SanteLOGie

Hoe slim is een Tweede Kamerlid?

Door Peter Stiekema

Hoe slim zijn de leden van de Tweede Kamer eigenlijk? Lezers, die regelmatig deze rubriek en daarmee onder meer mijn gedachtenspinsels een blik waardig keuren zullen beseffen dat ik geen hoge pet op heb van het gemiddelde lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. En toch hoort dat ongeveer het belangrijkste bestuurscollege van ons land te zijn. Althans, dat heb ik geleerd tijdens de lessen staatsinrichting op de aloude HBS, waar ik een groot deel van de jaren zestig heb doorgebracht.

Dinsdag onthulde de consumentrubriek Radar dat veel uitzendbureaus bereid zijn om te discrimineren op afkomst wanneer een opdrachtgever daar om vraagt. Dat uitzendbureaus discrimineren was al langer bekend, ook in de Kamer, pakweg sinds 2011, maar de problemen in de sector houden aan. Daarom wil een meerderheid in de Tweede Kamer nu dat de namen van die discriminerende uitzendbureaus bekend worden gemaakt. Naming and shaming – het publiekelijk aan de kaak stellen van deze ongewenste en ongrondwettelijke praktijk, zo heet dat in tamelijk slecht Nederlands, maar redelijk goed Engels (ook al zo'n nationaal discussiepunt) – moet een einde maken aan deze vorm van discriminatie.

Is dat verstandig, vraag ik me dan af, of ga je juist reclame maken voor die uitzendbureaus? Uit de uitzending van  onder meer EenVandaag van dinsdagavond is namelijk gebleken dat juist de discriminerende uitzendbureaus daar garen bij spinnen. Het wemelt namelijk van de werkgevers, die geen enkele behoefte hebben aan werknemers van Turkse of Marokkaanse afkomst. Hoe het met andere oorspronkelijke nationaliteiten van de zich op de arbeidsmarkt aanbiedende minder of meer getinte medemens gaat, vermelden die reportages niet. Ook niet of vrouwen of ouderen van alle in ons land  verblijvende nationaliteiten, dus inclusief de oorspronkelijke witman – normaal zou ik blanke geschreven hebben, maar dat is kennelijk ook al een vorm van discriminatie – worden gediscrimineerd.

Want soms lees je in de kranten personeelsadvertenties waarin wordt gevraagd om achttienjarigen met veel ervaring en een afgeronde universitaire opleiding. U begrijpt dat ik nu een beetjes chargeer. In eenvoudig Nederlands is dat: overdrijf. Dus ook leeftijdsdiscriminatie, of vrouwen- of mannendiscriminatie, is aan de orde van de dag. Een meerderheid van de Kamer vindt nu dat er flinke boetes moeten worden uitgedeeld aan discriminerende uitzendbureaus.

Maar de belangen van de uitzendbureaus zijn simpelweg te groot. Voor de economie, voor de belastingopbrengst. In  die branche gaan miljarden om, waarvan vooral de staat profiteert. Ik denk dat het wel weer met de bekende sisser af zal lopen.  En dat er in 2025 weer nieuw vragen over hetzelfde onderwerp worden gesteld. Het geheugen van het gemiddelde Kamerlid – en daaraan gekoppeld zijn of haar houdbaarheidsdatum – is namelijk ongeveer zo lang. Een enkeling uitgezonderd, misschien. Maar dat is dan ook een witte raaf. Nou ja, blanke raaf. Oh nee, toch andersom.

Geleerd van de nazi's

Door Peter Stiekema

Ik stel voorop: ik weet dat uitlaatgassen gevaarlijk zijn. Voor de volksgezondheid. Als ik vooraan sta bij het stoplicht, of de gesloten spoorwegovergang, dan ga ik niet nog eens extra gas geven, om zo snel mogelijk weg te spuiten.  Rustig trek ik op, want mij interesseert het niet om aan te geven hoeveel pk ik onder de motorkap heb, of zoals de Duitsers vaak zeggen: 'wie viel PS ist dadrin?'  170 zeg ik dan nonchalant. PK dus, hij kan veel sneller, maar dat rij ik nooit (meer..)

