SanteLOGie

De potentaatjes van de Vastenavond

 

Wat ik nu ga zeggen, is niet nieuw, ik heb het al zeker duizend keer gezegd en ik zeg het nu toch zeker voor de derde keer: ik heb niks tegen carnaval, behalve als het ontaardt in elkaar vanuit de loopgraven volstrekt doodernstig in de gaten houden om elkaar te kunnen betrappen op stapjes buiten de reglementen.

Prins carnaval haalt aanstaande zaterdag bij de burgemeester de sleutel op van de ‘stad’, en in plaats van dat hij als eerste maatregel alle regels voor drie dagen afschaft, treedt hij onveranderlijk op als een meedogenloze dictator, die desnoods zelf ook genadeloos wordt afgerekend op zijn optreden door een schimmig bestuurslichaam, de Raad van Elf, dat onbeperkte beslissingsbevoegdheid heeft en door niemand wordt gecontroleerd. En denk eraan dat deze mensen, die doorgaans in het normale leven van alledag weinig of niks in te brengen hebben, van die bevoegdheden gebruik maken.

Zoals de moslims na afloop van de Vastenmaand Ramadan een dol feestje vieren, zo was het bij de katholieken ooit gebruikelijk om de avond voorafgaande aan de zesweekse vastenmaand een zo chaotisch mogelijk verloop te laten hebben. De Veertigdaagse Vasten was een logisch gevolg van het feit dat er van de vorig jaar aangelegde wintervoorraden weinig over was. Op Vastenavond werd daar nog eens een flinke hap van genomen en over zes weken, ongeveer half april, dan begonnen akker en tuin weer eetbaars op te leveren. Wie een beetje de geschiedenis kent hoort de echo’s van oude lente- en vruchtbaarheidsfeesten: en wat de vasten betreft geldt een oud spreekwoord: een goeie haan, die is niet vet.

Het ‘moderne’ carnaval had zijn oorsprong uiteraard in de Vastenavond. Na het werk werden vette pannenkoeken gebakken en een vaatje bier aangeslagen; de dorpsgek kreeg een oud gordijn aan en een theemuts op zijn kop en werd tot prins benoemd; hij werd naar de burgemeester gestuurd om de sleutel van de stad te vragen, kreeg een enorme sleutel van karton mee en dan kon er tot middernacht duchtig gelachen worden om die gek die dat allemaal zo serieus nam. De volgende morgen allemaal gedwee naar de kerk waar de pastoor wel zorgde dat het stelletje weer in het gareel kwam met de alle lol de kop indrukkende toverformule: ‘gedenk, o mens, dat gij van stof zijt en tot stof zult wederkeren’.

Wat er sindsdien veranderd is, dat is dat je het niet moet wagen Prins Carnaval uit te maken voor ‘dorpsgek’, want dan is de boot, de Blauwe Schuit dus, aan.

Het is allemaal uitgedraaid op wat tegenwoordig normaal is: concoursen waarop het beste carnavalsliedje wordt uitgekozen, waarna men achteraf nog net niet naar de rechter stapt om de beslissingen van de jury te betwisten.

In Maastricht woonde ik eenmaal het Zaate Hermeniekes Konkoer op het Vrijthof bij: alle dronken muziekgezelschappen kregen natuurlijk de ‘urste pries’, want toen, veertig jaar geleden, wisten ze nog wat Vastenavond was: niks serieus nemen en uitsluitend ‘sjtomme kal’ uitkramen, wat heel gemakkelijk gaat als je onherkenbaar verkleed bent en een aantal biertjes op hebt; en niemand je iets kwalijk neemt zolang het geen moord en doodslag is.

Ik lees vanmorgen in de krant: ‘In Brunssum is ophef ontstaan nu de Karnavalsroad Broenssem de optocht regels heeft gewijzigd. Op Facebook wordt schande gesproken van het feit dat prinsen van verenigingen die niet bij de raad zijn aangesloten, niet in hun prinsenpak aan de stoet mogen deelnemen… alleen de stadsprins mag dat. Hij sluit traditioneel de stoet en mag als enige onderweg een nieuwe lading snoep (om rond te strooien vanaf de prinsenwagen, SB) laten aanrukken. ‘Dat is om te voorkomen dat hij wordt overtroffen door zijn collega’s. Hij blijft immers de stadsprins,’ zegt een woordvoerder van de optochtcommissie, vol dolle gein. In het reglement staat verder dat bij overtreding van de regels handhavend zal worden opgetreden en sancties zullen volgen. ‘Je moet een stok achter de deur hebben voor als het misgaat.’

Ben ik de enige die denkt dat het met carnaval juist eerst en vooral de bedoeling is dat het faliekant misgaat?

