag er nog.

Ik was vijf en wat vond ik er van? Niks eigenlijk. Ik accepteerde het als een fact of life, geloof ik.’ Tot zover dat stukje uit 2005.

Sinds die dag, 22 februari 1944, vandaag precies 75 jaar, geleden, heerste eerst een bedrukte stilte, maar allengs verschenen er tot de dag van vandaag allerlei publicaties, waaruit uiteindelijk een min of meer helder beeld oprijst van wat er die dag gebeurde. Dat de Amerikaanse bommenwerpers wel vaker teneinde raad hun brandbommen maar afwierpen op een Duitse stad die ook op hun lijstje stond, als ze om wat voor reden dan ook het ‘echte’ doel niet konden bereiken. Met de bommenlast terugvliegen naar Engeland was in ieder geval uitgesloten, dat zouden ze niet halen.

Ze hadden eigenlijk vliegtuigfabrieken in Duitsland moeten raken, maar er ging van alles mis. Vooral door allerlei malheur met de communicatieapparatuur. Tegenwoordig stuurt een ‘piloot’ vanaf een veilig kantoor ergens in het Midden-Westen van Amerika feilloos een drone naar Kaboel (en bombardeert daar dan toch nog per ongeluk een ziekenhuis of zo). De techniek die in de Tweede Wereldoorlog state of the art was, leek als het om communicatiemiddelen, vergeleken bij de huidioge techniek, nog het meest op een houtvuurtje waarmee je rooksignalen kon geven, of een tamtam.

Hoe dan ook, dat het onvoorstelbare was gebeurd, namelijk dat de vrienden van Nederland, de Amerikanen, Nijmegen zouden bombarderen, daar konden we ons toen niet, maar ondertussen wel bij neerleggen. Het was deels een gevolg van het weer, van misverstanden, van gebrekkige communicatie, maar ook van piloten die niet erg goed de weg wisten (Nijmegen ligt praktisch aan de Duitse grens) en hoe dan ook in de broek poepten van angst. En geef ze eens ongelijk.

Kijk voor mijn complete verhaal van 2005 naar mijn weblog van 15 maart 2010, (zie hier) https://santebrun2.blogs.com/my_weblog/2010/03/het-vergeten-bombardement.htmlwant daar staat een aantal interessante aanvullende reacties onder.

En wat die vliegtuigen die ik heb gezien betreft: inmiddels is uit onderzoek van Amerikaanse militaire archieven komen vast te staan dat toevallig die middag Duitse vliegtuigen een oefening hielden boven de stad. Dat is dus wat ik gezien heb. Ik trek mijn bewering terug dat ze zilvergrijs waren, want er waren geen Duitse zilveren vogels.

En nóg twee dingen drongen pas gisteren tot me door. Ten eerste: het bombardement duurde precies 22 seconden.

En 22 februari 1944 was Vastenavond, carnavalsdinsdag. Ik kan nu wel een grapje maken over Aswoensdag, de volgende dag, maar toch maar niet. Trouwens, carnaval, die ‘eeuwenoude traditie’, daar kwam het destijds niet van, nog afgezien van het feit dat het oorlog was. De mensen hadden een 48-urige werkweek en een week vakantie per jaar en misschien een of twee ‘snipperdagen’. Dus wekenlang dronken onderduiken, zoals de echte diehards tegenwoordig doen uit naam van de ‘traditie’, was er toen nog niet bij.

Welaan dan.

Ik schat dat dit zo ongeveer de laatste keer is dat ik een jubileum aangrijp om het onderwerp ‘bombardement van Nijmegen’ aan te snijden. Nou ja, als ik 22 februari 2044 haal, dan misschien. Maar ik denk dat er daar maar beter aan kan twijfelen.

Want dan zou ik 105 jaar zijn. En wie wil dat nou?

