SanteLOGie

Lof van daslook

Ter verdediging kan ik aanvoeren dat ik het Engelse rotstuinenboek pas kocht toen Allium ursinum zich al onuitroeibaar in mijn tuin had gevestigd. Want in dat boek – ik moet uit het hoofd citeren omdat ik het boek heb verkocht aan De Slegte: doe nooit een boek weg, is mijn advies – staat uitdrukkelijk bij deze plant: ‘mag onder geen enkel voorwendsel ooit in wat voor tuin dan ook worden aangeplant.’ En gelijk had die ouwe rotstuinenfreak die het boek schreef.

Natuurlijk geldt die vermaning ook voor akkerwinde en voor hanenvoet, voor zuring en distels, voor boskers of welk echt onkruid dan ook. Maar dat is het hem nou net: daslook, want daar heb ik het over, is een fraaie plant en absoluut geen onkruid. Tot je het dus tegen alle beter weten in toch hebt aangeplant.

Ik haalde mijn eerste bolletjes uit een beschaduw veld even ten zuiden van Visé in België. Het was een flink veld, en als je er langs reed rook je zelfs met gesloten ramen de doordringende knoflooklucht die de plant verspreidt. In de tuin in Schaesberg waar ik de vier bolletjes uitzette, gebeurde de eerste jaren eigenlijk niks. Daarna verhuisde ik de plantjes naar een tijdelijke tuin in Ransdaal en terwijl ik zelf niets vermoedend in Den Haag woonde, vermeerderden de bolletjes zich. Toen ik ze ging ophalen voor aanplant in Landgraaf waren het er intussen een stuk of vijftig.

Ik nam er maar een paar mee en toen die zich in blinde drift door mijn tuin aan het verspreiden waren, las ik dat boek van die Engelse rotstuinenman. En was het te laat.

Hoe gaat dat? Ergens in april komen de dunne, lichtgroene bladeren boven de grond. Eind april bloeien de eerste en na nog een week bloeien ze allemaal: bescheiden hoofdjes witte sterretjes die niet veel voorstellen maar in de massa een idyllisch lentebeeld te zien geven. Na nog een week zijn ze uitgebloeid, vóór eind mei is het blad verdwenen en half juni vallen de kleine zwarte zaadjes. En dan kan de zomer beginnen.

Volgend voorjaar komen de zaadjes op. Massaal. Tienduizenden zaailingetjes blijken er bij gekomen. Naar schatting kan één bolletje daslook in vijf jaar tijd een kleine duizend vierkante meter grond volledig bedekken.

Dus je kunt doen wat je wilt: die krijg je nooit meer weg. Mijn voorjaar is één grote campagne: het wegschoffelen van zaailingen en een deel van de oudere ‘aanplant’, het wegplukken van knoppen, van bloemen, van zaadhoofdjes. Stinkend naar knoflook ga ik door het leven.

En toch zijn het er volgend jaar weer meer. Intussen koloniseert dit gezellige plantje het aangrenzend plantsoen en de aangrenzende tuinen. In het plantsoen is het vorig jaar bespoten (foei! Daslook is een beschermde plant!) maar dat heeft niet mogen baten; er zijn er wat minder dan vorig jaar, maar ze zijn er wel.

Ik heb een kennis die er pesto van maakt. Goed plan Maar ik vrees dat zelfs grootschalige industriële verwerking waarschijnlijk weinig uitrichten tegen dit tere, zielige, met uitroeien bedreigde schepseltje dat als het de kans krijgt, in enkele jaren tijd de gehele aarde zal bevolken. Het lijken wel mensen.

Wanbetaler

Deze week kwam tweemaal ABN/Amro voorbij.

Eerst via een huisgenoot die na een wanhopig klinkend telefoongesprek met de helpdesk van DE bank tot de conclusie kwam dat je nog lelijk op je neus kunt kijken als de bank een fout maakt, in dit geval door een verkeerd banknummer te gebruiken bij het automatisch afschrijven van een verzekeringspremie. De huisgenoot stelde vast dat hij door een en ander voortaan onveranderlijk en voor alle eeuwigheid bij DE bank te boek staat als wanbetaler. Het ging om een bedrag van 2 euro en 11 cent. De helpdesk gaf tamelijk gretig het adres waar je je relatie met DE bank kunt opzeggen. Klanten zat, blijkbaar.

