SanteLOGie

Inderdaad: een mooi verhaal in de Volkskrant

Het is me wel vaker overkomen: je vindt een bepaald medium van goede tot zeer goede kwaliteit, tot je er een keer zelf mee te maken krijgt.

Neem de Volkskrant die 26 april waarin een artikel naar aanleiding van een van de eigenaardigste ‘awards’ die ooit is uitgereikt: de prijs die Parkstad Limburg onlangs kreeg voor de ‘transformatie van grauw voormalig mijngebied naar bruisende toeristenbestemming’. Bedoeld werd: dat de streek zich succesvol ontwikkeld had van een gebied waar na honderd jaar grove exploitatie door een alles overheersen mijnindustrie gepoogd moest worden er een leefbaar gebied van te maken voor de honderdduizenden mensen die in de loop van driekwart eeuw door die mijnindustrie waren aangetrokken, maar nu zonder uitzicht waren achtergelaten.

Dat zal allemaal best, en het resultaat is – na meer dan vijftig jaar na het besluit om de mijnen te sluiten – best goed te noemen. In het artikel in de Volkskrant wordt gewag gemaakt van 5800 arbeidsplaatsen in het toerisme, maar dan moet je toch wel ook het laatste cafeetje in Nuth meerekenen.

De inkomens van de mensen in de streek zijn gemiddeld laag, de bevolking vergrijst, veel jongeren trekken weg wegens geringe kans op een behoorlijke baan (werkloosheid voor 15- tot 25-jarigen in Landgraaf is 11.4 procent, in Kerkrade nog hoger), de economische maatregelen die met de mijnsluiting gepaard gingen betroffen vaak ondernemers die zich op de beschikbare subsidie stortten om zich in ‘Parkstad’ te vestigen, maar trokken even zo hard weer weg toen de subsidie op was. ‘Parkstad’ is trouwens zo’n typische makelaarsnaam, die pas na twintig jaar schoorvoetend de plaats inneemt van het aloude ‘voormalige Oostelijke Mijnstreek’.

V oor het artikel in de Volkskrant trok de verslaggever naar Zuid-Limburg, dat wil zeggen: naar het park Mondo Verde in Landgraaf en steekt daarvan de loftrompet. Het park is sinds een jaar of tien eigendom van een familie van kermisexploitanten die het oorspronkelijk als een groene wereldreis bedoelde park, het woord zegt het al, volplempte met kermisattracties. In het artikel wordt gewag gemaakt van ‘het Landgraafse tuinen- en dierenpark Mondo Verde’, een van de best lopende attracties in Zuid-Limburg. De nieuwe eigenaar knapte het op en ‘breidde het uit met tientallen diersoorten, en nu trekt het een half miljoen bezoekers per jaar.’ In werkelijkheid is het voor een deel dus een totaal achterhaald type dierentuin.

De merkwaardige foto bij het artikel benadrukt het ordinaire kermisachtige van de ‘attractie’.

Verderop wordt GaiaZOO in Kerkrade wel genoemd, maar niet dat dat nu een moderne dierentuin is die betrokken is bij een aantal Europese fokprojecten van bedreigde diersoorten en evenmin dat het een aantal jaren achtereen de leukste dierentuin van Nederland was.

De Brunssumse streekhistoricus Paul Borger looft ook de ontwikkeling. Er is niets meer te zien van de mijnen, zegt hij tegen verslaggever. ‘Dat is wel jammer’. Zou hij vergeten zijn dat Brunssum nog altijd de afzichtelijkste steenberg van de mijn Hendrik herbergt? Die wordt wel voor een deel afgegraven, maar een groot stuk blijft liggen.

Lovend is de verslaggever over de weg die momenteel dwars door Parkstad wordt aangelegd en hier de Buitenring heet. Ik citeer: ‘In 2018 gaat ... een gloednieuwe ringweg rondom de Parkstad open. Deze zogenoemde 'leisure ring' moet de bereikbaarheid voor toeristen verbeteren door alle attracties in het gebied met elkaar te verbinden. De provincie Limburg betaalt 450 miljoen euro voor het project.’ (Dat is ruim 160.000 euro per kilometer. En het is maar de vraag of men het daarmee redt, SB) Zo moet het ook voor Belgen en Duitsers een stuk makkelijker worden om een bezoek te brengen aan de Parkstad.’

Er is in Parkstad wat afgelachen om die term ‘leisure ring’. Van leisure is geen sprake, het is een normale vierbaans autoweg en je mag er gewoon 100 rijden, als dat niet, volgens de heersende trend, meteen ook 130 wordt. Het woord leisure (‘op je gemak’) moest de weg door de strot van de bevolking duwen, die bezwaar had tegen deze lawaaimaker in deze toch al niet zo’n rustige streek en met name ook bezwaar had tegen de grootschalige verwoesting van natuurgebied en boombestanden die met de aanleg van de weg gepaard gaat. Er was wel sprake van ‘natuurcompensatie’, hetgeen betekende dat enige verloren hoekjes werden beplant met iele boompjes en struikjes. De wegeninfrastructuur in Parkstad was inderdaad niet optimaal, maar de Buitenring snijdt Parkstad echt helemaal doormidden.

Naar verluidt wordt de Buitenring feitelijk aangelegd voor de realisering van de plannen van een vage investeerder die dreigde af te haken met zijn plannen voor een grootschalig pretpark min Brunssum, dat Grand Canyon moest gaan heten. Al in geen jaren meer iets van gehoord, maar die weg gaat door.