Eind vorige week werd duidelijk dat de Duitse autofabrikanten Daimler, BMW en Volkswagen, in samenwerking met Bosch, (spreek uit Boche, en dan hebben we meteen het Franse scheldwoord voor Duitser te pakken) onderzoek hebben laten doen om na te gaan hoe de uitwerking van CO₂ op het menselijk lichaam ongeveer uitpakt. Overigens schijnt dat niet alleen in Duitsland, maar ook in Nederland te zijn gebeurd, hoorde ik dinsdagmiddag tijdens het Vragenuurtje van de Tweede Kamer. (iedere dinsdagmiddag om 15 uur op Nederland 1, met uitzondering van de ongeveer drie maanden per jaar dat de Kamer even met reces is. Vragen zijn dan kennelijk overbodig, of niet ter zake doende. Dat laatste type hoor ik overigens regelmatig.) Maar even terug naar het onderwerp proeven op mensen met CO₂.

Niet zo heel lang geleden hadden de Duitsers daar een tamelijk handje van. De toenmalige regering vervoerde hen niet-welgevallige lieden (joden, communisten, homoseksuelen, zigeuners, Polen) af in afgesloten vrachtwagens waarvan de uitlaat naar binnen afvoerde, zodat na pakweg een klein uurtje rondkarren alle inzittenden hun leven hadden verloren, waarna ze – met weinig gevoel voor ceremonieel – in niet al te diepe kuilen werden gedeponeerd. Omdat zulks toch wel een tamelijk omslachtige werkwijze was, vonden de Duitsers de concentratiekampen met bijgeleverde gaskamers en crematoria uit, zodat het wegwerken van mensen fabrieksmatig een enorm succes werd. Voor de Duitsers, uiteraard, niet voor Joden, communisten, Polen, zigeuners en homoseksuelen.

En  nu blijken de drie grote Duitse automerken, in samenwerking met Bosch dergelijke proeven, ok, nog net niet met de dood tot gevolg, zelf te doen. Hadden ze dan bij de familie Mengele in Beieren (tot 2011 eigenaren van Mengele Agrartechnik, na de overname door het Nederlandse bedrijf Lely, Lely Agrartchnik geheten), niet even op de zolder kunnen kijken in de nagelaten onderzoekspapieren van dr. Mengele, de nazibeul en kamparts van Auschwitz? Daar zouden zulke gegevens gratis nog te vinden moeten zijn.

En wat voor onderzoekspersonen zouden de Duitse autofabrikanten nu hebben gebruikt?  Blonde edelgermanen misschien? Nee, dat zijn de potentiële kopers van de automobielen, dus het zullen wel armlastigen geweest zijn, die voor een uurtje gifademen een tientje geoffreerd kregen? Asielzoekers misschien, als plaatsvervangers van de niet meer zo talrijk voorhandige joden? 

Gelukkig, zo bleek uit het onderzoek dat de Süddeutsche Zeitung publiceerde, dat het  inhaleren geen effect had op en ook niet zorgde voor irritatie aan de luchtwegen. Waar doet me dat aan denken: o ja, 'ramen en deuren sluiten, maar er is geen gevaar voor de volksgezondheid' of woorden van gelijke strekking. Autofabrikant Daimler distantieerde zich van de testen op mensen. "We zijn erdoor geschokt en veroordelen de experimenten zo sterk mogelijk." Een typisch geval van 'Wir haben es nicht gewusst', zou ik zeggen, maar dat had ik ook al ergens eerder gehoord. 

_______

hhBest

Boek & Film 

Democratie, voor millennials verklaard

Jongelui, even opletten nu, telefoons uit, benen van tafel, maatschappijleer. Vandaag: democratie.

Op liever het definitieve antwoord op de vraag: hoe democratisch zijn onze politieke partijen?

Het staat er droevig voor. Maar hoewel dit een korte les wordt, is dat toch een iets te grove samenvatting.

Over de partijen die zich op enigerlei wijze beroepen op een Opperwezen, voornaam God, achternaam De Vader kunnen we inderdaad heel kort zijn. Die meneer bestaat helemaal niet en daarmee stort de geloofwaardigheid en dus het democratisch gehalte van de partijen die het betreft, volledig in elkaar. Het gaat uiteraard om het CDA, de Gristenunie, de SGP en de PVV. Dat laatste is misschien een verrassing. Maar omdat de PVV een single issue partij is (met één lid) met de islam als onderwerp, en dat is een godsdienst.

