SanteLOGie

Mies had alle primeurs

Zag ik Open het Dorp live op televisie? Welnee, nou ja, een paar stukjes.

Mijn ouders hadden eind november 1962 geen tv-toestel, zoals volgens mij de meeste Nederlanders geen toestel hadden: het aantal apparaten was eind van dat jaar 1.2 miljoen, en die bevoorrechte Nederlanders keken verrukt naar de wazige zwart/wit-beelden die maar liefst dertig uur per week vanaf half acht ’s avonds werden uitgezonden, op Nederland 1, toen nog gewoon de NTS – in het Oosten en Zuiden van het land konden ook Duitse en Belgische zenders worden ontvangen.

Mies Bouwman was nauwelijks bekend in Nederland, ze had daar zelf ook weinig moeite voor gedaan sinds haar eerste optreden in proefopnamen – naast een rotan plantenstandaard – ergens in de jaren vijftig.

Maar toen moest er een speciaal dorp gebouwd worden, in de buurt van Wageningen, voor gehandicapte mensen en daarvoor werd de geldophaal-tv in het leven geroepen. De formule was eenvoudig. Vooraf werd via pers en radio flink propaganda gemaakt en de gehele bevolking werd ingeschakeld, er kwam iets met luciferdoosjes die je bij de kruidenier moest inleveren aan te pas.

En het stralende middelpunt van het 23 uur durende programma was Mies Bouwman, een hele eenvoudige, ietwat argeloze – maar dat was schijn – Hollandse huisvrouw die een lange stroom aan goede gevers ontving, waarbij zelfs het absolute reclameverbod onder de voet werd gelopen want veel Hollandse ondernemers waren wel goed maar niet gek, ze gaven gul, maar daar moest wat tegenover staan: reclame dus.

Mies Bouwman streek ook die plooi als vanzelfsprekend glad, was net zo blij met een kwartje van een kind als met duizend gulden van een grote ondernemer, en bedankte aan het eind van de marathon-uitzending de ‘lieve, lieve mensen en winkeliers van Nederland’ en had toen nog een klein primeurtje want voor het eerst werd een echt traantje weggepinkt en ook emotie-tv was begonnen.

En ik had nachtdienst op de krant. Daar was uiteraard geen tv-toestel voorhanden, we luisterden er tijdens het werk naar via de Radiodistributie (zoek even zelf op) maar begrepen wel dat hier iets bijzonders gebeurde en dus werd ondergetekende na middernacht meegestuurd met de witte Volkswagen Kever van een collega om in Arnhem en Nijmegen te gaan kijken of er ook iemand naar het programma keek.

Dat bleek niet tegen te vallen, we vonden althans tussen half een en vier uur nog zeker vier of vijf huiskamers waar het licht nog aan was, alsmede de blauw flakkerende tv, en waar wij dus aanbelden, voor misschien ook wel onze eerste straatinterviews, zij het dan dat ze zich binnenshuis afspeelden.

En we keken met zijn tweeën bij die mensen bewonderend mee naar de vrolijken chaos van Mies’ uitzending, we konden ons er nauwelijks van losrukken.

De mensen vonden het prachtig en de presentatrice was vanaf die nacht de koningin van de Nederlandse televisie.

Die daarna ook snel moest meemaken dat de roem van de televisie een krappe uiterste houdbaarheidsdatum heeft, want ruim een jaar later kreeg zij al de eerste menselijke uitwerpselen door de brievenbus, wegens haar deelname aan het programma Zo is het toevallig ook nog eens keer – als je daar nu nog een paar afleveringen van terugkijkt zou je denken dat je naar een kinderprogramma kijkt.

Maar toen was het godslastering en demonisering, zoals wij later leerden hoe je dat moest noemen. Intussen zijn we beschaafder geworden en bestaan de uitwerpselen meestal uit geurige reacties op Facebook en Twitter.

En daarna werd Mies Bouwman geheel terecht alsnog wereldberoemd en onaantastbaar in Nederland en absoluut zonder de kapsones die de rest van de wereld van de media’s gingen beheersen, en bleef dat ook tot gistermiddag half twee, toen zij in haar woonplaats Elst in de provincie Utrecht overleed. Ze was op 31 december jongstleden 88 jaar geworden.

________

hhBest

Boek & Film 

Uitgestreken en raadselachtig

‘(Charlotte) Rampling met dat extreem uitgestreken gezicht’, schrijft de redacteur van de Volkskrantbijlage over Boeken en Wetenschap Sir Edmund. Rampling is deze week De gids van de Week, en dat betekent dat ze op allerlei gebied haar eigen keuze mag toelichten – het mannenpak, de naakten van Lucian Freud en Sylvia Plath – en vooral iets dat mij bijzonder trof: het tijdperk The Sixties’. In 1960 was zij 14 jaar, heb ik snel uitgerekend, ik was acht jaar ouder en dus net als zij in de daarop volgende tien of vijftien jaar helemaal op mijn plaats. ‘Eerder was mijn leven saai… Maar er gebeurde niks… Het besef dat ik ook ánders kon leven, dat betekenen de sixties voor mij.’