DE bank heeft zelfs personeel te veel. Dat hoorde ik toen De bank voor de tweede keer voorbij kwam, via een interview met ‘Turbo Tommy’ op Radio 1. Turbo Tommy is de naam van een zekere heer De Zwaan, die vertrekt als CFO – chief financial officer – van DE bank, die bekend staat om zijn menselijke standpunten, in tegenstelling tot zijn collega’s, die alleen maar ‘targets’ willen halen.

Het begint enigszins te lijken op het stuk van collega Kessels hieronder.

Met een enorm omhaal van woorden vertelde Turbo Tommy dat, om te zorgen dat DE bank in de race blijft van de grootste banken ter wereld, een heel ingewikkelde operatie nodig was, waarbij mensen her-, om- en bijgeschoold worden, en dat DE bank geheel en al verantwoordelijk is voor de werkloosheidscijfers in 62 landen en dat DE bank die verantwoordelijkheid waar probeerde te maken door ‘targets’ te halen en nog allerlei andere onbegrijpelijke Engels-getermde dingen te doen.

De interviewer had hem door en vatte samen: ‘Dus U ontslaat zeshonderd Nederlandse medewerkers en stelt daarvoor in de plaats negenhonderd mensen in India aan.’ Tommy zegt geen ja of nee maar begint opnieuw aan een verhaal dat neerkomt op wat hij eerder zei, in ongeveer dezelfde bewoordingen. En hij gaat door voor de menselijkste directeur van allemaal, daarom gaat hij waarschijnlijk ook weg. (Nog even komt een vriend van hem aan het woord, die dat allemaal bevestigt, het is een nichterig klinkende kunsthandelaar. Tommy koopt veel kunst.)

Maar waar het dus op neer komt is dat je binnenkort de helpdesk van DE bank belt en zich de volgende discussie ontspint. ‘Two yuro? What do you mean with yuro, sir?’ ‘Euro, that is our money.’ ‘Manny?’ ‘Yes money.’ ‘Insurance premium, how do you call that.’ ‘I do not understand sir. Do you want shares?’ ‘No, I have al a sjaar, for cutting couponnetjes, do you mean?’ ‘Please repeat sir.’
‘Oh, let but sit. I meld myself Free Willy as onebetollar, than am I off from this, eh urine.’

Dit had ik graag zelf geschreven

 

Bij het Eindhovens Dagblad worden, in het kader van het 'pamperen' van de aandeelhouders, negentig mensen ontslagen. Hoe dat aan het personeel 'verkocht' werd, schrijft Jos Kessels in zijn column op pagina 1 van die krant van vandaag. Ik had dit stukje gaarne zelf geschreven.

Hoog bezoek 2

Deze week heb ik nog hoog bezoek mogen ontvangen: Guido t'Sas kwam eens even kijken of ik wel 'up to date' was met mijn pc. Het resultaat: zo zo. Guido stelt hoge eisen. De foto toont hem hoe hij in mijn communicatietechnisch centrum enige programmaatjes installeert die mij dichter bij de vereiste stand van zaken brengen. Zoals het zeer handige programma Webripper, waarover later meer.

Voetballerij

Ergens ben ik een beetje tevreden dat ‘De Wereld Draait Door’, toch de ontdekking van het lopende tv-seizoen, vanavond voor de laatste keer te zien is: op 4 september verder. Want de afgelopen dagen ging het in toenemende mate over die stomme voetballerij, en dat kan alleen maar erger worden. Wat mij daarvan vooral enorm hindert is de hielenlikkerij waartoe Matthijs van Nieuwkerk bereid is bij zogenaamde grootheden van die voetballerij. Gisteren Guus Hiddink, een volgevreten Achterhoekse boer, en Johan Neeskens, een lepe Amsterdammer die ik voor geen cent zou vertrouwen. Daarin draaide zelfs nog zo’n absoluut niks mee, genaamd Tiësto, naast het viezige ventje Giel Beelen. En allemaal voetbalgek.

