SanteLOGie

Koffie

Een kennis is pas naar Amerika verhuisd en heeft daar nu gebrek aan een behoorlijk koffiezetapparaat. Behulpzaam als ik ben, bega ik meteen de fout een uitgebreid advies te geven. Natuurlijk geen Nespresso of Senseo – afwaswater kan ik ook in de fluitketel maken – maar een degelijke espressomachine van, bij voorkeur, Italiaans fabrikaat. Ik heb natuurlijk beperkte ervaring, al heb ik intussen wel vastgesteld dat volautomatische machines van Saeco of Jura ook geen behoorlijke koffie leveren en bovendien extreem storinggevoelig zijn. Bij de man die mijn koffiemachine onderhoudt, staan ze dan ook bij tientallen te wachten op reparatie.

Mijn machine is een Gaggia Classico. (Op de foto staat een Cubika, een nieuw model dat nog het meest lijkt op mijn 'ouwe'.) Die doet wat een espressomachine moet doen: een lekker bakje koffie maken. Herformuleren: iets maken dat ik een lekker bakje koffie vind. Wat een lekker kopje koffie is, daarover kun je de grootste ruzie krijgen. Wat ik inmiddels heb ontdekt: dat lekkere koffie niet zozeer aan het apparaat ligt waar je met mee maakt, maar aan de koffie die je gebruikt. Voor mij sluit dat uit dat ik ooit capsules zou gebruiken, die gevuld zijn met een niet beïnvloedbaar mengsel van ouwe gemalen koffie.

Ik heb dus ook een Gaggia koffiemolen, die in de fijnste stand staat, en daar maal ik koffiebonen in die ik links en rechts opscharrel. Waarbij veel teleurstellend materiaal. De meeste branders leveren een te zure koffie. Op zoek naar verbetering kwam ik per ongeluk terecht bij de firma Stagnitta in Palermo, die zeer vette, maar goed zwart gebrande bonen levert voor een voortreffelijke ristretto of espresso. Ook van De Eenhoorn in Kampen heb ik koffie betrokken, een half pondje Jirga-nog iets uit Ethiopië – die ook wat aan de zure kant was, en Cavoeiro (of zoiets) uit Brazilië die iets heel zoets en notigs en fruitigs had. Beide flink duur trouwens. Lavazza ‘miscela bar’ voldoet uitstekend en is ook nog redelijk betaalbaar. En zo hap ik elke ochtend in een smakelijk kopje, voorzien van een mooie laag crema en uiteraard uitgestort over twee klontjes suiker, middelmaat.

Een deel van het bovenstaande vertel ik dus aan mijn bovengenoemde kennis, die meteen begint te internetten en me een link stuurt naar een firma in New York, die inderdaad verwijst naar de Gaggia Classico. Met de rechtstreekse vraag erbij: ‘Is dit de beste?’

En daar sta ik dan. Wat vindt die kennis ‘de beste’? Ik ben er zeer tevreden mee, ondanks dat er nogal eens storing in optreedt (de rubberen ring moet geregeld vervangen worden en de zeefjes ook) hij levert nog wel eens een kliederboel op, echte Hollandse koffiedrinkers vinden dat de koffie er niet warm genoeg uit komt (Hollanders willen er hun slokdarm mee verbranden) en de machine is al helemaal ongeschikt om 23 gasten snel en tegelijk van een kopje koffie te voorzien. Deze informatie en zo nog het een en ander mail ik aan mijn kennis.

Sindsdien heerst er oorverdovende stilte. Ik hoop maar dat de kennis de Gaggia Classico niet koopt. Ik heb het al vaker meegemaakt van mensen die een advies van me opvolgden en me daarna langdurig deelgenoot maakten van hun teleurstelling aangaande mijn karakter.

Nou ja, vanaf morgen kan ik weer gewoon een Italiaanse bar binnenlopen en een ‘caffè’ bestellen. Wie zet er nou ook thuis koffie.

Hangen en sluiten

In een plaatsje genaamd Alexandria in de Amerikaanse staat Louisiana mogen ze geen heupbroeken meer dragen. Het staat er niet bij, maar we weten het allemaal: de meiden. Je ziet namelijk soms de onderbroek, sterker nog: ook wel eens de billen. Ik heb ze hier wel gezien, waarbij beide in het gezicht kwamen, de billen en de onderbroek, de laatste zijnde een string. Ik neem aan dat de gemeenteraad van Alexandria ook daar unaniem, ja zeker, met zijn allen, over gevallen is.

