SanteLOGie

Een memorabele avond in Maastricht

Emile Hollman is een keurig in Tilburg opgeleide journalist met een voorkeur voor onderwerpen uit de wereld van kunst & cultuur en schrijver van zachtaardige columns over zijn bijzondere kinderen, hindoe, wijndrinker, eindeloze oudehoer en fervent liefhebber van India. Mijn vraag: ‘Zo zo, India – ben je wel eens in Drenthe geweest?’ beantwoordde hij ooit met ‘nee’, maar hij heeft dat, meen ik, intussen goed gemaakt.

Hoe dan ook: Emile is vooral schrijver, auteur, nee duidelijker: romancier. Hij leed daar zichtbaar onder, ik bedoel: zo lang hij romancier was zonder daadwerkelijk gepubliceerd boek. Er was er ooit een dat een lange en vergeefse reis langs de uitgeverijwereld heeft gemaakt. Of dat iets was en zo ja wat dan wel, dat vertelde hij aan niemand, althans niet aan mij. Eenmaal liet hij het woord symbolisme vallen en ik moest toen denken aan de Russische symbolisten en aan Charles Beaudelaire, ook kwam bij mij, heel kort, en avant la lettre, de opmerking voorbij: ‘Doe ’s normaal, man.’

Maar ik ben symboolblind, ik bespeel niet de sitar zoals Emile, ik bespeel niks want ik ben ook muziekblind, en nu ik toch bezig ben, ook poëzieblind.

Niettemin heeft hij begrepen en verstaan wat ik bedoelde en heeft hij vervolgens enkele jaren vasthoudend gewerkt aan een nieuwe roman, die ook daadwerkelijk gedrukt is en het licht heeft gezien. Het boek heet Zilver & Antraciet en speelt zich af in wat vroeger de Oostelijke Mijnstreek heette – mijnwerkersherinneringen, maar laat u daardoor niet afschrikken. Ik heb het voor de helft uit en ik noem een paar trefwoorden: Het zwijgen van Maria Zachea, Giamburrasca en Lazarillo de Tormes, maar het kan ook nog op een drama uitdraaien.

Hoe dan ook, het werd gisteren gepresenteerd – het feest is nu al een legende met dat schitterende weer, op de geweldige plek (Chalet Bergrust op de Sint Pietersberg in Maastricht) met de oude kennissen van wie ik er sommigen meer dan 35 jaar niet had gezien en die er nog precies zo uitzagen als destijds, met de collega’s van de krant die ondanks alles nog vrolijk kunnen lachen en met al die mooie vrouwen die ik ook al lang ken en die elke dag nog mooier worden – waar dat boek dus gepresenteerd werd door uitgeverij Azulpress.

Voormalig PvdA-gemeenteraadslid van Landgraaf Paul Arends was er ook, en niet voor niets, want Emile heeft van diens ervaring als mijnwerker voor zijn boek ruim gebruik gemaakt. En er werd gespeeld en gezongen door de troubadour van de Oostelijke Mijnstreek, pardon, Parkstad Limburg Jac Vinders, met wie ik ooit nog eens een onoverwinnelijk columnistenduo vormde.

Ik was gaarne nog wat langer gebleven maar de plicht riep: ik moet het boek uitlezen en er een stukje over schrijven. Binnenkort op de Boek & Filmkant van deze column.

______

hhBest

Boek & Film 

Hoe laat leven wij vandaag?

Het zijn altijd dezelfden die denken dat ze de tijd en de geschiedenis naar hun hand kunnen zetten. Uit het blote hoofd ken ik er twee: de vlotte jongens van de Franse Revolutie, maar die moet ik het vergeven: die hadden wel prachtige namen voor de maanden bedacht, Brumaire en Fructidor bijvoorbeeld, en ze hielden vijf dagen in (onze) september over maar dat waren dan ook feestdagen. Die kalender werd officieel ingevoerd na de Franse Revolutie in 1792; hij hield het uit tot 1806, toen wilde Napoleon niks meer weten van die flauwekul, het leven was zonder die kalender al moeilijk genoeg. (Tussen haakjes: als ik het goed begrijp is het vandaag 7 Vendémiaire 212.)

