SanteLOGie

Een dandy op het randje

Straks even over Harry Mulisch als schrijver, maar eerst even de positieve kanten van deze man, de Theo Hiddema van de literatuur. Want hij had onmiskenbaar stijl, hij was als Hiddema een onhollandse dandy. Je zag wel onmiddellijk dat hij altijd een beetje langs het randje van ordinair bewoog, de stijl was hem niet aangeboren maar had hij zichzelf aangeleerd, zijn pakken waren net niet opzichtig, de cabriolet waarin hij in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw de demonstraties tégen van alles placht te volgen net niet ingetogen sjiek als de auto’s van de echte adel, toen die nog geld had. Zijn opzichtige entree in Café Americain op het Leidseplein in Amsterdam was beroemd, maar toch erg over the top voor iemand die vooral als beschaafd, voornaam en smaakvol wilde overkomen.

De grote Drie waren ze, Reve, Hermans en Mulisch, en wat is er van over? Drie doden, vooral. Reve’s boeken gaan de literatuurgeschiedenis vooral in als curieus, voornamelijk onvertaalbaar, die van Hermans zijn al bijna vergeten, die van Mulisch zijn overschat op een manier die wel bij hem paste: net iets tè. Maar zo gaat dat in Holland: de schrijver houdt er een onhollandse levensstijl op na, dan durf je niet gauw te roepen: maar de keizer heeft helemaal niets aan!

De Aanslag is, terugkijkend, zijn magnum opus, maar niet meer dan dat. Voer voor psychologen is inmiddels onleesbaar, zeker voor wie de jaren zestig en zeventig niet heeft meegemaakt, De Ontdekking van de Hemel een ietwat hakkelend boek met veel pompeuze praat. En een paar grove fouten en rare wendingen. Er viel, met veel herschrijving, een mooie film van te maken, dat wel. Dat dan weer voornamelijk kwam door de acteur Stephen Fry, die zo mooi de schaker Hein Donner speelde.

De laatste jaren kenden we Mulisch vooral van de quasi diepzinnige aanwezigheid in De Wereld Draait Door en van zijn vijfjaarlijkse bijeenkomsten met leeftijdgenoten Jan Blokker en Henk Hofland voor een verhaal in de Volkskrant– van die drie is, ten teken dat de besten niet altijd als eersten gaan, de laatste nog alive and kicking.

Het beste teken dat het niet helemaal snor zat met HM, dat was de mededeling van de kersverse staatssecretaris van cultuur Halve Zoolstra, die natuurlijk nog nooit van Mulisch had gehoord, laat staan iets van hem had gelezen, van zijn adviseurs te horen had gekregen dat hij moest zeggen dat een van de grootste auteurs die Nederland ooit heeft gekend was heengegaan. Of woorden van vergelijkbare strekking.

Met andere woorden, Harry Mulisch is dood. Herhaal die zin nog eens. Want dat is natuurlijk het opmerkelijkste aan deze oude man: dat hij er altijd een beetje jong en zwierig uitzag en ook zo praatte, als een puber die weliswaar niet geheel kan verantwoorden wat hij er uitkraamt, maar het wel met veel overtuigingskracht kan zeggen. Met andere woorden: Harry Mulisch was onsterfelijk.

Laten we het daar maar op houden.

______

hhBest

Een knus Limburgs dorp

‘Hebt u dat stukje geschreven in het krantje?’

‘Eh, ja?’

‘Ik bedoel die foto hier, waar u onder schrijft dat het werk aan de straat eindelijk klaar is, nadat de boel een jaar heeft open gelegen.’

‘Ja, zeker heb ik dat geschreven, ik heb zelfs de foto gemaakt.’

‘Meneer ik vind het werkelijk schandalig dat u dat schrijft.’

‘Dat ik wàt schrijf?’

‘Dat het klaar is. Het is helemaal niet klaar, ik vind het een grof schandaal, u wordt zeker betaald door de gemeente om dat te schrijven.’

‘Maar meneer, het is toch wèl klaar?’

‘O ja? Ze zijn anders nog wel aan die rioolput bezig! Het is een grote schande dat u dat durft te schrijven, dat het klaar is!’

‘Nou ja, er was nog iets met een rioolput, maar er ligt prachtig asfalt, je kunt nu toch weer doorrijden, parkeren…’

‘Ja, nadat het dertien maanden open heeft gelegen; allemaal de schuld van die vuile schoften van de gemeente. Het is een schandaal dat u dat goedpraat.’