Het bericht is wat summier, en ook eigenlijk niet erg belangrijk, natuurlijk. Met behulp van mijn levendige fantasie zie ik ook datgene waar de gemeenteraad natuurlijk óók en met name op doelde: de tussen topje en heupbroek in meer of mindere mate naar buiten puilende buikdelen, al dan niet getooid met in de navel bevestigd hang- en sluitwerk. Dat valt me trouwens wel op, dat zelfs dames die duidelijk hun figuur in de gaten houden, toch zo’n puilend buikje hebben. Darwin zou zeggen: dan moeten er dus heren zijn die dat lekker vinden.

Als ik dezer dagen gelegenheid heb, zal ik eens het telefoonnummer van de gemeentevoorlichter van Alexandria opzoeken (ik sluit niet uit dat het 001 318-473-6605 is) en vragen of ook overwogen is iets te doen aan het bouwvakkersdécolleté, de te laag reikende werkbroek van heren, dus. Ik bedoel, ik ben ook niet buitengewoon gecharmeerd van de blote billen en buiken van dames die zulks niet kunnen hebben; maar neem me even niet kwalijk, er wordt op steigers en in aanrechtkastjes ook heftig gepuild en dan zijn de desbetreffende billen niet alleen grotendeels zichtbaar, maar vaak ook rood aangelopen, pukkelig en ruigbehaard.

Hier in Nederland zie ik dat nog allemaal niet gebeuren, daar moet eerst de begroting sluitend worden gemaakt. Toch valt er misschien iets te zeggen voor het sluitend maken van spijkerbroeken. Of nee, eerst is er iets méér dringend: de regering dient strenge richtlijnen uit te vaardigen voor de bekleding van iets hogere regionen. Ik zou u zo flink wat Bekende Nederlandse Dames kunnen noemen die ik gaarne mag aanschouwen met een décolleté waar je ‘u’ tegen zou zeggen als je niet plotseling ontzettend buiten adem was; maar veruit de meeste moeten toch eerst met zachte aandrang en daarna met strenge maatregelen gedwongen worden, al dat hangwerk achter degelijk sluitwerk te verbergen. Ik suggereer zeemlederen zweepjes, zodat het toch nog gezellig blijft.

Zonder woorden

Onfeilbaar

Een wijd verbreid misverstand: de onfeilbaarheid van de uitspraken van dokters. Lange tijd hebben dokters daar zelf ook in geloofd, en ik zou ze de kost niet willen geven die nog altijd denken dat ze het altijd bij het rechte eind hebben. Een bekend voorbeeld: vroeger had de dokter vrijwel altijd een antwoord paraat als de opgegeven kankerpatiënt vroeg: hoe lang heb ik nog te leven, dokter? Gezien de tegenvallende resultaten hebben veel dokters geleerd daarbij een flinke slag om de arm te houden.

Daar komt sinds gisteren bij, dat de dokter een schadeclaim boven het hoofd hangt als hij heeft gezegd ‘drie maanden’, en het worden er uiteindelijk zes, of acht. Tien tegen een dat de familie direct na het overlijden bij de dokter op de stoep staat om vergoeding voor drie of vijf maanden kost en inwoning te eisen, plus natuurlijk vergoeding van immateriële schade: je bent al die tijd droevig geweest omdat de patiënt weliswaar nog leefde, maar binnenkort dood zou gaan.

Ik doel natuurlijk op de zaak waarin de gynaecoloog een mevrouw had verzekerd dat ze niet meer zwanger kon worden, waarna ze spoorslags zwanger werd, van een tweeling nog wel, en vond dat de dokter dan ook maar voor de opvoeding van de kindertjes, inmiddels dertien jaar oud, moest opdraaien. Ik ben dan zo iemand die het plastisch vóór zich ziet: de juichende ouders die het ene kind na het andere te voorschijn zien komen in de verloskamer en nog vóór de onderscheiden navelstrengen zijn doorgeknipt een advocaat ontboden hebben voor het opstellen van de schadeclaim.

