SanteLOGie

Een VKM vol hebbedingen

Nauwelijks bekomen van de laatste nogal desastreus uitgevallen restyling van het Volkskrant Magazine krijgen we er wéér een voor de kiezen. De vorige heb ik kapotgeschreven (voor mijn eigen gevoel uiteraard) tegen de nieuwste versie bestaan weer andere bezwaren.

Ik juich bijvoorbeeld toe dat voorlopig als broodletter een mollig lettertje met schreef wordt gebruikt, dat veel lijkt op het type waarin ik u deze mijne zielenroerselen toestuur; het kan Century zijn, of New Century Schoolbook, maar eventueel ook Georgia en wellicht nog iets anders. Waar ik dan wel weer van sta te kijken is de lelijke manier waarop hier en daar kopteksten op een te lage voet zijn gezet, waardoor de regels enigszins door elkaar lopen.

Waar het nu om gaat, dat is dat de inhoud nu echt te gek voor woorden begint te worden. Ik begrijp best dat het Magazine veel door vrouwen wordt gelezen, ik neem zelfs aan: vrouwen tussen de 35 en 50 jaar met een meer dan gemiddeld IQ en woonachtig in het Westen van het land. Maar waarom moet het ineens een blad worden dat helemaal vol staat met aanbevelingen voor hebbedingen?

Het begint al op de omslag, waarin de reportage wordt aangekondigd over het vijftigjarig bestaan van een cultuuricoon – het raketwaterijsje. Dan haak ik al bijna af, wat een onzin, een waterijsje is een waterijsje. Coca Cola, dat is een cultuuricoon, maar een raketijsje? De foto schijnt overigens geleid te hebben tot protesten van mensen die hem pornografisch vonden. Ja, zo kun je wel ophouden met eten, zeg, als je iedere keer dat je iemand iets in de mond ziet nemen je moet denken aan orale seks. Ik had wel graag gezien dat ze een model hadden gekozen met iets regelmatiger tanden. Maar misschien is zo’n onvolmaakt gebit ook wel een stijlicoon.

Het is het zeshonderdste nummer van het VKM, misschien dat daarom zoveel hebbedingen er in staan, te weten een toeter voor je iPhone gevolgd door twee pagina’s smeersel, haarpommade (die van Obama) strakke broeken en een zonnebril in de vorm van kattenogen. En het is nog niet klaar, want er is ook een afdeling koken en culinair, met onder andere de ideale pan, daarna wonen en interieur met een gebreide klok.

Dan volgt een heel aardig stukje van gewezen columnist Wim de Jong aangaande de Grote Dikke Bril en de rubriek Smaak – gejat uit de Privaat of zo’n blad: of iemand er wel netjes uitziet. Het blijkt dat Diederik Samsom nooit een belangrijke PvdA-icoon wordt, want kaal hoofd. Dan is er Yvette van Boven, zo te zien de ideale lezeres van VKM. Koop haar kookboek, is de bedoeling.

Modekoning Mart Visser, uiteraard gefotografeerd in zwart-wit met de ogen dicht, journaliste Wilma de Rek die boeddhist probeert te worden, in vijf weken; en als klap op de vuurpijl een mevrouw die ik nooit meer terug hoop te zien op enig pluche of papier waarop ik geabonneerfd ben; het Mark Rutte Dansmarietje Edith Schippers, die in de gelegenheid werd gesteld met maatregelen uit de hersenloze überkapitalismebakkerij de gezondheidszorg van Nederland nog eens flink op kosten te jagen.

De Volkskrant hoeft voor mij niet uitgesproken links te zijn, maar we hadden toch gemakkelijk zonder deze kip zonder kop gekund.

Maar zoals gezegd: mooi lettertype. En volgende week weer een beetje normaal, asjeblieft.