Voor het eerst van mijn leven heb ik een GeenStijl-reaguurder aan de telefoon, zoveel is duidelijk.

Ander gesprek.

‘Heerlijk hoor, zo’n rustig knus Limburgs dorp, waar jij woont.’

‘Rustig knus dorp? Ik woon in Landgraaf, hoor.’

‘Ja, dat zeg ik.’

Landgraaf is geen dorp en ook geen stad. Het is een willekeurig afgebakende gemeente in sterk verstedelijkt gebied. Er zijn een paar knusse hoekjes langs de Duitse grens, maar een centrum is er niet. De neringdoende middenstand staat dagelijks aan de grenzen van de samenstellende voormalige gemeenten elkaar niet het licht in de ogen te gunnen, de carnavalsverenigingen krabben elkaar zelfs de ogen al uit.

Ik hoor dat ze het overdekte winkelcentrum ’s nachts gaan afsluiten met grote, zware hekken, kosten 36.000 euro. Om vandalisme tegen te gaan, staat er bij. Zo hoor je nog eens wat. Vandalisme in dat keurige winkelcentrum? Zouden ze de dikke hondendrollen bedoelen die je soms midden in de overdekte straten van het centrum aantreft? Nee, het gaat vooral om de graffiti. Hele kleintjes, trouwens.

Ik wandel naar huis na een bezoek aan de fysiotherapeut. Vier meisjes, een jongen en zijn fiets nemen het hele trottoir in beslag. Ik verdom het om van het trottoir af te gaan en blijf dus staan. Na een aantal seconden ontdekken ze mij. De meisjes verroeren geen vin, de jongen schuift zijn fiets een paar centimeter opzij zodat ik er langs kan. Nee, ik begin niet over de jeugd van tegenwoordig.

Een eindje verder staat een kunstwerk, deze week geplaatst, vandaag wordt het onthuld door de wethouder. Ik ga kijken, ook vandaag.

Voor het krantje, maar vooral om het nog eens onbeschadigd en/of onbespoten te zien.

O ja, door kalm te blijven zorg ik dat de beller met wie ik begon, aan het eind van het telefoongesprek enigszins bedrukt afdruipt.

Een vrijdagmiddag in een rustig, knus Limburgs dorp. Niks aan de hand, eigenlijk.

_____

hhBest

De farizeeërs in de bocht

Ooit heb ik moeten toezien en ondergaan dat een man tot hoofdredacteur werd benoemd van de krant waar ik werkte. Hij kon het best worden omschreven als een rijksgediplomeerd farizeeër. De benoeming kwam tot stand op voorstel van de directeur van de krant, die een al even poepkatholiek ventje was als de farizeeër zelf. De hoofdredacteur had uiteraard ook het diploma ‘Achter de elleboog’ en was, zo bleek uit zijn acties, een gepatenteerd vrouwenhater.

Die man werd na zijn roemloze verdwijning als hoofdredacteur van de krant hoofdredacteur van het Katholiek Nieuwsblad, dus je kon weten wat voor vlees je in de kuip had. Hij verdween geheel en onbetreurd uit mijn blikveld, evenals het blaadje waar hij werkte – tot gisteren, toen bleek dat inmiddels een vrouw hoofdredacteur van dat krantje was geworden. Hoe is het mogelijk! Ik was persoonlijk nog niet verder dan dat vrouwen in de roomsche kerk niet konden worden toegelaten tot enig ambt, laat staan tot de gevoelige functie van hoofdredacteur – katholieke vrouwen, aldus een lang geleden overleden bisschop van Haarlem, hebben maar één taak: katholiekjes maken, zodat de roomschen ooit de politieke macht in het land zouden overnemen. Katholieke democratie, dus. Een getrouwde katholieke vrouw mocht, zo luidde het botte proza waarvan hij zich bediende, geen menstruatie kennen: zij moest dus gewoon altijd zwanger zijn.

Mariska Orbán is nu hoofdredacteur van dat krantje, en zij heeft haar lesje geleerd: wat betreft bot proza hoeft haar niemand iets te leren. Sterker nog, zij kan ook geweldig schijnheilig en tenenkrommend schrijven. Kom daar tegenwoordig nog maar eens om.