_______

hhBest

Boek & Film 

Sint Franciscus en de Franse atoombom

Precies zevenenhalf jaar, te beginnen op 1 januari 1960, werkte ik bij dagblad De Gelderlander in Nijmegen en werd ik van een schuchtere net met groot verlof gestuurde dienstplichtige – ik had het tot korporaal geschopt – een min of meer ‘volleerde’, wat dat dan ook destijds betekende en nu betekent, dagbladjournalist, met een sterk accent op regionale journalistiek. Dat hield bijvoorbeeld in dat wij dagelijks een denkbeeldige abonnee, Tante Riek in Zieuwent voor ogen dienden te houden. Tussen die bedrijven door had ik al wel op een luchtmachtbasis bij Bordeaux (Marignane?) de Franse atoombom mogen aanschouwen, een raketvormige pijp van een meter of twee lang en dertig centimeter doorsnee. En wit, Spierwit. Geheel onnozel was ik dus al niet meer.

Veel interessanter, achteraf bezien: ik had in die zeven jaar acht maal de mis bijgewoond die op de zondag in de buurt van 14 februari werd opgedragen in een kapel vlak bij de redactie van de krant, door de censor van de redactie. Ik herhaal: door de censor van de redactie, een vriendelijke priester, die tijdens de mis ook een preek hield met een journalistiek onderwerp – ik heb er geen enkele van onthouden. Wel de naam van de patroon van de katholieke journalistiek: de heilige Franciscus van Sales. (Ik zie dat diens feest eind januari valt. Hoe kom ik dan aan 14 februari?)

Het bijwonen van die mis hoorde bij je dienstverband. (Deze zin tweemaal lezen). Ik had mij al jaren eerder volledig van het roomsche geloof gedistantieerd en nam de onuitstaanbare katholiekigheid van de hoofdredacteur van de krant, tevens uitvinder van de journalistiek, Louis Frequin, er als een niet al te schadelijk ongemakje bij.

Terzijde: het patroonsfeest werd destijds geacht te vallen op 14 februari, in de jaren zestig had nog nooit iemand van Valentijnsdag gehoord, zij het wel van Valentine, en wel de funny versie zoals bezongen door Rita Reijs in het onsterfelijke lied My Funny Valentine. Die Valentijn had een weke kin en zijn haar zat raar, maar Rita hield toch wel van hem.

Hetgeen een mooi bruggetje is naar de ware reden waarom op die zondagen de collega’s in grote drommen opdaagden voor de mis: daarna was de brunch (in de kantine van de krant) gevolgd door wat toen al heette ‘een aangeklede borrel’ in het Nijmeegs café-restaurant ’t Silveren Seepaerd, waardoor iedereen die niet aan de maandagkrant hoefde te werken in de loop van de avond straalbezopen thuiskwam. Een bijkomend voordeel was destijds dat op de hoofdredacteur en Henk B. na niemand een auto bezat en, interessanter nog: de meisjes waren niet uitgenodigd. Ik bedoel: echtgenotes, verloofden of vriendinnen. Meisjes werkten niet op de redactie.

Halverwege de jaren zestig was in dat laatste opzicht een voorzichtige kentering te zien in de katholieke journalistiek. De censor was er nog wel, maar zelfs op de redactie van De Gelderlander verschenen de eerste vrouwen, Margreet en Yvonne, die journalist wilden worden (de opleiding gebeurde nog vrijwel geheel ter redactie).

Gevolg was ook dat het gebruik werd voor het patroonsfeest ook de dames uit te nodigen, zulks trouwens onder protest van een niet onbelangrijk deel van de collega’s, die er de voorkeur aan gaven de beest uit te hangen zonder dat moeder de vrouw er getuige van was.

Sindsdien heb ik van de censor, noch van Franciscus van Sales meer iets vernomen (anders dan via de volgelingen van die laatste die zich nogal eens plachten te vergrijpen aan de hen toevertrouwde misdienaartjes – ‘Wat geeft de pastoor voor (penitentie voor) pijpen?’ ‘Meestal een reep Mars’) En die door de vroeger zo dociele katholieke journalisten ter zake alsnog aan de kaak werden gesteld, waarbij die journalisten een brede grijns niet konden of wensten te onderdrukken.