Het is eigenlijk wonderlijk dat het nog best een onderhoudende uitzending was, gisteren, maar dat moet dan gelegen hebben aan een belangrijk onderdeel van de formule, namelijk dat het best een beetje een zootje mag worden.

Wij voetbalhaters zijn de zwijgende minderheid, des te sterker naarmate het wereldkampioenschap nadert. Een kennis die de voetballerij net zo haat als ik, schreef me gisteren: ‘mijn man houdt juist heel veel van die onzin, terwijl hij toch een intelligent mens is. Hij gaat altijd bij vrienden kijken, want hij vindt het deprimerend om als enige in huis joelend voor zo'n wedstrijd te zitten...blij toe.’

Dat is een probleem waar ik ook steeds tegenaan loop: toch intelligente vrienden, collega’s, kennissen, die zich tijdens dat soort kampioenschappen (trouwens ook bij de stomme fietserij, tenniserij en in toenemende mate ook golferij) volledig laten inpakken door dat gedoe, dat toch duidelijk alleen maar bestemd is voor analfabeten en criminelen – te oordelen naar de idioten die voor, tijdens en na de wedstrijden de openbare weg onveilig maken en die tegenwoordig gelukkig iets harder worden aangepakt.

Ik heb best wel eens een wedstrijd op tv gevolgd, dat ga ik niet ontkennen. Meestal de wedstrijden die een soort ‘politieke’ achtergrond hadden, zoals Nederland tegen Duitsland. Maar wat heb je er uiteindelijk aan? Anderhalf uur verveling, anderhalf uur meestal weggegooid omdat de sensatie in de vorm van handgemeen op het veld of veldslagen tussen ME en ‘supporters’ was uitgebleven.

Er is dringend behoefte aan deskundige opvang van ons, de slachtoffers van deze wantoestand.

Maar ik vrees dat de betreffende psychologen voor de tv van de buren zitten te joelen.

___________________

En prompt kreeg ik een e-mail waarin dit opgewonden plaatje. De Neanderthalerkop van de voetballer rechtsboven zegt meer dan duizend columns.

Terug van vakantie

Ongeveer twintig jaar geleden heb ik eens twee wijngaardslakken losgelaten in de tuin. Sindsdien heb ik er soms een terug gezien. De laatste jaren nooit meer. En ineens 'liep' er vanmorgen om negen uur een over het tuinpad. Ik heb hem/haar even voor de foto ik een meer 'sexy' omgeving geplaatst. Terug van een lange vakantie, zullen we maar zeggen.

Nieuw Tsjernobyl

Eigenlijk ben ik ertegen, iedere keer weer te moeten bedenken wat ik deed toen dit of dat gebeurde. Het is begonnen met Kennedy, daar weet ik het nog precies van: ik zat, net vijf maanden getrouwd, op een huurkamer in afwachting van het gereedkomen van het huis. Ik vertrok onmiddellijk per fiets naar de krant en mocht daar het openingsverhaal schrijven. Om half tien de volgende ochtend kwam ik dronken uit de stationsrestauratie van het tweede perron in Nijmegen en de week die daarop volgde was ik nauwelijks weg te branden van de redactie.

Van de moord op Pim Fortuyn weet ik het ook nog.

Maar Tsjernobyl? Daar is ten eerste het probleem dat het ‘nieuws’ pas dagen later bekend werd. En ik geloof dat mijn eerste gedachte was: vind je dat gek, dat komt ervan als je met kernenergie aan de slag gaat. De eerste dagen was er nog de kans op een meltdown, waarbij de centrale naar het centrum van de aarde zou zakken, wat er natuurlijk een betere plaats voor zou zijn geweest dan waar hij nu nog altijd staat.

