O ja, zou ik bijna vergeten: de Derde Wereldoorlog is sinds vorige week een harde realiteit voor de nabije toekomst, maar je moet goed zoeken om informatie te vinden waaruit je kunt opmaken 1. of Putin inderdaad gaat terugschieten 2. Hoe ver hij daarmee wil gaan en 3. Of wij ook enige weerwerk kunnen leveren, bijvoorbeeld in de vorm van kernbomvaste schuilkelders.
Maar nee, de kranten van het afgelopen weekeinde en ook radio en tv, voor zover ik die gevolgd heb, waren er niet erg druk mee bezig. Volkskrant en NRC Handelsblad hadden beide de modebijlagen en als er iets niet gaat over de Derde Wereldoorlog, dan zijn het de modebijlagen. De spichtige meisjes die daarin de hoofdrol spelen zetten weliswaar hun beste beentje vóór het andere, maar dan houdt het ook op.
De getrainde luisteraar ving niettemin twee signalen op die het ergste doen vrezen, namelijk dat onze leiders opnieuw zullen grijpen naar het middel waarmee de westerse landen Hitler’s inval in Polen op 1 september 1939 begroetten: ze verklaarden hem de oorlog, omdat ze dat nu eenmaal aan Polen hadden beloofd. Waarna ze Hitler een hele tijd zijn gang lieten gaan. Moesten laten gaan.
Daar was ten eerste ambteloos burger maar voormalig secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer, die ik ergens midden in vorige week ferm hoorde verklaren, tot driemaal toe, dat Putin moest uitkijken, want één teen in Litouwen, Letland of Estland, dan moest de NAVO ingrijpen. In het weekeinde deed Barack Obama het nog eens dunnetjes over, daartoe mede aangezet door politiek wonderkind Sarah Palin, door de regeringsleiders van de Baltische staten te bellen met hetzelfde verhaal: als Putin toeslaat kun je op ons rekenen. Zou Obama weten dat Nederland zijn tanks verkocht heeft, de soldaten in Mali zitten en dat in heel West-Europa de kachels uitgaan als Putin de gaskraan dichtdraait? Hij hoeft niet eens een teen uit te steken.
Een uitzondering op de regel dat we er niet aan dénken dat het weer eens 1 september 1939 zal worden of misschien al is, vormt het artikel van Frederick Forsyth dat ik aantrof in de Italiaanse krant La Repubblica van zaterdag.
‘Het is al jaren duidelijk dat Vladimir Putin een eigenaardig man is. Een man van middelbare leeftijd die zich de hele tijd laat fotograferen in homo-erotische poses, te paard in Siberië met ontbloot bovenlijf, met gespannen borstspieren terwijl hij een aanvalswapen omklemt, die heeft een probleem. Hij zou geholpen kunnen worden door een vriendelijke professor met het bordje ‘psychiater’ op zijn deur. Maar de kans dat dat gebeurt, is nihil.’
‘Er is niets,’ zo begint het artikel van Forsyth, ‘zo dwaas in de realpolitik als plechtig iets beloven dat je niet kunt waarmaken. Zo beginnen wereldoorlogen. In 1939 beloofden Frankrijk en Engeland aan Polen dat wanneer Hitler vervelend zou gaan doen, zij Warschau te hulp zouden schieten. Op 1 september werd Hitler inderdaad heel vervelend. Helaas bevond zich tussen de Franse en de Poolse grens een groot obstakel, Duitsland geheten. Volgens een rampzalig soort logica verklaarden we dus de oorlog aan Duitsland. Parallellen met de huidige situatie rond Oekraïne liggen voor het oprapen.’
‘De media schreeuwen al dat we de absolute soevereiniteit van Oekraïne moeten garanderen. Maar wie zou dat moeten doen? De schutterij van Dortmund? Zelfs die is er niet klaar voor en Rusland houdt Oekraïne aan drie kanten omsingeld: Wit-Rusland is in feite al geannexeerd, in het Zuiden doet de Zwarte-Zeevloot de rest. Vanuit het Westen is Oekraïne alleen nog bereikbaar via Roemenië.’
‘Het beste is dus: rustig nadenken. Beseffen dat de Russische beer na de omwenteling van Gorbatsjov van karakter veranderd is. Al duizend jaar heeft Rusland aan de westzijde niemand bevrijd en alleen maar veroverd en bezet. De man die er leiding aan geeft is een kille KGB-er, opgegroeid in de wetenschap dat Rusland omringd is door vijanden die je moet bestrijden door als eerste toe te slaan.’
Daarna vergelijkt Forsyth volledigheidshalve de Krim nog even met Sudetenland – de vergelijking is zowel treffend als beangstigend.
Wat kunnen we doen? Niets, daar komt het op neer.
Maar Obama – die zich het hoofd op hol heeft laten brengen door de Republikeinse partij – en Jaap de Hoop Scheffer, die is opgegroeid in het besef dat God aan zijn kant staat, hebben de fout al gemaakt. Frans Timmermans doet het vandaag nog eens dunnetjes over door een provocerende krans op een plein in Kiev te gaan leggen.
Vandaag niet in de zon liggen maar eens kijken wat voor maatregelen we kunnen nemen voor het gelazer begint.
______