Het allergekste is natuurlijk, dat de rechter aan wie dit absurde geval werd voorgelegd, de ouders in het gelijk stelde. Daarmee een luik openend waar zo ongeveer de gehele medische stand te zijner tijd doorheen zal vallen – volgens mij kun je namelijk niet bewijzen dat je géén kinderwens had; ik stel me zo voor, je raakt eindelijk zwanger door reageerbuisbevruchting, je krijgt het kind dus door medisch ingrijpen, en halverwege de zwangerschap begin je te beweren dat je ‘eigenlijk’ geen kinderwens had. Ook die dokter draait dus op voor de opvoeding van het aldus verwekte kind. De dokter zegt: u hebt kanker, hij opereert u en u gaat daardoor niet dood. Een enorme schadepost!

Wat dus moet gebeuren is dat eens goed doordringt tot onze botte hersentjes dat de medische stand heel veel kan – zij zelf zal de eerste zijn die bij die bewering instemmend knikt – maar ook en vooral heel veel niet. Een van de dingen die ze nog altijd zeker niet kan is: met stellige en honderd procent zekerheid iets beweren. Gelukkig hebben we daarop iets gevonden; de dokter heeft een inspanningsverplichting en geen resultaatverplichting. In het geval van de onopgevoede tweeling betekent dat dus: foutje in de schatting, een normaal beroepsrisico in een beroepsgroep die het van giswerk moet hebben. Gefeliciteerd met uw tweeling!

Vleugels

Bericht in de Volkskrant: ‘Het Vaticaan heeft maandag het startsein gegeven voor goedkope vluchten van Rome naar bedevaartsoorden in Frankrijk, Polen, Spanje en het Midden-Oosten. Het eerste vliegtuig van de dienst, die Mistral Air in samenwerking met het Vaticaan exploiteert, steeg om 11.30 uur op van de luchthaven Fiumicino bij Rome voor een vlucht naar het Franse Maria-bedevaartsoord Lourdes. Twee vliegtuigen van Mistral Air zijn inmiddels in het geel en wit geschilderd, de kleuren van het Vaticaan. Het interieur is versierd met teksten als ‘Ik zoek uw gezicht, Heer’. Het Vaticaan heeft zelf geen vliegmaatschappij en luchthaven. ‘

Dat laatste kan natuurlijk niet kloppen. Het verwondert me so wie so al heel lang dat het Vaticaan zo weinig vertrouwen heeft in wat er allemaal ècht mogelijk is ten behoeve van de plaatsvervanger van God op aarde. Ik bedoel ‘personal flight’ is toch als het ware door de roomsche kerk uitgevonden? Jezus en Maria stegen toch, zelfs zonder geel en wit geschilderd te zijn, op eigen gelegenheid ten hemel? En dat ging dus niet naar Lourdes, waar je naar katholieke maatstaven ook kunt komen zonder wonderbaarlijke hulpmiddelen – al is het natuurlijk een wonder als je er ook weer gezond vandaan komt.

En dan heb ik het nog niet eens over de hoofdmacht gehad. Ik bedoel Michael, Raphael, Jofiël en hoe die andere gevleugelde knakkers ook allemaal mogen heten. Ik zag net nog een Noorse prinses op de tv die gewoon gezellige geheel vrijblijvende kosteloze gesprekken heeft met engelen, dan zit een eenvoudig vliegtochtje er toch zeker ook wel in, desnoods naar het Midden-Oosten, als je even let op de eventuele bermbommen.

Toen ik als kind nog gedwongen werd in die onzin te geloven, kende ik zelfs een gedichtje van buiten waarin sprake was van maar liefst veertien engelen die de wacht zouden houden bij mijn bedje. Zelfs wanneer ik zelf niet de vliegkunst machtig zou zijn, dan zouden die veertien me toch makkelijk naar Lourdes kunnen vliegen, als ik daar de wens toe te kennen zou geven?

Nee nee, het is weer een kwestie van de kinderen van de duisternis die met overleg te werk gaan. En dat werkoverleg heeft dus weer geleid tot een verachtelijk dealtje: in plaats van een geheel gratis dienst met (desnoods geel met wit geschilderde) engelen te beginnen, moet er weer een onderonsje worden gedaan met een obscuur luchtvaartmaatschappijtje. Let op: Mistral Air is van acteur Bud Spencer, eigenaar van twee van de vier vuisten van de duivel. Zijn compagnon Terence Hill speelt sinds jaar en dag een fietsende pastoor in een Italiaanse tv-serie. Noem dat maar toeval.

De gelovigen moeten uiteraard betalen, in die geelwitte toestellen wordt natuurlijk een mis opgedragen tijdens de vlucht en dan wordt er twee keer gecollecteerd, leer mij die boys kennen.