Lees daarom hier de brief die zij onlangs schreef aan het VVD-Kamerlid Jeanine Hennis. Op welke manier Orbán er achter was gekomen dat Jeanine Hennis een aantal miskramen had gehad, dat weet ik niet, hoewel ik vermoed dat de Inquisitie of zoiets er wel achter zal hebben gezeten.

De brief spreekt voor zichzelf – het geaborteerde plastic foetusje dat de hulpbisschop De Jong van Roermond al eerder aan mevrouw Hennis stuurde was natuurlijk op zich al een uniek hoogtepunt. Maar op de een of andere manier niet echt een verrassing, ik bedoel, daar zit zo’n eenzame rukker achter zijn bureau en verzint iets. Nee, hij verzint niks, want die plastic poppetjes worden volop gebruikt door abjecte fundamentalistische groeperingen in Amerika, die ook voorstander zijn van het doodschieten van artsen die abortussen uitvoeren.

Toen de bom van Orbán gisteren barstte, reageerden mensen verontwaardigd op de website van het Katholiek Nieuwsblad dat vervolgens, met de smoes dat de site overbelast was, de boel een tijdlang op slot deed. In plaats van nihil was er opeens een heleboel obstat, blijkbaar.

Ik overweeg mijn kale kop te blonderen en in de politiek te gaan. Om de katholieke tsunami te keren, voor het te laat is.

________

hhBest

Alles schon mal dagewesen

De elite wordt wakker. Vanmorgen in nrc.next: nou moeten ineens de kunstsubsidies afgeschaft worden, omdat de gewone man kunst niet mooi vindt. Terwijl wij, die wel kunstliefhebbers zijn, ons blauw betalen aan jullie huursubsidie!

En gelijk hebben ze. Ik verwacht dat morgen de niet-autobezitters opstaan en roepen: Waarom nieuwe autowegen? Waarom überhaupt autowegen?

Trouwens, ik bezoek zelf ook nauwelijks de schouwburg voor een mooie symfonie van Arvo Pärt, of exposities van ‘installaties’. Mijn kunst, dat zijn schilderijen van mensen die ik ken of gekend heb, en voor de rest beperkt mijn cultuur zich eigenlijk tot wat films en vooral boeken, boeken, boeken. Die, voor zover mij bekend, niet gesubsidieerd worden.

Maar dat hebben we allemaal al eens gezien, natuurlijk.

Toen we de aangifte voor inkomstenbelasting nog met een mondgelikt anilinepotlood moesten invullen, was ik daar wéken mee bezig, meestal werd het biljet in die procedure onleesbaar en moest ik een nieuw exemplaar aanvragen, wat mij op het nodige wantrouwen van de zijde van de Belastingdienst kwam te staan. Destijds wilden ze het niet alleen niet leuker maken, maar ook niet gemakkelijker.

Als ik dan ongeveer drie jaar later eindelijk de aanslag kreeg, verdeelde ik het opgeëiste bedrag in twaalf partjes. Die je dan zonder rente te betalen over een heel jaar kon uitsmeren. Ik schreef dus elke maand een giro uit voor het desbetreffende bedrag. Alvorens daarmee de reis naar de postbus te aanvaarden, schreef ik in het voor mededelingen bestemde vakje: ‘Dáár dan, als jullie er maar geen tanks of raketten voor kopen!’’ In de loop van de jaren varieerde ik het soort wapens aan de hand van de actualiteit, dat spreekt vanzelf.

Het had weinig effect – behalve die ene keer, toen ik een briefje van een belastingambtenaar kreeg die me meldde dat ze zich op het belastingkantoor altijd kostelijk vermaakten met mijn opmerkingen. Toen was de lol er uiteraard vanaf.

Ook de actie van Youp van ’t Hek tegen T Mobile is een ouwe mop. En waar gáát die helemaal over? Gedoe met de mobiele telefoon van een kind. Laat hem dat zelf oplossen! Nee, beroemde pappie maakt er een bucklertje van. Het is echt allemaal niets vergeleken bij het drama in vijftien avondvullende afleveringen dat ik beleefde met KPN, vijf jaar geleden. Het resulteerde er in dat ik een persoonlijke coach kreeg die me duizend euro schadevergoeding stuurde, me adviseerde alle banden met zijn werkgever te verbreken en naar de concurrentie te gaan, en een waardeloze vaste telefoonlijn in de meterkast die nooit meer gebruikt kan worden voor het leggen van verbindingen, waardoor ik tegenwoordig overgeleverd ben aan Ziggo.