De Belgen en Duitsers komen bovendien van links en rechts en niet van boven naar beneden – de weg loopt ruwweg van Noord naar Zuid en gaat een gapend litteken vormen door het gebied, en uit de cijfers blijkt dan ook dat toeristen al zonder de Buitenring wisten hoe ze Mondo Verde en de skibaan van Snowworld en andere attracties moesten bereiken.

Kortom, een paar ondernemers profiteren van het beschikbare geld en van de daarbij min of meer passende infrastructuur, de bewoners zitten met de lawaai-overlast en hebben er verder – zie de werkloosheidscijfers – niet veel aan. Een teken aan de wand is al jaren dat de mensen massaal op de PVV stemmen, als ze daar de gelegenheid toe krijgen. In de Parkstadgemeenten Kerkrade, Landgraaf, Heerlen, Brunssum en Onderbanken was de PVV bij de Europaverkiezingen van vorig jaar de grootste partij. Om even een idee te geven van de stemming in de streek.

Maar goed, de Volkskrant had een leuk verhaal.

Maar was het niet gebruikelijk in de journalistiek om alle aspecten, eventueel ook de lelijke, te belichten? Een soort ‘hoor en wederhoor’?

_______

hhBest

Boek & Film 

Wout Poels: een sterk karakter

Door Peter Stiekema

De 28-jarige Limburger Wout Poels won zondag met glans de oudste wielerklassieker (1896) Luik-Bastenaken-Luik.  Hij reed vooral heel slim, was pas te zien toen de renners de steile 'Valkenrots' op reden. Met soepele tred zat hij ineens bij de eersten en maakte een fitte en sterke indruk. Dat het goed zat met hem bleek wel toen hij in de treurige straten van de Luikse voorstad Ans naar de zege sprintte.  De glans van deze overwinning zit hem vooral in de voorgeschiedenis.

In de Tour de France van 2012 maakte Wout een zeer zware val. Hij werd op een brancard in de ziekenwagen gelegd, bedacht zich toen de deuren al dicht zaten en stapte weer op de fiets met een inmiddels hopeloze achterstand. Na negen kilometer wist de ploegleiding hem ervan te overtuigen af te stappen en werd hij alsnog per ziekenwagen naar een hospitaal vervoerd. Daar werden een gescheurde nier en milt, gekneusde longen en drie gebroken ribben geconstateerd. Hij lag twee weken op de intensive care. Artsen achtten het onwaarschijnlijk dat hij ooit nog wielerwedstrijden zou rijden. Maar Wout dacht daar anders over. Hij onderwierp zich aan een zwaar revalidatieprogramma en keerde na acht maanden weer terug in koers, in februari 2013. 

Documentairemaker en neef Marijn Poels volgde Wout in opdracht van de Limburgse regionale omroep L1 een half jaar lang, in diens revalidatieproces. In de documentaire ReTOUR geeft Wout een mooie inkijk in zijn sport- en prive-leven, met alle hoogte-en dieptepunten van het jaar 2012.

Uiteraard heeft een lichaam dat zo geteisterd is tijd nodig om weer op niveau te komen. Maar toch won hij in augustus 2013 alweer een etappe in de Ronde van de Ain.

Ook in 2014 en 2015 boekte hij enkele overwinningen, maar zijn grootste prestatie in 2015 was ongetwijfeld zijn optreden in de Tour de France. Daarin nam hij de latere winnaar Christopher Froome, die in de etappe naar Alpe d' Huez  met een zware inzinking kampte, op sleeptouw en slaagde er zodoende in de schade op etappewinnaar Quintana nog te beperken.  Poels was weer helemaal terug. Dit jaar bevestigde hij zijn uitstekende vorm met een vijftal overwinningen in Spaanse rittenkoersen, talrijke ereplaatsen, waaronder de vierde plaats in de Waalse Pijl en zijn zege in Luik, als de spreekwoordelijke kers op de taart. 28 jaar na Adrie van der Poel was er weer een Nederlandse winnaar in Luik en dat met zo'n voorgeschiedenis.

Zijn schitterende prestatie staat in schril contrast met de verrichtingen van de Nederlandse Lotto-Jumboploeg. Kopman Robert Gesink eindigde op minuten, maar de meeste anderen waren toen al afgestapt. 'Vooraf hoopten we op een plek bij de top-tien met Robert, maar dat zat er helaas niet in’, zei ploegleider Addy Engels. ‘We waren gewoon niet goed genoeg.' Dezelfde woorden gebruikte hij ook al na de Goldrace en de Waalse Pijl. Sommige van zijn renners zouden eens een voorbeeld moeten nemen aan Wout Poels van team Sky. En misschien zou ook de ploegleiding dat eens moeten doen.

De documentaire over het revalidatieproces van Wout Poels is hier te bekijken.

_________

hhBest

Boek & Film 

Zaten we ooit verlegen om de ‘sociale media’?

Zo langzamerhand begin ik enig begrip te krijgen voor de neiging van minder democratisch ingestelde staatsstructuren om de officiële in de grondwet vastgelegde vrijheid van meningsuiting te ‘begeleiden’.

Oorzaak: het internet in het algemeen en de sociale media in het bijzonder.

Sociale media, tussen haakjes, is natuurlijk óf een foute vertaling van een Amerikaanse uitdrukking, of het is een nieuwe uitdrukking uit de door George Orwell uitgevonden taal Newspeak – waar ook ‘oorlog is vrede’ bij hoort, en ‘haat is liefde’.

Wij worden geconfronteerd met een geheel nieuw verschijnsel: het internet maakt het mogelijk met vrijwel iedereen op de wereld in contact te treden – en wat dan gebeurt is iets dat we al op kleine schaal zien sinds de auto bestaat: in de beschermde ruimte van een automobiel is het veel gemakkelijker om alle andere weggebruikers verrot te schelden, omdat jij, vanuit je huiskamer op wielen, bijna als vanzelfsprekend de beschikbare weg voor jou alleen opeist en wie daar niet aan meedoet wordt verbaal platgemaakt – alleen de echte gekken komen ook uit de auto, pakken de crick of een honkbalknuppel en voegen de daad bij het woord.