Jullie blijven ook eindeloos overal in trappen, dat zou ik de beminde gelovigen nog willen meegeven. Plus natuurlijk gods rijkste zegen. Amen.

Viva

De Viva, dat is zo’n blad dat je natuurlijk nooit koopt, hoogstens bij de tandarts ziet liggen en daar wellicht even doorbladert. Geen idee van de inhoud. Volgens Wikipedia is Viva ‘een Nederlands weekblad met als doelgroep jonge (geëmancipeerde) vrouwen (20-35 jaar)’. Dat betekent vooral, denk ik dan, dat het uitdrukkelijk geen blad is voor ‘oudere dames’ zoals de Libelle, de Margriet en de Opzij.

Op 7 oktober aanstaande is het vijfendertig jaar geleden dat de eerste Viva in de kiosken verscheen, naar men zegt met de foto van een blote Willem Nijholt er in. Waarmee ik dan meteen weer weet waarom ik toen onbewust het besluit heb genomen nooit abonnee te worden. Nog afgezien van het feit dat ik geen geëmancipeerde vrouw was, en nog altijd niet ben.

De huidige hoofdredacteur van het blad, daartoe door de Volkskrant geïnterviewd, denkt dat er weer meer bloot in het blad zal komen, en dat zou me dan spijten. Want hoewel Viva natuurlijk altijd een licht geslachtelijk getinte ondertoon gehad moet hebben, gezien de doelgroep, en gezien wat hier nog volgt, was het daarvan de laatste jaren niet gekomen. De tijdgeest, denk ik. (Tussen haakjes: kan iemand mij vertellen wat er van Birgit Ganzert is geworden?)

Ik zou inmiddels het bestaan van het blad volledig vergeten zijn, ware het niet dat Van Kooten en De Bie, in hun onsterfelijke Klisjeemannetjessketch uit 1977, melding hadden gemaakt van het blad. Hoewel De Bie meedeelt dat hij ‘nu bijna veertig’ is, en bovendien zijn de beide heren natuurlijk geen dames.

De sketch gaat over een probleem da De Bie heeft: hij krijgt hem niet meer omhoog. Van Kooten weet de remedie: hij beveelt hem aan ‘de Panorama, en de Nieuwe Revu, en de Bunte Illustrierte’ (uit de leesportefeuille) aan het hoofdeinde van het bed ‘open te slaan op de bladzijden waar de grootste prammen hangen’, zodat het wonder weer eens zou kunnen geschieden. En hij voegt er de essentiële zinsnede aan toe: ‘Vroeger was dat heel onbeleefd tegenover je vrouw, maar tegenwoordig mag dat, van de Viva.’ Waarmee het blad, wat mij betreft, onsterfelijk was geworden.

De grootste prammen hangen sindsdien al lang weer waar ze horen: achter de kleding van de dames die ze kopen in door de Viva aanbevolen winkeltjes. Hoewel ik gisteravond zag dat ze bij Linda de Mol alweer bijna helemaal waren uitgestald, in Zomergasten, niet in de Viva natuurlijk, want Linda heeft een eigen blad. Ze begon er zelf over, dus mag ik het er, mogelijk van de Viva, ook even over hebben.

Maar zo herinner ik me de Viva dus. En dat zal nog worden versterkt na het bewandelen van de wandelroute door Venetië die ik aantrof op de Viva website, juist nu ik op het punt sta wederom daarhenen te reizen.

Brand

Op de Peloponnesos

Kalamata wordt door het vuur bedreigd, hoor ik vanmorgen. Daar had ik me trouwens heel wat van voorgesteld, Kalamata, waar die rooie olijven vandaan komen en de daaruit geperste olijfolie. Maar Kalamata was een stad van niks, ik bedoel, wel groot en zo, maar helemaal bestaande uit zielloze blokken van gebouwen. En geen wonder, want de stad staat er nog niet zo lang, sinds zij door een aardbeving met de grond gelijk werd gemaakt. Dus qua natuur zijn ze daar wel wat gewend.

Die rooie olijven hebben we toen niet gezien en als het echt zo erg is met die branden, dan zullen we het een tijdje zonder moeten doen.

