Zelfs de grootste haters van De Wereld Draait Door moet ik nu toch eens vriendelijk verzoeken, nee, aanraden, nee, opdragen, de uitzending van gisteren, woensdag 11 december nog eens te bekijken. Op de website is de boel zo opgesteld dat je zelfs heel gericht kunt kijken, en in dit geval zou ik vooral willen dat je eerst het ‘gedicht’ van Nico Dijkshoorn kijkt en daarna het gesprek met Kees van Kooten, die de tekst schrijft voor het Groot Dictee der Nederlandse Taal 2013, uit te zenden op 18 december aanstaande.
En waarom?
Nico Dijkshoorn had een van de meest ontroerende teksten ooit, zodanig dat hij er Kees van Kooten bijna toe bracht om onder de tafel te kruipen. Hij greep terug op oude tijden, toen Van Kooten en De Bie op zondagavond alle Nederlanders, sterker nog: alle generaties bijeenbracht voor de buis, waarna je op maandagmorgen bij de koffie-automaat als je mening te kennen kon geven dat het tweetal weer gelijk had. Dijkshoorn haalde de herinnering op uit zijn eigen ouderlijk huis, waar hij en zijn ouders samen naar Van Kooten en De Bie keken – wie het boek Nooit ziek geweest heeft gelezen beseft hoe groots die ’s zondagse dwang om samen tv kijken moet zijn geweest.
Gisteren deed hij wat hier in huis al sinds jaar en dag gebeurt: hij haalde een citaat aan uit een oude LP van de Clicheemannetjes, ik ken het, net als Dijkshoorn en talloos vele andere, uit mijn hoofd, zoals Cor van der Laak alle telefoonnummers uit zijn hoofd kende: ‘Je weet, ik woon driehoog. Maar als ik, met die winterpeen van mijn, op het moment supriem voor het open raam gaat staan, en ik rig, dan spuit ik een volwassen vent in één keer van zijn brommer. Net zo makkelijk’. Tussen haakjes moet ik hier vermelden dat een andere onsterfelijke tekst hier ten huize vaker geciteerd wordt, maar wel uit dezelfde tekst: ‘En dan drink ik om vijf uur een glaasje sherry, maar dat doet ik alleen foor de geselligheid, dus dat telt niet mee. Kleine afwijkingen van de oorspronkelijke tekst zijn toegestaan.
Wat ik trouwens vooral zag, dat was dat Kees van Kooten als oude man, net als ik, heel langzaamaan het spoor een beetje bijster gaat raken. Of zou zijn kapitale fout bij de spelling van het woord tweeërlei ook alweer ingestudeerd zijn?
Waar ik het vooral merkte, dat was toen Van Kooten voorbeelden gaf van fout gebruikt ‘mits’ en ‘tenzij’, en de jeugdige allespresentator Filemon Wesseling, de tafelheer, zich liet ontvallen: ‘Maar je weet toch wat de strekking is van zo’n tekst?’ (Ik citeer opnieuw uit het hoofd) en KvK zei: ’Ja, maar dat kan tot ernstige misverstanden leiden’ – en toen een volkomen verkeerd voorbeeld gaf. Ik bedoel het citaat over de kapvergunning van bomen. Dat zou ik dus in mijn jeugdig enthousiasme en mijn bejaarde geborneerdheid ook precies zo fout hebben gedaan. En achteraf net zo verschrikkelijk hebben gevonden dat niemand riep: je maakt een grove fout!
Ik begin steeds meer begrip te krijgen voor bejaarden die weigeren zich op de tv voor gek te laten zetten. En de neiging om de afgrond die gaapt tussen ons enerzijds, en de overmoedige jeugd anderzijds als definitief en onoverbrugbaar te beschouwen, en dus jezelf zwijgend op te stellen als de dierentuinbezoeker, die Bokito een fraaie jongen vindt, maar hem absoluut niet meer aan deze kant van de gracht wil zien.
En je kunt dat al-le-maal terugvinden in de uitzending van De Wereld Draait Door van woensdag 11 december 2013.
Een programma waar je wat van kunt leren.
________