Aan wie? Aan Ziggo. Ik ken mensen die bij de klantenservice van Ziggo hebben gewerkt – de klánten, zeg maar rustig de húfters die de klantenservice bellen verdienen in het algemeen niet om beter behandeld te worden dan Youp zijn zoon, laat ik me daartoe beperken.

_______

hhBest

Ondernemers en ultrarechts aan de macht

Mark Rutte had misschien nóg verder terug kunnen gaan in de geschiedenis, om trots een liberale voorganger aan de haren erbij te slepen, de gebroeders De Witt bijvoorbeeld. Maar met Cort van der Linden ging het ook nog wel, dacht hij. Die premier van vlak voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog was een onafhankelijk sociaal liberaal Kamerlid, en als je per se wilt vergelijken (wat je dus eigenlijk niet zou moeten doen) eerder een geestverwant van Femke Halsema dan van de extreem conservatieve Mark Rutte die zich graag ‘liberaal’ noemt, maar dat natuurlijk niet is. Ik denk, zacht gezegd dat Cort van der Linden zich zeker niet thuis zou hebben gevoeld in dat rare ondernemerspartijtje van Rutte en het dus ver beneden zijn waardigheid zou hebben geacht om, meteen al in het begin van de regeringsverklaring, de verhoging van de maximumsnelheid trots erbij te halen als bewijs voor zijn liberaliteit.

De VVD is sinds jaar en dag de Telegraafpartij,*) en vooral de partij van het grote bedrijfsleven – en het CDA is de partij van het Midden- en Kleinbedrijf. Ondernemers zijn eenvoudig volk, zij waarderen dit soort simpele, maar leuke maatregelen voor ‘ons soort mensen’. Het volk is in hun ogen net goed genoeg om zo mogelijk al zijn centen in te leveren in ruil voor zo duur mogelijke, zo inferieur mogelijke producten van kinderarbeid.

Benepen conservatief, zou je het nieuwe kabinet eerder kunnen noemen, twee politieke partijen die weliswaar slechts eenderde van het electoraat vertegenwoordigen en vooral de belangen vertegenwoordigen van een nóg kleinere groep van ondernemers en middenstanders, zodat die zo veel als mogelijk hun gang kunnen gaan.

Dus behalve lekker hard rijden met de leasebak, ook nog minder belasting betalen en ook niet méér betalen omdat je nu eenmaal meer kilometers maakt. Voorbeeldje van een ècht VVD-standpunt: iedereen, ongeacht het inkomen, betaalt dezelfde zorgpremie. Daar is Stef Blok trots op. Waarom zegt niemand bij interruptie: dat is nu juist heel onrechtvaardig? Rare linkse hobby’s als het milieu en kunst en cultuur, weg ermee.

En, óók al in het begin van de regeringsverklaring, op nauwelijks ingehouden triomfantelijke toon: de crisis- en herstelwet blijft definitief, hetgeen wil zeggen dat het vrijwel onmogelijk wordt te verhinderen dat er een autoweg door je achtertuin wordt gelegd, als het bedrijfsleven die weg nodig vindt. Wegenbouwers krijgen vrij baan om het gehele land te asfalteren. De kans om, ik noem maar een willekeurig voorbeeld, de bouw van een kerncentrale tegen te houden wordt aanzienlijk verkleind.

Het geheel gecompleteerd met dat mechanisch herhalen van de catechismus, de mantra van de conservatieven: de staatsschuld moet omlaag, de staatsschuld moet omlaag, de staatsschuld moet omlaag. (En de PvdA is er de schuld van.) Dat daar een hoop mensen binnenkort werkloos van zullen worden en/of letterlijk aan de bedelstaf, dat is electoraal gezien geen probleem: op een enkele dommerik na stemmen de mensen die het gaat treffen toch niet op de VVD, en een deel is zelfs echt zó dom om te stemmen op de PVV. En dat is dus, gezien de basis vanuit de coalitie, juist toe te juichen.

En zo komt de aloude onheilige coalitie van het bedrijfsleven en ultrarechts aan de macht. De autobanen zijn al beloofd, een vijandbeeld is er. Nu de treinen nog op tijd. Waar blijven eigenlijk de volledige werkgelegenheid en de bewapening?