De essentie is dat Twitter en Facebook en Instagram het heel gemakkelijk maken mensen die je niet kent en die je – buiten degenen die je kent van de televisie – nog nooit hebt gezien, te prijzen, natuurlijk, maar vooral: te verketteren, zeg maar rustig: verrot te schelden.

(Even een gewaagde stelling: het kan ook gaan om mensen die je nog nooit hebt geroken. Iemands geur geeft veel mensen het idee te maken te hebben met iemand die je kent en met wie je rekening moet of wilt houden zoals je rekening houdt met (de gevoeligheden van) je familie, je collega’s of je dorpsgenoten.)

Zolang het schelden zich beperkt tot het voetbalstadion, merkt eigenlijk niemand het. Nu het voetbalschelden doorgaat op de sociale media kan iedereen er kennis van nemen en worden concurrerende voetbalsupporters en desnoods complete landen, nationaal en internationaal, een groep die dood moet.

Sinds het Stenen Tijdperk werd er in de jenevergrot (later: café) gekankerd op iedereen die er niet bij was. Het grote ‘succes’ van Hitler was dat de vijand, de Joden, onzichtbaar was en dus kennelijk in het geniep de overname van de wereld voorbereidde. Geert Wilders gaat ook vooral te keer tegen iets onzichtbaars: de Islam. Het kan hem, ook kennelijk, niet zoveel schelen of hij ook de belijders van die godsdienst haat, maar dat doet hij zo spaarzaam mogelijk – daar zitten namelijk mensen die bij wij rekenen tot de categorie ‘leuke buurman’.

Het nepreferendum van een paar weken geleden ging over iets dat niet bestaat: Oekraïne als een gevaar voor onze economie, onze gulden, onze werkgelegenheid, onze zelfstandigheid als natie, onze roomblanke dochters. Het succes was niet erg groot – slechts twintig procent van het electoraat was gevoelig voor de aantijgingen – maar dat is groter dan het paranoïde nationalisme sinds de Tweede Wereldoorlog in Nederland is geweest.

Het internet maakt het mensen die, terecht uiteraard, vluchten voor oorlogsgeweld, gemakkelijk om het land uit te zoeken waar je heen moet vluchten om het gemakkelijkst voortaan in je levensonderhoud te voorzien. Een keuze tegen een verblijf in een land in je eigen buurt en West-Europa, wordt je op die manier heel gemakkelijk gemaakt.

Maar datzelfde internet faciliteert dat binnen de kortste keren in Europa een achterban kan worden verzameld die bereid en in staat is zich met geweld tegen de vluchtelingenstroom te keren. En terroristen wordt het maken van plannen voor aanslagen gemakkelijk gemaakt – zij het dan dat een ander technisch hulpmiddel daar ook een onmisbare rol in speelt: het mobiele telefoonnetwerk.

En zoals ik in het begin zei: de oplossing is misschien niet: tegen Mark Zuckerberg zeggen dat hij moet stoppen met Facebook. Maar een verantwoordelijke voor de regering van een staat zou de gedachte eraan je wel eens kunnen bekruipen.

Want zeg nou zelf: wat is er eigenlijk zo nuttig aan Facebook (behalve als advertentiemedium) en Twitter? En al die andere sociale media, vermomd als democratisch bestempeld reactiemiddel op websites van kranten en tv-stations?

We hebben altijd zonder gekund, een belangrijk deel van de bevolking doet het nog altijd zonder en het netto effect is dat onverwantwoordelijke elementen, onder het mom van het recht op vrijheid van mneningsuiting de kans krijgen de wereldvrede in gevaar te brengen.

Moeten we daar niet eens over nadenken?

Of ben ik nu alweer te ver opgeschoven in de richting van Recep Tayyip Erdogan?

________

hhBest

Boek & Film 

Op weg naar het vergeetboek

Dat was nog eens een gedenkwaardige aflevering van De Wereld Draait Door – die van gisteravond bedoel ik, die erop gericht leek te laten zien waar de grenzen van het vakkundig vermogen van Mathijs van Nieuwkerk, van zijn hele redactie en van Ali B. liggen. De opperste artistieke leiding van de VARA moet genoemde personen maar eens op het matje roepen: zo ga je niet om met een duur format dat tevens het boegbeeld van die publieke omroep is.

Niettemin bracht de uitzending enkele echte kloven aan het licht die de Nederlandse samenleving nog altijd opdeelt in zuilen die elkaar weinig te zeggen hebben: de kloven tussen de generaties liefhebbers van herrie uit de radio.

In een lift, ergens in de Amerikaanse staat Minnesota, wordt het lijk gevonden van iemand die zich ooit artist noemde (The Artist Formerly Known As Prince) maar dan in de Amerikaanse betekenis van het woord, dat zich niet een-op-een laat vertalen met artiest of kunstenaar – in Amerikaans Engels is een kleine man met raar haar die, enorm lelijk geschminkt in een achttiende-eeuws uniform een gitaar in de vorm van een zeester bespeelt die een gruwelijke dood is gestorven en daarbij zingt over paarse regen, óók een kunstenaar, een artist dus. Prince.