Ed Sullivan is dood, leve de Beatles

‘The Beatles – The Night That Changed America’. Dat was dus op 9 februari vijftig jaar geleden, toen The Fab Four in de Ed Sullivan Show optraden. De claim met al die hoofdletters sloeg, weten wij met onze kennis van achteraf, absoluut nergens op. Daarna begon bijvoorbeeld de Vietnamoorlog pas goed op gang te komen, en ging nog een jaar of elf door. Als iets echt Amerika veranderde, dan was het Woodstock in augustus 1969, dat voor een belangrijk deel een protest was tegen die oorlog. Maar let op het tijdstip dat de Beatles bij Ed Sullivan (ook al veertig jaar dood) optraden: het was maar enkele weken na de moord op Kennedy en de Beatles vormden kennelijk een welkome afleiding van de verwarring waaraan het land ten prooi was gevallen.

Intussen weten we dat Amerika niet te veranderen valt, alle presidenten, ook de ‘vreedzaamste’ zijn oorlogen begonnen en/of ermee doorgegaan, zinloze, ondoordachte oorlogen en het grootste geschenk moest nog komen: de vooral door Amerikaanse financiële struikrovers veroorzaakte financieel-economische crisis, die nog altijd voortduurt – terwijl wij een feestje vieren met de Beatles, meer in het bijzonder: met wat er van over is.

Vrijdagavond mochten wij in Nederland van die uitzending genieten en ik moet zeggen – mits jullie er verder geen al te grote ruchtbaarheid aan geven – ik was ontroerd en ik zat twee uur lang gegalvaniseerd, om maar eens een onvertaalbare Amerikaanse uitdrukking te gebruiken, naar de kijkbuis te loeren die geen buis meer is maar een bewegend schilderij.

En wat zag ik? En wat hoorde ik? Een heel stel Amerikaanse artiesten die allerlei nummers van de Beatles een eigen jasje hadden aangetrokken en ten gehore brachten, met, voor mij voorop: Stevie Wonder die gelukkig niet kan zien hoe raar zijn resterende haar zit. Allerlei nummers, simpele liedjes eigenlijk, maar omdat we in de jaren zestig zo hoteldebotel waren van die vier knullen, is het ten gehore brengen van Love Me Do, Yellow Submarine en Sergeant Pepper’s Lonely Hearts Club Band een emotionele atoombom geworden. Elders in huis werd naar Utopia gekeken en dus zat ik alleen voor het toestel, de koptelefoon op om maar niks te missen, keihard en ongetwijfeld oervals mee te brullen – een man van ruim 75 jaar die een beetje gek doet.

Sergeant Pepper: de LP die ik kreeg van de collega’s van De Gelderlander, met wie ik groot was geworden en die feitelijk mijn familie waren, en van wie ik voor de poen afscheid nam – dat ging er door mij heen, dat hartverscheurende afscheid, zou ik zeggen als een sportverslaggever mij de vraag had gesteld.

Intussen lette ik wel op. De enige overgebleven Beatle die zichzelf was gebleven zat vooraan: Paul McCartney, ietsje jonger dan ik en ik dacht steeds: Paul, klim op dat podium, doe eens voor hoe het eigenlijk moet, maar dat moment was voor het laatst bewaard, alles was veel te strak geregisseerd. Naast hem zat Ringo Starr, die een poging deed de gaten op te vullen die John Lennon en George Harrison hadden geslagendoor te gaan zingen, solo, ook nog. En nog meer tweederangsfiguren hadden zich in de kijker weten te spelen: Yoko Ono en haar zoon, een zoon van George Harrison zag ik. Vrijwel volledig onzichtbaar cq afwezig was Hollywood – alleen Tom Hanks, die ik afgelopen week nog zag in Castaway, en die ten tijde van die Sullivan Show 7 jaar was; hij was kennelijk de enige aanwezige filmster, want de regie toonde tientallen keren zijn gezicht.

Zaterdag las ik in de Volkskrant een artikel over mensen die gestopt zijn met webloggen en e-mailen en het drong tot me door dat ik daaraan dacht tijdens de Beatlesshow van de avond ervoor. Die ging over de warme moederschoot van de onschuldige jaren zestig, toen je nog beroemd kon worden zonder een allesvernietigend publicitair bombardement zoals we dat tegenwoordig kennen. Dat ik dacht: zullen we maar stoppen met al die onzin van Facebook, Whatsapp, Twitter, LinkedIn, Gmail en alle bijpassende internetongein. Zaterdag kwam ook de via internet bestelde zomerpet aan, die bij het passen absoluut nergens op bleek te slaan en was het besluit zo genomen dat we eens wat voorzichtiger op internet gaan kopen en dat echte winkels bezoeken veel leuker is en je een zomerpet pas koopt als je voor de spiegel in die winkel hebt gezien dat hij je bevalt. En staat.

En het was me ineens duidelijk dat er sinds 1960 maar twee uitvindingen zijn gedaan die een positieve bijdrage hebben geleverd: de mobiele telefoon, maar dan als middel om een noodoproep te doen als je met de auto in een sloot ligt of op een bergwandeling je been hebt gebroken, en de digitale camera. Gewoon, omdat ik er lol aan beleef.

De popmuziek heeft sinds 1964 ook nauwelijks een ontwikkeling doorgemaakt, dat bleek ook nog maar weer eens. (Hier krijg ik nog last mee.)