Ik ben het met haar keuze eens, zij het dan om een radicaal andere reden. Vóór pakweg 1963 – de opkomst van de Beatles, niet toevallig – had ik het gevoel een achterstand te hebben, er niet bij te horen, nergens bij te horen. Sterker nog: ik had het gevoel dat het niet goed met mij zou aflopen. Ik was dan ook totaal anders dan wie ook, met niemand te vergelijken en dat was geen gepaste trots, maar daarvan exact het tegendeel.

En toen ineens ging er een deur open naar een wereld die uitgerekend op types als mij stond te wachten, al een hele tijd.

Het gekke is: aan de buitenkant was dat niet te zien. Ik kreeg in die tijd ‘vaste verkering’, trouwde met het eerste meisje dat het met mij wilde wagen, ik kreeg twee kinderen en reed op de bromfiets heen en weer tussen mijn werk in ploegendienst (op een krantenredactie) en mijn zelf gekochte rijtjeshuis in een aangrenzend dorp.

En toch had ik het gevoel dat het ineens allemaal begon, dat ik terecht in gedachten het huisje, boompje beestje al had afgewezen als het ideaal. Met name met de verhuizing naar het Zuiden van het land ging de deur wijd open, zag ik mogelijkheden om voldoende geld te verdienen om over de wereld te reizen (ik deed het nauwelijks), om Russisch te leren (omdat niemand dat deed) en om de Amerikaanse oorlog in Vietnam te bestrijden. Ik had lang haar, een baard en halfhoge suède schoenen, een spijkerbroek en een ouderwets opa-gilet met horlogeketting, een Renault 4 en ging naar popconcerten en dito festivals. Ik was opeens een deeltijd hippie en ik voelde me er onverklaarbaar senang bij.

Afgelopen ook was het met de afgunst op leeftijdgenoten die wel in een gezin waren opgegroeid waar boeken werden gelezen, klassieke muziek werd geluisterd, met mes en vork werd gegeten en aan de eettafel onveranderlijk intellectueel discours plaatsvond.

Als het niet zo meiderig klonk zou ik zeggen: ik was als paradijsvogel uit de cocon van een rups tevoorschijn gekropen.

Ik las stripboeken, de Hitweek (later Witheek), Vrij Nederland en De Groene Amsterdammer (die gaven mij altijd gelijk). Ik luisterde naar The Doors, Led Zeppelin, Hullekie Dullekie op Hilversum 3, het vioolconcert van Beethoven en Le Sacre du Printemps van Strawinsky, pianist Bill Evans en de Swingle Singers, film noir en nouvelle vage en dronk bier, te veel bier.

En het gekste was dat je dat gewoon in deeltijd kon doen, kon combineren met een brave baan, met het keurig opvoeden van kinderen, met het schoonhouden van je tuin – pas in de jaren zeventig waagde ik het een heg van hennepplanten rond mijn tuin te zetten, die door allerlei hele en halve vrienden werden opgerookt, want aan geestverruimende middelen heb ik zelf nooit gedaan – mijn benauwdheid voor het onbekende was niet helemaal verdrongen.

Mijn moeder, die me de strips had leren waarderen (al in 1946) en de klassieke muziek, die wist van dat alles niet en dat was ook essentieel voor mij, dat zij er niks van wist. Net als mijn vader zou ze er niets van begrepen hebben. Mijn vader bromde slechts in Italiaans dialect ‘vai tal barbèr’, ga naar de kapper, maar dat kon natuurlijk niet.

Wat er ook was gebeurd: ik was na het ene stelsel van vaste regels waar je aan diende te houden op straffe van uitsluiting, overgegaan op een ander, dat veel beter paste maar toch een keurslijf bleek.

Gelukkig realiseerde ik me dat pas later. Veel later, eigenlijk pas nu. Nu ik echt vrij en ongebonden ben en me nergens meer aan hoef te houden en de uitvoering van het concert voor twee piano’s van Poulenc zoals uitgevoerd door de gebroeders Jussen mooi vind, en het harde, bijna zielloze spelen van pianiste Anastasia Huppmann, mede omdat ze onder dat spelen opzichtig haar decolleté toont en zwaait met haar schitterende haren – en het mooiste vind ik het als niemand dat begrijpt. Of desnoods afkeurt.

Zo moet het leven zijn: dat je een raadsel bent. Natuurlijk het liefst een fascinerend raadsel, maar vooral: een raadsel.