Hoe lang na de vondst van het lijk kan ik niet zo snel vinden, maar de redactie van DWDD voelt zich geroepen ter plaatse het format van de uitzending te veranderen in dat van een actualiteitenrubriek. De takshowhost ziet dat dat bij gebrek aan nieuws en andere materiaal niet gaat lukken en begint na het nieuws maar met het geprogrammeerde jolige item waarin Mart Smeets (die tegenwoordig slaapt op een kermisbed onder de rode tafel) liet zien dat president Barack Obama heel leuk kan basketballen. Het onderwerp werd nader uitgediept door de slotvraag: kan de vrouw van een voormalige president, blank, niet kunnende basketballen, wel een kans maken op het presidentschap? Van Amerika? Na deze Artist Shortly Formerly Known as the Black President? Aan tafel werd getwijfeld, maar er hing een raar sfeertje, want Mathijs riep herhaaldelijk, nogal off topic dingen als: ‘Goh, Prince!’

En daarna meteen: ‘Zeg jongens, hebben we nou Purple Rain of niet?’ Maar nee, Prince is blijkbaar niet te beluisteren op Spotify en Youtube (auteursrechten!) en dan ben je, als redacteuren die tot voor kort werd beschouwd als de tovenaars van de tv-talkshow, al uitgeluld.

Gelukkig schoot Ali B. te hulp en terwijl de NPO behulpzaam een lichtkrant, hoe heet zoiets tegenwoordig, liet meelopen met de mededeling dat Ivo Niehe na middernacht een complete uitzending over Prince zou vertonen – Ivo is natuurlijk al herhaaldelijk in bad geweest met Prince, zijn haar werd er zelfs helemaal paars van – liet onze eigen Prince weten dat hij, op zijn telefoon, een rapje in de stijl van Nico Dijkshoorn aan het maken was. Terwijl Mathijs van Nieuwkerk terecht een steeds langer gezicht trok, showde de bard uit Almere de steel door het ten beste geven van een kersvers kunstwerk. Voornaamste conclusie: Nico Dijkshoorn mag blijven.

En o ja, die generatiekloof, daar zou ik het over hebben.

Terwijl de leeftijdscategorie 40 tot 70 jaar – Mart Smeets, Halina Reijn, Mathijs van Nieuwkerk – spontaan in de rouwmodus schoten, zaten twee gasten er verweesd bij: een jongen met een gitaar en een meisje dat was geafficheerd als singer-songwriter, dus ook wel met een gitaar, denk ik. Zij hadden desgevraagd van hun ouders wel eens iets over Prince gehoord, maar hij kon hen duidelijk niet boeien en ze waren daarmee spontaan afgebrand, compleet met de mond vol tanden, vol medelijdend begrip een beetje geaaid door de talkshowhost. En afgeserveerd.

En ikzelf zat erbij en dacht: Prince, die deed toch hele rare dingen en Purple Rain had ik ook wel eens behoord, echt zo’n lied voor de Top 2000. Ik ben te oud, 40 tot 70 kent Prince nog van vroeger en twintigers hebben weinig boodschap aan hem en vooral helemaal geen tekst. Voor spontaan een song writen hebben we dus Ali B., voor al uw feesten en partijen. Zo mogen we het toch wel samenvatten.

Ik vind dat die twee zielige jongelui vanavond nog een kans moeten krijgen. Tenslotte staan zij in de startblokken om de overledene in de lift in Minnesota in het vergeetboek op te bergen.

_--------

hhBest

Boek & Film 

Lurken aan staatsinfuus

Door Peter Stiekema

Doorgaans kost het de Tweede Kamer geen enkele moeite om te snijden in de verworvenheden van de burgers. Vut afschaffen? Geen probleem. WW verlagen en verkorten? Doen we toch even. Ingrijpen in sociale zekerheid? Maar natuurlijk, meneer de minister. Pensioenleeftijd omhoog? Laat ze maar langer werken! Indien echter de eigen luxe regelingen in gevaar komen dan verandert dat de zaak voor het gros der Kamerleden ingrijpend.

Toen Wassilli Hachchi, (ex) Tweede Kamerlid van D66 – maar inmiddels in goed(?) overleg geroyeerd als lid van deze partij – in januari plotseling ontslag nam, verdween, in New York bleek te zitten om te canvassen voor Hillary Clinton, was het politieke theater te klein. Iedereen sprak er schande van, niet in het minst de leiding van haar partij, die absoluut niet wist hoe om te gaan met de situatie. Het zou om betaald werk gaan beweerde Wassilli, maar al snel kwam de aap uit de mouw. Ze deed wel degelijk een beroep op wachtgeld.  En in een paar maanden tijd had ze al achttienduizend euro opgesoupeerd. Het is prettig lurken aan het staatsinfuus.

Wanneer je, als gewoon werknemer, zelf ontslag neemt, dan heb je nergens recht op. Ook in Nederland zijn alle dieren gelijk, maar sommigen zijn iets gelijker dan andere. Zo ontving Tofik Dibi na zijn vrijwillige vertrek bij GroenLinks in drie jaar tijd 322.000 euro aan wachtgeld. Hij is dan ook een groot voorstander van het handhaven van de regeling. Kennelijk zit er niemand op de arbeidsmarkt op deze mislukte politicus te wachten. Waarom eigenlijk niet, is dan de (retorische) vraag.

Hans Wiegel kwam naar aanleiding van de affaire Hachchi, die nu belooft naar betaald werk te zoeken, wat haar niet echt zal meevallen, in actie. Hij vindt de huidige wachtgeldregeling, in het financieel-economische klimaat van dit moment, waarin van de burger het ene na het andere offer wordt gevraagd, onverdedigbaar. Zijn punt van kritiek is dat politici, die zelf zonder politieke redenen opstappen, recht hebben op volledig wachtgeld. Dat kan per persoon in de tonnen lopen, zoals uit het geval Dibi blijkt. Volgens Wiegel wordt de uitkeringsregeling uitgebuit, met name door talentloze politici die er om persoonlijke redenen de brui aangeven. Laten we eerlijk wezen, daar barst het in de Tweede Kamer van. Kijk maar eens naar het wekelijkse vragenuurtje (vagevuurtje?) op dinsdagmiddag.