*) Minister-president Cort van der Linden gaf in mei 1915 opdracht tot preventieve hechtenis van de toenmalige hoofdredacteur van De Telegraaf, Kick Schröder; De Telegraaf ontketende meteen een enorme hetze tegen Cort. Overigens werd de arrestatie van Schröder vooral ingegeven doordat de regering vond dat het anti-Duitse standpunt van de De Telegraaf de Nederlandse neutraliteit in WOI in gevaar zou brengen.

________

hhBest

Rechters langs de afgrond

Vanmorgen heb ik wat reacties gescand op de berichtgeving omtrent de president van de Hoge Raad, die in het programma Buitenhof zei dat de dingen die Geert Wilders zegt over de rechterlijke macht het gezag van die macht ondermijnen. Menig reactieschrijver was hetzelfde beeld voor ogen opgedoemd, waar ik gisteren al aan moest denken toen ik Wilders hoorde, namelijk dat van nazi-rechter Freisler. Ik beweer niet dat Wilders zoiets zou willen, maar ik noem het omdat rechters ook maar mensen zijn en dus in de Tweede Wereldoorlog makkelijk aanschurkten tegen het regime, toen dat zulks eiste. Geert Wilders is tegenwoordig lid van een ‘regime’, en dat brengt de eis van terughoudendheid met zich mee.

Dit filmpje geeft een goed beeld van wat er gebeurt als de rechter niet meer onafhankelijk is.

Niettemin is de discussie die de laatste weken ontstond interessant genoeg om bij stil te staan. Trouwens, al veel langer is er aanleiding het er eens goed over te hebben.

 

Rechters moeten volkomen onafhankelijk zijn. Maar betekent dat ook dat ze volledig buiten de maatschappij moeten staan? Behalve dat zoiets niet goed realiseerbaar is, zijn er ook allerlei redenen te bedenken waarom rechters juist midden in de maatschappij moeten staan. Maar ten eerste en ten laatste moeten de rechters vooral strikt de wet toepassen, en daar heeft het de laatste jaren nog wel eens aan ontbroken. Ik hoef enkele opzienbarende gevallen niet op te sommen, waarin een kind kon zien dat het wettig en overtuigend bewijs niet was geleverd, maar de rechter toch besloot tot een langdurige gevangenisstraf.

 

En je moet toegeven dat in de zaak-Wilders tot nu toe ook heel vreemde dingen zijn gebeurd. Enkele individuen en groeperingen doen aangifte tegen de PVV-leider, het Openbaar Ministerie ziet er geen zaak in; het wordt vervolgens door het Gerechtshof in Amsterdam gesommeerd Wilders toch te vervolgen, dat is op zich al, zoals Wilders en zijn raadsman Moszkowicz terecht opmerken, een vorm van veroordeling. Daarna maakt de rechtbank enkele buitengewoon onprofessionele en bijna kinderachtige uitglijders. Of die rechtbank daarvoor gewraakt moest worden, dat vind ik nog de vraag. Maar nu de zaak overgedaan moet worden, heeft het Openbaar Ministerie de vrijheid te besluiten alsnog te seponeren, voor er nog meer van dit soort ongelukken gebeuren.

 

Want één ding is wel duidelijk geworden, voortzetting (of liever: herhaling) van de zaak kan voor niemand tot een bevredigend resultaat leiden. Behalve natuurlijk voor Geert Wilders, die, zoals al eerder opgemerkt, uit elke uitkomst munt kan slaan. Hij is in de weken van het strafproces ook voor mensen die nooit op hem zouden stemmen een soort underdog geworden die het slachtoffer is van arrogante rechters 'van de grachtengordel' die denken ongestraft de wet met voeten te kunnen treden, en die daardoor hun gezag volledig te grabbel gooien.

 

En dat moeten we niet hebben. Net zo min als wij rechters moeten hebben die politici, welke dan ook, naar de ogen kijken.

______

hhBest

Een ouderwetse huisarts

De laatste keer dat ik hem zag is al een poosje geleden, op de markt in het winkelcentrum. ‘Dag dokter Snijders,’ zei ik beleefd, ‘Hoe is het met u?’ Een beetje verontwaardigd keek hij me aan, niet herkennend en riep, zonder stil te gaan staan: ‘Wat denk je? Ik ben 89 jaar!’ Dat klopte niet, want hij is pas in april jongstleden 89 geworden, maar vooruit, ik doe het zelf ook wel, alvast de eerstkomende verjaardag meerekenen. Dan komt die niet zo hard aan.

