Hij heeft een gezicht of hij de hele zomer onder een steen heeft doorgebracht. Zijn rug is krom als nooit tevoren. De camera toont zijn entree in een bird’s eye view: van bovenaf. Hij heeft een soort sluipgang over zich, beweegt zich snel in de richting van een man die ik op het eerste gezicht verslijt voor Karel van de Graaf, maar het blijkt Frits Wester te zijn die in de vakantie verscheidene kilo’s is aangekomen, kilo’s die zich geheel en al hebben opgehoopt in zijn hoofd. Zijn brilletje knapt bijna.
De sluipende man, onze minister-president, geeft Frits een hand en stelt zich op achter een paaltje met een alarmknop die, om vergissingen te voorkomen, niet rood is.
De drie andere artiesten van de avond komen achtereenvolgens binnen. Geert Wilders is geschminkt uit het verkeerde potje dat er nog stond, bij de make-up, uit de tijd dat de kleuren-tv nog zo flets was dat de mensen er een oranje gezicht door kregen. Zijn tanden blikkeren, ze zijn pas gewit en Geert moet er nog aan wennen, hij laat ze wel erg vaak zien.
Emile Roemer dan. Geen schim van zichzelf, een grote boerse man met warrig stekeltjeshaar, als je niet beter wist zou je zeggen: een wethouder in Boxtel, namens een lokale partij. Hij kijkt ook een beetje bang.
En tenslotte Diederik Samsom, ik kan niet anders zeggen: fris en fruitig, hij heeft zelfs het haar een beetje laten groeien, om niet voor kaalkop versleten te worden. Hij is de enige die er zin an heeft.
Intussen gaat de handenschudder rond, het valt me nog mee dat hij niet meteen ook de bestelling opneemt.
Ik verwachtte dat Roemer ontspannen kwink zou slaan, dat Rutte vrijwel zwijgend en hoofdschuddend de minister-president zou uithangen, dat Samsom het weer veel te ingewikkeld zou maken. En dat Geert op de proppen zou komen met Brussel, de rollator, de Grieken en de Spanjaarden, de gulden.
Alleen Geert voldeed aan de verwachting. Roemer liet zich bedremmeld voor leugenaar zetten terwijl hij toch echt naar waarheid uit het VVD-programma citeerde. Maar dat is een programma waar zelfs de eigenaar niet uit moet citeren als hij de verkiezingen wil winnen en dus schudde Rutte inderdaad als een geduldige schoolmeester het hoofd, en had Roemer het nakijken. Rutte en Wilders kregen een ordinaire nietes-wellesruzie waardoor Rutte de gelegenheid liet passeren nog eens zijn tirade van zaterdag te herhalen, over de socialisten, afgekeken trouwens van Sarah Palin, bij de vorige verkiezingen.
En Diederik Samsom las uit het hoofd zijn verkiezingsprogramma voor dat, tegen de hier geschetste barre achtergrond, ineens lucide en logisch en helder klonk en hem bij ruim vijftig procent van de verbijsterde RTL-kijkertjes tot de winnaar van het debat maakte. Waarna Rutte iedereen nog een hand gaf, want dat doet een minister-president.
Ergens in dit tumult zag ik de weduwe Florrie Rost van Tonningen die – in koninginnen-Nederlands, ze zegt ‘eurlug’ – aan de straalbezopen interviewer de dichter Hans Verhagen uiteenzette dat Hitler zijn tijd ver vooruit was geweest. Verhagen mompelt iets onverstaanbaars tegen. Er zat veel reclame in het debat waardoor je herhaaldelijk comfortabel naar 2 kon schakelen voor de laatste zomergast, Adriaan van Dis, die ook al niet erg klikte met de interviewer, maar die wel een hoop ellende aan fragmenten, zoals dat interview, had voorbereid. Op dat jongetje na dan, dat voor het eerst zichzelf in een spiegel ziet.
Dat moesten de lijsttrekkers ook eens doen: nog zo’n debat, maar dan voor zo’n manshoge spiegel.
Hè, heb ik alweer voor niks een gouden idee weggegeven.
_______