Maar Wiegels roep om de goudgerande regeling voor politici te versoberen vindt in de Kamer maar weinig gehoor. De regeringspartijen VVD en PvdA willen de regeling laten zoals die is. 'Aan de bestaande praktijk hoeft niets te veranderen', is de boodschap die door 'achterbankers' naar buiten wordt gebracht. CDA en GroenLinks sluiten zich daar bij aan.  De PVV vindt dat vrijwillige vertrekkers nergens recht op hebben, waarbij partijleider Wilders verwijst naar Henk en Ingrid, het bekendste en meteen ook treurigste echtpaar van Nederland: ''Die krijgen bij tussentijds opzeggen van hun baan ook geen WW."

Pikant is wel dat er nogal wat oud-PVV'ers zijn die gebruik maken/hebben gemaakt van wachtgeldregelingen. De SP wil helemaal van de regeling af en ChristenUnie en D66 staan open voor suggesties, ongekend vaag dus.

Conclusie: Geen Kamermeerderheid voor te vinden. Probleem opgelost. We blijven dus lekker betalen voor mislukte politici, die blijven lurken aan het staatsinfuus. En ondertussen komt er een nieuwe kortingsgolf op de pensioenen dichterbij. En daar hoor je nauwelijks een Kamerlid over.

Met uitzondering van Henk Krol wellicht, maar ja.

_______

hhBest

Boek & Film 

De onmuzikale muziekliefhebber

Nu mijn hele familie is uitgestorven is de verleiding groot om een paar enorm gefantaseerde verhalen over mijn jeugdjaren op te hangen.

Maar waarom zou ik, als de werkelijkheid al bizar genoeg is?

Zo deed in die uitgestortven familie bijvoorbeeld het volgende verhaal de ronde: ik was vijftien of zestien jaar en op een middag was ik alleen thuis en ik moest studeren. Ik had, als gewoonlijk keihard een LP aan. Ik denk dat het Earl Bostic was, met Flamingo maar het kan evengoed Semper fidelis van John Philip Sousa zijn geweest.

Hoe dan ook: ik vond de herrie op een gegeven moment niet meer te harden, pakte een stoel en ging met mijn boeken achter in de tuin zitten, zodat ik de keiharde muziek op een beschaafd niveau kon beluisteren. Wat is daar tegen, eigenlijk? Maar ze vonden het dus een hilarisch verhaal dat me nu al meer dan zestig jaar achtervolgt. (Ja, nu niet meer, want niemand die het buiten mij meemaakte is nog in leven.)

Ondanks een berg van honderden LP’s, honderden CD’s, tientallen GB’s aan geripte en gedownloade muziek zit ik tegenwoordig graag in stilte in de werkkamer een beetje in algemene zin voor me uit te typen, een beroepsdeformatie opgelopen in vijftig jaar journalist spelen.

Wat niet veranderd is: het raadsel muziek. Ik kan me absoluut geen voorstelling vormen van hoe iemand iets kan componeren, bijvoorbeeld. De enige muziek die in me opwelt is ooit door iemand gecomponeerd, als ik al iets nieuws zou neuriën zou ik denken: wacht even, wat is dat? Nooit van gehoord, kan niet kloppen. Kortom: een ook al lang dode collega liet zich ooit ontvallen dat ik een reproducerend talent was, en hoezeer me dat ook stak: het zou best wel eens waar kunnen zijn.

Maar dan.

Iemand die de dwarsfluit blaast, de piano speelt, aan de harmonica trekt, is als het even kan ook een reproducerend talent – maar ook dat ben ik dus niet. Ik zit in stille verbijstering te kijken en te luisteren naar musici – vooral degenen die ook nog eens een compleet pianoconcert van Rachmaninov uit het hoofd spelen – ik kan er op geen enkele manier bij dat zij dat zo maar doen; ik kan me zelfs niet voorstellen hoe je zoiets léért.

En toch hoor ik het enorme verschil tussen de Tweede Wals uit de Jazz Suite van Sjostakowitsj van Riccardo Chailly en het Concertgebouworkest, tegenover André Rieu’s versie.

En ik ben echt een groot liefhebber van muziek. Van heel veel jazz, van wereldmuziek – Rai, Klezmer, Oost-Europees, Indiaas – van de Beatles, Rolling Stones, Miles Davis, David Brubeck, Fazil Say, Jefferson Airplane, Barber, Glass, Strawinsky, Prokofiev, Piazzolla, Bach, Vivaldi, American Songbook – ik kan wel uren blijven opsommen; ik ben een vaste klant van Podium Witteman op zondagmiddag, het Prinsengrachtconcert, de Proms, het Nieuwjaarsconcert (‘Tiete kont, tiete kont’ etc) gewoon de 1812 Festival Ouverture beluisteren, mits er echte kerkklokken en kanonnen te pas komen; maar ook subtiele pianostukken van Ravel, Debussy en Satie, strijkkwartetten van Beethoven en Bartok, ik kan het Vioolconcert van Beethoven en het pianoconcert van Grieg keihard meebrullen en desgewenst luchtdirigeren. Ik mag in de auto graag luisteren naar Radio 4 en nog meer naar Klara.

Het stopt eigenlijk pas bij de coloratuursopraan, dat is me een beetje te kunstmatig.

Maar ik zou zo graag eens iets componeren.