Mussolini deed het ook, die werd ondersteboven opgehangen aan een benzinepomp op de Piazzale Loreto in Milaan in april 1945, toen l’Era Fascista al twee jaar achter de rug was. De Era had XXI jaar geduurd en eindigde op 25 juli 1943.

Je zou ook de joodse, islamitische en allerlei andere kalenders kunnen noemen, maar je snapt wel dat die van de Franse Revolutie, van de Era Fascista en die van de roomsche kerk vooral bedoeld waren om te benadrukken dat op de datum van de bestorming van de Bastille, de geboorte van Jezus of op die van de Mars naar Rome de geschiedenis pas echt begonnen was.

Later kwamen we er achter dat Jezus niet eens met Kerstmis in het jaar nul geboren was en dat het toen trouwens ook geen Kerstmis was.

Ik heb me als kind al vaak vermaakt met de volgende scène. Toetanchamon is een jaar of tien en zit rustig met een piramide te spelen, als een verre oom hem vraagt: ‘Hee, Toet, in welk jaar ben jij geboren?’ ‘In 1345 voor Christus, oom.’

Het is een van de laatste dingen die de roomsche kerk nog bepaalt: naast de datum van Pasen ook nog de vraag of iets in de geschiedenis gebeurd zou kunnen zijn vóór, of ná de geboorte van Jezus, bijgenaamd Christus. Nederlanders gebruiken daarbij ook nog de onhandige afkorting v. Chr. en n. Chr., in veel andere landen wordt de merkwaardige combinatie gebruikt van een Engelse uitdrukking (Before Christ) en een Latijnse (Anno Domini).

En daar wilden de anchormen van de BBC nu eens vanaf, en terecht. Want het maakt nu echt niks meer uit, v. Chr. of n. Chr. Net zo goed als bij Toet schiet ik in de lach als ik hoor dat er botten zijn gevonden van een dinosaurus die leefde ’65 miljoen jaar v. Chr.’ is die aanduiding inmiddels te potsierlijk voor woorden. Ik vind het trouwens typisch Engels om vervolgens niks te veranderen, alleen de gebruikte termen; ze willen voortaan zeggen BCE: Before Common Era en CE: Common Era.

Voor de Franse revolutionairen, de Italiaanse fascisten en de roomsche kerk was het misschien relevant om te weten of iets respectievelijk vóór de Franse Revolutie, vóór de Mars naar Rome of vóór de geboorte van Jezus had plaats gevonden of er na (vóór: onbelangrijk, ná: belangrijk) maar de Common Era begon nog altijd met de geboorte van Jezus, dus dat schiet niet op.

Onbelangrijk natuurlijk allemaal: de meeste mensen denken tegenwoordig dat de wereldgeschiedenis is begonnen toen zij zelf naar de brugklas gingen. Iedereen zijn eigen jaar Nul.

________

hhBest

Boek & Film 

 

De natuur, die wil wat

Handig hoor, een camping aan het strand en toch lekker dicht bij Den Haag. Maar Djamila moppert: ‘Ik heb dit nog gezien als een schitterend duingebied.’ Een camping was het al vele jaren, toen nog Ockenburg geheten, maar die was aanzienlijk kleiner. Nu staan er vierhonderd vakantiebungalows met aan beide uiteinden een flinke kampeergelegenheid. Eind september, mooi weer, veel huisjes zijn bezet en ook de kampeerplaatsen staan goed vol met caravans, campers en zelfs nog tenten. Het is nog altijd een mooi gebied, de campings die elf jaar geleden nog kaal waren zijn inmiddels uitgegroeid door weelderig verspreid bos met loof- een naaldbomen.