______

hhBest

Boek & Film 

Het einde van Facebook en de grootbeeld-tv

‘Lach of ik schiet’-columnist Andy Borowitz schreef deze week een tamelijk dodelijk stukje in de vorm van een zogenaamde brief van Facebook-uitvinder Mark Zuckerberg aan zijn potentiële aandelenkopers. Nadat hij heeft uitgelegd dat de beursgang van Facebook geen dotcombubble is, maar een solide investering, gebaseerd op ‘boze vogels en denkbeeldige schapen’, heeft hij nog enkele andere pluspunten bij de hand: ‘Facebook is het succesrijkste sociale medium van de wereld, dat miljoenen in staat stelt onbelangrijke informatie te delen met mensen die ze niet of nauwelijks kennen. Bovendien, iedere keer als je op een advertentie klikt, verdient Facebook geld. Niemand doet dat uiteraard ooit opzettelijk, maar gelukkig vergissen mensen zich erg vaak en/of klikken er op met hun dronken kop. Door de afgelopen jaren Facebook te gebruiken hebben 900 miljoen mensen een lichte tot gemiddelde hersenbeschadiging opgelopen, waardoor hun vermogen tot nuchter oordelen sterk verminderd is. Uiteraard is ook dat gunstig voor de potentiële aandeelhouder.’

Ik heb me ooit inderdaad per ongeluk aangemeld bij Facebook en ik maak er geen gebruik van. Dat doe ik met hoogdravende argumenten, zoals bezwaren tegen aantasting van mijn privacy, tegen geld verdienen over mijn rug, tegen het tijdsbeslag, ‘het is iets voor kinderen’, ‘het is iets voor volwassenen die maar niet volwassen willen worden’, tegen bedrijven die op Facebook om geld uit mijn zak te kloppen en ik doe gewoon niet mee om Mark Zuckerberg rijk te maken. En tot slot: ik kan ‘vinnik leuk’ gewoon niet uit mijn bek krijgen.

Allemaal leuke en valide argumenten die ik trouwens voornamelijk van anderen heb – ik doe zelf immers helemaal niks met dat account op Facebook.

Maar wees nou eens eerlijk. Ik vind het gewoon hopeloos ingewikkeld is om ermee te werken. Ja, ik weet het, ik hoor het hoongelach om me heen al, het blijkt dat honden, apen, katten en zelfs pasgeboren baby’s een Facebook-account hebben en daar moeiteloos dagelijks vele uren mee aan de slag zijn. Die per dag minstens driehonderd keer op ‘vinnik leuk’ klikken zonder het gevoel te hebben volslagen debiel bezig te zijn.

Ach ja hoor, ik ben gewoon een ouwe man die de grenzen van het computergebruik heeft bereikt. Mijn voorspelling dat de mensen op zekere dag gewoon genoeg krijgen van dat geveesboek geef ik met opzet geen datum mee, want hier in huis zie ik dagelijks dat je jongvolwassen kunt zijn en toch na jaren nog altijd druk in de weer met spelletjes waarbij je eindeloos, en ik bedoel eindeloos, met fantasiezwaarden en zware mitrailleurs om je heen ramt en schiet zonder ooit te bedenken: ‘waar ben ik eigenlijk mee bezig?’

Ik ben niet tegen de vooruitgang. Ik heb een Twitter-account waar ik geregeld wat mee doe. Deze column bijvoorbeeld wordt straks door mijn host automatisch getwitterd. Maar ik schrap alle volgers die me melden dat ze bij de speelgoedwinkel een game aan het kopen zijn – ik had in het begin een volgster die politieagent was en die dat voortdurend meldde. Tevens dat ze elke middag om kwart over vijf warm at en wat dan wel. Er zijn mensen die melden dat ze zitten te poepen en dan heb ik het wel weer gehad. Ook in ruzies tussen volgers en gevolgden over de kwaliteit, als mens zijnde, van Joden en moslims, meng ik me niet.

Ik omarm de moderne techniek inmiddels met liefde. De vijfentachtig elektrische apparaten hier in huis draaien fluitend op zonnestroom. Ik heb deze week ontdekt dat je een tablet-pc van welk merk dan ook kunt gebruiken als afstandsbediening voor de tv en de radio en de lampen in huis. Sterker nog: je kunt je tablet-pc zèlf gewoon gebruiken als tv, zodat het einde van het zwarte gat in de kamer, de grootbeeld-tv, in zicht komt.

Facebook zal heus wel volgen. Ooit.

_______

hhBest

Boek & Film 

Roddy Doyle terug van nooit weggeweest

De films The Snapper en The Van naar gelijknamige romans van de Ierse schrijver Roddy Doyle waren redelijk succesvolle films over dolle avonturen in een Ierse achterbuurt. Het lijkt sindsdien stil geworden rond Doyle, hoewel hij intussen een prachtige trilogie schreef over een held van de Ierse vrijheidsstrijd, toneelstukken, kinderboeken en korte verhalen. Voldoende aanleiding om een beknopt overzicht te geven van zijn oeuvre.