_______

hhBest

Boek & Film 

Het moet niet gekker worden

De #metoo-discussie leek wel een beetje weggeëbd, en ik heb dan ook geprobeerd enigszins opgelucht me met andere dingen bezig te houden.

Vooraf een algemene opmerking: het zal niet al te veel ophef veroorzaken als ik zeg dat ik van mening was, ben en zal zijn dat ongewenste intimiteiten inderdaad ongewenst zijn.

Dat dit een veel te eenvoudige samenvatting is, dat is inmiddels ook bekend. Iedereen heeft namelijk een iets andere opvatting over wat een ongewenste dan wel gewenste intimiteit is en het wordt vervolgens nog veel ingewikkelder omdat het ook uitmaakt hoe de verhouding is tussen de betrokkenen – vind de een de ander weliswaar sympathiek of zelfs aantrekkelijk, maar wil de een daar dan toch geen intimiteiten van of juist wel, maakt het ook wat uit of de een de intimiteit van de ander eerst wel gewenst heeft maar dat men daar later op terug kan komen.

Ik noem een extreme mogelijkheid: dat een van de echtgenoten de ex aanklaagt wegens bij nader inzien en achteraf ongewenste intimiteit, met als bewijs de aanwezigheid van uit die intimiteit geboren kinderen.

Dat is, mag ik toch hopen, een absurd-theoretische mogelijkheid, want ik wilde het hebben over de totaal tegenovergestelde zijde van het intimiteitsspectrum. Ik lees op de website van Lindanieuws het volgende: De directeur van Unicef UK, Forsyth, heeft ontslag genomen omdat hij in een vorige baan commentaar gaf op wat vrouwelijke medewerkers aan hadden en vertelde wat hij voor hen voelde. Vrouwen die niet op zijn gedrag reageerden, werden op het matje geroepen. Destijds heeft hij zijn ‘welgemeende excuses’ aangeboden aan de vrouwen die hij op deze manier lastig had gevallen, drie in totaal. En daarna ging hij op zoek naar een andere baan.

Natuurlijk is het een rare kerel, zo te horen, maar als dit echt allemaal onder ongewenste intimiteiten valt, dan vrees ik dat minimaal de helft van de mannelijke werknemers in Nederland naar het UWV moet, op zoek naar een baan waarin zij niet in aanraking kunnen komen met vrouwelijke medewerkers.

En sinds ik dit weet ben ik, hoewel ik nooit in een gezagsverhouding van enige betekenis met vrouwen heb gewerkt, zelf ook een gewetensonderzoek begonnen waarvan ik de uitslag binnenkort bekend zal maken. Ik heb namelijk wel eens tegenover een jeugdige collega, die op de redactie verscheen in een ultrakort rokje, geheel naar waarheid gezegd: jeetje, dat rokje van jou leidt mij wel af. Ik heb het laatst nog eens voor de zekerheid gecheckt bij de betrokkene. Ze meende zich te herinneren mijn opmerking als een compliment te hebben opgevat. Het was in die duistere Middeleeuwen toen mensen elkaar nog wel eens geheel gratis en belangeloos complimenten maakten.

Niettemin zal ik maar vast een concept schrijven voor mijn ontslagbrief – ai, dat kan helemaal niet want ik heb geen baan. Wat nu?

En toen opende het Eindhovens Dagblad vanmorgen met de kop: ‘ROC ter AA wil docent niet meer’, en het bericht daaronder is als volgt samen te vatten: op ROC (een soort school) is een docent ontslagen omdat hij grenzen zou hebben overschreden. ‘De verhouding werd te persoonlijk, de docent hield niet de professionele afstand die de school voorstaat’, zegt hoofdmeester Igor van Hooff, wiens vriendelijk glimlachende gezicht het bericht siert. Die verder nog verklaart: dat er ‘geen sprake is geweest van aanranding of iets dergelijks, er is dan ook geen aangifte gedaan, noch door de school, noch door de (twee) studentes. Er is niets strafbaars gebeurd. De studentes zijn meerderjarig… Het gaat erom hoe je als docent met een student omgaat op het persoonlijke vlak. Het is een dunne lijn. Daar is deze persoon overheen gegaan.’

Ik wil graag een verklaring van de in dit verband gebruikte termen ‘of iets dergelijks’, ‘omgaan op het persoonlijke vlak’ en ‘een dunne lijn.’ En als deze persoon over die dunne lijn, wat dat dan ook is, heen is gegaan, dat rijmt dat volgens mij niet met ‘er is geen strafbaar feit gepleegd’.

Verder kan ik er eigenlijk niks over zeggen. Het is een onvolledig bericht, dat meer suggereert dan er wellicht aan de hand is. (Ik zwijg nog maar over het wederhoor van de docent.)