Natuur genoeg dus. Neem het strand: niet gek veel mensen, maar wel een onafzienbare menigte honden die niet alleen op het strand mogen sinds 1 september, maar zelfs los mogen lopen en dat doen ze dan ook. Helaas met achterlating van geurvlaggen, flinke plassen en bergen poep. Ook puur natuur, uiteraard, net zo natuurlijk als de ‘baasjes’ die lang niet allemaal de rommel opruimen. Zou ik ook niet doen, bah.

Duinkonijnen zie je ook op alle uren van de dag voorbij hopsen, en overal zie je de sporen van kennelijk met weinig enthousiasme begonnen graafwerk in de nacht.

Meeuwen, duiven, spreeuwen, kauwen, kraaien. Twee Vlaamse gaaien laten zich zeer dicht benaderen, met hun grote slimme ogen en prachtige kleuren. Ik zie een stuk of vijf, zes eksters die vergeefse pogingen doen blinkende emblemen van geparkeerde auto’s te rukken, vooral die van Toyota’s zijn in trek.

In het Kijkduinse overdekte winkelcentrum vliegt een troep mussen van stoel naar stoel van de espressozaak; bij de banketbakker, die een enthousiaste uitstalling van lekkernijen heeft, staat een kauw op een pakketje cake, ‘met echte roomboter’, dat hij heeft opengemaakt en nu bezig is met grote happen het gebak naar binnen te wurgen.

Op het dak van een van de bungalows staan twee meeuwen. Dat wil zeggen: een van de twee loopt met onnatuurlijk gebogen nek radeloos heen en weer te miauwen, de andere rent er achteraan, keihard ratelend in het Meeuws. Ik blijf er even voor staan en hoop dat ze het binnen in de bungalow goed horen, want de beesten bewegen zich rond een schoorsteen die vermoedelijk fungeert als microfoon.

Puur natuur, kortom.

_____

hhBest

Boek & Film 

Klein bericht uit de achtertuin

Maar ik heb ook nog de gft-bak. Ik ben er zo eentje die consciëntieus elk blaadje naar die bak draagt, en dat klinkt simpel maar er geen heel wat uren heen met het een voor een naar de bak dragen van elk blaadje, samen een kuub of drie goed aangestapt materiaal uit tuin en keuken, dit jaar trouwens ontdekt door ongeveer drie miljoen fruitvliegjes die bij elke keer dat ik de bak open, recht in mijn gezicht vliegen. Een klein ongemakje voor het goede doel.

Eens in de veertien dagen gaat de bak onder de treurberk van Erwin, en een tijdje later komt de automatische vuilophaler, hysterisch piepend achteruit de straat inrijden. Hij stelt zich op naast de rij bakken, steekt zijn grijparm uit, pakt de bak stevig vast, omhoog ermee, tussen het gebladerte van de berk, hup, omkiepen, een beetje schudden en de inhoud valt in de vergaarbak van het gele gevaarte. Het contact tussen vuilnis en vuilnisman is tegenwoordig nihil. Een culturele verarming.

Een enkele keer, zoals gisteren, is de bak na vertrek van het gele gevaarte maar half leeg. De mevrouw van de klachtenlijn legt het geduldig uit: als de inhoud van de bak te licht is, dan wil het wel eens gebeuren dat de helft er niet uit valt. terwijl ik haar uitleg dat dat geen fout is van mij, maar van de automatische leger, bedenk ik de oplossing: alvorens ook maar iets in de bak te gooien, moet ik voortaan een betonnen tegel onderin leggen. Aangezien dat in strijd is met de door mij van harte onderschreven beginselen van het gescheiden ophalen van afval, moet dit idee nog eens van alle kanten bezien worden.

Zit ik intussen met die halfvolle bak. Ik weet dat er een ‘reparatieronde’ bestaat en doe daar een beroep op. Dat kan, zegt de mevrouw, maar daar rekenen we wel het normale tarief voor. Daar komt de calculerende burger in mij om de hoek kijken. Ik héb al betaald, maar jullie hebben je werk niet goed gedaan. Mevrouw slaakt een vermoeide zucht, hoe vaak per dag moet ze dit niet aanhoren? Daar kan ik niks aan doen, zegt ze – ik zeg nog net niet: oh, mevrouw beroept zich op ‘Befehl ist Befehl’, want ik wil ook weer niet de GeenStijlreaguurder uithangen en maak, ook al zuchtend, een afspraak: maandag komen ze speciaal langs om mijn bak alsnog te legen. ‘Maakt u de inhoud dan wel los?’ ‘Ja mevrouw.’