Of ‘boer er ligt een kip in het water’ spelen op de piano.

Want zelfs dat gaat mijn vermogen ver te boven.

_________

hhBest

Boek & Film 

Met een hoog IQ net niet naar de mulo

Berichten over het onderwerp ‘allochtone kindertjes met een IQ van 200 worden toch naar het vmbo gestuurd’ kunnen rekenen op mijn warme belangstelling, want ik ben een van hen. Ooit is bij mij een IQ van 148 gemeten en dat werd door mij gelukkig met licht honende scepsis ontvangen omdat ik kort tevoren een boek had gelezen waarin werd aangetoond dat het IQ iets mat dat niets met intelligentie had te maken, en gewoon een rare Amerikaanse ‘uitvinding’ was, vergelijkbaar met dat andere handige hulpmiddeltje, de polygraaf, beter bekend als de leugendetector.

Niettemin.

Ik maakte mee wat veel ‘kinderen met een kleurtje’ vandaag de dag meemaken.

Het was 1951 en niemand in de familie had het ooit verder geschopt dan de mulo. Ikzelf zou daar ook terechtgekomen zijn, bijvoorbeeld doordat mijn moeder de kans erop vergrootte door hoe dan ook te willen dat ik op een katholieke lagere school terecht zou komen. Ik zat toen al een paar maanden op een in de wijde omgeving gerenommeerde openbare lagere school, maar daar werd ik vanaf gehaald en gestald op een school die later, veel later, ingedeeld zou worden in de categorie kansarm. Tegenwoordig heet dat ‘zwart’. Maar toen kon een zwarte klas nog helemaal roomblank zijn.

Je kunt er lang omheen draaien, maar het gezin waaruit ik voortkwam was, naar moderne inzichten,  allochtoon – half Italiaans – en laag opgeleid, lager kon bijna niet.

Op die katholieke school zaten de jongens uit de directe omgeving van de Nijmeegse Schoolstraat: kinderen van arbeiders die werkten in de fabrieken in die buurt, Dobbelmann, een wasserij, de nipperkeet – waar schroeven of zoiets werden gemaakt – de staaldraadfabriek, wat bouwbedrijven. De lagere school was een ‘scholengemeenschap’ avant la lettre, waaraan tevens een mulo was verbonden. Als je niet naar die mulo ging, na de lagere school, dan ging je naar de ambachtsschool of, nog erger, naar de uts, een soort lagere school waar je je handen leerde gebruiken. Als je voor een dubbeltje geboren bent, inderdaad.

Zowel de ‘meester’ van de tweede klas, als de ‘meester’ van de derde en vierde klas als het hoofd der school zagen iets in mij. Natuurlijk vonden ze het vervelend dat ik een hekel had aan gymnastiek, mij vooral onttrok aan teamsport (voetballen op een knollenveld); en dat ik een dikke zool onder mijn linkerschoen had omdat een simpel gebroken bovenbeen tot spectaculaire inkorting van dat been had geleid, waardoor ik gepest werd.

Maar alle drie genoemde leerkrachten merkten wel dat ik ‘goed kon leren’ en vonden mijn ouders interessant, vooral mijn vader met zijn spectaculair gebroken Nederlands en zijn berustende kalmte, die je tegenwoordig nog maar zelden tegenkomt.

Ik kreeg dus Franse les op de lagere school (Venez Saint Nicolas, patron des écoliers) en uiteindelijk trok het hoofd der school de stoute schoenen aan en stelde mijn ouders voor me toelatingsexamen te laten doen voor de hbs, onderdeel van het Canisiuscollege in Nijmegen waar het hoofd zelf vlakbij woonde en ook wel eens bijles gaf aan leerlingen die dat nodig hadden.

Maar het leed was toen al geschied.

Ik slaagde voor het toelatingsexamen – ik kende er niemand, terwijl de andere jongens die er waren elkaar allemaal wèl kenden, hetgeen mij een gevoel van verlatenheid gaf dat mij sindsdien nooit meer met rust heeft gelaten, met name in gezelschap van mensen die op de lagere school wel behoorlijk hadden leren rekenen en taal- en redekundig ontleden.

Dat laatste gebrek leidde ertoe dat ik uiteindelijk de derde klas van de hbs moest overdoen. Gelukkig waren er ook leraren in de vierde en vijfde klas die begrepen dat ik anders was dan de andere leerlingen – kinderen van industriëlen, hoogleraren, bierbrouwers, burgemeesters – en wel wat steun in de rug kon gebruiken.

Uiteindelijk leerde ik het gebrek aan reken- en taalkunde accepteren, camoufleren, omzeilen. En de jaren zeventig leerden mij ook nog dat het niet nodig is dat je daarom gediscrimineerd wordt en dat er heel veel mensen waren met een licht autistische inslag (zouden ze tegenwoordig zeggen – in de jaren zeventig had je een ‘uitzonderlijk talent’) die ineens voor vol werden aangezien en zelfs buitengewoon interessant werden gevonden.

Ik leerde ook, na het eindexamen hbs met gemiddeld cijfer 8, dat ik, met dat IQ van mij, best naar het gymnasium had gekund. Daar had ik hetzelfde probleem gehad, dat altijd is gebleven: dat iemand als ik nooit kon worden opgenomen in de circuits en netwerken van ‘old boys’, die elkaar al kenden van vóór het toelatingsexamen. Een hoog IQ is goed, een goed netwerk is beter.

Ik besloot dat ik, naar voorbeeld van mijn vader, me daar maar het beste bij kon neerleggen of, mooier nog, smalend sceptisch tegenover staan.

Later, veel later, heb ik gedacht dat ik toch leraar had moeten worden, leraar geschiedenis.