En afgelopen maandag is hij overleden.

Léon Snijders was eigenlijk een heel grappige huisarts. Hij had een paar eigenaardigheden, maar als je daar rekening mee hield, dan viel hij best mee. Hij was ook bijzonder omdat hij telg was uit een doktersgeslacht, op het kerkhof in de gemeente is de familie Snijders de enige met een grandioze graftombe, waarin hij intussen is afgedaald, zo blijkt uit de overlijdensadvertentie.

Een van de eigenaardigheden was, dat hij tijdens huisbezoeken direct na binnenkomst placht te roepen: ‘Ja, geen wonder dat jullie ziek worden, met al die kamerplanten. Eruit met die rommel!’ Djamila was minder over hem te spreken omdat hij, toen zij zich bij hem vervoegde met keelpijn, in voorzichtige woorden hintte in de richting van een bepaalde seksuele activiteit, die de keelpijn veroorzaakt zou kunnen hebben. Dertig jaar geleden vond je dat een lullige opmerking, tegenwoordig sleep je een huisarts voor de tuchtrechter na zo’n opmerking. Vroeger was het toch leuker.

De oude Snijders was er dus echt een van de oude stempel. Jaren nadat hij met pensioen was gegaan, kwam ik hem op een feestje in het dorp tegen. Ik vermaakte me toen kostelijk met zijn wetenschappelijke uiteenzetting omtrent het besmet raken van mensen met aids door geslachtsverkeer met apen.

Hij was een dusdanig ouderwetse huisarts dat hij ook niet veel op had met psychiatrische problemen – hij bekeek ze op dezelfde manier als de gemiddelde dorpeling. Zijn zoon, mijn huidige huisarts, vertelde me eens dat zijn vader iemand met een kennelijke psychische aandoening een verwijsbriefje had meegegeven voor een niet nader aangeduide specialist, met als enige aanduiding: ‘SIK’. De assistente van de specialist belde naar de huisartsenpraktijk om te informeren van welk ziektebeeld dit de afkorting kon zijn, waarop Léon Snijders riep: ‘Snap je dat niet? Slag In het Koffer!’ En dat is een uitdrukking die hier in Zuid-Limburg staat voor ‘Van Lotje Getikt’, VLG, dus eigenlijk.

Wij moeten het voortaan doen met het artistiek in lichte kleuren geschilderde portret dat achter zijn zoon in de spreekkamer hangt en meekijkt. Naast dat van Léons vader, een vervaarlijk bruinig schilderij.

Tegenwoordig komt de dorpsarts niet meer zo snel op het idee om zich in olieverf te laten vereeuwigen. Sterker nog: de huisarts staat op het punt op te gaan in een grote, anonieme praktijk waar alle huisartsen uit het dorp samenwerken. Ongetwijfeld aanzienlijk efficiënter. Maar zonder slag in het koffer, vrees ik.

_________

hhBest

Schoten in een korenveld

Dat zou ook wel weer eens leuk zijn, natuurlijk, zo’n leuke columnistenvete waarin twee of drie columnisten elkaar via hun stukjes maandenlang in de haren vliegen, de discussie steeds absurder wordt, en die eindigt met elkaar de oren afsnijden of pistoolschoten in een korenveld.

Waarna ze alle drie bij hun respectieve hoofdredacteuren op het matje worden geroepen en vermanend worden toegesproken, dat al die hanerij en onderlinge zelffelicitatie wel een keertje afgelopen moet zijn.

Dat kwam in de jaren negentig nog wel eens voor, ik geloof met Hugo Brandt Corstius, W.F. Hermans en Renate Rubinstein over en met een meneer met een grote baard, Friedrich Weinreb die, zo meen ik mij te herinneren, een onhoudbare stelling zonder zichtbare moeite in stand hield.

Dat dacht ik vanmorgen allemaal toen ik de column van Sylvia Witteman las in het Volkskrant Magazine, en waarin zij beweerde dat Gent mooier is dan Venetië. WTF, dacht ik, in twittertaal, hoe kom je nou dáárbij? Alleen al omdat Brugge al mooier is dan Gent en trouwens ook iets meer op Venetië lijkt, en waar ik me vagelijk het nachtelijk duister binnenzwembad van een Holiday Inn hotel herinner met in het water rondspartelende naakte journalisten van beiderlei kunne en op de rand van het bad de ober die ons de sleutel van het bad had gegeven en zijn door zijn moeder gebreide onderbroek niet durfde uit te doen en trouwens ook niet kon zwemmen. Misschien werd hij ook geteisterd door watervrees.