Dan hebben we drie partijen die het iets minder abstract doen: de VVD, het FvD en D66. Inderdaad, alle drie met het woord democratie in de naam, en dan moet je gaan opletten. Nederland is bij Grondwet een democratie, waarom zou een partij moeten benadrukken zelf democratisch te zijn? Dat klinkt verdacht en dat is het ook. De VVD is de zetbaas in het parlement van het grootkapitaal, het FvD is, zoals de naam al zegt, een clubje voor kletspraat waarin wel heel veel dronken gelul uit komt dat in nuchtere toestand uitdrukkelijk als antidemocratisch (zo niet véél erger) gekenschetst moet worden. En D66 is de ene kabinetsperiode zus en de andere zo, geen touw aan vast te knopen.

Blijven over GroenLinks, 50Plus, de Partij van de Arbeid en de Socialistische Partij. De laatste partij is niet altijd even democratisch – blijven de twee enige echt linkse partijen over. 50Plus zou op dat punt veel hogere ogen gooien als daar inderdaad iemand bij was die tot tien kan tellen.

En o ja, de Partij voor de Dieren. Tja, heel sympathiek allemaal, maar democratie betekent: regering door het volk, en helaas kan ik Fikkie en Poekie niet tot het volk rekenen.

Ach jee, en ook nog DENK. Moet nog goed doorstuderen.

Lezen jullie voor de volgende les The God Delusion van Richard Dawkins en Joop den Uyl, dromer en doordouwer, door Anet Bleich. Ja, die boeken zijn van papier en tellen samen duizend pagina’s, maar democratie is geen Twitter of Facebook, dat heb je mij namelijk nooit horen zeggen.

__________

hhBest

Boek & Film 

Een gezellige visite

Hij is twee jaar en tien maanden oud, hij heet naar mij, en hij verbaast me iedere keer weer.

Zijn ouders moeten samen naar de huisarts en ik ben dus even de oppasopa, nee, dat is geen Spaanse soep, maar een modern gespeld Nederlands woord.

Hij ligt enigszins onderuit op de bank te kijken naar een tv-programma, waarin autootjes met gezichten de meest dolle avonturen beleven. Ik zoek later nog wel eens op hoe die eindeloze serie op een van de vele kindernetten op tv heet.

Hij knuffelt een beetje tegen me aan, we wisselen de vaste formules uit.

‘Je bent een heel stout jongetje.’

‘Nee.’

‘Wat ben je dan?’

‘Een heel líef jongetje.’

Er valt een stilte van ongeveer een minuut.

Dan zegt hij:

‘Ik heb een nieuw bed.’

‘Ja, dat heb ik gehoord.’

‘Kom kijken.’

Hij loopt naar de woonkamerdeur, kijkt om of ik volg, ik volg.

De trap op.

Hij wijst naar rechts. ‘Emma,’ zegt hij. De kamer van zijn oudere zus, bij wie hij nog wel eens in bed kruipt.

Dan zijn kamer.

Ik ken het bed, het was vroeger van zijn oom.

Hij loopt erheen, en wijst op de keurige rij knuffels aan het hoofdeinde.

‘Netjes opgeruimd,’ zegt hij.

‘Ik zie het, ja, netjes!’

‘Dit is mijn tijgerpak.’

Hij houdt het omhoog, het ligt wat opgefrommeld op bed, niet zo netjes opgeruimd.

Daarna pakt hij enkele willekeurige knuffels, gooit ze in de richting van de deur.

Het is duidelijk dat hij van mij verwacht dat ik ze opraap en meeneem naar beneden. Of nee, hij pakt ze zelf en gooit ze de trap af, alvorens zelf achterstevoren naar beneden te klauteren. Ik volg hem.

De knuffels worden in de woonkamer in het poppenhuis gefrommeld, en hij loopt weer naar de bank.

‘Kom zitten,’ zegt hij. ’Ikouvajou.’

‘Wat zeg je daar?’

‘Ikouvajou.’

Jeetje, ja. ‘Ik hou ook van jou hoor,’ zeg ik.

Samen kijken we weer naar de auto’s, die inmiddels een soort autoweg naar de hemel berijden.

Als je bezoek hebt moet je het een beetje bezighouden.

Hij vindt dat hij zijn best heeft gedaan.

Ik ook wel.