Zie Boek & Film 

Een kwartiertje in het raadhuis

Als je de ontevreden burger in het wild wilt zien, zoek dan niet al te ver en betreed de lokettenhal van het raadhuis.

Moderne boel daar, hoor. Bij de ingang vind je al een aanraakscherm waarmee je een kaartje kunt aanmaken waarop je beurtnummer staat vermeld. Dat hangt er vanaf wat je komt doen. Voor de verlenging van mijn rijbewijs is dat B108.

De tijd is reeds lang voorbij dat je voor dit soort activiteiten moest zien aan te sluiten aan de juiste rij in de sombere lokettenhal. Nu heb je dus dat kaartje, de hal is niet somber meer maar rond en licht en smaakvol ingericht met comfortabele banken, waarop je je beurt kunt afwachten.

Het is niet voor iedereen echt eenvoudig om in de gaten te houden wanneer je aan de beurt bent, merk ik, want herhaaldelijk meldt zich iemand aan het loket die daar blijkt het verkeerde kaartje te hebben. Bijvoorbeeld: C507 in plaats van, zoals het opgeroepen nummer, F507.

De banken zijn niet allemaal bezet, maar toch staan veel mensen in groepjes te praten in de hal.

Ik neem plaats en wil net mijn boek openslaan, in afwachting van mijn beurt, als het tot me doordringt dat de gesprekken om mij heen een licht verontwaardigde toon hebben.

De man naast me zegt: ‘U komt hier zeker vaker, dat u een boek hebt meegenomen.’ Ik ga maar niet uitleggen dat ik zelfs een boek neem naar plaatsen waar ik maar één minuut moet zijn, maar hij hoeft ook geen behoefte aan een antwoord, hij weet het al: die ambtenaren hier doen alles op hun dooie gemak. ‘En moet je ’s kijken, vier loketten zijn helemaal niet open.’ Ik mompel dat ik het hier wel drukker gezien heb en dat hij heus zo dadelijk wel aan de beurt zal zijn, en dat het misschien wat drukker is dan anders omdat het donderdag Hemelvaartsdag is. En stort me in de avonturen van het Poolse kindermeisje Aline dat zich op haar eindeloze wandelingen met de kinderwagen langs het strand van Dublin laat bepotelen door een Litouwse biochemicus die in de bouw werkt.

De woorden van mijn buurman, dringt nu tot me door, worden in veelvoud herhaald door de omstanders en omzitters. De verontwaardiging is werkelijk alom. Tot een vrouw, een paar plaatsen verderop, overeind vliegt en wegbeent, met de kreet ‘Dit is niet uit te houden!’ Anderen knikken instemmend, maar houden het nog even vol.

Intussen werken de ambtenaren achter de loketten door. Steeds als ik de bel hoor en naar de beurtteller kijk, zie ik iemand opstaan, een oude man met een grote snor en opvallend veel vrouwen op hoge hakken – een zelfs met rode onderzijden – en voorzien van verstandig uitgebouwde achterwerken.

Ik ben een kwartier bezig met Alina als mijn nummer aan de beurt is.

De ambtenaresse achter het loket is opvallend bedeesd en beleefd. Die heeft al vaker zo’n opgewonden standje voor zich gehad, stel ik me voor.

Op de weg naar huis, nog met het oude rijbewijs, word ik ingehaald door een zwart Golfje, de chauffeur scheef onderuitgezakt, petje achterstevoren. Hier geldt een inhaalverbod.

Die heeft zoveel haast, die had het nooit uitgehouden, dat kwartiertje in het raadhuis.

________

hhBest

Boek & Film 

Onze Willem en de Grieken

De man, laten we hem Willem noemen, belde naar de schuldhulpverlening: hij had de hulp niet meer nodig, hij had namelijk voor een deel van zijn schulden uitstel van betaling weten te regelen voor een jaar, dus hij zat gebeiteld. Nou ja, hij betaalde al maanden geen zorgverzekeringspremie en hij had een achterstand van een half jaar met de hypotheekrente, dus dat moest nog worden opgelost.