Dus moet ik ook niet het vermoeden uitspreken dat de docent gewoon om heel andere redenen, bijvoorbeeld iets echt heel ergs, is ontslagen.

Of het moest zijn dat Igor van Hooff zich ook wel eens wil profileren in het genre zedenmeesterij dat de laatste tijd danig opgeld doet.

Ik wil eigenlijk zo snel mogelijk terug naar de jaren zestig. Toen was geluk namelijk nog heel gewoon.

_________

hhBest

Boek & Film 

Dolf Jansen wint voor Oxfam-Novib op alle fronten

Het derdegraadsverhoor dat Matthijs van Nieuwkerk woensdagavond losliet op een nietsvermoedende Dolf Jansen nog eens nagekeken en ik moet zeggen dat ik mijn mening van direct na het ‘gesprek’ – namelijk dat Dolf onderuit was gegaan tegen de alles op zijn weg vernietigende gesprekstechniek van de talkshowhost – herzien moet worden: Jansen ‘won’ wel degelijk.

Ik zal hier even in mijn eigen woorden een korte inhoud van het voorafgaande proberen te geven.

Haïti, een half eiland in de Caribische Zee, werd in 2010 getroffen door een alles verwoestende aardbeving. Gelukkig bestaan er hulporganisaties die met hun vrijwilligers na een dergelijke ramp aan de slag gaan. Let wel: dit is geen gezellige ochtendwandeling. Je komt aan op een eiland waar niets meer overeind staan en tienduizenden doden liggen te rotten onder de onaangedaan voortbrandende koperen ploert. De niet omgekomen bevolking verkeert in omstandigheden die veel mensen zou doen denken: lag ik ook maar dood onder het puin.

Het valt uiteraard in de verste verte niet goed te keuren dat onder die omstandigheden dingen plaatsvinden die wij afkeuren in onze schoongeboende contreien, maar ik kan me er iets bij voorstellen.

Goed. Medewerkers van Oxfam UK zijn daar enorm de fout in gegaan. Naar ik begrepen heb, heeft Oxfam (zeven of acht jaar geleden) een en ander intern opgelost door de betrokkenen te ontslaan. Ze hadden natuurlijk voor de rechter moeten worden gesleept, maar dan was het openbaar geworden en dan hadden de Matthijs van Nieuwkerken van deze wereld geroepen: wat een vuile stinkorganisatie, die krijgt geen geld meer van mij. Dus hielden ze het stil. Fout, maar begrijpelijk.

Dan loopt er, na al die jaren, eentje naar de redactie van The Times of London en fluistert een journalist in zijn oor: ‘Wat ik nou toch gehoord heb…’ Volgens mij zou een beetje journalist daar op antwoorden: ‘Joh, dat is acht jaar geleden! Oud nieuws! En het is toch min of meer fatsoenlijk afgehandeld? Waarom zou een hardwerkende humanitaire hulporganisatie onnodig in een schril daglicht moeten worden geplaatst, wat kan daarvan het doel zijn?’ Nee, hij schreef een mooi stuk. Scoop!

Dolf Jansen, die sneller kan praten dan God kan denken, bleek ineens ambassadeur te zijn van een neventak van Oxfam, namelijk Oxfam-Novib. Novib betekent Nederlandse Organisatie voor Internationale Bijstand en die heeft zich ooit aangesloten bij de veel grotere Britse organisatie Oxfam.

En Jansen zat bij Matthijs van Nieuwkerk. Die laatste wilde maar één ding: dat Jansen staande zijn uitzending zou zeggen dat hij bij nader inzien het ambassadeurschap van Oxfam-Novib zou opzeggen. Van Nieuwkerk bleef tijdens het ‘gesprek’ Jansen steeds onderbreken als die weer wilde benadrukken dat er tussen de duizenden medewerkers van zijn organisatie wellicht enkele rotte appels te vinden zouden zijn en ook gevonden waren, maar dat dat niet raakte aan de enorme hoeveelheid goed werk dat Oxfam-Novib doet aan problemen als rampenbestrijding, vrouwenrechten, kinderbescherming en het klimaat, om maar een kleine greep te doen.

Uiteindelijk stelde Van Nieuwkerk deze gruwelijke vraag: ‘Hoe bont moet Oxfam het maken dat jij zegt: ik wil geen ambassadeur meer zijn’.

Het is duidelijk: Van Nieuwkerk interesseert het eigenlijk allemaal geen zak, hij is er vooral op uit om zich te scharen bij het koor van farizeeërs die roepen: kijk ons eens fatsoenlijk zijn. Jij Dolf Jansen, jij bent een verdacht mannetje omdat je gewoon voor die onfrisse organisatie blijft werken. Jansen antwoordde op de genoemde vraag: ‘Ik zal je vertellen waarom ik ambassadeur ben’.