________

hhBest

Boek & Film 

De hartelijke groeten van uw bank

Eind van de maand, dat is al gauw, gaat het gebeuren: de website van ING, waar ik mijn inkomen binnenkrijg en zo snel mogelijk weer uitgeef, en waar mijn armzalige spaarcenten staan die mij sinds augustus vorig jaar alweer 2 euro 13 hebben opgebracht, gaat op de schop, hij wordt opgefrist, aldus de jolige tekst op de huidige website. De TAN-codes, die altijd tot mijn tevredenheid hebben gewerkt, worden afgeschaft en ik moet vanaf een nader te bepalen datum mijn overschrijvingen verifiëren met een vingerafdruk, of zoiets.

Daar gaat weer een stukje van mijn privacy. Stel je eens voor dat mijn vingerafdruk (of iets dat daar op lijkt) wordt gevonden op een plaats delict. Justitie stuurt één mailtje naar de bank en voor je het weet zit je nog steeds, maar dan in de bak.

Mijn eerste reactie is: stuur dat spaargeld maar hierheen, dan bewaar ik het onder een steen in de tuin. En eh, ik heb geen mobiele telefoon, dus die truc met die vingerafdruk gaat niet op. Of ik laat mijn inkomen naar een naburige bank in Duitsland sturen, dan krijg ik tenminste nog íets van rente. Mijn inkomen haal ik dan wel met de PIN van mijn rekening en ga ik over tot overal contant betalen. Hebben jullie helemáál geen last meer van me.

Vanmorgen lees ik dat in het openbaar vervoer het contant betalen al een tijdje geleden is afgeschaft. Je kunt gewoon met je wettig betaalmiddel niet meer betalen in bus en trein.

En ik bedenk: mijn inkomen kan ik helemaal niet van de ING halen, want omdat ik daar een ‘salarisrekening’ heb, is mijn hypotheekrente een fractie van een procent lager. De OV-chipkaart kan ook niet met contant geld worden opgeladen.

Bovendien krijg ik al vele jaren de TAN-codes, die je vroeger op papier kreeg, alleen nog maar per sms. Precies, op de mobiele telefoon.

Ik sta dus volledig met lege handen.

De bank is intussen heel redelijk, vindt ze zelf. ‘Heb je geen mobiele app? Dan kun je voorlopig je opdrachten bevestigen met een TAN-code. Later in 2018 gaan we wél afscheid nemen van TAN. Want na ruim 30 jaar is het tijd voor iets nieuws.’

Nou zou ik graag weten: wie vindt waarom het tijd is voor iets nieuws? Omdat het systeem al dertig jaar bestaat? Ik geef toe, dertig jaar, dat is voor een heleboel landgenoten die je, gebukt over hun telefoon, het straatbeeld ziet beheersen, meer dan hun hele leven tot nu toe. Voor mij is het maar iets minder dan eenderde van mijn leven.

Maar er is toch een lichtpuntje: ‘Kan (dat moet zijn ‘kun’) je de app dan nog niet gebruiken, dan zorgen we voor een alternatief’, zo eindigt de mededeling op de website.

Als dat alternatief is dat de ING hier in het dorp weer een loket opent met een bankbediende van een goed merk, die gewoon een brandkast heeft staan waar mijn spaarcentjes contant in liggen, en elke maand ook mijn inkomen, en ik gewoon eens in de week een envelopje kan ophalen met daarin een bedrag voor de boodschappen, dan heb ik dit stukje voor niks geschreven.

Voor niks, bedenk ik opeens, dat kenmerkt heel nauwkeurig mijn relatie met de bank.

Voor niks van de zijde van de bank.

Want die weet uiteraard wél waar met mijn spaarcenten nog flink veel geld te verdienen valt.

‘Gansch het raderwerk staat stil, als uw machtige hand het wil’, zongen ze vroeger.

Het bankwezen weet wel beter.

_______

hhBest

Boek & Film 

Bedankt, meneer Rutte

Door Peter Stiekema

Herinnert u zich de regeringsverklaring nog? Bijna iedere Nederlander zou er in 2018 op vooruit gaan. Meer in de portemonnee, zo kakelden premier Rutte en zijn handlangers Pechtold, Buma en Segers. Ja er waren wat uitzonderingen, maar dat mocht geen naam hebben. Dus geef maar uit, de regeringsbuit.