En andere leningen ten bedrage van achtduizend euro waren ook problematisch. Daar kwam nog bij dat Willem voor hoge kosten stond: zijn vrouw moest voor huiduitslag een hele dure merkcrème hebben, hij kon uiteraard ook niet zonder twéé mobiele abonnementen à vijftig euro per maand en je gaat me toch niet vertellen dat de aanschaf van een 3D-tv van 127 centimeter doorsnee een overdreven uitgave was?

Die hypotheek had hij trouwens nog uit de tijd dat de banken op straten en pleinen ermee liepen te leuren. Hij had, op zijn beurt, zijn steentje bijgedragen door alle drugs af te zweren, alleen rookte en dronk hij nog. Mag hij?

De schuldhulpverlener had de neiging om de man zijn hulp op te dringen, hoe moest hij er anders uit komen? Dit draaide toch uit op huisuitzetting en een dakloos bestaan met vrouw en twee kleine kinderen? Maar Willem zag het allemaal zonnig in, het ging dik in orde komen. Als je maar lang genoeg niks deed, dan ging het probleem vanzelf weg.

Nee, dit is geen leuke begrijpelijke manier om uit te leggen hoe Griekenland ervoor staat, maar gewoon een greep uit de werkelijkheid van alle dag.

Maar die een op een uitvergroot kan worden tot je op het formaat van de Elleniki Dimokratia uitkomt, de Helleense Republiek, waar ze al snel over de verbazing heen waren over het feit dat als je lid werd van Europese Unie, ze vandaar ineens maar geld bleven sturen dat ze nooit leken terug te vragen – politici van alle kleuren van de regenboog speelden mooi weer tegenover de kiezers, ineens werd het hele land ontsierd door onafzienbare autoboulevards, had elke schaapherder ineens een Golfje onder de kont, werd het land doorkruist door schitterende autowegen. En toen de geldstroom een beetje leek te stokken zorgden de politici door creatief boekhouden ervoor, dat het leek of ze echt zonder schuldhulpverlening op dezelfde voet zouden kunnen doorgaan.

De Grieken denken nu dat ze het kunnen redden door elkaar te vertellen dat door een jaartje of meer uitstel van betaling van een deel van de schulden alles in orde zal komen. Als je maar lang genoeg niks doet, dan gaat het probleem vanzelf weg.

De economische deskundigen vliegen elkaar bij DWDD in de haren over de vraag, hoe dit opgelost moet worden. Terwijl de oplossing voor de hand ligt. Het mooiste zou zijn: je betaalt je schulden af. Maar dat stadium zijn we voorbij. Dan laat je je huis openbaar verkopen en je 3D-tv. Je zegt je dure abonnementen op en je stopt met roken en drinken. Dan ben je dakloos en uitzichtloos en kun je ook je baan niet meer houden. Het is een oplossing.

Of je zegt gewoon: je gaat onder curatele, je bewindvoerder ziet er streng op toe dat alles wordt afbetaald en je gaat naar een afkickcentrum om van je verslaving aan dure abonnementen, dure spullen, de drank en de sigaretten af te komen. Schapen hoeden is trouwens een mooi vak.

En ik wens daar Willem en de Grieken veel succes mee.

______

hhBest

Boek & Film 

IJsheiligen en ander vermaak

Als voormalig katholiek kun je je heerlijk vermeien in de oude heidense gewoonten die onlosmakelijk met het roomsche geloof zijn verbonden. Vandaag is het de laatste dag van de IJsheiligen en hoewel het roomsche geloof claimt juist zo’n goede godsdienst te zijn omdat hij overal ter wereld exact hetzelfde is, zijn er alleen al op het gebied van 11 tot en met 15 mei en binnen Europa diverse richtingen. De IJsheiligen spelen in gebieden als Afrika, Zuid-Amerika en Zuid-Oost-Azië om redenen van klimatologische aard uiteraard een geringe of in het geheel geen rol.

Een aantal recente jaren heeft niemand het over de IJsheiligen gehad omdat het tussen 11 en 15 mei ook ’s nachts vooral broeierig warm was, maar afgelopen weekend was het eindelijk weer eens raak: ik zag dat gisteren in Zuid-Oost-Brabant en in Twente de temperatuur ’s nachts wel degelijk onder nul is geweest. Hier moesten we het doen met een graad of drie boven nul en dat mag wat mij betreft ook meteen de laatste keer zijn geweest, vóór half september.