Hoe kwam ik nu aan dit onderwerp? Omdat ik toevallig zag dat vandaag, donderdag 14 februari 2019, in Amsterdam de prijs wordt uitgereikt aan de Journalist van het Jaar – de keuze zou, gezien de genomineerden, gemakkelijk kunnen vallen op iemand die met gevaar voor eigen leven bericht vanuit het criminele deel van de samenleving.

Daar zou Franciscus, noch wij vrolijke katholieke journalisten uit de jaren zestig, nauwelijks aan gedacht hebben.

Wij hadden het bovendien veel te druk met het bepotelen van de echtgenotes, verloofden en vriendinnen van de collega’s. Alsmede de nieuwe vrouwelijke collega’s.

Natuurlijk alleen op die ene zondagmiddag in februari dan, haast ik me daaraan toe te voegen. En uitsluitend in beschonken toestand van alle partijen en ook met uitdrukkelijke toestemming van alle betrokkenen, kan ik daar voor de zekerheid maar beter aan toevoegen.

Wat ik me wel afvraag: zou die Franse atoombom inmiddels niet over de uiterste houdbaarheidsdatum heen zijn?

________

hhBest

Boek & Film 

Nieuwe heupen in de aanbieding

Dat is zo’n onderwerp waarvan je wist dat het zou komen en gretig aangegrepen zou worden om, ik noem maar eens wat, werkers in de gezondheidszorg en betrokken politici in een fout daglicht te stellen.

Het is het onderwerp dat als volgt kan worden samengevat: moet je iemand van 85 jaar met een versleten heup nog wel een nieuwe heup geven?

Het antwoord is (en blijft natuurlijk) ja. Maar…

Veel beter zou het zijn om werkers in de gezondheidszorg zich te laten verantwoorden voor het al of niet overbodig iemand een nieuwe heup aan te smeren.

Aansmeren, ja.

Bij mij is een jaar of tien geleden, na het nemen van röntgenfoto’s, (ik had pijn bij het lopen) geconstateerd dat ik éen en vermoedelijk zelfs twee nieuwe heupen zou moeten hebben. Ik aarzelde omdat de pijn verdween na behandeling door een fysiotherapeut. Maar ik stond inmiddels wel op een lijst van ‘kandidaten’. Dat merkte ik toen ik een uitnodiging kreeg van de afdeling orthopedie van het plaatselijke ziekenhuis voor een voorlichtingsbijeenkomst over nieuwe heupen.

Een van de orthopeden, kennelijk uitgezocht om zijn wervende kwaliteiten, liet een gelikte diapresentatie zien over de wonderen waartoe hij en zijn collega’s in staat bleken. Hij gaf de tamelijk massaal toegestroomde personen, vrijwel allemaal van gevorderde leeftijd (ikzelf was toen 70 jaar) nog net geen korting als men zich staande de bijeenkomst zou aanmelden voor operatie. Ik had toen al besloten ‘het nog eens even aan te zien’. En dat duurt nu dus al tien jaar.

Waar ik vooral op stuitte waren verhalen op internet over complicaties na de operaties.

In de afgelopen tien jaar ben ik enkele gevallen tegengekomen van spectaculaire gevolgen van deze operatie (naast vele gevallen die prima afliepen en de patiënten perfect functionerende heupen opleverden). In een geval was de patiënt al vijf of zes maal opnieuw geopereerd wegens optredende postoperatieve infecties, waardoor zijn been al een stuk korter was geworden. Een ander, zeer recent geval, betrof een man (van 74 jaar) wiens nieuwe heup maar niet wilde wennen en die op een gegeven moment gewoon uit de kom schoot. Oorzaak: de man had vergevorderde botkanker, die simpelweg over het hoofd was gezien.