Troostend spreekt zij: ‘Maar u mag er wel weer wat bij doen zodat hij vol is, dat compenseert toch weer een beetje?’

Iemand aan de helpdesk die uit zichzelf meedenkt. Dat zou ik toch maar gemist hebben als de bak wèl fatsoenlijk geleegd was.

______

hhBest

Boek & Film 

Hoog tijd voor een cordon sanitaire

Verlopen kop met een huidkleur als iemand die geelzucht heeft, het haar in de originele sjappiestijl, aan één stuk door bezig papieren in en uit mappen te doen en te herschikken. Nog nooit iemand gezien die zo onbeschoft gapend om zich heen kijkt. Al helemaal nog nooit iemand gezien die een blauwe balpen opeet zoals een kikker een zojuist gevangen libelle.

Om te laten zien dat de politiek hem geen bal interesseert neemt hij nog deel aan het debat. Zijn bijdrage bestaat dan ook vrijwel geheel uit onzinnig geklets, flauwe grappen, onverantwoordelijke prietpraat.

Hij is duidelijk geestelijk geheel gereed voor de staatsgreep.

Alle attributen voorhanden: een zwijgende claque achter zich, naast hem de mooie meid van de partij die in haar domheid nog net iets gevaarlijker is dan hijzelf en in vak K de regeringsleider die hem in het zadel heeft geholpen en alle onzin soms begroet met hoofdschudden maar veel vaker nog met een brede jongensachtige grijns, of hij een goeie mop hoort.

Tragisch zijn de andere fractievoorzitters die proberen het kwaadaardige sujet in grappigheid bij te blijven of zelfs voorbij te streven. Het meest tragisch is de Kamervoorzitter die hem tot de orde zou kunnen roepen of zelfs wegsturen, maar die alleen maar roept dat er via de voorzitter gesproken moet worden.

Ik houd het kort: het is de hoogste tijd voor een alles omvattend cordon sanitaire. Hij gaat toch winnen, omdat hij postuleert wat de ontevreden kiezer denkt: politiek is behalve smerig ook lachwekkend, weg ermee. Dingen die je niet snapt – de euro, Europa, Griekenland, economie, de islam, rookverbod in cafés – weg ermee.

Als je hem vanaf nu negeert kun je tenminste achteraf zeggen dat je je best hebt gedaan het tij te keren. Je had dat van het begin af aan moeten doen, maar het is nog net niet te laat.

Hij is de opvolger van Henk Janmaat en Henk Glimmerveen, nee hij is erger want hij heeft de macht al bijna in handen.

Zet hem buiten, vandaag nog.

_______

hhBest

Boek & Film 

Politiek: doe het eens een keer zelf

Je kunt, als weblogger op de derde woensdag van september natuurlijk naar de radio luisteren, of de Sovjetgeneraalshoerapet van Marianne Thieme overdenken en daar dan een smalend stukje over schrijven. Je kunt ook het dagelijkse stukje van Andy Borowitz vertalen en aan je lezers vragen dat zodanig te wijzigen dat het toepasselijk is voor de Nederlandse situatie. Moeilijk lijkt me dat niet. Stuur uw productie naar mijn e-mailadres.

Hier is dat stukje dus:

De frustratie in de VS over het presidentschap van Barack Obama is dusdanig gegroeid dat sommige kiezers nu overwegen hem te vervangen door mensen die duidelijk te lijden hebben van een hersenbeschadiging, zo blijkt uit een vandaag gepubliceerde opiniepeiling.