Daarna volgden we met spanning de tocht van de onzichtbare, onruikbare en onvoelbare wolk over delen van Noord-, Oost- en Midden-Europa. Ik had net sla geplant, en we hebben die later gewoon opgegeten, zij het dan dat we haar extra goed hebben gewassen; dat je dat moest doen had in de krant gestaan en het leek me ook wel aannemelijk. Ineens hoorde je van radioactief jodium en dito cesium, maar het blijft moeilijk om zoiets abstracts als een verongelukte kerncentrale om te zetten in persoonlijk beleid. En al helemaal een halfwaardetijd van 140.000 jaar.

Drie jaar later bezocht ik de Oekraïne, en tijdens een interview met de minister van toerisme (in een statig gebouw aan de Krisjtsjatik in Kiev) kreeg ik te horen dat er vergevorderde plannen waren om toeristen de kerncentrale en het gebied er omheen te laten bezichtigen. Het leek mij wel iets, maar een echte publiekstrekker heeft toch andere kenmerken. Hoe dan ook: we hebben we er daarna nooit meer iets van vernomen.

Voor mij is blijven hangen dat Tsjernobyl (na Sellafield en Three Mile Island) afdoende had bewezen dat kernenergie absoluut fout is, alleen al omdat je een kerncentrale wel uit kunt schakelen, maar dat het risico van een grote ramp daarna net zo groot blijft. Maar samen met de rest van de weldenkende mensheid ging ik over tot orde van de dag.

Maar ja, daarna zijn er maar weinig incidenten geweest; en kernenergie kun je niet ruiken, niet zien, niet voelen; en als je de juiste aspecten buiten beschouwing laat, is het schone energie en als we ergens om zitten te springen dan is het wel dáár om. Minder energie gebruiken is steeds minder ‘een optie’.

Het is zonde dag ik het zeg, maar het wordt tijd voor een nieuw Tsjernobyl. Dan beloof ik te onthouden wat ik tijdens de brand cq explosie precies deed. Als ik daar gelegenheid voor krijg, dat spreekt vanzelf.

___________

En toen kwam daarnet (8.18 uur) ineens het bericht dat het toerisme nog altijd een optie is... Tekst is leesbaar na 'groot klikken'.

Gesneden koek

Was de Tweede Wereldoorlog dan níet begonnen om de holocaust? Maar de holocaust was dan toch minstens het grootste ‘nieuws’ van de Tweede Wereldoorlog; natuurlijk waren bomtapijten, tank- en luchtslagen en als bekroning de atoombom ook allemaal groot nieuws. Maar het idee dat je een bevolkingsgroep kon aanwijzen en opdracht kon geven die groep letterlijk uit te roeien, dat was toch een unieke menselijke vinding die zijn weerga niet kent in de geschiedenis van de mensheid. Te meer ook omdat die ‘groep’ niet eens de negers, de Indianen, de Chinezen of de katholieken waren, maar een groep die ‘joods’ werd genoemd maar die vaak absoluut niets anders met elkaar gemeen hadden dan dat ze via ingewikkeld genealogisch speurwerk aangewezen konden worden als ‘joods’. Dan is het toch niet wonderlijk dat uiteindelijk het idee ontstaat, dat deze ‘vinding’ de oorzaak was van de oorlog.

Toch zou ik de uitgangspunten van het onderzoek van het Nationaal Comité 4 en 5 mei nog wel eens kritisch onder de loep willen houden. Ik bedoel: ik betwijfel de resultaten toch sterk. Jarenlang hebben we het moede hoofd lopen schudden omdat Nederlanders, inclusief leden van de Tweede Kamer, zo verdomde weinig wisten van de geschiedenis van de afgelopen honderd jaar – laat staan van de afgelopen duizend jaar – blijken ze nu ineens in detail op de hoogte, met name van de Tweede Wereldoorlog; de motieven van Hitler, dat is voor Nederlanders plotseling gesneden koek.

Ineens blijkt een vloed van uitstekende historische scripties geproduceerd te worden waarin volop correcte feiten aangaande de gebeurtenissen uit opa’s oorlog worden opgesomd en geïnterpreteerd.