Maar ja, dan had ik misschien weer geen orde kunnen houden onder die vreesloze kinderen uit de betere kringen die, naar dezer dagen verluidde, de betere opleidingen bevolken.

_______

hhBest

Boek & Film 

Parlementsleden als politieke lemmingen

Politiek blijft toch iets raadselachtigs. Zie nu het Nederlands parlement: in plaats van te zeggen dat het niet voor niets unaniem vóór dat verdrag met Oekraïne heeft gestemd; dat het kennis heeft genomen van het feit dat daarover een referendum is gehouden; dat een klein deel van het electoraat, namelijk 20 procent, (10 procent zei ja, 70 procent stemde niet) ‘nee’ heeft gestemd; dat het wijst op het feit dat het hier een raadgevend referendum betrof; en dat men het, uit zijn eigen verantwoordelijkheid als wettig verkozen volksvertegenwoordiging, onverstandig, zeg maar ronduit stompzinnig vindt dat vrijblijvend advies over te nemen; en overgaat tot de orde van de dag. Nee, roept de hele oppositie, wij vinden dat het verdrag moet worden opgezegd, want het Nederlandse volk heeft nee gestemd. Het wachten is op enkele Kamerleden van de PvdA die dat ook een geweldig idee vinden en de tijdelijke voorzitter van de Europese Unie zit zonder regering.

En zoals ‘t het nee-kamp blijkens zijn voornaamste woordvoerders helemaal helemaal niet ging om het verdrag met Oekraïne, zo gaat ’t er het parlement niet om de kans nu eindelijk eens op zijn strepen te gaan staan. Het gaat er overduidelijk om, bij de volgende verkiezingen in ieder geval die twintig procent van het electoraat dat kennelijk van toeten noch blazen weet binnen te harken. De overige tachtig procent stemt verder wat ze al eerder stemden, of leest eerst partijprogramma’s en bekijkt wat de partijen daar de afgelopen regeerperiode mee hebben gedaan. Maar twintig procent is twintig procent en dat ook de grootste politieke analfabeten mogen stemmen, ja, dat is natuurlijk heel simpel: democratie.

Het worden interessante tijden, zeggen ze in China. Premier Rutte, momenteel voorzitter van de EU, heeft vastgesteld dat een belangrijk deel van de nee-gekkies in zijn eigen partij zitten (waarom verwondert mij dat niet? Waarom heeft Rutte daar niet eerder aan gedacht?) en gaat dus nu een beproefd middel gebruiken: vertragingstactiek. Alleen al om je wachten tot het voorzitterschap afloopt, en dat stemt hem weemoedig, het kon immers wel eens de laatste keer zijn dat Nederland iets te zeggen heeft.

Want je hoeft geen diepgravend politiek inzicht te hebben om het volgende scenario te laten ontstaan: men vraagt om een raadgevend referendum over het Nederlands lidmaatschap van de Europese Unie, Jan Roos en Thierry Baudet halen er met gemak een miljoen handtekeningen voor op, het referendum komt er, opnieuw komt een procent of dertig van het electoraat opdagen; weer wint het nee-kamp, misschien wel met grotere cijfers, want als je ze een vinger geeft dan vreten ze je helemaal op.

En dan zou het voor de toekomst van Nederland heel goed zijn als het parlement in dat geval ook het been stijf houdt en ‘nee’ zegt tegen het nee-kamp. Maar ja, dan is er een precedent. Dus het wordt Nexit.

Binnen de kortste keren is Nederland een paar miljard aan exitboete armer, wordt de export gehalveerd, gaan er vele miljarden heen met het hermetisch sluiten van de grenzen en het optuigen van een krijgsmacht van jewelste, en benadert Nederland op het wereldtoneel politiek en economisch de positie die Moldova tegenwoordig inneemt in de voormalige Sovjetunie.

En zet Nederland, bedreigd door NAVO-bondgenoot Turkije, die best durft tegen een klein onbelangrijk landje, preventief alle cabaretiers, columnisten en cartoonisten gevangen die het wel eens in hun hoofd zouden kunnen halen een bevriend staatshoofd de waarheid te zeggen.

________

hhBest

Boek & Film 

Geen pluim voor Stegeman

Door Peter Stiekema

Afgelopen zondagavond was te zien hoe SBS6-programmamaker Alberto Stegeman (De bekende 17e-eeuwse Oostenrijkse dichter? Of toch de zoon van de fabrikant van leverworst?) ongehinderd een kazerne van de landmacht kon betreden, in Oirschot. In de uitzending bleek hoe eenvoudig Stegeman dat voor elkaar kreeg en er zelfs in slaagde een legerjeep te ontvreemden.

Nou moet ik zeggen dat deze programmamaker niet mijn onverdeelde sympathie heeft. Meestal melkt hij een onderwerp helemaal uit, terwijl ik denk dat een redelijk denkend mens bij voorbeeld een stalker (daar zit het programma vol mee) met enig succes binnen de tien minuten aan de politie kan overhandigen. Maar ja, dan is wel de uitzending naar de bliksem, dat dan weer wel. Dus uitzenden maar, en al die maatschappelijke kanslozen zo lang als mogelijk in beeld.

Zondagavond keek ik met groeiende verbijstering toe hoe gemakkelijk het is, als compleet onbevoegde, een kazerne te betreden in deze tijd van om zich heen grijpende terreur en alarmfases drie of meer. Geen bewaking te bekennen.

Ik begreep meteen dat het wekelijkse Vragenuurtje op dinsdagmiddag het moment was om bewindsvrouwe Hennis-Plasschaert van Defensie eens nader aan de tand te voelen. Er werden dan ook kritische vragen gesteld. Niet aan minister Plasschaert (wier achternaam doet vermoeden dat ze, in ieder geval fonetisch, een hele tuin ter beschikking heeft, met loofbomen en al), maar aan plaatsvervangster minister Ploumen van Ontwikkelingssamenwerking.