Dus dat was een show van buitengewoon groot belang. Ik ga hem zo nog eens even kijken. Uitzending Gemist, dat is de derde uitvinding die tot nader order mag blijven.

________

hhBest

Boek & Film 

Losse vingers en handen

Lange tijd heb ik het, tussen mijn zesde en mijn zestiende jaar, volgehouden dat ik in de laatste week van februari 1944 samen met wat vriendjes uit de straat waar ik woonde, als ploeg werd ingezet om met schop en riek losse menselijke lichaamsdelen van de Nijmeegse straten te scheppen en op een open vrachtwagen te deponeren.

Dat er wel wat te scheppen viel, dat valt niet te ontkennen, want op 22 februari kreeg een flink eskader Amerikaanse bommenwerpers de bommendiarree boven de stad Nijmegen; de rest is geschiedenis, het is vandaag zeventig jaar geleden, die ik hier dus niet hoef te herhalen.

Nog een misverstand dat ik lang heb gekoesterd: dat ik samen met mijn oudste zus in ons ouderlijk huis uit het raam van de dakkapel aan de voorkant hing, en uit westelijke richting laag duikende bommenwerpers zag aankomen. Dat is wel degelijk gebeurd, mijn vader stond onder aan de trap te brullen dat we onmiddellijk naar beneden moesten komen, maar dat kan onmogelijk op 22 februari 1944 zijn geweest. Toen kwamen de bommenwerpers namelijk uit het oosten en vlogen ze op grote hoogte en niet over onze straat.

Wat heb je er dan wel van meegemaakt?

Houd er rekening mee dat ik net vijf jaar was. Maar wat ik me herinner is dat we na het luchtalarm het gedonder van het bombardement hoorden, de grond trilde als bij een aardbeving; mijn moeder gilde, staande onder een console aan de muur met daarop een klein porseleinen Mariabeeldje dat vrolijk heen en weer danste, de naam van mijn jongste zusje die, nog geen drie jaar oud, met longontsteking en pleuritis in het Canisius-ziekenhuis lag, en we wisten natuurlijk niet wat er allemaal precies getroffen was door de bommen.

Het ziekenhuis niet, bleek toen we daar inderhaast heen gegaan waren. Maar we liepen daar wel in de weg, want inmiddels was de aanvoer van gewonden begonnen, ik herinner me mensen die chaotisch met brancards met gewonden trappen op en af renden.

's Avonds zagen we pas echt wat er gebeurd was: boven de binnenstad hing een rode gloed, als van een spectaculaire zonsondergang. En de volgende dag stonden de minuscule pagina's van het Nijmeegs Dagblad vol met overlijdensadvertenties. Tante Riek en haar zoon Wim van negen waren ook onder de slachtoffers.

Merkwaardig genoeg kon je een paar dagen later alweer met de tram dwars door de binnenstad; een deel van de puinbergen was opgeruimd, maar het meeste lag er nog.

Ik was vijf en wat vond ik er van? Niks eigenlijk. Ik accepteerde het als een fact of life, geloof ik. Later kwam de fantasie over de losse vingers en handen. Later, veel later.

In het boek getiteld ‘Nijmegen 1944, verwoesting, verdriet en verwerking’ dat vijf jaar geleden verscheen doet de schrijver, de historicus Joost Rosendaal een poging een verklaring te vinden voor het feit dat het bombardement vele jaren na de oorlog nauwelijks werd herdacht, en de laatste jaren weer wel. Hij reconstrueert de geschiedenis en komt tot de conclusie dat het bombardement de daarop volgende gebeurtenissen in Nijmegen als frontstad een zeer belangrijke en zwaar onderbelichte episode in de geschiedenis van Nederland in de Tweede Wereldoorlog is gebleven. Er vielen ruim tweeduizend doden, (maar officieel is het getal nog altijd achthonderd), en vele woningen en andere gebouwen werden gebombardeerd of verwoest door brand.

In Nijmegen is de discussie jarenlang gegaan over de vraag: waarom bombardeerde een uit Duitsland terugkerend Amerikaans eskader een Nederlandse stad? Rosendaal weet het ook niet zeker, je kunt het een vergissing noemen, maar opzet ligt ook voor de hand. Ik denk dat een groot deel van de acties in oorlogen vergissingen zijn, zo kun je het ook zien.

Persoonlijk trof het boek mij wel degelijk. Bijvoorbeeld: veel meer mensen dan mijn zus en ik hebben die middag grote zilveren vogels laag uit het Westen zien aanvliegen. Volgens Rosendaal kunnen dat ook Duitse toestellen zijn geweest, maar ‘officieel’ zijn ze nooit erkend.

Hoe persoonlijk is zo’n boek voor de lezer? De kinderarts Peljak komt er in voor, hij was bij mijn geboorte (1938) aanwezig; hij kwam bij het bombardement om het leven, samen met zijn vrouw en vijf kinderen.