De IJsheiligen, en ik citeer de Wikipedia, dus mij kun je niks kwalijk nemen, zijn in de ruimste zin van het woord vier heren en één dame, te weten Mamertus, Pancratius, Servatius, Bonifatius van Tarsus (dus niet die van Dokkum, terwijl je dat zou verwachten, gezien de Elfstedentocht) en Sofia; de laatste had dan ook de bijnaam Kouwe Sofie, weer een aardig staaltje van de in primitieve godsdienstige heersende vrouwonvriendelijkheid.

Hier in Limburg hebben we bijzondere banden met twee leden van dat gezelschap, te weten Pancratius, die pas 14 was toen hij in Rome werd vermoord, en die in Heerlen een kerk en een mannenkoor heeft, en Servatius die in Maastricht een fikse basiliek heeft staan en naar wie menig Maastrichtenaar is vernoemd. Het aandoenlijke plaatje hiernaast toont Servatius in een politieke activiteit: de doop van Attilla de Hun, onder het toeziend oog van onder andere de hemelse luchtmacht. In Brabant zeggen ze: en gij geleuft dat.

Van diverse van deze heiligen is de vraag of ze ook echt hebben bestaan nooit helemaal met ‘ja’ beantwoord, maar daar kunnen ze in de roomsche kerk niet mee zitten: als je uit bent op bewijzen dan kun je in het bedoelde gedachtegoed nog wel even vooruit, daar hebben ze de IJsheiligen niet eens voor nodig.

Overigens: weerkundig is het natuurlijk volslagen onzin om te denken dat juist in deze dagen in mei (en op onze breedtegraden) altijd koude nachten zouden voorkomen en dat geldt voor al dat soort meteorologische sprookjes. Het weer is hier volkomen wispelturig, je kunt er geen peil op trekken, al kun je er wel tamelijk veilig van uitgaan dat het in de zomer vaak warmer is dan in de winter. Dat we hier in deze tijd van het jaar nog wel eens flink kouwe dagen hebben komt gewoon doordat de wind dan over de koude Noordzee aan komt waaien. Nachtvorst hebben we zelfs in 2008 nog gehad op 23 en 24 juni, op droge zandgrond heb je eerder nachtvorst dan op natte klei, nou ja, ik ga hier verder de wijsneus maar niet uithangen.

Ik ga eens kijken of ik hier nog ergens koffie kan regelen. Een ristretto graag, met twee klontjes suiker.

_______

hhBest

Boek & Film 

Luigi heeft helaas gelijk

Op de markt kom ik Luigi tegen die sinds hij zijn ijssalon overdeed aan zijn zoon weinig anders meer doet dan zijn heimwee naar Italië koesteren. Hij leest elke morgen op internet de Corriere, La Stampa, Il Gazzettino. Als ik zeg dat ik alleen La Repubblica lees roept hij verwijtend: ‘Ah, sei socialista!’ Dat ben je in Italië al gauw, ook als je die krant leest die de Italiaanse versie is van de Volkskrant.

Hij vertelt dat hij, behalve thuis, nooit meer eens behoorlijk Italiaans eten krijgt. ‘Het ruikt in die restaurants niet eens zoals in Italië! En een stukje kalfsvlees kunnen ze nog wel bakken, maar waarom gooien ze er altijd een berg tagliatelle bij?’ Hij heeft gelijk hoor, de Nederlanders hebben dan wel de piepers ingeruild voor de pasta, maar het gaat er vooral om dat je veel krijgt, en dat je de zooi kunt prakken.

Trattoria da Peco dan, in Heerlen? De tent zit stampvol, misschien mede met het oog op Moederdag. We bewonderen de kaart die helemaal foutloos gespeld is, zowel in het Nederlands als het Italiaans. En keurig ingedeeld in voorgerechten, pastagerechten en hoofdgerechten. Peco heeft bovendien bij het aannemen van personeel goed opgelet: mooie meiden, knappe jongens.

