De crisis rond de komkommer maakt weer eens pijnlijk duidelijk dat dit een crisis is rond een natte vrucht die alleen met veel kunst- en vliegwerk kan worden omgetoverd tot een eetbaar gerecht; het is een soort onzekere tussenvorm tussen vrucht en water.
Voor jullie in geloei uitbarsten: ja, in combinatie met vloeibaar gemaakte tomaten, ui en paprika plus bouillon, zout, peper en croutons is er een heerlijke koude Spaanse soep van te maken. En met veel zout, dille, Spaanse peper en vooral azijn kan de komkommer worden omgetoverd tot een redelijk eetbare salade, al moet je het ding eerst dun snijden, met flink zout bestrooien en onder druk laten uitdruipen, wil je niet de indruk krijgen dat je het water zit te drinken waarin iets zoutigs is afgewassen.
Je ziet het aan de hoeveelheden ingrediënten die moeten worden toegevoegd, dat de komkommer zelf een zielig excuus voor een groente is. Ik zou het moeten proberen, maar ik denk dat een gazpacho, dus die Spaanse koude soep, heel goed zou kunnen zonder de komkommer – de gazpacho is gewoon een gastvrije soep die best wat plaats wil maken voor een zielige branchegenoot die het niet getroffen heeft met zichzelf en de wereld.
Daarin is de komkommer niet alleen, natuurlijk. Ik noem de courgette – die trouwens een familielid is van de komkommer – de aubergine en de avocado, die het allemaal moeten hebben van de smaak van de andere ingrediënten, maar die tenminste een zekere, zij het beperkte, eigen voedingswaarde hebben en geroosterd of gebakken best nog iets kunnen voorstellen. Ook voor bakken, roosteren of koken is de komkommer volkomen ongeschikt. (Er zijn best gekken zijn die gekookte of gewokte komkommers heerlijk vinden. Met wat moeite vind je ook mensen die een hand grint op waarde weten te schatten.)
En dan moet uitgerekend de komkommer in de poep vallen en niet alleen leiden tot een epidemie met dodelijke afloop, maar ook tot wereldwijde paniek en het faillissement van Hollandse kwekers – wat voor eigenaardige karakterstructuur moet je hebben om de teelt van deze waterige stokken tot je levensvervulling te maken? Ja, de komkommers waren natuurlijk veilig, ze brachten weliswaar geen smaak of vreugde in het leven, maar ook geen enge ziektes.
Dat doen ze nog steeds niet, de ziekte krijgen alleen mensen die hun handen en hun komkommers niet fatsoenlijk wassen. En schillen.
Want ook daarin verschilt de komkommer van alle andere groenten: dat het geen moer uitmaakt of je ze schilt of niet. Het blijft gestold leidingwater.
________