Natuurlijk is dit puur leken-casuïstiek, hoewel ook interessant discussiemateriaal. Ik loop tien jaar na de diagnose ‘nieuwe heupen’ nog steeds, niet meer zoals vroeger als een kievit, maar kom op. De man wiens nieuwe heup telkens mislukte door ernstige infecties had misschien onder het nu aangekondigde beleid het advies moeten krijgen: doet u dat maar niet, u loopt verhoogd risico op infectie (ik veronderstel nu even dat dat vooraf detecteerbaar zou zijn.) Het tweede geval is veel ernstiger: in dat geval had beter onderzoek van de toestand van de patiënt vóór de operatie niet alleen kunnen leiden tot het besluit de onnodige ingreep niet uit te voeren, maar was er misschien nog wel iets aan de botkanker te doen geweest. De man overleed drie maanden nadat de heup uit de kom was geschoten: aan de gevolgen van botkanker.

Ik wil maar zeggen dat de medische stand heus niet van plan is oudere mensen categorisch verstandige medische zorg te onthouden en dat zullen ook de verzekeraars niet doen, ook al omdat je dan al gauw de grenzen van wat betamelijk medisch handelen is, bereikt.

Maar moet je iemand die al lang door andere oorzaken bedlegerig is een nieuwe heup geven? Moet je mensen die als gevolg van algemeen zwakke gezondheid (bv door diabetes) een riskante operatie laten ondergaan, waarvoor dan ook? Ik meen trouwens te weten dat het in de betere medische kringen allang gebruikelijk is, mensen met een slechte algemene gezondheidstoestand ingrijpende behandelingen af te raden, alleen al om het risico te vermijden van overlijden op de operatietafel of totale aftakeling ná de operatie.

Overigens hebben in het recente verleden overwegingen bestaan (of bestaan nog) die wel degelijk geleid hebben tot een algemene regel: boven een bepaalde leeftijd kom je niet meer in aanmerking voor bepaalde operaties, zoals een aantal vormen van orgaantransplantatie.

Die regels bestaan ook op andere terreinen. Een bloeddonor van boven de 70 jaar zul je zelden tegenkomen en de organen van mensen boven de 60 of 70 jaar kunnen niet meer gebruikt worden voor transplantatie, om een vergelijkbare reden: de kwaliteit neemt natuurlijk snel af na een bepaalde leeftijd. Daarin zou je misschien ook kunnen nuanceren, maar als je wilt dat de gezondheidszorg goedkoper wordt in plaats van duurder, dan kun je je in dit geval inderdaad beter aan een vaste leeftijdsgrens houden.

Eigenlijk is en blijft de regel: als de kans dat de patiënt echt baat heeft bij een behandeling, zal die niet geweigerd of afgeraden worden.

Blijft intussen een punt van discussie: moet je altijd iemands leven met een, twee of drie maanden verlengen door het toedienen van voor honderdduizend euro of meer aan medicijnen?

Maar dat is een totaal ander verhaal. Dat gaat over de vraag: mag je iemand een paar maanden leven, hoe ellendig ook, afpakken?

_________

hhBest

Boek & Film 

Een falende overheid

Door Peter Stiekema

In Nederland hebben we te maken met een overheid die vooral uitblinkt door te falen. Het UWV doet zijn werk niet goed en verzuimt langdurig zieken en arbeidsongeschikten te controleren. Er is geen controle op het geld dat naar de diverse buitenlanden wordt gestuurd voor uitkeringstrekkers, kinderbijslag en werklozen. Het ministerie van Sociale Zaken slaagt er bovendien niet in om de mislukte pensioenbesprekingen vlot te trekken.

De Belastingdienst is door de vroegere staatssecretaris Wiebes dermate uitgekleed, dat ze het controlewerk bij de aangiftes niet goed kan doen. Asielzoekers staan in de wachtrij (er zijn er nog zo'n 17.000 voor u) om ons land binnen te kunnen komen als legaal. Je ziet een nieuw kinderpardon er zo aankomen. De automatiseringsslag bij de meeste onderdelen van de overheid mislukt op vrijwel alle fronten. Hacken is een fluitje van een (euro)cent.

De Voedsel- en Warenautoriteit slaagt er niet in om de gang van zaken in de slachthuizen te normaliseren, voor zover daar ooit sprake van kan zijn. Laat staan om effectieve controles te doen.