De peiling, verricht door het Instituut voor Opinie Onderzoek van de Universiteit van Minnesota laat een niet gering aantal Republikeinse kiezers zien die het helemaal eens zijn met de stelling ‘De zaken staan er zo slecht voor in het land, dat het wellicht tijd is om iemand die ze niet allemaal op een rijtje heeft de bevoegdheid te geven om orde op zaken te stellen.’

De uitslagen zijn ‘nooit eerder vertoond’, aldus Davis Logsdon van de Universiteit van Minnesota, die het onderzoek leidde. ‘Kiezers lijken, voor het eerst sinds wij deze peilingen doen, bereid het presidentschap te overhandigen aan iemand die ze normaal gesproken nog niet hun WC zouden laten poetsen.’

De drie belangrijkste figuren die genoemd worden voor de functie zijn drie republikeinen, te weten het lid van het Huis van Afgevaardigden Michelle Bachmann uit Minnesota, de afgevaardigde voor Texas Ron Paul en de gouverneur van Texas Rick Perry; de heer Paul kreeg een bijzonder hoog aantal stemmen omdat hij onlangs verklaarde dat een dubbeltje tegenwoordig drie euro waard is.

Gouverneur Perry zei dat hij zich wel gesteund voelde door de uitslag van de peiling maar ‘niets kan mij opvrolijken op een dag dat een van mijn terechtstellingen alweer uitgesteld werd.’

Ondertussen sprak mevrouw Bachmann een bijeenkomst van The Tea Party toe; ze zei het afschaffen van ‘Niets vragen, niets zeggen’ systeem te betreuren, ‘omdat het tenslotte toch de sleutel is geweest tot vele succesvolle huwelijken.’

________

hhBest 

Boek & Film 

Prinsjesdag, voor huisvrouwen verklaard

Naast de Huishoudbeurs en het Libelle Festival hebben we Prinsjesdag als exclusief festijn voor een deel van de Nederlandse vrouwen. Ja, er staan vandaag wel mannen langs de kant, natuurlijk. Die moesten namelijk mee, van die mannen die door die vrouwen ook worden meegesleept naar de Zeeman omdat de klungels zelf nog geen onderbroek kunnen kopen zonder in zeven sloten tegelijk te lopen. Een enkeling komt voor het gooien met dit of dat en verder zijn er een heleboel mannen in rare pakken en op paarden en koetsen, alsof ze onderweg zijn naar de set van alweer een kostuumfilm. Maar die kun je niks kwalijk nemen, ze verdienen er de kost mee.

Maar Prinsjesdag is niettemin echt iets voor de dames, hoor. Met name dat deel van het vrouwendom dat er in geslaagd is zo eigenaardig in elkaar te zitten dat geen enkele man ze begrijpt. (Veel vrouwen begrijpen ze ook niet, hoor.) Ik heb in dit verband het woord kippenverstand wel eens gebruikt.

Ik zal geen poging doen een nadere omschrijving te geven, u begrijpt toch wel wat ik bedoel, ik wilde me eigenlijk meer richten op Prinsjesdag zelf.

Ik meen me te herinneren dat Prinsjesdag slaat op de verjaardag van een van de voorzaten van kogelin, Willem V, ergens in de achttiende eeuw. Het is dus vergelijkbaar met de viering van de Guldensporenslag in 1302 in Vlaanderen – maar daar maakten de boeren tenminste korte metten met het onhandig ingepakte ridderleger – en met de Slag op het Merelveld, beter bekend als Kosovo Polje, in 1389, waar de Serviërs verloren van de Turken.

Iets volslagen irrelevants voor de werkelijkheid van vandaag, dus.

Ik heb de Gouden Koets nog nooit van dichtbij gezien, en ik snap ook niet waarom we er nu pas achter komen dat op de zijkant van die koets schilderijen staan die laten zien hoeveel beter we er voorstonden toen we Indië nog hadden en de negers hun plaats kenden.

Nu hebben we alleen nog maar die rare koets, die  maar het beste omgebouwd kan worden tot draaiorgel, en niet meer die prachtige koloniën die niet alleen veel geld opbrachten (niet waar, trouwens) maar vooral dienden als bergplaats voor al het gekleurde gespuis waardoor we Nederland moeiteloos roomblank konden houden.