Dat maakt een geschiedenisboek toch anders. Heel anders.

Een groot deel van dit weblog is al eens eerder gepubliceerd.

________

hhBest

Boek & Film 

Het uitzicht op zee

Het Journaal had zowaar twee buitenlandse toeristen gevonden op het Noordzeestrand; beide zagen het niet zo somber in met de plannen voor windmolenparken langs de kust.

Hun mening – geen idee of ze representatief zijn – wordt niet gedeeld door de middenstanders die het strand exploiteren als broodwinning. Daarover straks.

Maar eerst dit: kijk eens naar de foto op deze site (klik daar op het tweede plaatje van boven) Als het strand een beetje breed is, uit lekker zand bestaat, en de zee erlangs redelijk schoon is, niet te diep en zonder gevaarlijke stromingen, dan komt het publiek er massaal op af. Vooral als er ook nog een paar aantrekkelijke strandtenten zijn. En dus ook als dat moet tegen het decor van de Hoogovens, tegenwoordig Corus geheten. Ook in de buurt van Hoek van Holland zie je dergelijke taferelen. Niemand die er zelfs maar op let, die vervaarlijke installaties die rookwolken uitblazen – zolang de rook maar niet over het strand waait.

In het Journaal zagen we vanavond de molens in de buurt van Bergen, maar enkele kilometers van het ‘Hoogovenstrand’. Daar staan de molens van het tot nu toe gerealiseerde windmolenpark. Het beste kun je ze bekijken met een verrekijker, de meeste tijd zie je ze zelfs daarmee niet. Termen als ‘een hek’, ‘geen vrij uitzicht’, ‘we zitten achter tralies’ kunnen uitsluitend komen uit de mond van de zuurpruimen die het internet bevolken en letterlijk overal ‘tegen’ zijn.

Nu heeft de neringdoende middenstand zich ook bij dat naargeestig gezelschap aangesloten. Het kost drieduizend mensen hun baan (alsof dat de gemiddelde middenstander aan de reet zal roesten) en de omzet gaat omlaag (dat roest wel degelijk). Ze kennen hun klanten niet eens, want die liggen met de ogen dicht te bakken of lopen langs het strand, sommigen kijken daarbij naar passerende schepen, maar de meeste naar eventuele mooie meiden of jongens (of zoeken schelpen, kan natuurlijk ook).

Ik vind ook dat die windmolens eigenlijk overbodig zouden moeten zijn. Een kwestie van gewoon flink wat minder stroom gebruiken. De Hoogovens van Corus maken staal en daarvoor moet ijzer gesmolten worden – dat gaat deels elektrisch. De kunstmestfabriek daar in de buurt draait helemaal op elektriciteit. De halve groente- en fruitteelt in Nederland draait op stroom, en wie heeft er geen wasmachine, afwasmachine en wasdroger? De mensen op het strand gebruiken thuis gedachteloos de magnetron en de oven, ze laten overal licht branden, als het kan met stroomverslindende gloeilampen (gezellig!) en maaien hun postzegel gras met een elektrische machine, ze blazen blad, knippen de heg elektrisch en gaan ’s avonds naar het voetballen in felverlichte stadions.

Allemaal afschaffen of flink minderen, zou je zeggen. Scheelt in het stroomverbruik waardoor je windmolenparken wellicht geheel of minstens gedeeltelijk overbodig kunt maken.

Dat kost wel wat meer dan drieduizend banen bij de wit- en bruingoedgiganten van deze wereld, maar wat wil je dán?

Windmolens?

Of toch maar gewoon kolencentrales waarvan de generaties na ons, als die er nog zijn, de rotzooi mogen opruimen?

Toch?

_______

hhBest

Boek & Film 

Afdaling van de Olympus

Van sport snap ik weinig. Van sportliefhebbers nog minder. Dus je kunt dit stukje net zo goed overslaan. Kan trouwens altijd: ik schrijf ze voor mezelf.

Bij voetballen begint het al: de 22 miljonairs op het veld hebben er steeds minder zin in, en verliezen daardoor – nou ja, niet alle 22 natuurlijk, hoogstens de helft. Dan lees je de volgende dag in de krant: na zes keer achter elkaar verloren te hebben, is de trainer ontslagen. Terwijl de trainer de enige is die niet verliest, denk ik dan met mijn pseudo-nuchtere hoofd. Ja, goed gezien: ik snap er niet alleen weinig van, ik heb er ook geen verstand van. Sterker nog: ik wist niet eens dat je verstand kon hebben van voetballen.

Ontkomen wij vervolgens niet aan een beschouwing aangaande de Olympische Spelen. De Olympische Spelen, de naam zegt het al, hebben iets goddelijks. Nou ja, niet overdrijven, maar de Spelen waren vanaf den beginne – althans: tijdens de Moderne Era – iets voor mensen van stand. Het was een baron die eraan begon, een Griekse kroonprins deed mee aan het Olympisch zeilen, Willem-Alexander was lid van het organisatiecomité dat als voornaamste doelstelling heeft: niks te organiseren maar iemand aan te wijzen die de Spelen moet organiseren. Koningen, dictators en presidenten mochten plechtig de Spelen ‘voor geopend verklaren’, waarna ze nog even in hun paradepakje op een standplaats hoog boven het publiek, zelf ook niet van de straat, een uurtje naar het strijdgewoel keken en zich dan terugtrokken in de Koninklijke Wachtkamer of hoe dat heet in die kringen, voor een souper, of desnoods een banket.