Hennis zat ergens op een Grieks eiland, teneinde de grens te helpen bewaken tegen te grote aantallen vluchtelingen, of zoiets. Ploumen zat natuurlijk grotendeels met de mond vol Limburgse tanden. En verwees naar een in de nabije toekomst door de Defensieminister te schrijven brief, waarin een en ander nader uitgelegd zou worden.

Natuurlijk verwachtte ik lovende woorden aan het adres van Stegeman, die een en ander feilloos had blootgelegd.  Op 27 april zou er toch wel een lintje voor hem in moeten zitten. Het tegendeel blijkt waar. Hennis -Plasschaert (ook bekend als majoor Hotlips) geeft in een brief aan de Kamer aan er niet over te spreken te zijn dat Stegeman ongestoord een militaire kazerne kon oprijden om vervolgens weg te rijden met een jeep.

Tot zover begrijp ik het. 'Wat een bewaking', moet ze gedacht hebben. Maar nee, 'Het onbevoegd betreden van een defensielocatie is te allen tijde onacceptabel', schrijft de minister in de brief. Dus niet de bewaking, maar Stegeman krijgt een veeg uit de pan. In 2008 lukte het de programmamaker ook al om binnen te dringen op de basis Woensdrecht, waar hij in de buurt van de helikopters kwam. De beveiliging werd toen onder de loep genomen, maar heeft kennelijk niet tot verbeteringen geleid.

Uit opmerkingen van Kamerlid Bontes bleek dat op een aantal bases de beveiliging geschiedt door ongewapende burgers, die daartoe zijn ingehuurd. Verder schrijft de minister dat 'bewaking en beveiliging een continu proces van risicomanagement is, waarvoor binnen vooraf gestelde grenzen een zeker risico wordt geaccepteerd'. En nu maar hopen dat al die gretige terroristen geen tamelijk onbegrijpelijk Nederland kunnen lezen, want veel gemakkelijker kan het hen niet gemaakt worden. En ook niet nog leuker.

________

Deze column wordt ook gepubliceerd op hhBest 

Boek & Film

Op zoek naar een stembureau

Door Peter Stiekema

Het was nog niet zo eenvoudig om in de buurt van mijn vakantiehuisje in het gehucht Slijkplaat (gemeente Sluis) een stembureau te vinden voor het referendum. In Slijkplaat was er geen. In de omliggende gehuchten Nummer één en Sasput (ongeveer even klein) ook niet. En dat terwijl Slijkplaat (28 huizen, plus wat verspreid liggende boerderijen) wel een tweesterren Michelin restaurant telt, 'De Kromme Watergang'.

Ik bleek naar het vier kilometer in oostelijke richting gelegen Hoofdplaat te moeten reizen, of vijf kilometer in westelijke richting naar Breskens. Op het (enige) kruispunt in Hoofdplaat was geen verwijzing naar een stembureau te vinden. Een allochtoon de vraag gesteld, hij wist het echter ook niet precies, maar mompelde met een onverstaanbaar Zeeuws-Vlaams accent 'dao hen de schoole' en wees richting Biervliet (waar een eeuwtje of zeven geleden het haringkaken nog schijnt te zijn uitgevonden). In die straat moest er een te vinden zijn.

De weg ingereden en nog geen bordje 'Stembureau' te zien. Weer maar eens gevraagd en toen werd ik verwezen naar een, een stuk van de weg gelegen, school, die al enige tijd geleden als onderwijsinstelling was gesloten, maar nu toch als stembureau dienst deed. Helaas was dat vanaf de weg niet te zien. Pas als je je op het schoolpleintje zelf bevond, kreeg je het idee dat hier wellicht een stembureau te vinden zou moeten zijn. Daarna een aantal poortjes door totdat ik, een eindje voorbij een deur naar links een bordje stembureau ontwaarde.

Ik liep dus naar de deur achter dat bordje, die gesloten bleek te zijn. Gelukkig werd die achter mij (volgt u het nog een beetje?) geopend door een van de drie leden van het stembureau, die mijn vergissing bemerkte. Ik was een deur te ver. Moeilijker kun je het een goedwillende democraat, die zijn stemrecht wenst uit te oefenen, niet maken. Als je een referendum echt serieus neemt dan zorg je toch voor voldoende (zichtbare) stembureaus, zo mag ik hopen.

Gelukkig gaat de minister van Binnenlandse Zaken, Ronald Plasterk, het politieke licht in deze duistere dagen, de boel evalueren. Moet de drempel omhoog? Naar 40 of 50 procent? Toch maar meer stembureaus, of liever, nog minder? Maar wat doe je dan met al die verkiezingen in dit land, die ook al vaak worstelen met de 40 procent? Ongeldig verklaren? Het zou de politici die in dit land de democratie prediken misschien wel goed uitkomen. Kunnen ze meteen in een moeite door de kiesdrempel invoeren. Normaal is daar niet veel op tegen, maar het maakt het de leidende politieke partijen wel erg gemakkelijk.

Hoewel, de PvdA is toch meer een lijdende dan een leidende partij, tegenwoordig en bevindt zich wellicht in de gevarenzone.  Democratie is leuk, maar het volk begrijpt ons niet en het is hoog tijd voor iets anders. En dan nog snel even een gironummer openen in Panama. Prinses Christina ging ons al voor met een dergelijke constructie.

Wat dat betreft had zij een behoorlijk vooruitziende blik. 

_______

hhBest

Boek & Film