En toen kwamen de socialisten, veranderden alles, en wat is het resultaat? Dat er vroeg of laat wel een partij moest opstaan die zichzelf tot taak stelde Nederland terug te restaureren naar de negentiende eeuw, of eerder. Veel van bovengenoemde vrouwen stemmen op de Leider van die partij óf wegens zijn leuke blonde jongenskop, óf omdat ze de neiging hebben het op te nemen voor weerloze mensen die altijd de Kop van Jut zijn.

Dat is het geheim van Prinsjesdag: dat we allemaal, de verstandige in oranje gehulde gillende vrouwen op het Lange Voorhout voorop, eisen dat Nederland weer fier en trots op zichzelf zal zijn en dat wie hier ongevraagd binnenkomt direct zal worden verkocht als slaaf, waardoor we moeiteloos en zonder de hulp van Griekenland onze economie redden, net als tweehonderd jaar geleden. Die VOC-mentaliteit! Toch!?

Ik lijk getverpielekes die lichtjesgooier wel.

______

hhBest

Boek & Film 

Een geschiedenis met twee wijsvingers

Op de onvolprezen Videovolt  internetschatgraverssite zag ik de allerlaatste gadget: een zeer oude mechanische schrijfmachine die tikt op een tabletlaptop. De man die het ding demonstreert is zeer enthousiast, laat zien dat je rechtstreeks op een groot beeldscherm kunt tikken, rechtstreeks op dat scherm èn op een vel papier, en dus op die tablet, die gezellig meeschuift met de wagen van de schrijfmachine.

Zo denk ik dat je over een paar jaar een Chevrolet Biscayne 1958 kunt bekomen met onder de motorkap een complete hybridemotor model 2015. Of, nog mooier: een Volkswagen Golf 2015 met onder de motorkap een ééncylinder één pk Daimler uit 1889. Zo zijn er ook al mobiele telefoons model koelkast, compleet met gedraaide kabel, retro radio’s compleet met Mexicaanse hond en er heel erg jaren vijftig uitziende koelkasten van het merk Bosch, gelukkig met modern milieuvriendelijk energiezuinig binnenwerk.

En dus nu die schrijfmachine.

Hoeveel miljoenen letters zou ik met mijn twee wijsvingers getypt hebben vanaf het moment dat ik de redactie van het dagblad Ons Noorden betrad, zoals bekend gevestigd in het pand Tûnen 7 te Leeuwarden, alwaar Guido t’Sas mij wees op nut en noodzaak van het toetsenbord van een schrijfmachine van een mij nu ontschoten merk? Ik bedoel, dit stukje telt nu al 1300 aanslagen.

Toen ik een paar maanden later verhuisde naar De Gelderlander op de Hessenberg 18 in Nijmegen, kon ik al aardig vooruitkomen; de Underwoods op die redactie vormden geen hinderpaal voor een glanzende carrière. Voor thuis schafte ik een Triumph Gabriele aan (gaarne Duits uitspreken) en toen ik in 1967 naar het Limburgs Dagblad in de Nobelstraat 14 te Heerlen verkaste, zag ik tot mijn verrassing dat men daar kofferschrijfmachines van hetzelfde merk gebruikte.

Met name als er in de loop van de avond flink geproduceerd moest worden viel de geanimeerde kout ter redactie stil en vulde het lokaal zich met het ijverige geratel van de schrijfmachines – de video op Videovolt gewaagt daar ook van, dat je dat geratel nu weer in moderne setting kunt vernemen.

Intussen ging ik thuis over op een zeer ouderwetsche Remington, want ik was vertaler geworden, en toen kwam het getik pas goed op gang. Met als gevolg dat ik begon te lijden aan hevige pijnen in de wijsvingers en andere onderdelen van mijn handen. Mijn huisarts schreef mij een secretaresse voor, maar dat ging de krant te ver en zo kwam ik dus aan een elektrische IBM met dat driftig roterende balletje, en voor thuis schafte ik een Triumph 1000 aan, een apparaat van een kilo of dertig dat, bij overgang op een pc begin jaren negentig, nog een gulden of duizend opbracht. En zo raakte ik gewend aan de aai-toetsen van moderne elektronische apparaten.