Wel kan ik weer begrip op brengen voor de in hetzelfde stukje van SW onthulde zwak voor nazi-parafernalia, maar ook daarin wordt Gent natuurlijk de loef afgestoken, niet door Venetië maar door het dorpje Predappio in Emilia Romagna, waar het graf (en de wieg) van Benito Mussolini te vinden is en waar ze diverse winkels hebben die de rommelmarkt van Gent ruimschoots in de schaduw stellen, alleen al door de aanwezigheid van flessen rode wijn met daarop etiketten met de portretten van de al genoemde Mussolini, met Hitler, met Goebbels, met Stalin en als ik verder gekeken had vermoedelijk ook nog van admiraal Horty, generalissimo Franco en de Roemeense dictator Antonescu, benevens Marx, Lenin, Engels, Trotzki, Bakoenin, Mussert, mevrouw de weduwe Rost van Tonningen, Léon Degrelle en Wies Moens – van de laatste zou het me niet verwonderen als hij in Gent geboren zou zijn.

Persoonlijk zou ik aarzelen die flessen te openen en leeg te drinken, omdat ze al erg lang in die stoffige, warme winkel leken te staan. Maar het gaat natuurlijk om het idee.

Wat ze in Gent niet hadden en trouwens in Predappio ook niet, waren de slogans van de tegenpartij. Ik zou mijn woning graag opsieren met een rood spandoek met daarop in gouden letters de tekst Trăiască Partidul Comunist Român! Maar dat hebben ze natuurlijk nergens meer.

Nou ja, en die columnistenvete, die laat ook maar zitten. Ik ben al moe als ik er aan denk.

_________

hhBest

Onze gekleurde mede-voetballer

PVV-raadslid in Den Haag Richard de Mos heeft werkelijk een lumineus idee, waarvoor ik een ogenblik lang bewondering kon opbrengen. Na ongeveer vijf seconden natuurlijk niet meer. De Mos wil dat er een stop komt op de aanname van ‘allochtone’ leden bij Haagse voetbalclubs, want, en ik vat zijn redenering even kort samen, die betalen hun contributie niet en maken maar rotzooi (‘geweldsincidenten’) op het voetbalveld. De Mos, een van de primitiefste leden van Geerts keurkorps, redeneert dus zo: degene die de leden inschrijft kijkt of de jongen die zich komt melden een beetje bruiner is dan de gemiddelde Hagenees, en/of een rare buitenlandse naam heeft en zegt dan: ‘Snie goet, jij geen lid worden, jij nie betale, jij iedereen doodschoppe.’

Nou herinner ik me van heel lang geleden, in de jaren vijftig van de vorige eeuw, toen het woord allochtoon niet bestond en vrijwel iedereen even bruin was, de taferelen langs de lijnen van een voetbalvereniging als SCE in Nijmegen, waar de moeders hun veelbelovende kroost stonden aan te moedigen. ‘Schup em veur zien klote! Bloed oan de poal!’ En ik heb begrepen dat daar de laatste jaren weinig verandering in is gekomen.

Voor geweldsincidenten op het voetbalveld hoef je het tegenwoordig trouwens helemaal niet zo ver te zoeken als de Koninginnelaan in Nijmegen, of op het pupillenveldje van een Haagse voetbalvereniging. Om geweldsincidenten te zien kun je gewoon vrijwel elke godgeslagen dag om kwart over acht de tv aanzetten en twee uur genieten van de ene schoppartij na de andere. Met als eenzaam hoogtepunt, tevens perfect voorbeeld voor de jeugd, de magistrale karatetrap waarmee een zekere Nigel de Jong die weliswaar de meest voorkomende achternaam van Nederland draagt, maar die tevens iets bruiner is dan de gemiddelde Hagenees, een Spaanse tegenstander effectief uitschakelde.

