Eerst even dit: wie beweert dat het hebben van een moestuin een bron van inkomsten kan zijn die je onkwetsbaar maakt voor verlaging van je pensioen, kletst uit zijn, en in dit geval, uit háár nek. Jetta Klijnsma is me altijd sympathiek geweest, maar het lijkt me niet verstandig haar een functie met verantwoordelijkheden te laten bekleden – dat is al eerder gebleken met de klucht rond de mantelzorgboete.
Mevrouw Klijnsma deed haar uitspraak over de moestuin in het kader van een interview in het Algemeen Dagblad, en ik beschik niet over de volledige tekst van dat artikel – wellicht zei de staatssecretaris buiten het eruit gelichte citaat over de moestuinen een heleboel wel verstandige en afgewogen en door haar eigen expertise gedragen dingen. Ik zag nog een ander citaat, waarin ze meedeelt van mening te zijn dat een geheel en al afbetaald huis een mooie bijdrage is aan bijvoorbeeld de enkele aow-uitkering. Daar zit een kern van waarheid in, al noemt ze gemakshalve het huurwaardeforfait niet, evenmin als min of meer kostbaar onderhoud aan de inmiddels ouder wordende woning. Bovendien: daar kom je nu mee aankakken, als je al de 65 gepasseerd bent en zit met een compleet onafgeloste hypotheek.
Daar heb ik dus allemaal weer onvoldoende verstand van, maar van een moestuin weet ik alles.
Eerst maar eens de geneugten van de moestuin. Wie een lapje grond bij zijn of haar huis heeft van honderd vierkante meter, bestaande uit geschikte grond, kan vanaf ongeveer april groente en fruit uit eigen tuin eten en als het een beetje lukt, gaat dat door tot half oktober of zelfs begin november. Zolang het niet keihard vriest kunnen te velde staande boerenkool en spruitjes nog voor een iets verlengd seizoen zorgen. Je kunt de aardappels en de wortels opslaan, allerlei groenten wecken, kruiden drogen – maar daar moet je allemaal plaats voor hebben in je woninkje.
Als je ’s morgens om een uur of half zes gewapend met hark en schoffel de moestuin ingaat kijk je medelijdend de buren na die, gekleed in voetbaltenue, hun lichamelijke conditie op peil proberen te houden door volstrekt zinloos te gaan wandelen of zelfs hardlopen. Al is dat laatste niet weggelegd voor degenen die al een zekere leeftijd hebben bereikt. Een puike lichamelijke conditie is trouwens vooral vereist wanneer je een volwaardige moestuin hebt en houdt.
Maar het is ontegenzeggelijk waar: sla, peentjes, spinazie, uien, sperzie- en tuinbonen, tomaten en courgettes smaken allemaal aanzienlijk beter, mits genuttigd direct na de oogst, dan de groenten bij de supermarkt of op de markt die altijd al een paar dagen onderweg zijn.
Maar als je tien of vijftien kroppen sla hebt geplant, blijken die allemaal tegelijk eetbaar, en op dat moment worden kroppen sla op de markt bijna gratis weggegeven. Jij moet dat trouwens ook doen voor ze gaan ‘schieten’, waar de buren je dankbaar voor zullen zijn, maar waar je geen cent wijzer van wordt.
Ja, je kunt, als waarachtig VVD’er, een kraampje langs de straat zetten waar je de oogst verkoopt. Maar dan nog.
En nog vóór je kunt oogsten, zul je zien dat je veel meer vijanden hebt dan je ooit gedacht had. Slakken, bladluizen, vogels, spint, rupsen, muizen, woelratten, mollen aardappelmoeheid, Phytophtera, schurft, schimmel, Botrytis, pissebedden, engerlingen, onkruid, regen, wind, hagel en nachtvorst.
Wie voor een deel wil leven van de opbrengst van een moestuin is er dag en nacht mee bezig. Moet misschien eerst een cursus elementair tuinieren volgen, bijvoorbeeld om achter de geheimen van de wisselteelt te komen. Moet bereid zijn door schade en schande wijs te worden. Moet dure gereedschappen aanschaffen, en mest en verantwoorde bestrijdingsmiddelen. Moet eerst maar eens de serie over de moestuin van Maarten ’t Hart bekijken – het is een en al schrale oogst wat de klok slaat, Maarten zou ook dood gaan van de honger als hij de opbrengst van zijn boeken niet meer had.
Niet iedereen heeft honderd vierkante meter grond ter beschikking, niet iedereen is lichamelijk zo fit dat hij het werk aankan, want nogmaals: het is soms zwaar buffelen. En vooral: niet iedereen heeft groene vingers.
En ik heb de indruk: dat heeft Jetta Klijnsma nog het allerminst, anders had ze die onzin wel vóór zich gehouden.
Schattige suggesties zijn prima, maar die moet ze echt overlaten aan mensen die je niet per se serieus hoeft te nemen.
_______