Het enige gevolg van al die farizeïsche verontwaardiging is, dat niet goed geïnformeerde donateurs hun goeie geld terughalen, cq wellicht ook een mooie smoes hebben gevonden om twee vliegen in één klap te slaan: ze houden er geld aan over en ze sluiten zich aan bij de menigte die niet wil horen dat hulporganisatie Oxfam-Novib in 99.99 procent van de gevallen goed en noodzakelijk werk doet zonder daarbij minderjarige prostituees in te zetten, werk waar veel anderen de neus voor optrekken.

De enige die woensdag vond dat het allemaal te bar werd, was André van Duin. Waarvoor hulde. En Jan Mulder begint echt een beetje in de war te raken.

Zou Van Nieuwkerk het intussen niet vervelend vinden dat hij zich met zijn impliciete standpunt aansluit bij écht verwerpelijke organisaties als GeenStijl?

Kortom: Dolf Jansen heeft mij in DWDD van woensdagavond overtuigd.

Ik heb me net gemeld als donateur van Oxfam-Novib. Op de website https://www.oxfamnovib.nl/

Zo nodig kan mijn bijdrage geoormerkt worden voor de strijd tegen de smiechten die zich melden bij de organisatie met het nadrukkelijke oogmerk er de fout in te gaan.

________

hhBest

Boek & Film 

Falende coaches, falende schaatsers

Door Peter Stiekema

Wanneer leren de Nederlandse schaatstrainers – en in hun voetspoor de schaatsers zelf – nu eens, dat indien je een gouden medaille wil winnen op de achtervolging, ook wel teampursuit geheten, je daar ook heel goed voor dient te trainen, het hele schaatsseizoen lang. Maar niets van dit alles, we beginnen pas tijdens de Olympische Spelen om daar een beetje werk van te maken  De winnende landen doen dat al vanaf augustus, ergens in het verre voorseizoen. En dan sturen we in de finale ene Jan Brokhuijzen (ik weet het, geen naamgrapjes) met defecte schaatsen het ijs op.

Moeten we het dan nog hebben over de falende communicatie tussen schaatsers en coaches? Nee laat maar. Of was het nou toch de duim naar boven en/of naar beneden? En jo en go? Als je echt een gouden medaille wil winnen, dan dient de teampursuit serieus te worden genomen. En anders, begin er maar niet meer aan. Om verdere teleurstellingen te voorkomen in 2022, ongetwijfeld met andere deelnemers – en hopelijk ook met dito coaches – te voorkomen.  Nogal een teleurstellend weekje, dat tweede van de OS in Zuid-Korea. Om de op een na beste en op twee na beste te zijn, daar worden wij niet echt opgewonden van.

Een zeer katholieke wijnhandelaar in Roermond

Dat wordt nog wat, morgen, in Roermond: de begrafenis van een telg uit een roemrucht Roermonds geslacht, Joseph Jean Michel Hubert Drehmanns. De verknochtheid aan het roomsche gedachtegoed kwam ooit tot een hoogtepunt toen een lid van de familie, Josephus Hubertus Drehmanns in het jaar 1900 gewijd werd tot de zeventiende bisschop van Roermond, een functie die hij tot 1913 bekleedde. (In datzelfde jaar schreef hij nog een schitterende Vastenbrief tegen het ‘gemengde huwelijk’).

Twaalf jaar later zag Joseph het licht, voor mij en mijn collega’s buiten zijn bijzijn doorgaans ‘Ome Jos’ genoemd.

En nu is hij overleden, 93 jaar oud.

Dat bisschoppelijke, dat zat er bij hem ook wel een beetje in. Hij werd in 1972, toen hij benoemd was tot directeur van het Limburgs Dagblad, door de toenmalige hoofdredacteur van het ook al roemruchte weekblad De Linie, omschreven als ‘het type van de Spaanse aartsbisschop’.

Jos was een niets (of althans wellicht weinig) vermoedende wijnhandelaar in zijn woonplaats, en hij was commissaris van de onderneming die het Limburgs Dagblad uitgaf. Een investering die ook al sinds 1918 in bezit van zijn familie was, en die constant enkele tientallen procenten dividend per jaar opleverde.

Ik zal hier de hele voorgeschiedenis niet oprakelen, want dan zitten jullie vanavond nog hier, met die rooie oortjes van jullie, maar hoe dan ook: toen de krant voor een appel en een ei was overgedaan aan de Holding Maatschappij De Telegraaf werd Jos Drehmanns naar de zetel van directeur van de Heerlense onderneming gekatapulteerd.

Even een klein lesje maffiosia – een woord dat ik zojuist bedacht heb maar dat ik nooit zou gebruiken, in welk verband dan ook: De Telegraaf was sinds jaar en dag eigendom van de eveneens uiterst vrome familie Van Puijenbroek en Drehmanns bracht bij zijn aantreden bij het LD meteen een kant-en-klare hoofdredacteur mee: Pierre Huyskens, uit, inderdaad, u haalt me de woorden uit de Roermond.

