‘Overheid betaalt pas als familie of vrienden niet kunnen helpen’. Een tweet die ik vanmorgen las. Het gaat over onverzekerbare ouderen- en/of gehandicaptenzorg, zoals geregeld in de AWBZ. Die zorg is qua kosten volledig uit de hand gelopen en ook het Persoonsgebonden Budget heeft geen halt kunnen toeroepen aan de verspilling, integendeel. De AWBZ leidde tot bureaucratie met Kafkaanse vormen, het PGB leidde tot allerlei opzichtige en afzichtelijke vormen van fraude.
Een voorbeeld van dat laatste: van een echtpaar met een zeer behoorlijk eigen inkomen is de vrouw gehandicapt. Beiden zijn tegen het alcoholisme aan en hebben dan ook een opgewekt caféleven. Het probleem: hoe kom je naar het café en daarna ook heel weer thuis? Je zou zeggen: neem een taxi, of je laat een vriend, kennis, familielid rijden. Maar nee hoor: het PGB brengt uitkomst.
‘Overheid betaalt pas als familie of vrienden niet kunnen helpen.’ Laat mij nou denken dat dat altijd al het geval is geweest? Iedereen wil toch het liefste hulp van familie of vrienden, zo enigszins mogelijk? Uitzonderingen (zie boven) daargelaten?
Het is trouwens de overheid die op dat punt barricades opwerpt. Gisteren zag ik een vinnige dame van de Sociale Verzekerings Bank (de instantie de AOW regelt) die juist in die onderlinge informele hulp een middel zag om geld te besparen: als twee alleenstaande en alleenwonende AOW-ers elkaar helpen, ook met oplossingen voor eenzaamheid, dan weet de SVB je te vinden en wordt de AOW-uitkering gehalveerd. Onder het motto: jullie voeren stiekem een gezamenlijk huishouden!
Daarvoor hoeft niet het aantal tandenborstels te worden geteld en hoeft ook niemand te komen loeren met een verrekijker of het tweetal ook wel eens de nacht samen doorbrengt bij een van de twee thuis, nee, het samen boodschappen doen en gebruiken van één auto kan al volstaan om te bepalen dat je samen één huishouden voert. De hoogbejaarde man in de reportage op 1Vandaag die de zaak aanhangig had gemaakt was zo argeloos te laten zien dat zijn vriendin een rekje met kleren in zijn badkamer had staan. ‘Ze kleedt zich wel twee keer per dag om,’ zei hij. Oei! Maar ze woont niet bij hem, en hij niet bij haar, ze stellen allebei prijs op hun eigen woning en hun eigen leven en dat gaat de SVB natuurlijk niet financieren!
Dat is natuurlijk ook het risico van beide bovengenoemde gevallen: dat je te maken krijgt met een ambtenaar met een huiselijke, om niet te zeggen bekrompen visie op de mens en dus het maar raar vindt als iemand zijn auto, nota bene zijn auto, dat exclusieve territorium bij uitstek van de laatdunkende bekrompen Hollander, laat gebruiken door een vreemde! En concludeert: hier klopt iets niet.
De bejaarde man in de reportage leek me zo aardig dat hij wellicht bereid zou zijn om, samen met zijn vriendin, desnoods met haar achter het stuur, het dronken tweetal uit het café naar huis te brengen. En er daarna samen bij een van tweeën thuis er een in te schenken. Zo ziet volgens mij een normaal leven er uit.
Ik zoek even uit of ze een beetje bij elkaar in de buurt wonen.
______