Militairen worden op missie gestuurd zonder de vereiste kledij en bewapening en mogen hun handen warmen aan dodelijke open vuren, waarin van alles en nog wat wordt verbrand. Alle kazernes in Nederland voldoen niet aan de norm. Het ministerie van Defensie (of moet ik schrijven Mysterie van Defensie) trekt 25 miljoen uit om de problemen te verhelpen. Een schijntje. Ter vergelijking: voor de verbouwing van het Haagse paleis van de koning is 64 miljoen euro betaald. Zijn echtgenote lijkt het niet zo nauw te nemen met de belastingmoraal, zo blijkt uit een Argentijns onderzoek naar haar bezittingen op de pampa's. De RVD was er als de kippen bij om te verklaren dat Hare Majesteit wel aan de Argentijnse regels voldoet, maar de PvdA gaat toch Kamervragen stellen. De RVD bewijst wel vaker lippendiensten.

En de koning zelf schijnt niet van zins te zijn om zijn tandartsrekening te betalen, zo las ik onlangs. Behandelende specialisten blijken het ook niet chic te vinden om rekeningen te sturen. 'Zoiets doe je niet', is een veel gehoorde opmerking. Zou Willem zijn ziektekostenverzekering wel zelf betalen, vraag ik mij in gemoede af. Misschien kan dat eens door een onderzoeksjournalist worden opgepakt?

In Groningen staan ruim vijftienduizend gezinnen op een wachtlijst om hun aardbevingsschade betaald te krijgen. Maar eerst moet die schade nog door deskundigen, onder leiding van minister Wiebes van EZ (diezelfde, die de Belastingdienst naar de kloten heeft geholpen) worden onderzocht. Rechtbanken en politie komen enorm veel geld tekort om hun taken naar behoren te kunnen uitvoeren.

Rutte beloofde ons meer geld in de portemonnee. Maar die paar tientjes, die erbij zijn gekomen, zijn voor de meesten onder ons al lang verdwenen door de hogere BTW, de hogere huren, de forse gemeente- en waterschapslasten en door de stijgende prijzen die de bedrijven vragen voor hun goederen en diensten. En dan zwijgen we maar gepast over de kosten van de aanpak van de energietransitie, die op ons afkomen.  

Dit is een kort lijstje, van zaken die me zo even te binnen schieten. Maak zelf de serie klachten af en doe er een mooie tekening bij van lege huishoudportemonnees. Veel succes toegewenst. De winnaar krijgt een verblijf van week  in Den Haag, De tweede prijs is twee weken Den Haag, met een bezoek aan het Torentje. Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd.

Onbesuisde dromen in Italië

Is het eigenlijk helemaal in orde om aandacht te besteden aan, er misschien zelfs een beetje begrip voor te laten doorklinken: populistisch rechts in Italië? En dat dan te doen met behulp van interviewtjes met (voormalige) familieleden en kennissen uit de tijd dat je zelf in Italië woonde? Of gesprekjes met willekeurige voorbijgangers – nou ja, willekeurige deelnemers aan demonstraties?

Ach, nou ja, als het niet in orde is, dan hoef je er ook verder geen aandacht aan te besteden. Maar wie zou Rick Nieman, een bijna aandoenlijk betrouwbare Nederlandse journalist, die namens de Telegraaf-omroep WNL een serie reportages maakt in zijn geliefde Italië (en daar net zo aandoenlijk slecht Italiaans spreekt als ik) ervan verdenken er een soort Zendtijd voor Politieke Partijen van te maken?

De eerste aflevering van de serie leert mij dat de rest vermoedelijk ook niet bijzonder aantrekkelijk zal zijn, en ik heb ook een halve dag nagedacht of ik er wel aandacht aan moest besteden, maar toch.

Ik noem eerst een paar onweersproken fouten in die eerste aflevering.