Bij de berichten over de bosbranden moest ik denken aan de ritten door dichte naald- en andere wouden die we in april maakten op de Peloponnesos. Ik moest denken aan de jongeman die in zo’n bos honingkoeken stond te verkopen bij zijn tussen de bomen verscholen huis. Ik heb toen wel aan bosbranden gedacht, maar toch vooral aan de vraag, wat er in ’s hemelsnaam van mij en mijn reisgezelschap terecht zou komen als ik uitgerekend dáár pech zou krijgen met de camper. Laat staan ingesloten zou raken door bosbrand.

Dat de branden voor een deel zijn aangestoken, dat zal je niet verwonderen als je kennis hebt mogen nemen van de mentaliteit van de gemiddelde Griek – ik doel nu vooral even op zijn verkeersgedrag – zoveel mogelijk over de dubbele witte streep – en de doodsverachting waarmee knulletjes op brommers zich in het verkeer storten. Daar kan een enkel brandje wel bij, zeker als de actie goed betaald wordt: genoeg mensen hebben belang bij een kaalgebrand stukje berghelling; ik weet het niet zeker, maar ik meen dat er nog altijd Europese subsidie zit op de aanplant van olijfbomen en dan is het toch gemakkelijker om even het in de weg staande waardeloze bos in de fik te steken dan het moeizaam om te hakken, in die hitte. Bovendien zijn verkoolde resten van naaldbomen ideale ‘groen’bemesting voor een olijfgaard.

Ach nee, het is natuurlijk een prachtig land, al hoef ik er niet meer heen en het is eeuwig zonde dat het, als je de berichten gelooft, er voorlopig helemaal kaal bij gaat liggen.

Maar Griekenland meet ongeveer vier maal Nederland, en er zullen best plaatsen zijn die hoogstens een zwart pluimpje rook aan de horizon zien en verder onbeschadigd blijven.

Hopen op regen dan maar. En een beetje windstilte. Intussen denk ik aan neef van Djamila die daar op vakantie is, op Siegfried de wegenwachter, de Russische jongen die werkte bij het tankstation aan de rand van Kalamata – toen was het trouwens twaalf graden en drensde er een motregentje…

Fotografie

‘De foto’s in Opzij zijn minimaal bewerkt met Photoshop, dat wil zeggen dat er geen lichamelijke correcties zijn aangebracht… De reclames (bedoeld wordt: advertenties, SB) in dit blad vallen overigens buiten deze actie’.

Mooi, die laatste zin: want als er één wereld is waarin alles gephotoshopt is, inclusief de kwaliteit van het gebodene, dan is het wel die van de reclame.

Wat is dat, photoshoppen? Die vraag stelt zich nu menige lezer.

‘Photoshoppen’ is het bewerken van digitale foto’s met behulp van het computerprogramma Photoshop van de firma Adobe, die nauw gelieerd is (was) aan het computermerk Apple, dat door vrijwel alle fotografen nog steeds wordt gebruikt bij het be- en verwerken van digitale foto’s.

De serieuze beroepsfotograaf maakt zijn foto’s in het zogenaamde RAW-format, waarbij de foto’s een grote hoeveelheid informatie meekrijgen waardoor ze achteraf heel nauwkeurig aangepast kunnen worden. Dat is in veruit de meeste gevallen geen kwaadwillige manipulatie, integendeel: je kunt er bijvoorbeeld achteraf de juiste witbalans mee kiezen, waardoor de kleuren van de foto zo dicht mogelijk bij de realiteit kunnen worden gebracht. Wolkenloze hemel, bewolkte hemel, licht van een gloeilamp, licht van een TL-buis, allemaal dingen die de kleuren van foto’s kunnen beïnvloeden. Met PS kun je die manipulatie ‘door de natuur’ terugdraaien, zoiets.

Mijn portret hier rechtsboven is gemaakt in een restaurant; ik zat twee meter van de grote ramen, en links van mij scheen een laagstaande, felle zon de ruimte binnen. Het meeste licht kwam door een raam op het noorden, waar ik dus dicht bij zat. Dat werpt een gunstig licht op mijn huidkleur, die ik dan ook niet bewerkt heb, maar die normaal anders is. Ik heb alleen het contrast licht aangescherpt, in Photoshop. De foto is gemaakt in JPEG-format, dat vooral is uitgevonden om foto’s in een acceptabele kwaliteit snel (dus gecomprimeerd) beschikbaar te hebben voor nieuwsmedia. (De J staat voor ‘journalist’). Maar de kwaliteit is feitelijk zo laag, dat je de foto’s in dat formaat alleen maar in de vernieling helpt door er veel aan te klooien. Dat gaat met RAW dus eindeloos veel beter. Maar RAW gebruiken vereist vakmanschap.

