En dan valt het me nog mee dat de koningin, ter voorbereiding van de kabinetsformatie, niet heeft laten uitzoeken wie in de nieuwe Tweede Kamer de grootste bek heeft, of de grootste lul is. Hoewel, realiseer ik me ineens, het ditmaal wel daarop is neergekomen, al waren de criteria anders. Dus ik stel mijn vraag nog eens: waarom moeten de grootste partij en de grootste winnaar altijd als eerste proberen een kabinet te formeren? Het juiste antwoord is natuurlijk: je moet toch wát.
Want als je er even over nadenkt is het systeem hoe dan zo amateuristisch als de pest. Een partij oprichten, veel kiezers voor je winnen, veel zetels in de Tweede Kamer bezetten is één ding, een kabinet samenstellen dat op deskundige en gezaghebbende wijze het door het volk gekozen verkiezingsprogramma uitvoert, dat is iets geheel anders.
Volgens mij moet je daarvoor bijvoorbeeld leidinggevende capaciteit hebben en je moet een kei zijn in het vak dat je gaat uitoefenen. Daar komen wij in Nederland maar zelden aan toe. Bij ons bestaat een kabinet simpelweg uit de partijleiders en een bij elkaar geraapt stelletje mannen en vrouwen die bij voorkeur geen verstand hebben van wat zich op het hen toegewezen departement afspeelt, of misschien ook wel, maar die vooral zijn gekozen doordat ze bij de partijleider in het gevlij zijn, of ooit een baan beloofd is, of aanbevolen zijn door iemand die nog een gunst tegoed had.
Ideaal zou trouwens zijn om, alvorens een kabinet te gaan formeren, eens te bekijken of de programma’s van de partijen die de verkiezingen hebben gewonnen, wel zo gunstig zullen uitpakken voor het land, de komende periode. Maar ja, ik zou niet weten hoe je dat organiseert: de grootste geleerden van het land laten samenkomen en de boel door een vergrootglas bekijken? Een recept voor corruptie.
Wat wel zou moeten gebeuren: een lijst opstellen van programmapunten die hoe dan ook uitgevoerd moeten worden. We horen nu al tientallen jaren dat kabinetten met prachtige plannen aantreden en daar dan, door gelanterfant, geruzie en door kuiperij en ellebogenwerken, in het geheel niets van uitvoeren. Wat ik voorstel: stel de ministers een riant salaris in het vooruitzicht, dat ze pas zullen beuren aan het eind van de kabinetsperiode, mits ze het regeerakkoord naar behoren hebben uitgevoerd.
Ik kan me nu al verkneukelen bij de gedachte.
__________