In 1957 kocht ik mijn eerste fotocamera – voor 125 zuurverdiende guldens – bij de fotozaak Verweij op Plein 1944 in Nijmegen. Ik liep er rechtstreeks mee, via de Augustijnenstraat, naar de Grote Markt, stelde me op voor Café Marktzicht – toen beter bekend als ‘Piet de Häörd’ – en maakte, op mijn beurt, de foto van het bekendste stadsgezicht van Nijmegen: rechts het Waaggebouw, recht vooruit een aantal antieke panden waaronder de poort van de Latijnse School.
En op de voorgrond iets nieuws: het bronzen beeld van een jonge vrouw, een mandje in de linkerhand, de rechterhand enigszins verlegen aan het gezicht: Mariken van Nimwegen (Nieumeghen, schijnt dat tegenwoordig te heten maar dat is natuurlijk aanstellerij: er bestaan wel honderd spellingen van die naam).
Omdat het blijkbaar onmogelijk is dat iets dat goed staat niet nóg beter op te stellen is die foto van mij niet meer te herhalen: Mariken heeft zich omgekeerd, staat met de rug naar die gevelwand, maar wel, zo meldt de krant, op een steviger sokkel.
Het beeld van Mariken werd in de jaren vijftig gemaakt door Vera van Hasselt, geboren in Ubbergen, in 1957 33 jaar oud; haar inspiratie vond zij in het Middeleeuwse wagenspel dat in 1953 werd opgevoerd op diezelfde Grote Markt – het lijkt me dat dat tegenwoordig ondenkbaar is, men ziet daar in de zomer liever een populaire volkszanger optreden. (Niet zeuren.)
Vera van Hasselt maakte ook het Vierdaagsemonument en het beeld ‘De Fluitspeler’ in Beek-Ubbergen.
En d’r Küeb va Heëjle, niet te vergeten, voorstellende de Heerlense jongen die dienst nam in het leger van Napoleon en daar avonturen beleefde waar de Baron von Münchhausen nog een puntje aan kon zuigen.
Heerlen? Jawel, nog vóór 1960 verhuisde Vera van Hasselt naar Heerlen, nadat zij vanaf 1949 de beeldhouwkunst had geleerd aan de kunstacademie in Maastricht, waar ze een duo ging vormen met Nic Tummers, een veelzijdig en sociaal betrokken kunstenaar die het ooit nog schopte tot lid van de Eerste Kamer voor de PvdA en die zich onder andere inzette – grotendeels vergeefs – voor het behoud van monumenten uit de tijd van de kolenmijnen. Vera trouwde met Nic en vanaf het eind van de jaren vijftig hebben ze onafgebroken in Heerlen gewoond. Vera werd onlangs 90 jaar, Nic is 86.
Ik herinner me enkele keren dat ik Nic interviewde, waarbij ik steevast moest plaatsnemen in zijn originele Rietveldstoel; zwijgzaam op de achtergrond zag ik dan ook Vera, die voor de thee en de koekjes zorgde.
Vera Tummers is zondag overleden. In De Gelderlander in Nijmegen een mooi artikel, in het Limburgs Dagblad een stukje van tien regels.
Het is ook allemaal wel lang geleden, natuurlijk.
_______