Blendle zet vanmorgen de hele Telegraaf van heden op zijn ‘voorpagina’. ‘Sjuul, deze krant is voor jou’. Ik neem aan dat veel haastige treinreizigers vanmorgen wellicht gedacht hebben: o, dus niet voor mij en namen voor de verandering eens de Volkskrant mee naar hun werk. Voor zover treinreizigers tegenwoordig nog een krant kopen, zeg ik er snel bij, om niet voor een achterlopende ouwe man versleten te worden.
Juul Paradijs had (en heeft, lees ik in de krant van vandaag) het image van een kruising tussen Lou Grant en Kuifje, althans binnen zijn redactie, blijkens de volgende zinsnede in het emotionele afscheidsbriefje van de redactie aan de voormalige Dikke Man van De Tel: ‘Hoe moet het verder met De Telegraaf nu jij niet meer handenwrijvend richting nieuwsdienst komt hollen met een geniaal idee? Nu er door jou geen actieplannen meer worden gesmeed, geen chocoladeletterkoppen uit de kast getrokken?’
Het wrange van de hele affaire is dat de grootste krant van Nederland (ook wel ‘de krant van wakker Nederland’) nu het slachtoffer wordt van het door haar zo kritiekloos voorgestane ultrakapitalisme; de nieuwe hoogste man van het bedrijf beschouwt, zoals de laatste jaren ook elders wel brutaal wordt toegegeven, de krant inderdaad als een rol pleepapier waar, mits handig aangepakt, het nodige aan verdiend kan worden, voordat je je reet ermee afveegt.
De oplage van de krant daalde de laatste jaren fors, Sjuul heeft vooral abonnees weggejaagd, het bewijs geleverd dat een schreeuwend boulevardblad niks is voor Nederlanders. En als de abonnees vertrekken, gaan de adverteerders ook, voor zover al niet weg op de lokroep van Google.
De Telegraaf heeft, behalve de schreeuwkrant, ook journalistiek verantwoorde katernen, zoals Buitenland, De Financiële Telegraaf en TeleSport. De nieuwe eigenaar zette eerst een aantal van zijn trouwe kompanen van vroeger op sleutelposities in het bedrijf en liet toen lekken dat de krant opgesplitst zou worden. De solide bijlagen zouden zelfstandige uitgaven worden, daar kwam het op neer. Iedereen die een beetje rondneust in medialand weet dat dat een sterfhuisconstructie is. Niemand zit te wachten op nog meer bladen over sport en geld.
Wat overblijft is de krant van Wakker Nederland. In mijn omgeving heb ik nogal wat mensen die van De Telegraaf zeggen dat die ‘zo gezellig is bij het ontbijt’. Een adequate samenvatting van de formule.
In het buitenland heb ik vroeger, toen er nog geen internet was, vaak De Telegraaf gekocht, niet omdat die zo gezellig was bij het in slappe koffie soppen van een croissant, maar omdat er niks anders uit wakker Nederland te vinden was in mijn vakantie-uithoek.
Intussen bevat krant van vandaag niet echte redenen en oorzaken van het vertrek van ‘onze Sjuul’.
Wel kwam ik een commentaar tegen van parlementair redacteur Paul Jansen, onder de veelbelovende titel: ‘Rechts verdient een stevig tegengeluid’. De inhoud van het stuk komt er op neer dat van ‘links’ dat tegengeluid niet op korte termijn te verwachten is. De ‘analyse’ – ditmaal in de betekenis van ‘kort door de bocht citeren’, ‘liegen door weglaten’ en ‘aanhalen van vileine stereotypen uit het verleden’ – komt er op neer dat rechts nu eenmaal terecht aan de macht is, maar dat het wel leuk zou zijn voor de democratische schijn als er wat links gemor van arbeiders, soldaten en boeren zou weerklinken.
Op mijn vakantie adres van vroeger was na lezing – net als vandaag – mijn conclusie: nu wil ik wel eens weten wat er echt gebeurd is.
De Telegraaf noemt zichzelf wel eens gekscherend ‘de echte volkskrant van Nederland’.
Dus die er maar eens bij gepakt.
Ook nog geen definitief nieuws. Maar wel meer dan bij het slachtoffer zelf, waarvan de redactie wenend in een hoekje zit omdat het uit is met de aloude formule voor Nederlandse journalistiek: ‘Het nieuws ligt op straat en de journalist ligt er dronken naast.’
_____