Het is nu eind januari en dus kan ik een eerste balans opmaken van de stand van zaken voor 2018. Het begint al met een tegenvaller. Mijn pensioen is 5 euro en 21 cent lager omdat de premies die ik moet betalen zijn verhoogd. Daar kan het pensioenfonds niets aan doen. Dat is de schuld van het kabinet. Maar er is ook een meevaller, mijn aow is 4.44 euro per maand meer. Per saldo ga ik er dus 77 cent op achteruit.

Maar, het  gas is per 1 januari duurder geworden, zo meldt Essent mij in een brief. Maar liefst 7 euro per maand door belastingen en hogere transportkosten. Ook de benzineaccijns is omhoog gegaan, met (inclusief btw) 7,5 cent per liter. Ik tank ongeveer 70 liter per maand, dus daar gaan weer een dikke 5 euro in rook op, ware het niet dat ik in België tank waar de benzineprijs 25 eurocent per liter lager ligt. Mijn ziektekostenpremie stijgt met 5,5 euro per maand en het CBS meldde ons dat de inflatie vorig jaar 1,4 procent bedroeg. Hup daar gaat weer ongeveer vijftig euro netto besteedbaar inkomen.

En dan weten we nog niet hoeveel de gemeente duurder wordt, de kosten van het waterschap, het ophalen van het huisvuil en ga zo maar door. In totaal ga ik er aan daadwerkelijk besteedbaar inkomen vele tientallen euro's op achteruit. Bedankt meneer Rutte, meneer Pechtold, meneer Segers en meneer Buma. Heel fijn.

Een tijdje geleden kreeg minister Kasja Ollongren van Binnenlandse Zaken de opdracht zich onder meer bezig te houden met het opsporen van nepnieuws. Ze kan beginnen met al het nepnieuws en alle leugens die dit kabinet van grotendeels onbekenden al heeft verspreid en nog zal verspreiden. Ze zal er een dagtaak aan hebben.

________

hhBest

Boek & Film 

Voor de witste was van de wereld

‘Wit’ was tot nu toe gewoon een scheldwoord dat door Nederlands sprekende ‘mensen van kleur’ werd gebruikt tegen blanke mensen. Ik zou zeggen: ga uw gang. In Nijmegen hebben ze daar een uitdrukking voor: ‘Schelden duut gin seer en sloan, dur hejje ut lef nie veur’.

Maar intussen zou ik eigenlijk graag afspreken dat ik er de voorkeur aan geef, te worden omschreven, als dat ooit nodig zou zijn, als ‘blank’, gewoon het woord dat in het Nederlands sinds jaar en dag in gebruik is om de recente en iets minder recente bewoners van Europa in de hele wereld aan te duiden. Voor zover ik kan nagaan gebruiken de meeste gangbare talen ‘wit’ als aanduiding voor blanke mensen. Het verschil tussen blank en wit is dus een gezellige, kneuterige hobby van de Lage Landen. Taalkundig gezien zijn de enige ’blanken’ ter wereld Nederlanders.

Ik kan me niet voorstellen dat mensen er bezwaar tegen hebben om aangeduid te worden als ‘zwart’ of ‘niet-blank’. Wat maakt dat uit? Wit en zwart zijn allebei kleuren, de ene kleur is niet beter dan de andere. En veel blanke mensen doen elke zomer weer hun stinkende best om qua kleur een beetje in de buurt te komen van ‘donkere’ mensen. Maar ze blijven ‘blank’.

De laatste tijd is mij duidelijk geworden dat in plaats van ‘donker’ of ‘zwart’ de voorkeur uitgaat naar ‘mensen van kleur’. Behalve dat dat verwarring kan opleveren – wit is, zie boven ook een kleur – is het wel duidelijk dat ‘mensen van kleur’ niet blank zijn. Maar als mensen van kleur vinden dat ze voortaan mensen van kleur zijn, prima.

We zijn inmiddels, ongeacht de toevallige huidskleur, allemaal mensen. De kleur van de huid is geen aanprijzing of afkeuring.

En ‘mensen van kleur’ heeft wel iets. Ik bedoel: ‘Afrikaanse Europeanen’ zou natuurlijk te gek zijn voor woorden, een aanduiding die, mutatis mutandis, het beste in het gekste land van de wereld, Amerika, kan blijven. Dus: ga uw gang. En als u niet op mijn zegen zit te wachten: even goede vrienden.