De Spelen waren van adel. En adel maakt het niet zo veel uit of anderen winnen (of verliezen), zijzelf hebben als motto: het gaat om het meedoen, en dat de besten mogen winnen.

Vandaar dat voetballen tijdens de Olympische Spelen pas na lang aarzelen werd toegelaten: baronnen, prinsen en koningen waren van het paardrijden, schieten, zeilen, schermen, worstelen en touwtrekken – en voetbal was voor het plebs.

De teloorgang van de Spelen is begonnen toen de voetballers eraan mee gingen doen, kun je achteraf wel zeggen. En toen de sporters beroeps werden uiteraard ook: baronnen, prinsen en koningen hèbben geld, ze praten er niet over.

Nu gaan ze tien kilometer schaatsen ook afschaffen. Ik vond dat nou net zo’n echte Olympische sport: hartstikke saai, het duurt per rit een kwartier zodat je pas na drie of vier uur weet wie de winnaar is, je kunt aan het schaatsen zelf niet zien wie gaat winnen, daar heb je een klok voor nodig die ook tienduizenden van seconden weet te onderscheiden – een ware koninklijke sport dus. Weg ermee. Alles voor de kijkcijfers.

Wat overblijft is het Spel Zonder Grenzen. Met beachvolleybal, halfpipe schaatsplankrijden, sterren dansen op het ijs, steilewandschaatsen, BMX en wielrennen. Ik adviseer Dick Passchier en Judith Bos, mits nog in leven, als spelleiders.

Ik voorzie zelfs een toekomst voor het Olympisch klaverjassen.

En dan weet ik nog wel een Limburgse sport die wat mij betreft óók mag meedoen en zeker spectaculaire plaatjes zal opleveren, die met name Willem-Alexander wel zal kunnen waarderen: priespoppe op ’n kepot vèrreke.

______

hhBest

Boek & Film 

De uit Limburg opstijgende poeplucht

Een kleine ergernis die elke ochtend weer toeslaat, de laatste weken. Al eerder schreef ik hier over mijn bevindingen sinds ik weer een half jaar een abo heb op het Limburgs Dagblad: iedereen die wel eens de provincie Limburg doorkruist heeft, of er met een vliegtuig overheen is gevlogen, of, sterker nog, wel eens een nacht geslapen heeft, wordt in de krant meteen gebombardeerd tot Limburger. Zelfs mensen geboren in Mook, een plaats die wel in de provincie Limburg ligt maar in de praktijk deel is van de gemeente Nijmegen, worden in het LD zonder blikken of blozen tot Limburg gerekend – de lezers van de krant, die in Sittard wonen en een Landgraaf, weten niet eens wat dat is, ‘Mook’.

Enkele weken geleden plaatste de krant een poll, waarop je kon stemmen: of je carnaval vierde of niet? Tweederde van de lezers stemde op ‘ik ga op wintersport’ of op ‘interesseert me niet’, maar desondanks kan ene Guus Urlings al maanden vrijwel dagelijks helemaal losgaan met verhalen van twee pagina’s waarop diepzinnige overpeinzingen aangaande ‘leven, dood en wonderen’ van het carnavalisme uit de doeken worden gedaan.

Als je zou moeten afgaan op de Limburgse krant, dan zou je denken dat de bevolking hier een grote in rood, geel en groen hossende menigte is, voortdurend dronken van het bier waar Limburg dik van wordt. En die daarnaast toegewijd lid zijn van de schutterij, des zondags naar de kerk gaan (voor de carnavalsmis) allemaal onverstaanbare dialecten praten, nonnevotte eten, zich bourgondiër noemen omdat ze worst eten en zoervleis en de laatste details kennen van hun geschiedenis van vertrapping door alles van buiten Limburg en dan vooral door de ‘Hollanders’ onder hen. En dan heb ik het nog niet over de commerciële afdeling van de krant die met haar Heimatproducten en vlaggenhandel inspeelt op de vermeende ultraconservatieve benauwde poeplucht die uit Limburg zou opstijgen. Ik noem CD’s met muziek uit WOII, verpakt in… een munitiekist!)

De omschrijving, kan ik jullie verzekeren, raakt niet aan de werkelijkheid. Jawel, er zijn mensen die eraan voldoen, maar het merendeel bestaat uit gewone gemiddelde Nederlandse mensen, zoals de genoemde poll ook uitwees – in mijn kennissenkring, die bestaat uit doorsnee inwoners van Limburg, doet vrijwel niemand aan carnaval, hoogstens wanneer zij er toevallig in terecht komen.