De discussie in Opzij is ontstaan nadat enkele geïnterviewden hadden geklaagd dat ze op de foto’s bij het interview wel erg mooi waren gemaakt. Feministische types, uiteraard. Volgens mij vinden veel vrouwen (en mannen) het wel prettig, om lekker bijgewerkt in de krant te komen. Niet geopereerd, toch mooi, wat wil je nog meer. Sinds de uitvinding van de digitale fotografie zijn de blote dames in de Playboy ook appetijtelijker dan ooit.

Vanmorgen sloeg ik het Volkskrant Magazine op en zag daarin de portretten van Carice van Houten en vooral van Sylvia Witteman. Beide duidelijk en behoorlijk bijgewerkt, als je het mij vraagt. Ik zie met name Sylvia Witteman nog voor me zoals ze optrad in het tv-programma van haar (peet)oom Paul: een leuke vrouw die het niet in de eerste plaats van haar uiterlijk moet hebben. Maar op de foto bij haar column in VK Magazine ziet deze ruim veertigjarige eruit als een maximaal 25-jarige schoonheid met een onaards regelmatig gezicht, fraaie oogleden, vooral die, en een zeer verleidelijke mond. Prachtig. Dank je, Photoshop! En houwen zo.

Götzzitat

Sommige rechters zijn een beetje gek (dat is de constatering van een feit en dus geen belediging); neem nou die politierechter in Den Bosch, die vindt dat ‘homo’ een gewoon woord is, en dus geen belediging, ook niet als iemand dat zegt tegen een politieman in het kader van een, naar ik aanneem, enigszins kribbige woordenwisseling, uitmondend in schelden. ‘Viooltje!’ had ook gekund.

Het is, dat voelt iedereen aan op zijn elegante handgemaakte Italiaanse schoenen, natuurlijk wel een belediging, want in dat kader kan het niet anders of het is zo bedoeld.

‘Meneer, stapt u eens even van die fiets. Uw achterlicht brandt roze. Dat moet rood zijn. En het flikkert.’

‘Flikker toch op man.’

‘Meneer, u krijgt van mij een bekeuring wegens belediging van een ambtenaar in functie.’

Simpel: je gaat naar de politierechter in Den Bosch, en die zegt: flikker is wel een scheldwoord, maar in dit geval was het gebruikt als aanvoegende wijs van het werkwoord flikkeren, dat de agent zelf ook bezigde, maar dan als vervoegd in de derde persoon enkelvoud in de onvoltooid tegenwoordige tijd, en dat deed hij natuurlijk ook niet als belediging. ‘Vrijspraak, dus.’

In Duitsland heeft deze kwestie al veel langer geleden gespeeld, opdat het woord van Heinrich Heine bewaarheid worde: dat in Nederland alles vijftig jaar later gebeurt.

Of je in Duitsland tegen een politieman ‘Schwuler’ mag zeggen (eerste naamval enkelvoud van het bijvoeglijk naamwoord ‘schwul’, in dit geval gebruikt als zelfstandig naamwoord) dat weet ik niet, maar er moet iets op te vinden zijn.

Er ligt namelijk jurisprudentie terzake: ooit heeft een rechter uitgesproken dat de uitdrukking ‘du kannst mich den Arsch lecken’ geen belediging is, wanneer de uitdrukking gebruikt wordt als literair citaat. Later is ook het woord ‘Arschloch’ in die redenering betrokken. De woorden verwijzen namelijk naar het boek Götz von Berlichingen van Johann Wolfgang von Goethe; het volstaat dus om  iemand ‘Arschloch, Götzzitat’ te noemen, om niet helemaal de reis naar Den Bosch te hoeven maken.

Omdat Arschloch voor Nederlandse begrippen een wel erg aardse uitdrukking is – wij gebruiken liever het veel beschaafdere asshole – wordt het hier niet veel gebruikt en hebben we aan die jurisprudentie, behalve als voorbeeld van hoe het óók kan, in beschaafde naties, dus niets.