En je kunt het ook positief zien, dat ze je wit willen noemen. Ik zou er pas echt ernstig bezwaar tegen hebben als ik werd aangeduid als Ariër of Kaukasiër.

Dus we houden het op blank, zodat we weten wat we bedoelen. En u plakt op uzelf maar een etiket dat u het mooiste vindt. Of u plakt niks. Als u maar niet zegt: ‘Ik ben zo keurig, ik zie helemaal geen verschil tussen mensen.’ Nou, ik wel hoor. Ik ben blij dat ik, bijvoorbeeld, het verschil zie tussen mannen en vrouwen, qua relatievorming, bedoel ik.

Hoe dan ook, George Orwell (die trouwens ook al eens schreef: ‘The working classes smell’) suggereerde het al, toen hij in Animal Farm schreef: ‘Alle mensen zijn gelijk, en ook op grond van huidskleur zijn sommige mensen ook al niet gelijker dan anderen.’ (Ik citeer wat slordig, maar dat is soms leuker.)

________

hhBest

Boek & Film 

Europa en het pensioentekort

Door Peter Stiekema

Het gaat niet zo best met de pensioenfondsen in Nederland. Al jaren is het krap aan. In het recente verleden hebben Nederlanders, die in de buurt van de van regeringswege steeds  later ingestelde pensioengerechtigde leeftijd kwamen, kortingen aangezegd gekregen. Mijn pensioen, dat ik sinds juni 2017 ontvang, is inmiddels op jaarbasis tienduizend euro lager dan mij ooit, zo'n tien jaar geleden, was voorgespiegeld. Maar, zoals George Orwell reeds schreef in zijn felle satire op de Sovjet-Unie van Josif Stalin, Animal Farm: alle dieren zijn gelijk, maar sommige dieren zijn gelijker dan anderen. De regering Rutte stelt vast daar niets aan te kunnen doen, de pensioenfondsen moeten en kunnen dat regelen. Dat is niet de verantwoording van het kabinet.

Maar dan stappen we nu even over naar het Europees Parlement. Daar gelden andere regels. Er is een miljoenentekort bij het fonds dat de pensioenen van de leden van het Europees Parlement en andere bestuurders van de EU regelt. Waar de pensioenfondsen in ons land over het algemeen net boven de honderd procent van het geïnvesteerde kapitaal uitkomen, te weinig om over verhogingen te denken, daar scoort het Europese pensioenfonds 37 procent. Daarvoor is een snelle oplossing gevonden. Die oplossing dient te worden betaald door de Europese belastingbetalers, u en ik dus, onder anderen.  Want het aanvullende pensioen van zo’n duizend voormalige Europarlementariërs wordt niet verlaagd, ook al kampt het fonds met grote tekorten. De rekening wordt doorgeschoven naar het Europees Parlement, dat op de begroting 270 miljoen euro opzij heeft gezet om het gat te dichten.

Ja, zo kan ik het ook. Of, zoals de Nederlandse pensioendeskundige Theo Kocken het zegt: de gepensioneerde parlementariërs hebben veel te weinig premie betaald voor het pensioen dat ze krijgen. Nou, zeg ik dan, laat ze dat dan terugbetalen via hun riante aanwezigheidspremie van ruim 300  euro per dag. In het verleden is al gebleken dat nogal wat Europarlementariërs des ochtends hun handtekening zetten om te verklaren dat ze die dag aanwezig  zijn, maar dan verdwijnen naar de binnenstad van Brussel of Straatsburg (ook al zo'n steen des aanstoots)  om gezellig de bloemetjes buiten te zetten. 

In Nederland mogen fondsen met een dekkingsgraad onder de 105 procent de pensioenen niet verhogen. Bij een veel lagere dekkingsgraad worden de pensioenen gekort. In Brussel zijn de pensioenen vorig jaar – ondanks het tekort – opnieuw verhoogd.  Ook enkele Nederlandse Europarlementariërs maken gebruik van het omstreden pensioen. De riante pensioenvoorziening komt bovenop het pensioen dat parlementariërs in eigen land sparen. Volgens critici is de regeling ‘moreel verwerpelijk’ en een vorm van zelfverrijking. Als Europa de eigen pensioenen al niet fatsoenlijk kan regelen, wat kan Europa dan eigenlijk wel? En leg het de pensioengerechtigden in ons en andere landen dan maar eens uit.