Dus maar eens een willekeurige krant erbij gepakt. Die van vandaag, Valentijnsdag 2014.

Op de voorpagina een grote foto van een doos rozen uit Kenia; in het onderschrift staat, ik zweer het, dat die afkomstig zou kunnen zijn van ‘al dan niet geëmigreerde Noord-Limburgse kwekers’. Dat de rozen uit Kenia komen is de onderschriftenmaker trouwens niet opgevallen, maar wie goed kijkt, ziet dat ze komen uit Lolomarik, en dat ligt in Kenia. Enig speurwerk levert geen Noord-Limburgse kweker op die daarhenen is geëmigreerd. In de krant wordt ook vermeld dat veel van die rozen in Nederland aankomen op, jawel, Maastricht-Aachen Airport, en dat luchthaventje ligt in Limburg!

Op de voorpagina ook nog het voornaamste nieuws rond het overlijden van Els Borst: haar lichaam is onderzocht in het Academisch Ziekenhuis in Maastricht. En die plaats ligt ook al in Limburg!

Op Guus Urlings moeten we ditmaal wachten tot pagina’s A22 en A23 waarin hij dan wel weer uitgebreid ingaat op een pul bier die sinds 1939 (met onderbreking gedurende WOII) in Venray aan de nieuwe prins carnaval wordt uitgereikt. Menige Limburger denkt daar stiekem bij: wat, ligt Venray in Limburg? Niet in Brabant?

Petje af en hulde inmiddels voor onze Guus, die kans ziet over deze ‘traditie’ ongeveer twee A4-tjes vol te tikken.

Geef die man een biertje!

_______

hhBest

Boek & Film 

Tegen het algemeen cynisme

Omdat ik al een paar keer zachtjes achter een struikje heb staan braken (en de boel keurig heb opgeruimd in een hondenzakje, dat spreekt) wegens het zielloos cynisme waaraan de natie zich heeft overgegeven en daarnaast de eindeloze dagen en nachten die het parlement besteedt aan het wegjagen van bewindslieden – alsof het een vorm van tennis betreft – in plaats van te komen met ideeën en plannen waar de goegemeente wat aan heeft, daarom allemaal ga ik het eens even niet over spionage, miljarden en ontslagen hebben, maar over de vroege lente.

Af en toe zie ik een berichtje van een meteoroloog die het ook is opgevallen dat het meest bijzondere dat zich dezer dagen afspeelt het weer is. Ik ben geboren in 1938 en over de eerste jaren van mijn leven kan ik ter zake het weder natuurlijk niets te berde brengen. Er bestaan statistieken over en die tonen aan dat het weer tussen 1938 en 1950 gekenmerkt werd door barre winters met bergen sneeuw en tot een graad of dertig vorst en hete zomers die het gehele jaar duurden. Dat laatste wordt trouwens sterk gekleurd door mijn eigen perceptie als jongetje van 7 tot 12 jaar.

De winter van 2013-2014 gaat, voor zover we het nu kunnen overzien de geschiedenis in als de winter zonder vorst. Ik heb hier een voorspelling voor me tot 25 februari, waarop geen graad vorst voorkomt. Hoogstens zou de winter nog kunnen toeslaan in de laatste drie dagen van de winter maar gaat hoe dan ook op 1 maart naadloos over in de lente.

Voor de deur staat een bloembak die ik vorig jaar heb beplant met rode geraniums. De waterige stengels van die plant bevriezen meestal al bij 2 graden vorst, maar die hebben we blijkbaar niet gehad, want de planten lopen uit, alsof ze ergens in Zuid-Portugal staan. Helleborussen, zeg maar de adellijke tak van de boterbloemenfamilie, zijn weliswaar heel stoer en verdragen zelfs als ze in bloei staan nog tot een graad of vijftien vorst (mits het niet te lang duurt) maar tonen, nu ze op 12 februari in volle bloei staan dat een iets milder klimaat geen kwaad kan.

Een enkel alert tuincentrum heeft al tuinplanten in voorraad, de meeste zijn nog in diepe slaap of slepen nog met bloemen voor Valentijn.

Maar ik sta te popelen om de oleanders, vijgen- en olijfbomen naar buiten te slepen en van verse grond te voorzien. De wetenschap dat ook het klimaat wel eens een cynisch kantje laat zien – in 1963 vroor het op 24 februari 14 graden – maakt dat ik het nog even aankijk.

Nog twee weken, dan kan de show beginnen.

Ik kan nauwelijks wachten.

_______

hhBest

Boek & Film 

Een simpel stuntje

Van het seksuele leven van de meeste schaatsers weten wij niets, althans, ik niet. De enige wier seksleven enigszins op straat ligt, is Ireen Wüst, die dan ook bij de medaille-uitreiking maar meteen ‘Irene Woest’ werd genoemd. Kort samengevat komt het er op neer dat we Ireen een tijdlang voor lesbisch hebben versleten omdat ze een relatie had met een andere schaatster die ook in Sochi is en nog geen medaille heeft, en dat ze tegenwoordig verkering heeft met een jongeman, zodat zij nu het etiket ‘biseksueel’ draagt.