Wij, als redactie van het LD, hadden op dat moment al zoveel meegemaakt dat dit er ook nog wel bij kon.

Twee wapenfeiten kan ik niet nalaten te vermelden, teneinde weer te geven hoezeer de heer Drehmanns een courantier van formaat was: Hij stelde de redactie voor om voortaan elke dag een aantal portretten van abonnees te plaatsen, zodat uiteindelijk elke abonnee een keer met zijn kop in de krant zou hebben gestaan. De redactie wist dat tegen te houden.

En hij had een lumineus idee om de kosten van de redactie tot een uiterst minimum te reduceren: gewoon de inhoud van De Telegraaf overnemen.

Ik had hem graag willen aanschouwen op het moment dat hij vernam dat op de redactie van De Tel een hol en vreugdeloos gelach van het verzamelde journaille het voorstel naar een mooi plekje náást de prullenmand verwees. Dat kutkrantje in Limburg! Onze mooie kopij!

Drehmanns speelde intussen met verve zijn rol als negentiende-eeuwse ondernemer.

Toen de truc met De Telegraaf niet lukte moest er anders bezuinigd worden. Drehmanns ontsloeg een jeugdige journalist, de beste die we toen hadden, een man die later vele prijzen won. Drehmanns kwam diezelfde dag aanrijden in een gloednieuwe zilvergrijze Citroën CX van de zaak.

Maar ook hier geldt verder natuurlijk: de mortibus nil nisi bene en requiescat in pace.

Ik overweeg nog wel naar de begrafenis te gaan. Zie je nog eens iemand van vroeger.

Oh nee, van de redactie komt daar zeker niemand. Of misschien toch: Jan, zelf ook tegen de negentig, de man die mij ooit op de Draafsingel in Hoorn de eerste beginselen van de journalistiek bijbracht.

Maar daarover later misschien meer.

_________

hhBest

Boek & Film 

De snikkende duivenmelker

Dat hadden we even niet meegekregen, vorige week dinsdagmiddag. Gewoon, dom, gemist.

Dat de snik van Halve Zoolstra, sinds enkele seconden in zijn nieuwe functie van aanstaand onbezoldigd rijksveldwachter van Rottummeroog, de inleiding was tot een geheel nieuwe wending in de Nederlandse politiek.

Het daadwerkelijk in het openbaar in snikken uitbarsten van bewindslieden.

Dat waren we natuurlijk al gewend van Japanse en Afghaanse politici, maar toen was dat nog niks voor ons: dat waren mensen die óf spleetoog, óf moslim waren, dus ja, in die landen deden die kerels dat, in snikken uitbarsten of gewoon in het parlement met elkaar op de vuist gaan. Daar waren wij te beleefd of te beschaafd voor.

En toch is het politiek snikken in potentie een uiterst succesvolle tactiek. Zo bleek nog tijdens diezelfde zitting, dinsdag.

De eerste keer dat we er kennis mee maakten, met die prachtige emotionele bekentenispolitiek, is nog niet zo lang geleden, toen Mark Rutte (die na afloop van zijn zeventiende kabinet in een slot-interview zal bekennen dat hij de nog altijd ultrabescheiden uitvinder van die tactiek was) toen Mark Rutte dus aan het voltallige parlement, nog een beetje schoorvoetend, bekende dat hij tot in de uiterste vezels van zijn gebochelde lichaam voelde dat hij een jaarlijkse inkomstenbron van 1,4 miljard euro (af te schaffen dividendbelasting voor buitenlandse aandeelhouders) die hij toch eigenlijk beter had kunnen besteden aan beter onderwijs, betere gezondheidszorg, betere defensie, betere luchtverkeersleiding en beter milieu, wel moest opofferen omdat dat nu eenmaal beter zou zijn voor Nederland. En voor de VVD, maar dat zei hij er niet bij, natuurlijk. Dat begrepen wij ook wel zonder dat hij het zei.

Voor het eerst in de parlementaire geschiedenis, althans voor zover mij bekend, maakte een bewindslied gewag van bepaalde processen in zijn lichaam om een ietwat dubieuze maatregel zonder problemen langs het parlement te krijgen.

Daar vloeide rechtstreeks de scène van vorige week dinsdag uit voort, de snik van Zijlstra, de hand van Mark op zijn elleboog, de omhelzing van de twee in Vak K. Ik was een fractie van een seconde lang ervan overtuigd dat ze elkaar op de mond zouden kussen, met tongslag, maar dat was niet nodig want zo was het doel ook al bereikt, bijna bereikt: namelijk dat de emotionele scène maakte dat je wel erg schaamteloze politiek zou gaan bedrijven als je daarna alsnog het naadje van de kous wilde weten. Nette mensen als Jesse Klaver en Lilian Marijnissen bedachten in een flits zoiets als ‘in het huis van de gehangene spreekt men niet van de galg’, en wilden het voorlopig maar zo laten, zonder verdere opheldering.