Twee dagen De Wereld Draait Door

Waar het dagelijkse tv-programma’s betreft ben ik de ideale toeschouwer. Ik haak niet snel af.

Ik ken mensen die in 2006 al afhaakten bij De Wereld Draait Door. En in de sindsdien verstreken jaren verdween zo ongeveer iedereen.

Ikzelf zag er lange tijd geen aanleiding toe, ondanks de toegenomen perverse liefde van Matthijs van Nieuwkerk voor rechtse schreeuwlelijkerds. Hij wekte soms de indruk ’s nachts zijn snikken te smoren in een kussen als hij eraan dacht dat zijn ideale gast, Geert Wilders, er niet aan dácht om bij hem aan te schuiven.

Mijn vrienden, kennissen, familieleden, tweeps en diversen haakten een voor een af, om diverse redenen. Om het lange haar van Matthijs van Nieuwkerk, om de arrogantie van diezelfde presentator, om Jan Mulder, om Marc Marie Huybregts, om Prem Radakishun, om het salaris van Van Nieuwkerk, om de kutmuziek.

Dat laatste was mij ook een doorn in het oog, met name als er weer gerapt en gehiphopt werd, of altijd weer die exact eenvormige bandjes met een paar gitaren, een elektrische drum en een zanger die niet kon zingen. En herdenkingen van overleden popsterren van wie nog nooit iemand had gehoord.

Maar er waren ook hilarische jazzbandjes en optredens van klassieke ensembles, vaak origineel bedacht en goed in elkaar gezet. De koks die aan tafel een eend uitpersten die daarna door Matthijs en Marc Marie goedkeurend grommend, respectievelijk binnensmonds giechelend werd genuttigd.

En dat alles kon mijn goedkeuring wegdragen, net zoals ik de verstandige opmerkingen van een lange rij geleerden en deskundigen op allerlei gebied niet had willen missen.

Maar het gelul over sport, meer in het bijzonder over schaatsen met Erben Wennemars en over voetbaldeskundigen, mits voorstanders van Ajax, het duurde jaren voor me dat voldoende ging tegenstaan, maar de laatste tijd merkte ik dat ik wel eens even mijn mail ging checken (dat doe ik ouderwets in een ander vertrek) of zapte naar het Vlaamse journaal, wanneer er weer eens een troep in DWDD aan de slag ging met sport, waarbij de aangeschoven sportlieden vaak niet op konden tegen het nergens op gebaseerde chauvinisme van Matthijs van Nieuwkerk.

Dinsdagavond was het echt zover. Ik had in het journaal de filmpjes al gezien waarop twee Russische schaatsers te zien waren die niet naar de Olympische Spelen mogen, en die kwamen in DWDD ook nog eens voorbij, waarna, schrik niet, het de beurt was aan mensen die namens de NOS het schaatsen van de Olympische Spelen gaan verslaan.

En toen hadden we tafeldame Romana Vrede al gehad met haar onvermijdelijke onderwerp: haar autistische zoon Charlie. Begrijp me goed, het lijkt me verschrikkelijk om zo te lijden als zij en wellicht ook haar kind, maar liever niet elke keer als Romana weer eens tafeldame is in DWDD.

Toen kon ik niet meer, heb de tv uitgezet en ben een boek gaan lezen.

Dapper hè?

Maar DWDD moet weten de teloorgang is begonnen als zelfs ik afgehaakt heb.

Dat was dinsdag.

En toen kwam woensdag.

Met Wilfred de Bruijn die in elegant Frans een deel van een brief van Simone de Beauvoir aan Claude Landsman uit 1953 voorleest. Met Nico Dijkshoorn die daar na hem induikt. Met Splinter Chabot als zijn vader Bart.

Met een grootvader die zijn kinderen terug wil uit IS-gebied.

Met Trijntje Oosterhuis die Ella Fitzgerald een ode brengt.

Met They can’t take that away from me.

Inderdaad. Veeg mij maar op.

_________

hhBest

Boek & Film 

Wie leesbaar schrijft, die blijft

Het bericht in de krant van heden bracht mij weer eens even bij de les: ik neem het al jaren voor lief dat jongelui van, pak weg, onder de 35 jaar een volstrekt erbarmelijk en, erger nog, onleesbaar handschrift hebben.