Intussen heb ik moeite zat met de ‘toetsen’ van een smartphone. Maar wat veel erger is: een ouderwetsche schrijfmachine.

Op een congres op Isola San Giorgio in Venetië, nog niet zo lang geleden, bleek de perskamer geen laptops en internet te bieden, maar… een stuk of vijftien Triumph Gabriele kofferschrijfmachines, voor de zekerheid voorzien van een Italiaans toetsenbord. Ineens merkte je dat je veertig jaar geleden die toetsen met grote kracht héél diep moest indrukken om een letter op papier te krijgen. Ik gaf het dan ook na een halve regel al op: hier was niets mee te beginnen.

Er moet nog ergens een foto van mij zijn waarop ik in mijn wanhoop een van die machines probeerde te gebruiken als accordeon. Ik droeg er een originele Stetson kojbojhoed bij, die kort tevoren nog door de piloot van de watertaxi uit de smaragdgroene lagune was gevist.

Ik wou maar zeggen: die schrijfmachine met beeldscherm mogen ze bij Videovolt van mij houden.

_______

hhBest

Boek & Film 

 

Een rare eend op de bladenmarkt

De hele week kom ik om vijf uur uit bed om de nrc.next uit de bus te halen, maar op zaterdag is het feest: dan is er de Volkskrant met als hoogtepunt het Magazine.

Dat wás het hoogtepunt.

Kijk even mee: sinds het nieuwe seizoen begonnen is, hebben ze een opmaker die iets heeft heruitgevonden dat wij in het midden van de jaren zestig of begin zeventig van de vorige eeuw al eens uitgevonden hadden. Doordat de zetterij overging op fotografisch zetten, kon de opmaak van de krant voortaan op de redactie gedaan worden en het eerste dat we deden: foto’s ovaal uitknippen of over elkaar heen, geen enkele tekst meer op precies 13 cicero breed, bij voorkeur elk artikel in minstens zeven verschillende kolombreedtes, ook de vaste kolomlijnen legden het loodje en werden vervangen door hele stukken wit op de pagina –‘functioneel wit’ noemden we dat – koppen per pagina werden gezet uit iedere keer weer een ander uit de beschikbare schier eindeloze hoeveelheid van de meest exotische lettertypes. En dan de foto’s half onder de tekst, de koppen daar weer half onder of langs of tussendoor.

Want dat kon opeens, toen we het loodzetten van Gutenberg & Laurens Janszoon Coster verlaten hadden en je de pagina’s gewoon met een beetje was in elkaar kon plakken en naar de drukkerij brengen.

Je maakte, kortom, gebruik van de ineens oneindige mogelijkheden. Uiteraard was dat na een paar maanden weer helemaal over. Niet dat de lezers klaagden, lezers zien meestal niks, namelijk. Maar het begon ons gewoon te vervelen en toen gingen we tientallen jaren zodanig opmaken dat de krant precies leek op de krant uit het loodtijdperk. Met dien verstande dat aanvankelijk de witverdeling binnen de tekst door de computer aanzienlijk armoediger werd verzorgd dan door de goede oude zetter van vlees en bloed; het registeren was opeens een onbekend fenomeen; de woordafbrekingen vormden zelfs een geheel nieuwe vorm van amusement.

Hein van Putten is nu de artdirector van het Volkskrant Magazine en die heeft het lumineuze idee gehad dat onbeholpen gefröbel van veertig jaar geleden te verheffen tot iets dat van een opmaakredacteur blijkbaar een artdirector maakt. Een zootje ongeregeld, kortom.