Dat ze daarmee een precedent schiepen, daar kwamen ze later pas achter. Nog eens nadrukkelijk bevestigd als nieuwe tactiek in het interview van Rutte met de Telegraafzender op zondagmorgen, waarin hij het grote nieuws meldde dat hij samen met Halbe een potje had zitten grienen.

Het precedent namelijk dat je voortaan een bewindslied, hoe daverend opzichtig onbekwaam ook, laat vertrekken zonder hem of haar rekenschap te vragen over de vraag, hoe hij of zij denkt bij te dragen aan het herstel van de door hem of haar aangerichte schade.

Ook de PvdA trapt er in, waardoor de kans om het derde kabinet-Rutte, dat toch om tal van redenen waarover ik hier niet behoef uit te weiden, snel weggestuurd moet worden voor het nog veel meer schade aanricht, ook daadwerkelijk een stevige motie van wantrouwen in het betraande gezicht te duwen onder het motto: ‘hier huilebalk, ga jij eens gauw je eigen moeder besodemieteren, daar stinken wij namelijk niet in.’

En nu is er een trend gezet. Je pinkt een traan weg en dan zwijgt de Tweede Kamer.

Dus daarom: Halve Zoolstra was en is een dom figuur die, indien terechtgekomen in het partijtje van Theo d’n Ezel – zo geniepig dom is hij namelijk, dat hij daar ook heel goed bij zou kunnen horen – er meteen ook weer uitgeflikkerd zou worden.

Domheid, daar word je mee geboren, dat zal je niemand verwijten.

Maar huilie huilie doe je maar in Friesland. En duivenmelken ook.

_______

hhBest

Boek & Film 

Stinken als een otter

Door Peter Stiekema

Een van de allerbeste schaatsers, die Nederland ooit gehad heeft, en eigenlijk nog steeds heeft, is Jorien Ter Mors. In 2014 won ze twee gouden medailles op de Olympische Spelen in Sotsji. Op de 1500 meter en in de ploegenachtervolging. Ze was, eind 2013 en begin 2014, ook ijzersterk op de 500 meter en de drie en vijf kilometer. Als ze zich er destijds op had toegelegd, was ze zonder meer wereldkampioen all-round geworden. Maar haar liefde ging uit naar short track, een soort boksen op schaatsen. Daarin gesteund door haar coach, Jeroen Otter. Die bestond het zelfs om meer waarde te hechten aan de bronzen medaille van Sjinkie Knegt tijdens de short track in 2014 dan aan de twee gouden medailles van Jorien op de lange baan.

Na 2014 kende Ter Mors een moeilijke periode, die eigenlijk tot eind 2017 duurde. Ze bleef hinken op twee schaatsgedachten. Langebaan en short track. Tijdens het Olympische Kwalificatie Toernooi (kortweg OKT) was ze niet in vorm en kwalificeerde ze zich met moeite voor de OS in Zuid-Korea. Daar won ze overtuigend goud op de 1000 meter en wel zo glansrijk dat de kenners haar ook goud hadden toegedacht op de 1500 meter. Maar ze mocht niet meedoen wegens haar zwakke OKT en dus won Ireen Wüst, die dat overigens van harte  gegund is. Ter Mors vervolgde het Olympisch toernooi op de short track, waar ze nog een –  voor haar teleurstellende – vijfde plek behaalde op de 1500 meter.

Destijds, in 2014, hadden er al sportbestuurders dienen te zijn, die haar hadden moeten overreden het short track te laten voor wat het was en haar ervan hadden moeten overtuigen zich uitsluitend op het lange baan schaatsen te richten. Een kwestie van goede coaching. Maar ja, de overredingskracht van anderen  was te sterk.

En Jeroen Otter? Hij stinkt. Als een otter.

Dan maar de wormen

Dat de staat zo ondemocratisch zou kunnen zijn dat ze zomaar wil beschikken over onze organen, zo zout hadden wij het nog nooit gevreten, Pia Dijkstra.

Het is en blijft een ondraaglijke gedachte dat mijn buurman met zijn kuthond en zijn vrouw die de hele zomer belachelijk gierend in de tuin zit ooit gebruik zou kunnen maken van mijn organen.

O wacht, nog een puntje van aandacht.

Dus jullie vinden dat je organen beter aan de wormen gevoerd kunnen worden dan aan je medemens? Nou ja, ik weet ook wel, mijn buurman zou mijn organen het liefst voeren aan zijn hond.