De ‘Beweging’ Cinque Stelle is niet nieuw, zij bestaat sinds 2009 en werd tot voor kort aangevoerd door de komiek Beppe Grillo die bewees dat je met een enorm grote bek, een dik lijf en een witte krullenkop een heel eind kunt komen in Italië. Van inhoud was nauwelijks iets te bespeuren, afgezien van de beloften waarvan iedereen met de klompen kon aanvoelen dat ze volstrekt onserieus waren. Bij de eerste verkiezingen waaraan de Vijf Sterren deelnamen waren de resultaten teleurstellend, maar bij de Kamerverkiezingen in 2013 haalde de Beweging een kwart van de stemmen.

In de Kamer van Afgevaardigden kwam een bonte stoet van mafkezen binnen, waaronder de antivaccers, mensen die geloven in een platte aarde en lieden die menen dat de vliegtuigstrepen uitingen zijn van een complot om de wereldbevolking uit te roeien.

Hoe dan ook, als tien jaar bestaan ‘nieuw’ kan zijn, dan is Cinque Stelle inderdaad nieuw.

Nog een leuke: de ex-zwager van Nieman zei dat hij ’60 of 70 procent belasting’ betaalde, en daardoor arm was geworden. Zou best kunnen, maar een speurtocht van één minuut op internet brengt aan het licht dat het maximum tarief van de BTW in Italië 22 procent is en het maximum tarief van de inkomstenbelasting 43 procent, voor inkomens boven de 75.000 euro bruto.

Inmiddels is Grillo praktisch van het toneel verdwenen en opgevolgd door de jeugdige onnozel ogende Luigi di Maio, die in 2018 wel meer zetels boekte maar de winst moest laten aan de Lega, die ‘centrumrechts’ wordt genoemd, maar waarvan de aanhangers tijdens demonstraties de Romeinse groet brengen, bij ons beter bekend als de Hitlergroet, en geleid wordt door Matteo Salvini, tevens minister van Binnenlandse Zaken, die zich een regeerstijl aanmeet die wel iets weg heeft van die van Donald Trump.

Rick Nieman ontwaarde een ontwikkeling die de Cinque Stelle in de schaduw stelt van coalitiepartner Lega, en dat is inderdaad een scherpe waarneming. De Lega appelleert aan de hekel van Italianen aan gekleurde mensen, en dat is ook niet nieuw want de moeder van de Lega, Lega Nord, tamboereerde al jaren op de racistische trom, waar ook de Italianen die toevallig ten zuiden van Rome wonen. Een belangrijk deel van de aanhangers van Salvini wordt gevormd door mensen die vinden dat Italië weer toe is aan een nieuwe Mussolini, en Rick Nieman zag dat ook en liet zich ontvallen dat niet alles dat Mussolini had gedaan slecht was.

Nee, inderdaad, de treinen reden op tijd in Italië (zo luidde althans de propaganda), Italië had een reusachtig leger dat elke buitenlandse vijand aankon (behalve dan dat het grootste deel van de divisies alleen in het hoofd van de Duce bestonden) en hij had gezorgd dat Italië weer een Romeins imperium kreeg. Dat hij daarvoor in het toenmalige Abessinië fosforgas had gebruikt tegen de troepen van Haile Selassie – tja, je kunt in dergelijke situaties niet altijd schone handen houden.

Intussen bezocht Nieman een openlijk fascistische mevrouw die één papieren tasje met tomatenpuree en pasta toonde dat ze onder haar keukentrap bewaarde en ‘waar nog groente en fruit in kwam’, bestemd voor de armen die kennelijk slachtoffer waren van de bureaucraten in Brussel. En o ja, in deze omgeving liet Nieman ook nog het woord ‘Italexit’ vallen, dat ik nog niet kende (maar dat zegt niks). Je moet maar durven als je het Brexit-drama van nabij meemaakt – Italexit zal uiteraard de stemmers van Vijf Sterren en de fascistische Lega pas echt in de ellende storten, zoals inmiddels te gebeuren staat met de stemmers voor de Brexit.

‘Een ode aan Italië’, noemde een krant de serie van Nieman. Een ode aan de kreet ‘Italia farà da se’, een ouwe uit 1848, lijkt me een betere typering.