Juist gisteren deed NRC Handelsblad een eendaags interessant experiment, een liveblog over alles. Een liveblog kenden we al van andere kranten, ze blogden dan bijvoorbeeld tijdens een debat in de Tweede Kamer over dat debat. Dit liveblog gaat over alles. Meest korte berichtjes maar waar nodig en mogelijk ook geïllustreerd met graphics en video’s, zoals stukjes uit het NOS Journaal. Ik heb geen idee hoeveel mankracht er nodig is om zo’n ‘liveblog over alles’ vol te houden, 24/7 ook nog (niet weinig, lijkt me) en als ik een aanbeveling mag doen: zoek eens naar een manier om te zorgen dat je het nieuws niet ‘terug in de tijd’ hoeft te lezen.
Sinds een aantal jaren heb ik een abonnement op de Volkskrant, waarbij ik alleen op zaterdag een papieren krant in de bus krijg. De rest van de week krijg ik de krant digitaal. In de loop van de afgelopen twee jaar ontwikkelde de krant een volwaardig digitaal product, waarbij je in feite een papierloze papieren krant kon lezen. Je kon door de krant bladeren door middel van kleine, nog net leesbare pagina’s waardoor je precies wist waar je was en waarbij je, net als bij een papieren krant, zowel methodisch als impulsief las. Als je oog getroffen werd door een mooie foto of een pakkende kop, dan klikte je daarop en dan verscheen het artikel, nog altijd in de vertrouwde krantenpaginaopmaak, op je scherm. Je kon daarbij overigens ook kiezen voor andere vormen, zoals die waarin het artikel lijkt op het oorspronkelijk door de journalist getypte artikel. Overzichtelijk maar onnoemelijk saai, en dus las ik in ieder geval altijd het ‘echte’ artikel als PDF-file – inderdaad alsof ik de krant las.
Sinds een paar weken is de krant daar vanaf gestapt. Je krijgt nu een openingsbeeld van alle kranten van de afgelopen week in piepkleine, onleesbare plaatjes onderin. Dat is heel leuk maar je hebt er niets aan – stel je wilt de krant van eergisteren lezen, dan moet je maar gokken welke van die plaatjes dat exemplaar vertegenwoordigt.
Het meest linkse plaatje is de krant van vandaag. De voorpagina verschijnt, nog altijd nauwelijks leesbaar, iets vergroot in het midden van je scherm. Klik je daarop, dan zoekt het systeem zelf een artikel op die pagina, meestal niet het artikel dat je wilt lezen. Bovendien komt het artikel in een ultrasaaie opmaak op je scherm. De fraaie foto’s die zo’n artikel vaak illustreren staan postzegelgroot boven de bovenste regel en kunnen grootgeklikt worden – daar valt niets op aan te merken, uitstekende kwaliteit, meestal ook inhoudelijk.
Onderaan zijn inmiddels plaatjes te zien van alle pagina’s van de krant. Maar de zin daarvan ontgaat me omdat er geen paginanummering te zien is en de rubrieken etc. door het geringe formaat onleesbaar dus onvindbaar.
Gelukkig staat er links een kolom waarin onder elkaar alle rubrieken staan opgesomd en daaronder de koppen en de eerste regels van de artikelen. Niet erg slim vaak, want als je bijvoorbeeld de column van Sylvia Witteman van eergisteren wilt lezen, dan moet je een stukje aanklikken waar alleen ‘Dieet’ boven staat.
Maar het ergste is uiteraard, dat ik nu, zeker na het wegklikken van de postzegeltjes onderin, een grauwe letterzee voor me heb, ongeveer vergelijkbaar met de Neue Zürcher Zeitung anno 1955. Het is gewoon een nonchalant wegwerpen van het voor mij onlosmakelijk verband tussen inhoud en vormgeving, die van de Volkskrant de Volkskrant maakt en niet een willekeurige wc-rol waar toevallig het nieuws op verschijnt. (Ideetje!)
Ik heb tegen die toestand geprotesteerd – je loopt tenslotte het risico dat de zaterdagkrant een vreemdeling voor je wordt, als je de hele week dat saaie product hebt gelezen dat deed of het de Volkskrant was – en ik heb er een reactie op gekregen die zich beperkte tot een aantal tamelijk cryptische aanwijzingen aangaande ‘hoe te handelen’. Ik wil gewoon die PDF-files terug.
Ik haal dat allemaal zo uitvoerig aan omdat ik berichten lees dat het Wegenerconcern en de Limburgse bladen van MGL zich binnenkort vooral op internet gaan manifesteren, waarbij de lezers uiteraard flink moeten gaan betalen voor bepaalde artikelen – wee je gebeente als je zo’n artikel laat lezen aan een niet-abonnee, hoofdredacteur Huub Paulissen stuurt je de justitie op het dak.
Zoals uit bovengenoemde twee voorbeelden blijkt, is ook bij de digitale krant de vorm een cruciaal punt. Dat liveblog van NRC is ook grotendeels saai vormgegeven maar is vooral snel en actueel en vooralsnog gratis, al lijkt het me arbeidsintensief.
Bij de nieuwe Volkskrant zie ik er tegenop dat ik me elke dag moet ergeren aan dat geharrewar dat nodig is om van inhoud kennis te nemen. En ik heb er, nota bene, voor betaald.
Ik vrees het ergste, want de digitale haast van Wegener en MGL wordt niet ingegeven doordat zij het ei van Columbus op het gebied van digitaal publiceren hebben gevonden, maar omdat de Britse aandeelhouders van die firma nóg meer winst eisen.
We leven in interessante tijden.
________