Waar zou trouwens het Nederlands, het Europees, ja het wereldvoetbal zijn zonder onze gekleurde medemens? Die wel van onderop moet beginnen, bijvoorbeeld bij Haagse amateurclubs. Je zou de aanhang van Richard de Mos eens moeten horen brullen, als zou blijken dat de roomblanke voetballers van Nederlandse elftallen zonder onze allochtone vrienden nog niet eens meer de moeite zouden nemen om het veld te betreden, aangezien zij er de zin niet meer van zagen steeds maar weer voor spek en bonen op te draven. Ondanks de bereidheid om zonder aanzien des persoons flink om zich heen te trappen -- dáár hebben ze nou net de gekleurde medemens niet voor nodig.

Hier komen we trouwens op een van mijn stokpaarden: het probleem ligt ergens anders, het is de schuld van de sport zelf, voetbal verruwt. Afschaffen dus, en dat is geen probleem, want hockey, golf, cricket, tennis en atletiek zijn minstens zo leuk en eigenlijk veel Haagser.

______

hhBest

 

Zie de maan schijnt, en dergelijke

Huub Stapel noemde gisteren in het radioprogramma Stand.nl regisseur Johan Nijenhuis een NSB-verrader, al gebruikte hij die woorden enigszins verdekt. Nijenhuis is degene die kinderen zou hebben opgestookt bij de Reclame Code Commissie een klacht in te dienen tegen het affiche voor de film Sint van Dick Maas – als dat zo is, dan zijn we in Nederland dus echt op een recorddieptepunt aangeland. Ik houd het er trouwens voorlopig op dat wij hier van doen hebben met een uitgekiende en prima geregisseerde reclamecampagne voor de film die dezer dagen in première gaat. Geen zichzelf respecterend radio- of tv-programma kan er sinds enkele dagen omheen.

Uit de uitzending van Stand.nl van gisteren waarin de stelling werd geponeerd dat de ophef over de film – die niemand nog gezien heeft – overdreven is bleek, dat 56 procent het daarmee eens was en 44 procent niet. Dat is in Stand.nl-termen feitelijk ‘onbeslist’.

Het is ook een ernstig geval. Ik bedoel: het gaat toch om het wel en wee van weerloze kinderen. Althans, volgens genoemde 44 procent. Sinterklaas is in de ogen van de tere kinderziel de Goedheiligman, een vriendelijke oude bisschop en nu eens een die wèl met zijn gore tengels van de kleinen af kan blijven. Dat hij niet echt bestaat en dat dus altijd een in een tafelkleed gehulde buurman in beschonken toestand zijn rol speelt (Toon Hermans’ versie) dat proberen we zo goed en zo kwaad als het gaat geheim te houden – terwijl de kinderen wel beter weten en dat tafelkleed onmiddellijk herkennen.

Kinderen hebben een handige overlevingsstrategie: die zijn in staat zowel wèl als niet in Sinterklaas te geloven, waarbij de doorslag wordt gegeven door aard en kwaliteit van de ontvangen cadeautjes. Kinderen kunnen, ook buiten Sinterklaastijd, behoorlijk cynisch zijn en bij de ratrace op school en op straat en op internet genadeloos te werk gaan.

Aan het affiche te zien, gaat het om een horrorfilm. Dat kan niemand verwonderen want Dick Maas is beroemd geworden met één, volgens kenners zeer goede, horrorfilm, De Lift. Dus dit is ondanks de vrome titel en de mijter en tabberd van titelrolvertolker Huub Stapel géén film om met kinderen onder de zes jaar heen te gaan. Kinderen vanaf een jaar of zeven, acht, kennen allemaal Harry Potter, kijken op internet naar de gruwelijkste hak-, bonk- en snijfilms en spelen games die van grote gruwelijkheid zijn, op hen komt de film van Dick Maas die, ik herhaal het maar even, nog niemand heeft gezien, wellicht enigszins tam en geforceerd over.

Persoonlijk vind ik het hele horrorgenre niks. Ik griezel al voldoende bij de aanblik van Geert Wilders en zijn gladjakker van een advocaat, van Maxime Verhagen en Marc Rutte met hun horrorregeerakkoord. Voor mij is de perfecte film die waarbij met beperkte middelen het gesprek van een man en een vrouw aan een keukentafel is vastgelegd en die en niettemin van begin tot einde boeiend en spannend is.

Ik snap het hele horrorgenre eigenlijk niet. Dus ik verklaar me bij deze onbevoegd. ‘Sinterklaas bestaat, en hij zit daar,’ zei Hans Wiegel al. En wees toen naar Joop den Uyl.

__________

hhBest