Wanneer je dus ‘homo’ zegt tegen een politieman, maar voegt er aan toe ‘citaat uit de werken van de volksschrijver van de verkeerde kant Gerard Reve’, ook dan is de gang naar de rechter niet nodig en is de agent alleen nog maar verplicht je te feliciteren met je kennis van de Nederlandse literatuur. Mocht hij zelf homo zijn, dan is er wellicht zelfs aanleiding tot een hoogstaand gesprek.

Opvoeden

De kranten hebben vrijwel allemaal hun amateurpsychologen en dito cultuurhistorici losgelaten op het artikel in het blad J/M, waarin opgenomen het resultaat van een enquête aangaande de vraag of het met de opvoeding van de kinderen niet een andere kant op moet.

Zo lees ik in het lijfblad: ‘veel ouders – nu tussen de veertig en zestig jaar – hebben deugden als netheid, beleefdheid, trouw, verdraagzaamheid en zelfbeheersing gaandeweg bij het grofvuil gezet’. Een mooie zin, waarvan de inhoud op geen enkele manier onderbouwd wordt – dat lijkt mij nog een heel karwei.  De remedie al net zo min: ‘…kinderen weer regels en structuur geven. Te lang hebben ouders hun kinderen geen strobreed in de weg gelegd.’

Deze begenadigde essayist leeft blijkbaar in een geheel ander land dan ik. Om mij heen zie ik ouders die weliswaar hun kinderen schandelijk verwennen, maar tegelijk ook dagelijks voorhouden wat wel en niet kan, wat wel en niet mag, en wat moreel toegestaan dan wel verwerpelijk is. Natuurlijk stappen jongelui van tegenwoordig zonder veel ophef in het vliegtuig van de prijsvechter, op weg naar dit of dat strand, en dat is dus inderdaad anders dan in de jaren vijftig. Maar is dat essentieel?

Ik zag toevallig gisteren een journaalfragment uit april 1951; je ziet een paar honderd mensen – de meeste vrouwen met een hoofddoek, de mannen in een lange leren jas – door een bos rennen, om een plaatsje te bemachtigen op de camping in Bakkum waar ze voor de zomer hun tent mogen opslaan. Dat draaide, zo te zien, ook op schelden en vechten uit, zoals de meeste mensen tegenwoordig beneden hun waardigheid zouden vinden.

De moderne jeugd studeert hard, bekostigt die studie vaak met zuur verdiend geld, spaart voor een tegenwoordig nu eenmaal noodzakelijke uitgebreide en peperdure uitzet en een nog duurdere bruiloft. Ik zie om me heen jongens en meisjes die respectvol met elkaar omgaan, zich in elkaar verdiepen, lijden aan de problemen van de wereld. En toch zijn dat allemaal kinderen die zonder normen en waarden zouden zijn opgevoed.

Voor het zover is gaan al die jongelui door de puberteit heen, waarin het, net als in de veelgeroemde jaren vijftig, zoveel mogelijk dwars liggen, zuipen en schreeuwen geblazen is. Ik wil niet psychologiseren, maar misschien is dat wel een normaal louteringsproces, dat nodig is om je zelfstandig te kunnen vestigen als volwassene.

Als wij, hun ouders en grootouders die kinderen ergens mee hebben opgezadeld, dan is misschien met veel te veel geld – maar vooral met een wereld die een somber perspectief biedt, op velerlei gebied; het einde van de overvloed is in zicht omdat wij de schaarse hulpbronnen veel te onbeheerst hebben verbruikt; ik moet er niet aan denken nog te leven tegen de tijd dat onze vertrouwde leefruimte zich werkelijk tegen de mens zal keren.

Een onderklasse van onbeschaafdheid en losbandigheid heeft altijd bestaan, en het kostte toen geen moeite, en nu ook niet, om daar in terecht te komen. Toch slagen velen er in zich in de beschaving te handhaven. Het verschil met ‘vroegâh’ is dat de onderklasse zich tegenwoordig manifesteert in schreeuwende tatoeages, glimmende aso-bakken, harde muziek, onbeheerst verkeersgedrag.

Voor de rest zou ik zeggen: bekijk het systeem van kinderopvang nog eens, ga niet schouderophalend voorbij aan de deze week geponeerde stelling dat kleine kinderen behoefte hebben aan een stabiele omgeving, dat wisselende contacten ook op die leeftijd een bedenkelijk gevolg hebben.

En voor de rest: zowel de kinderen als de dieren van de buren moeten beter opgevoed worden, dat staat geloof ik al in de bijbel.