Voor zover ze natuurlijk nog wel eens wat schrijven. Misschien een boodschappenbriefje of zo, maar verder ook niks.

Met als gevolg dat de noodzaak van een leesbaar handschrift sinds jaar en dag (en sinds de invoering van de tekstverwerkende computer) naar een verre achtergrond is verdwenen. Drie van mijn vier kinderen hebben dies een abominabel pootje, het vierde kind volgde een opleiding tot graficus waardoor hij, rond zijn twintigste, het heldere handschrift opdeed dat bij dat beroep hoort en hoewel hij heel iets anders gaan doen – als hij iets schrijft is het helder leesbaar.

Mijn oude vader had – naar schatting – ongeveer twee jaar lager onderwijs genoten, maar had een prachtig handschrift. En wat je aan dat handschrift óók zag: dat hij exact hetzelfde handschrift had als alle Italianen van zijn generatie. Vandaag de dag is in Italië nog altijd een soort standaard handschrift aan de orde, waar uiteraard in de barre praktijk een beetje op gevarieerd wordt.

In België, Frankrijk, Duitsland en Amerika zie je hetzelfde. Ik kreeg net van iemand in Washington nog een vertraagde Nieuwjaarswens, geadresseerd in dat zwierige Amerikaanse cursieve schrift, dat ook nog iets stoers heeft, iets van daadkracht ook, ondanks de zwierigheid.

Ik besef nu dat de verloedering van het Nederlandse handschrift al veel langer aan de gang is – met als gevolg dat in Nederland in de verste verte geen standaard handschrift te onderkennen valt. Of toch wel: veel vrouwen hebben een handschrift dat soms iets schools, zo niet kinderachtigs heeft, maar wel leesbaar is. Ik ken gelukkig ook veel vrouwen die een prachtig handschrift hebben, met van die grote open a’s en o’s.

Ikzelf heb nog het klassieke handschrift geleerd, dat wil zeggen: cursief, met een zekere hanepotigheid. Het paste proces tussen de vier lijntjes van het papier waarop je je handschrift oefende, in de eerste en tweede klas van de lagere school van vóór 1950. En je kreeg er op je rapport een cijfer voor.

Ergens in de leeftijd van zestien, zeventien jaar veranderde ik mijn handschrift. Ik oefende het langzaam, en de letters stonden rechtop. Ik maakte andere letters g, t, r, x. Een paar jaar later kwam daar ook een ander cijfer 8 bij, omdat het cijfer dat ik op school had aangeleerd in het buitenland werd aangezien voor het cijfer 0. Met een streepje erdoor, ter onderscheiding van de letter O.

De volgende verandering was aan de beurt in militaire dienst, waar ik het telegrafistenschrift aanleerde: veel hoofdletters in codes, ik herinner me de letter e, die je schreef als het euroteken, met één streepje.

En daarna deed de journalistiek haar verwoestende werk. Snel schrijven kreeg de voorrang boven absolute duidelijkheid en in toenemende mate gebeurde het, dat ik maar moest raden wat ik had opgeschreven, wanneer ik op straat bij windkracht 6 onhandig in een notitieboekje had staan krabbelen tegenover iemand met een ingewikkelde tekst en weinig tijd. Dan kwam een perfect geheugen goed van pas.

Over verwoestend gesproken: de computer gaf het handschrift de nekslag en ik krabbel nog wel eens wat, maar veel is het niet.

Toch voel ik nog altijd duidelijk de in de lagereschooljaren aangekweekte behoefte aan een mooi handschrift.

Als ik een onbeholpen handschrift voor me krijg, is dan ook mijn automatische reactie dat de betrokken schrijver waarschijnlijk het buskruit niet heeft uitgevonden, dan wel op enige wijze lichamelijk licht gehandicapt zou kunnen zijn.

Waarmee ik ben aangeland bij mijn stelling dat als de lagere school de jeugd niet meer een behoorlijk leesbaar handschrift kan of wil bijbrengen (en ook niet de tafels van vermenigvuldiging van 1 tot 20, uit het hoofd) wat doen ze dan eigenlijk nog wèl, in het onderwijs?

Ikzelf overweeg een cursus kalligrafie. Japanse.

________

hhBest

Boek & Film