Een van de dames komt de bestelling opnemen. Ik besluit weer eens een compleet diner te savoureren en bestel carpaccio van tonijn met een sausje van ansjovis, spaghetti vongole en een orata uit de oven, gebakken met groente en aardappelen. Het meisje is een minuut later terug en vraagt of ik me niet vergist heb? Ik zeg nee, een voorgerecht, een tussengerecht, ook bekend als primo, en een hoofdgerecht, een secondo. Nee, zegt ze, spaghetti met vongole is ook een hoofdgerecht hoor. Zo leer ik nog dagelijks bij. Ditmaal: het is hopeloos, ze leren het nooit. Dus enigszins moedeloos zeg ik: laat de spaghetti dan maar weg.

De tonijn is op het randje. De orata wordt geserveerd in de ovenschaal, er liggen twee verdwaalde aardappelwigjes bij, het braadvocht is drooggebakken en oneetbaar, de vis kurkdroog. Naast mij wordt ook een bestelling afgeleverd, het klassieke gerecht scaloppina al limone, waarbij het kalfsvlees roze moet zijn en de citroensaus doorzichtig geel. In plaats daarvan liggen er enkele taaie slordig gesneden schoenzolen in een bruine saus die, inderdaad, smaakt als bruine sju.

Hoe is dan de lasagne aan de overkant? ‘Heb ik wel eens lekkerder gehad.’ Nou, de dure biefstuk in portsaus dan? ‘Hmmm, goed wel, redelijk.’ Gelukkig kunnen we ook iets positiefs melden: de gegrilde garnalen waren prima, de pizza margherita ook. De witte wijn was een tamelijk gore chardonnay. Maar dat is uiteraard een kwestie van smaak.

Volgende keer toch maar die nieuwe tent in Kerkrade proberen. Kijken of Luigi daar ook gelijk krijgt.

______

hhBest

Boek & Film 

Avontuur uit een heldhaftig verleden

Het was al een beetje sukkelen, de laatste tijd, en nu is de knoop dan doorgehakt: columnist Wim de Jong, die ons eerst jaren vergastte op pittige tv-recensies en sinds een jaar of vier (ik dacht dat het veel langer was) in het Volkskrant Magazine op de hoogte hield van zijn huiselijke wederwaardigheden in het kader van zijn nieuwe rol als ‘oefenvijftiger’, die Wim de Jong dus, die maakt vandaag bekend dat hij ermee stopt. Ik ken mensen zát die nu zeggen: ja, èn? En die hebben dan weer gelijk. Persoonlijk ben ik van mening dat een columnist niet moet stoppen, en als hij dat wel doet, hoeft hij het niet te motiveren.

De Jong doet dat wel, met name wegens de reden dat het onderwerp waarmee hij vier jaar geleden op pad ging, hem inmiddels is ontvallen door het vertrek uit huis en huwelijk van mevrouw De Jong. Hij benadrukt dat hier geen sprake is van een oorzakelijk verband tussen columns en vertrek, al zou het me niet verwonderen. Liefhebbende echtgenotes kunnen veel hebben maar je kunt het als openhartig columnist ook overdrijven.

Ik zou er dan ook niet over begonnen zijn als ik geen aardige herinnering had aan De Jong persoonlijk. Ik heb er een tijdlang over geaarzeld of hij wel dezelfde was, omdat er in Nederland veel van zijn: het niet al te adequate online telefoonboek geeft er zonder aarzeling al 1708. Maar deze De Jong lijkt, blijkens zijn foto bij zijn column, nog sprekend op de jongeman van ongeveer 25 jaar die bij Het Vrije Volk werkte en in wiens innemende gezelschap ik in december 1983, op uitnodiging van het ministerie van toerisme van dat land, afreisde naar Roemenië.

Waar te beginnen? Bij de tachtigjarige slechtgeklede vrouwtjes die te Boekarest met ongeschikt gereedschap vergeefs de ijsplakken van de straten stonden te bikken? Bij de ambassadeur van Suriname in Nederland, Henk Herrenberg, die ook al, qua kleding, niet erg was toegesneden op de barre weersomstandigheden aldaar, en die op glimmende dansschoenen elke ochtend stond te wachten op een stoet regeringsauto’s die hem ergens heen brachten? Henk zocht ’s avonds ons vertrouwde gezelschap, maar vergeefs visten wij naar het doel van zijn bezoek aan Roemenië.

