JJ Cale, god hebbe zijn ziel, kende ik niet (de naam wel eens gehoord) en te horen aan de voorbeelden van zijn kunst in het nieuws heb ik daar weinig aan gemist. Maar ja, ik vind Tom Waits ook niks, dus let maar niet op mij.
En nu is Rita Reys ook dood. Zeventig jaar in het vak, Rita Reys, bijna mijn hele leven en ik heb haar maar één keer live gezien, in de Stellakelder in Nijmegen, ik schat omstreeks 1959 of 1960. Ze was er in gezelschap van Michiel de Ruyter, rolstoelberijder en jazzkenner. Jazzkenners hadden toen omfloerste stemmen en hielden er een geheel in huisvlijt vervaardigde uitspraak van het Amerikaans Engels op na. Maar Rita had toen nog die scherpe dekselsejongemeidenstem.
Moet je nagaan, Louis Armstrong leefde nog, maar Wessel Ilcken, de eerste echtgenoot van Rita Reys, was al dood, niet ouder geworden dan 34 jaar, als ik me goed herinner stierf hij tijdens het schilderen van zijn boot aan een hersenbloeding. Ik herinner me zeer goed dat ik met mijn broer en jongste zus bij het horen van het nieuws stilletjes in onze gezamenlijke slaapkamer zat in het huis in de Thijmstraat in Nijmegen, het was de dertiende verjaardag van mijn broer, de zon scheen fel naar binnen door het openstaande raam en wij waren enigszins radeloos. Zomaar dood, hoe bestond het.
Daarna was Rita Reys, voor mij althans, de zingende weduwe die later trouwde met een tweederangs barpianist – wij konden haar dat niet verwijten, en Jacobs was zo slecht nog niet.
Haar stem, haar zang, de kunst van de volmaakte jazzzangeres bleef ons fascineren, al hadden we geen geld om haar platen te kopen, we hoorden haar wel op de radio en ik was er dus toen bij in de Stellakelder in Nijmegen. (De kelder was het overblijfsel van een óók al dertien jaar tevoren platgebombardeerd huis aan de Grotestraat in Nijmegen. Of was het de Muchterstraat?)
Wat zong ze daar? Ik hoop How Deep is the Ocean, There Will Never Be Another You, en natuurlijk My Funny Valentine, juwelen uit The American Songbook; met name de laatste twee kan ik nog altijd woordelijk zingen, maar ik ben er zuinig op want het zijn niet alleen prachtige liederen, ze bewaren ook loepzuiver de sfeer van de jaren vijftig voor me, van Jazz Behind the Dikes, een dubbel LP van die inmiddels bijna allemaal verdwenen Nederlandse jazzcoryfeeën die geregeld bijeen dromden in Nick Vollebregts Jazzcafé in Laren, dat tegenwoordig godbetert, ook een éétcafé is, compleet met IENS-recensies, maar dat vroeger gewoon laat op de avond op de radio was, uitgezonden door de Tros.
Luister hier naar en barst in tranen uit.
En Nick Vollebregts Jazzcafé is tegenwoordig te beluisteren op 6FM. Vanaf nu zeker zonder Rita Reys, 1925-2013.
_______