Maar voor de rest is alles bij het oude. Op de cover een gestoorde actrice, binnenin een column van Sylvia Witteman die, op zoek naar een onderwerp, haar toevlucht neemt tot bladeren op het internet, Wim de Jong die voortmeiert over het vertrek van zijn vrouw, Mac van Dinther die alweer het perfecte restaurant heeft ontdekt, een vrouw die zich afvraagt of de derde vriendin van haar vader wel de oma van haar kinderen zou mogen zijn, iemand die verliefd is op zichzelf maar dat niet weet, een stokoud echtpaar waarvan zij iets artistieks doet in een eigenhandig en eigenzinnig verbouwd varkenshok met als vast item: ‘een huisje in Frankrijk’, een hok met onzegbaar gore studenten (verluchtigd met vreemd afgeknipte foto’s, uiteraard), mode, een autorubriek die vooral geen autorubriek mag zijn en een fietsketting met gekleurde schakeltjes. Nog iets? O ja, Hannah Bervoets die meedeelt wel eens naar de bioscoop te gaan.

Ook daar schijnt het tegenwoordig een rare zooi te zijn.

_______

hhBest 

Boek & Film (nieuw!)

De Nederlandse normen en waarden

Zucht. De boerka’s. Of zoals bepaalde aanhangers van het ‘gedachte’goed van Geert Wilders het zeggen: de boerenkaas.

In Nederland mag je niet gemaskerd op straat lopen. Maar dat weten de haters van boerenkaas natuurlijk niet en daarom wilden ze het nog een keer verbieden: er moest en zou een verbod komen op losjes op de islam georiënteerde kleding.

Ik las dezer dagen ergens een goeie: die vrouwen worden door mannen gedwongen de boerka te dragen en nu worden ze door andere mannen gedwongen daar een fikse boete voor te betalen.

Vanavond begreep ik dat van de maximaal vierhonderd vrouwen in Nederland die een boerka dragen in het openbaar, negentig procent bestaat uit autochtone Nederlandsen.

Ik wil verder niet zeuren hoor, maar voor mij horen die tiepetjes tot de categorie die hun kinderen dwingen alles rauw te eten, om zeven uur naar bed te gaan en op vierjarige leeftijd reeds voldoende volwassen te zijn om zelf al of niet beleefd te zijn op straat. En verder trots zijn op het zelf vastgesteld IQ van 200 van het grut, waardoor het op negenjarige leeftijd reeds aan zijn doctoraalscriptie kan beginnen, daarnaast ADHD heeft, een vaste relatie met een psychiater en een klinkende voetbalcarrière in het verschiet.

Maar ik dwaal af.

Ik hoorde minister Donner, die maar net de negentiende eeuw achter zich heeft, het boerkaverbod verdedigen met de opmerking dat het gewaad een overschrijding van de Nederlandse normen en waarden betreft.

Zouden wij de minister mogen vragen hoe de in deze opmerking vervatte materie zich verhoudt tot de honderdduizenden Nederlanders die zich qua lichaamsgewicht conformeren aan een vreemde natie als de Verenigde Staten van Amerika, en qua tatoeages aan nog vreemdere mogendheden als Vanuatu, Nieuw-Zeeland en nog andere tegenvoeters? En hoe normloos dat pak is dat hij draagt? En dat zestiende-eeuwse Nederlands dat hij spreekt?

Ik vind een boerka ook gek, dit even voor de duidelijkheid, maar het is niettemin, zoals hierboven vastgesteld, gewoon een uiting van mensen die van gekkigheid niet weten wat ze verder nog moeten. Net als de tatoeages en het hang- en sluitwerk in het gezicht en andere edele lichaamsdelen waarmee half Nederland de oerhollandse wormen en naarden aan d’n motorlaars lapt – intussen allemaal wel veel lelijker en veel te veelvuldig te zien in de openbare ruimte en op de kathodestraalbuis dan die zwarte lappen.

En verder wil ik er, wellicht ten overvloede, nog eens op wijzen dat het in Nederland sinds jaar en dag verboden is gemaskerd op straat te lopen.

______

hhBest

Boek & Film