Of zal ik het hebben over de Brabantse zakenman die in Roemenië drie meubelfabrieken draaiend hield, waar oer-Hollands eiken meubilair werd vervaardigd (nee, niet tok-tok) en die muisstil aan de bar het gesprek tussen Wim en mij afluisterde, waarin we ons, op de wijze van Hollandse journalisten in verre buitengewesten, openhartig uitlieten over van alles – gelukkig waarschuwde de man ons tijdig dat hij alles verstond, zodat de schade beperkt bleef.

Of zal ik het hebben over de gids die ons was toegevoegd en die ons in de trein naar Brašov een ellenlang interview met Ceausescu in moeizaam Engels voorlas en vertaalde – een interview dat in het partijblad Scinteia terecht was gekomen door middel van vertaling uit het Engels van een Canadese krant? Ik kan meedelen dat Wim en ik een en al oor waren en misschien heeft Wim ook wel die LP nog van Maria Tanase, die de gids ons op de ochtend van het vertrek uit Roemenië besmuikt toeschoof.

Zo, nu kan ik ter zake komen, want iedereen heeft toch afgehaakt. Op een avond bezochten Wim en ik de disco aan de overkant van Hotel Athénée Palace, waar de wijn goedkoop was en, laten we eerlijk zijn, de hoeren misschien niet goedkoop maar wel legio. De volgende ochtend zat ik aan het ontbijt en zag door het raam van de ontbijtzaal een taxi stoppen, waar Wim uitstapte, slechts gehuld in een onderbroek en sokken. Het vroor een graad of acht. Hij haastte zich naar binnen, vroeg ons en verkreeg ook een biljet van tien dollar en rende naar buiten waar hij het aan de chauffeur overhandigde.

En ik had hem nog zó gewaarschuwd niet met die mooie jonge meiden mee naar huis te gaan. Ze hadden hem trouwens wel zijn paspoort laten behouden, zodat hij mee naar huis kon, naar Rotterdam.

Niet lang daarna hield Het Vrije Volk op te bestaan. Scinteia ook, al duurde dat nog wat langer.

______

hhBest

Boek & Film 

Een vroege ochtend in de tuin

Omdat ik verwachtte dat het zou gaan regenen en kouder zou worden, vertrok ik vanmorgen om kwart over zes naar de moestuin. Gewapend met zorgvuldig opgekweekte zaailingen van een snijbiet met dikke rode ribben en nerven en van radicchio ‘Orchidea rossa’, een niet winterharde Italiaanse kropsla, waarvan je vóór de kropvorming prima lekker bittere bladeren kunt plukken. De twee paarden in het weiland naast de tuin kijken overdag nauwelijks op van wat er allemaal langskomt aan wandelaars met kinderen en/of honden; maar om kwart over zes, dat is andere koek. Dus die staan nieuwsgierig over het hek te kijken hoe ik af en aan loop met gereedschap, plastic trays met zaailingen en mijn romantisch wit geverfde mandje met klein gereedschap, tevens geschikt om enige handenvol rucola en andere oogst mee te nemen.

Ik ben trouwens niet de eerste, een man met wit haar schoffelt al rustig een bed met koolsoorten; hij is, anders dan ik, geheel ‘dressed for the occasion’, in een beige overal en op verstandige laarzen. Ik ben zelfs vergeten de tuinschoenen aan te doen.

Het is zwoelwarm, twintig graden, en uit de dreigende lucht valt af en toe een spatje. In alle stilte zet ik de plantjes op rijen in de grond, spreek de klimbonen van de variant ‘Wonder van Venetië’ bemoedigend toe en zie met genoegen dat de groenbemesting met bittere lupine aardig opgekomen is op het stuk dat we voorlopig braak laten liggen.

Natuurlijk maak ik een praatje met mijn collega, over de stand der gewassen. Hij beklaagt zich erover dat veel van de tuiniers na een enthousiast begin het er geheel of gedeeltelijk bij laten zitten. Ik moet dat beamen: een echtpaar dat een maand geleden een hele zondag aan het spitten, zaaien en planten is geweest, heeft zich sindsdien kennelijk niet meer vertoond en de fraai opgekomen spinazie is alweer in het onkruid verdwenen.

Met leedwezen kijken wij naar de tuin van de dikke man die te ziek is geworden om nog te tuinieren en die nu als een soort vertraagde tijdbom de gehele tuin voorziet van het zaad van paarden- en boterbloem.