Dus dat is een kolfje naar de hand van Wladimir Wladimirowitsj Poetin, tsaar aller Russen. Hij had zich, hoor ik, in het Austria-Tirol Haus in Sochi laten ontvallen wat je je inderdaad het beste in een Oostenrijkse Obstlerstube kunt laten ontvallen: ‘Die Irene Woest, als ik die eens even een goeie beurt geef, dan komt ze wel op andere gedachten.’ Een tekst die je ook vaak genoeg kunt vernemen in Nederlandse horecagelegenheden, trouwens.

En omdat Poetin na de Obstler in Oostenrijk nog wel een chaser in de vorm van een fikse pot Heineken lustte – Willem-Alexander zorgde dat de fotografen het etiket op het glas goed zagen – ging hij op weg naar het Holland House waar hij en de hem begeleidende Russische journaalploeg ‘toevallig’ Ireen Woest tegenkwamen. Hij omhelsde haar gewoon alsof ze niet besmettelijk was en stak daarna diverse keren twee duimen op, met name toen Ireen verklaarde dat alles prima georganiseerd was – je hebt makkelijk lullen als je de eerste gouden medaille net binnen hebt – en daarmee een voortreffelijk item voor de eenvoudige halfdronken Russische tv-kijker verzorgde: ‘zo erg is het allemaal niet met die luitjes met een exotische seksuele voorkeur, ik praat gewoon met ze. Als ze maar van onze kinderen afblijven’.

Daarna werd gezorgd dat de Hollandse televisie ook een kopietje kreeg van de opname met daaronder een lekker door Obstler gesmeerde tekst en iedereen kon tevreden zijn, voorop Mark Rutte. En uiteraard met de daaronder gelegen boodschap: who the fuck is Paul de Leeuw?

Het is alleen jammer dat Poetin raar keek bij al die interessante ontmoetingen, alsof hij niet goed doorhad wat er allemaal gebeurde. Of misschien had hij wel meerdere Obstlers gedronken, dat kan natuurlijk ook.

_______

hhBest

Boek & Film 

Een politiek volkomen correcte opening

In een land met een recente geschiedenis als Rusland is het ongetwijfeld een heidens karwei om een openingsceremonie voor de Olympische Spelen in elkaar te zetten in de traditie van de totale waanzin, die de laatste decennia gebruikelijk is bij dit type manifestaties. Eén ding was nog overgebleven van de Sovjettijd, toen je je nog wat kon veroorloven zonder dat je handelsbetrekkingen risico liepen: de vijfde ring van het Olympisch symbool deed het gewoon niet. Je kunt er wat achter zoeken, maar het kan ook zijn dat de een of andere Sergej nog even de formulieren zat in te vullen die nodig zijn om de schakelaar in de juiste stand te zetten.

Het marcheren op het Rode Plein zijn ze in ieder geval nog niet verleerd, het ziet er nog altijd zo ontzettend – hoe zal ik het zeggen – Noord-Koreaans uit, al hebben de marcheerders dan wel leuke kleertjes aan in aandoenlijke pasteltinten. Ik zat er enigszins blasé naar te kijken, eerlijk gezegd. Niet alleen wegens de vraag ‘wat heeft dit met de Olympische Spelen te maken’, ook niet door het ietwat onbeholpen commentaar van Hans van Zetten die sportverslaggever is en dus niet beter hoeft te weten (hoewel hij feilloos direct een driedubbele Rietberger met overlangse schroef, tongslag en banketbakkersroom herkende.)

De muziek was wel en niet verrassend. Ze hadden natuurlijk een moderne componist een deuntje kunnen laten samenstellen, maar ze kozen voor bestaande werken van beroemde Russen. Je zou verwachten dat het dan de beurt zou zijn aan Sjostakowitsj, die met veel tegenzin de hele Grote Vaderlandse Oorlog op muziek zette, maar nee: het was de Notenkraker van Tsjajkovskij, en, om Frankrijk niet voor het hoofd te stoten, niet diens 1812 Festival Ouverture; verder iets van Chatsjaturian, (de Sabeldans, meen ik) misschien ook iets van Prokovjev en, wellicht heel verrassend, een stuk uit de Sacre du Printemps van Igor Strawinskij, meteen al aan het begin.

Buitengewoon fraai vormgegeven was natuurlijk het gedeelte over de kunst in de jaren twintig en dertig, met die prachtige Stijl-lettertypes en in fraai rood uitgevoerde vormen uit die stijl – ik meende zelfs de beroemde toren van Tatlin even voorbij te zien komen.

De gruwelen van de burgeroorlog na de Revolutie, de moordpartijen van Stalin, de Goelag en de laatste jaren van stagnatie en neergang werden keurig overgeslagen, evenals de knechting van het Oostblok, en al helemaal de Grote Vaderlandse Oorlog, want daar worden de aanwezige Duitsers niet graag aan herinnerd. Maar de perestrojka kwam wel voorbij, ook in dat fraaie lettertype.