En dan nog, ik heb ook een standpunt als gourmand.

Ik wil er ook bij zijn dat ik een beetje fatsoenlijk gecremeerd wordt, dus saignant en met een marinade van mijn eigen gehakte lever, nieren, longen en hoornvliezen, anders smaakt het nergens naar. Takje rozemarijn, schat ik. Sjalotje. Scheutje rode wijn.

O wacht even. Ik had natuurlijk allereerst moeten vermelden dat ik al jaren helemaal veilig ben: ik ben bijna tachtig jaar en mijn organen zijn dus totaal ongeschikt om waar dan ook anders voor te dienen dan voor het vuur of de wormen. Mijn lever is dat al veel langer, wegens langdurig volgehouden alcoholgebruik.

Dokter, hebt u iets tegen wormen?

________

hhBest

Boek & Film 

De five o’clock shadow is definitief voorbij

Heel vaak blijk ik iets van doen te hebben gehad met een recent overledene. Als je dat heel breed ziet, dan heb ik ook wel iets met Ruud Lubbers: ik zag hem ooit met zijn vrouw in een Volkswagen Golf zitten, stilstaand voor het verkeerslicht in de toenmalige ‘knik’ in de A2 bij Weert.

Ik kende wel zijn broer, wiens voornaam ook met een R begint en die een tijdlang directeur was van het ziekenhuis in Heerlen – en ik schreef voor de krant over gezondheidszorg. En Ruud was intern (kostschooljongen, dus) op het Canisius College in Nijmegen, en zat een klas lager dan ik en misschien op het gym. Hoe dan ook, ik kende hem niet.

Maar ik haatte hem wel. Met zijn five o’clock shadow.

Oe, wat haatte ik hem. Niet alleen omdat hij van het CDA was, hoewel dat eigenlijk al voldoende was om een bloedhekel aan hem te hebben. Maar omdat hij zo’n man was die alles recht wist te lullen – hij heeft uiteindelijk op dat punt zijn meester gevonden in Mark Rutte die gisteravond in zijn eentje de halve Tweede Kamer te kakken zette, die duidelijk een punt had, maar daarmee niet aan prikken toe kwam.

Nee, Voor Lubbers, of eigenlijk tegen hem, rukte ik persoonlijk uit, ik reisde met vrouw en kind naar Den Haag en liep mee in de vredigste optocht die ik ooit gezien had, die van 29 oktober 1983, met ruim een half miljoen deelnemers. Onderweg keken we allemaal even naar Het Torentje, waar Lubbers, in onze perceptie bang voor de machtige hand van het voorbijtrekkende lompenproletariaat, door de gordijnen stond te gluren.

Niks van aan natuurlijk: die zat lekker met Ria in Rotterdam en speelde een spelletje halma. Ja, later die dag sprak hij de ruggen van de demonstranten toe. Dat we dat durfden.

Dus mijn volste medeleven, oude rakker, ik heb je overleefd en die kruisraketten zag ik jaren later majestueus op neushoogte door de straten van Bagdad kruisen, de onverstoorbare verslaggever van de BBC hoefde maar te bukken om de raket door te laten. Mooi ding, vond ik toen alsnog.

Ik zag vanavond Elco Brinkman voorbij komen, die van Lubbers ook een leuke trap na kreeg.

Met hem heb ik, in de tijd dat hij minister van onderwijs was, meegereden van Maastricht naar Breda in de ministeriële BMW – dat was op voorstel van de ietwat al te hippe voorlichter naar de smaak van Brinkman (maar die zei natuurlijk niks), net van de redactie van Het Parool in Den Haag aangeland met veel te veel begrip voor de noden van de verslaggever.

Ik mocht Brinkman dus op de achterbank interviewen over enige aspecten van de ontwikkeling van de Maastrichtse universiteit. Ik herinner me dat ik een veel te dikke jas aan had en dat ik vanaf mijn plaats de snelheidsmeter heen en weer zag gaan tussen de 180 en 200 km/u, dus we waren binnen een uur in Breda, waar het interview afgelopen moest zijn en ik met de trein terug naar huis reisde. Ik zal te gelegener tijd dat artikel nog eens opzoeken. Veel soeps kan het niet geweest zijn.

En bovendien hadden we het over Lubbers.

Op de tv zie ik beelden voorbijkomen van verkleurde scènes uit de tijd dat het begrotingstekort boven de elf procent lag en iedereen een bril droeg die het maar net boven de mond het voor gezien hield.

Het was in de tijd dat Marcel van Dam zich belubberd voelde.

O jee, Lubbers met Ronald Reagan, zie ik. Zit ook al lang aan de rechterhand van God.

Maar goed dat het is een misvatting is gebleken dat zij vandaar zullen komen oordelen over de levenden en de doden.

_________

hhBest

Boek & Film