Maar we bespreken met lof de tuin van ‘Frans’ die kennelijk nooit groenten koopt, want alles zelf kweekt. Hij en zijn gezin moeten ook grage aardappeleters zijn, want zowel de vroege als de late piepers nemen een groot deel van het beschikbare terrein in beslag en staan er prima bij, dankzij de genadeloze bemestingsmethodes van Frans.

Ik knip een maaltje rucola en trek wat bladeren van de rabarberplanten langs het hek en vertrek naar huis. De paarden zijn intussen uitgebreid bezig met hun ontbijt.

Ik geniet van het methodisch opbergen van het gereedschap, het wassen van de rucola.

Maar eigenlijk geniet ik van het weer, dat me doet denken aan de Poentjakpas op Java. (Ik kan er niet aan wennen Puncak te schrijven.)

________

hhBest

Boek & Film 

De gustibus

Over smaak valt niet te twisten, daarmee zou je natuurlijk kunnen reageren op de beslissing de Nipkowschijf toe te kennen aan de VPRO-serie over Redmond O’Hanlon en zijn helden, die de omroep vorig jaar uitzond. Over die serie niets dan goeds, hoewel je, wanneer je er aan terugdenkt, vooral moet concluderen dat het iedere keer weer vooral ging om de dingen die niet of niet helemaal lukten. Redmond compenseerde dat door een oude brief voor te lezen, of gezeten op een steen in een boek te bladeren.

Ik moest terwijl ik er naar keek geregeld denken aan de eilandreizen van inmiddels alweer lang wijlen Boudewijn Büch – die destijds nauwelijks moeite deed te verhullen dat het hem er vooral om ging op andermans kosten zoveel mogelijk eilanden te bezoeken, tot en met Samoa, behorend tot de meest onbereikbare plaatsen op aarde, vanuit Nederland bezien althans. Hij hobbelde er wat rond, deed mededelingen omtrent de weersomstandigheden, citeerde uit zijn omvangrijke bibliotheek en vertrok dan weer, nagestaard door de verbijsterde fregatvogels.

Persoonlijk zou ik blindelings hebben gekozen voor Adriaan van Dis als ontvanger van de Nipkowschijf. Zijn serie over zijn speurtocht naar sporen van Nederland in het algemeen en van zijn familie in het bijzonder in het land ‘waar hij het meest nooit was geweest’, Indonesië, deed trouwens sterk denken aan die van Redmond O’Hanlon. Een oudere man zoekt naar sporen van het verleden in landen die hij niet eerder heeft bezocht, en raadpleegt daarbij brieven, oude foto’s, oude boeken.

De jury van de Nipkowschijf had Van Dis ook wel in het vizier, maar koos voor de serie over O’Hanlon om een verrassend eigenaardige reden: de serie had, zo hoorde ik gisteren enkele malen zeggen, zó op de BBC uitgezonden kunnen worden. Nog afgezien van het feit dat ik dat betwijfel, en bovendien: sinds wanneer is de BBC de maatstaf van alle dingen? – vind ik dat, met alle respect, géén argument.

Het sterke punt van de serie van Van Dis was toch juist dat die beslist niet in aanmerking zou komen voor uitzending op de BBC, omdat het onderwerp en de uitvoering zo scherp en trefzeker gefocust waren op maar één land, te weten Nederland? Terwijl Redmond O’Hanlon vooral aangenaam intellectueel amusement was, boorde Van Dis diepere lagen en meer aangrijpende zielenroerselen aan voor Nederlanders, van wie er veel nog emotionele banden hebben met Indonesië en waaraan voor het eerst sinds in de zeventiende eeuw het koloniale rijk werd gevestigd, op zulk een indringende wijze aandacht werd besteed? O’Hanlon had je desnoods kunnen missen, als je Van Dis hebt gezien, is je kijk op je wereld voorgoed veranderd – dat is een kenmerk van een meesterwerk, het verandert je kijk op de dingen.

Nou ja, de jury bekroonde ook de radioprogramma’s van de rijksgediplomeerde leeghoofden Giel Beelen en Sylvana Simons, dus waar hebben we het eigenlijk over.

We mogen nog blij zijn dat Gordon of Patty Brard niet in de prijzen zijn gevallen.

_______

hhBest

Boek & Film