De cartoons van Jos Collignon in de Volkskrant worden niet alleen steeds ruiger, ze worden vooral veel onbegrijpelijker. Vandaag staat in de krant de zogenaamde Columnistenmarathon (driemaal de woordwaarde) waarin de betrokkenen vooruitkijken naar 2016, en daar doet Collignon ook aan mee, net als andere cartoonisten. Twee vliegen in één klap: de cartoonist is blijkbaar net zoiets als een columnist, en de pagina’s met de stukkies lijken door hun illustraties iets minder op pagina’s overlijdensadvertenties (tweemaal de woordwaarde).
Collignons tekening komt neer op het volgende: een man zit op een keukenstoel en houdt de Volkskrant met beide handen afhoudend/beschermend naar rechts. Hij kijkt mistroostig schuins naar links (voor de kijkers rechts) naar een wolf in schaapskleren, die hem, ook al niet met verzaligde blik, in zijn bovenbeen bijt. Hoe moeten wij dit begrijpen? Verraad ik mezelf te erg als ik denk dat Collignon bedoelt: in 2016 zullen de politiekcorrecte (viermaal de woordwaarde) lezertjes van de Volkskrant blijven ontkennen dat de vluchtelingenstroom ons niet alleen in het bovenbeen zal bijten, maar ons zelfs de das zal omdoen?
Wat niemand van de columnisten wist te voorspellen – ik heb ze niet allemaal gelezen maar het feit ligt voor de hand – is het overlijden van David Bowie. Dat is niet de Grote en Welwillende Vredelievende Wereldleider die ons nu ontvallen is en waardoor 2016 een ongekend rampjaar zal worden, maar een meneer die liedjes zong, zoals het Radio 1 Journaal ons wilde doen geloven, met teksten als This is Ground Control to Major Tom, You've really made the grade, And the papers want to know whose shirts you wear, Now it's time to leave the capsule if you dare. En behalve dat dat liedje schaamteloos gebaseerd lijkt op het Beatlesidioom (tweemaal de woordwaarde).
Wat mij vooral opviel was dat Bowie overleed drie dagen na zijn 69ste verjaardag. En drie dagen na de presentatie van zijn laatste album. Samen een marketingtruc (viermaal de woordwaarde) die er mag wezen, maar voor mij benadrukt het een opmerkelijk fenomeen: dat veel mensen tegenwoordig overlijden binnen twee maanden voor of na hun verjaardag.
Ik kijk er al jaren de krant op na en het is echt opvallend.
Daar moeten we dan meteen een paar ontnuchterende opmerkingen bij maken. Om te beginnen wordt maar een klein deel van de overlijdens melding gemaakt in een advertentie – al je weet wat een advertentie kost, weet je meteen ook minstens een deel van de verklaring van dat feit. Verder hebben de kranten zo weinig abonnees meer dat je als adverteerder weinig garantie hebt dat je met een annonce iedereen bereikt die je wilt bereiken.
En dan is er natuurlijk nog de euthanasie, waardoor je tamelijk nauwkeurig je sterfdatum kunt bepalen. ‘Direct na mijn verjaardag dan maar,’ zegt opa, zoiets.
Ik begrijp dat Bowie ook zoiets moet hebben gezegd. ‘Ik stap op 11 januari uit de capsule.’ En zo geschiedde. Het jaar 2016 kan beginnen.
____________
De illustratie toont drie geanonimiseerde overlijdens advertenties uit de Volkskrant van 11 januari 2016
_______