Dat Valentina Teresjkova nog leeft, de enige ruimtevaarster die helemaal alleen, heel lang geleden, in het heelal is geweest! En bovendien nu een keurige Russische burgertrut is! Zij en nog andere BR’ers hielpen bij het hijsen van de Olympische vlag, die vervolgens enkele minuten slap naast de wapperende vlag van de Russische Federatie hing. Toen vond de desbetreffende bediende de schakelaar van de ventilator die door een spleet in de vlaggenstok een fikse wind liet waaien waardoor de vlag ook begon te wapperen, wat minder geestdriftig die van die van Rusland.

Maar hij was dan ook honderd jaar oud en een beetje wappermoe, wellicht. Of gewoon flink wat zwaarder dan het moderne dundoek.

En toen lieten ze de Spelen beginnen.

En konden wij, alvorens tussen de hagelwitte lakentjes te schuiven, een geeuw niet onderdrukken.

________

hhBest 

Boek & Film 

Nederland te klein voor januari 1933

Zolang het een leuk tijdverdrijf blijft is er weinig aan de hand. Niettemin kijk ik met enig afgrijzen naar de nieuwste ontwikkeling: de nadere verklaring van de minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk omtrent de kwestie die zich voordeed in de herfst van vorig jaar rond de afluisterpraktijken van de Amerikaanse spionagedienst NSA en de rol daarbij van de Nederlandse spionagediensten.

Wat voortdurend onderbelicht bleef, gisteren, dat was de aard van de afgeluisterde gesprekken – de gesprekken waren trouwens niet afgeluisterd, alleen waren de nummers genoteerd van degenen die met elkaar belden. Het ging om, begrijp ik, and correct me if I’m wrong, om communicatie van ‘de vijand’, materiaal dat verzameld werd in het kader van de activiteiten van Nederlandse militairen op missie in den vreemde, met name Afghanistan en dan voor de zekerheid ook Pakistan erbij en Irak, want anders kom je niet aan de metagegevens van 1.8 miljoen gesprekken in een maand tijd.

En laatste kan ook weer een dekmantel voor iets anders zijn, voeg ik er volledigheidshalve nog maar even aan toe.

Voor wat ik wil beweren is het goed, de zaak even kort (zeer kort) samen te vatten, ik heb daar niet eens een half A4-tje voor nodig: het is een interessant geval voor wie gek is op scherpslijpen; met onze privacy, voor zover we weten dat dat geen woord is dat slaat op iets eetbaars, heeft het allemaal weinig te maken.

Maar in de Tweede Kamer kijken ze elkaar blij aan: wie is het eerste bij de interruptiemicrofoon, want als er wat te scherpslijpen valt moet je bij de oppositie zijn. Of het van belang is voor het leven van ‘de mensen in het land’, daar gaat het al lang niet meer om, het gaat er nu om wie het slimste jongetje of meisje van de debating club is. De hoofdprijs: de val van het kabinet. Vorige week werd al een troostprijs uitgereikt, de val van een aangeschoten staatssecretaris (nee, hij was niet dronken).

Op Twitter staan de usual suspects al klaar met hun mantra: weg met Plasterk, trouwens ook weg met Klijnsma, en als we toch bezig zijn: weg met het hele kabinet.

En wat dan, ja wat dan. Ik hoorde deze week al iemand serieus roepen dat het kabinet nu nog niet kan vallen: Rutte en de koning moeten namelijk naar Sochi, en daar moet echt alles voor wijken. Anders heeft Rutte voor niks op staatskosten dat regenboogzakdoekje gekocht waarmee hij zijn neus zal snuiten als hij een camera op zich gericht weet. Dus dat is voorlopig misschien ook wel de redding van Plasterk – de felle debaters van de Tweede Kamer en de tweeps op Twitter moeten eerst dagenlang rond de klok kijken naar de saaiste tv-uitzendingen ter wereld (na het testbeeld): het schaatsen!

En daarna meteen de verkiezingen voor een nieuwe Tweede Kamer. De PVV krijgt 38 zetels (ik noem maar wat) de SP 22, het CDA 15 en de gristelijke partijen samen een stuk of acht en tegen de zomer zitten we met een kabinet aantreedt dat met steun van de PVV-fraqctie de scherpslijpers effectief doodschreeuwt en met Willim op het bordes staat met bruine overhemden en zwarte kousen aan. Onder leiding van ons blondje uit Venlo. Want het land moet geregeerd worden. Er komen weer animal cops, kopvoddentaks, razzia’s op uitgeprocedeerde asielzoekers, voorbereidingen worden getroffen voor de herinvoering van de gulden, voor uittrede uit de EU.

En alles blijft bij het oude: onpopulair doorpakken op gebieden waar dat écht nodig is blijft ook onder Wilders ‘niet urgent’.

Want januari 1933, dat wordt het natuurlijk nooit meer.

_______

hhBest

Boek & Film