Is een stage werk, of is het onderwijs? Het antwoord is niet moeilijk: een stagiair is iemand die in opleiding is voor dit of dat beroep, en om te weten te komen hoe dat beroep aanvoelt en of je er geschikt voor bent, zorgt de school dat je ergens terecht kunt waar je dat beroep in het wild kunt aanschouwen en, als het niet te gevaarlijk of anderszins onverantwoord is, er ook aan deel te nemen. Als alles goed verloopt, mag je na een tijdje misschien zelfs wel zelfstandig het beroep uitoefenen in het bedrijf of de instelling waar je stage loopt, maar wel altijd onder toezicht van de stagebegeleider uit het bedrijf en/of de opleiding. Ik weet niet of ze dat tegenwoordig ook nog doen, maar toen ik nog stagebegeleider was, kregen de stagiairs aan het eind van de stage een eindrapport met een cijfer mee. Ik herhaal: stagelopen is een essentieel onderdeel van beroepsonderwijs.
Het grootste deel van de stagiairs die ik onder mijn hoede had – journalisten in opleiding dus – voldeed na drie maanden niet of nauwelijks aan de normen en ging terug naar school met een mager zesje. Dat behoedde redacties en studenten voor fatale vergissingen. Dat de school ze ondanks alles aan het eind van de opleiding toch een diploma gaf, dat is een geheel ander verhaal.
Werkgevers genoeg intussen die hun stagiairs vooral beschouwen en gebruiken als goedkope werkkrachten. En ik weet uit ervaring in mijn directe omgeving dat dat onder werkgevers eerder regel is dan uitzondering. Ik weet bijvoorbeeld van callcenters die graag stagiairs hebben van ict-opleidingen en hen het (betrekkelijk eenvoudige werk) laten doen onder hetzelfde slavendrijverstoezicht en met dezelfde ‘productie’normen als waar hun ‘gewone’ werknemers aan onderworpen zijn. De stagiair zegt achteraf er hooguit geleerd te hebben dat je vooral ‘nee’ moet verkopen aan klanten die bellen – helpdesk spelen is prima, als het maar niet daadwerkelijk op helpen uitdraait.
De Nederlandse wetgeving zegt dat uitgeprocedeerde asielzoekers niet mogen werken, maar wel mogen studeren. Minister Henk Kamp van ‘Sociale’ Zaken vindt dat stage lopen ‘werken’ is. En werken, dat mogen illegale asielzoekers niet.
Minister Henk Kamp heeft verkeerde vrienden, dat is het.
En die vrienden zitten nu in de val: als kiezers (van de VVD, uiteraard) zijn ze het van harte met de PVV eens dat al die zwartjes op een lek schip de Noordzee op moeten worden gestuurd. Als ondernemers vinden ze dat ze, door ‘slavernij’ te verkopen als ‘stage’, aardig op de weg terug zijn naar de VOC-tijd: handel in slaven is óók handel.
_______