Met permissie: het Nationaal Comité kon toch moeilijk aankomen met de conclusie: ‘Op een paar ouwetjes na die het zelf nog hebben meegemaakt is de Tweede Wereldoorlog volslagen verdwenen uit het geheugen van de mensen; ze halen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog mitsgaders de Spaanse Burgeroorlog, de Koreaanse en de Vietnamese oorlog vrolijk door elkaar en denken dat ‘joden’ voetballers van Ajax zijn’.

Dan kun je namelijk het comité wel meteen even opheffen.

Dan hebben we inderdaad helemaal niks meer dat nog aan de Tweede Wereldoorlog herinnert. En dat kan toch niet de bedoeling zijn.

Journalistieke geplogenheden

Moet je vooral doen: de pers de schuld geven. Scoort altijd. (Dit is ironie, natuurlijk.) Balkenende heeft zich zaterdag in Limburg ‘ironisch’ uitgelaten, toen hij zichzelf ‘stijfburgerlijk’ noemde. En die ironie hebben de kranten niet gemerkt: er waren niet eens journalisten bij en alleen het ANP bracht een berichtje. Nou, dat is me ook wat!

Zeg, Jan-Peter, je moet je toch eens laten bijpraten door deze of gene journalist. (Ik ben er zelf al zeven jaar uit, maar ik ken de geplogenheden nog altijd goed, ik ben ook bereid te adviseren tegen fatsoenlijke betaling.) Op zaterdagmiddag werken journalisten wel, maar lang niet allemaal! Journalisten moeten ook rustig met vrouw en koters naar C1000, Ikea of bos en hei kunnen, dat heeft het CDA toch zeker beloofd. Je kunt niet overal persoonlijk bij zijn. En al helemaal niet op een propaganda-bijeenkomst van de wanhopige premier aller Nederlanders ergens in een dorp in Midden-Limburg, daar nemen we dus rustig een ANP-tje van. Ook al omdat het ANP toch veruit het betrouwbaarste persbureau der Lage Landen is.

Tussen haakjes: als er honderd journalisten op af gekomen waren, dan had JP dáár weer over geklaagd.

Dat in dat ANP-bericht stond dat de opmerkingen van de grote man ‘gekscherend’ bedoeld waren, dat zal menige redacteur met weekenddienst hebben gelezen – en weggelaten uit het ANP-bericht, aan de hand van een gezond principe: zet nooit berichten, zinnen of woorden in de krant die je zelf niet begrijpt.

Gekscheren? Wat wordt daarmee bedoeld dan? Balkenende heeft wel gek háár, maar kun je dat gek geschoren noemen? Dus voor de zekerheid maar weglaten dat woord. De oorzaak van dit gebrek aan kennis van het Nederlands hebben we gisteren mogen vernemen in dit zelfde weblog. Ik vat niet te kort door de bocht samen dat de verantwoordelijkheid voor het gebrek aan kennis van het Nederlands in de boezem van de regering van JP zelf gezocht moet worden, meer in het bijzonder in de boezem van CDA-coryfee en rasechte Limburgse Maria van der Hoeven. Of is die, net als IJzeren Rita, ook al niet verantwoordelijk voor wat haar ambtenaren uitspoken?

Zeg Brun, geplogenheden, dat woord gebruikte je daarnet, wat is dat nu weer? Ik zou zeggen: vraag het eens gekscherend aan Jan-Peter. Die zal er best een ironisch antwoord op weten te geven.

Competentiegericht

Elke dag geheime witte pakken zien is een taak die althans voor mij te hoog gegrepen is. Maar ruiken dat een zaakje stinkt, dat kan ik feilloos.

Neem bijvoorbeeld het bericht van hedenmorgen, dat ze op het vmbo en het mbo (dat zijn vormen van onderwijs) zo’n beetje gestopt zijn met het geven van les in het Nederlands.

Nu wil ik even afzien van mijn stelling dat al sinds mensenheugenis het Nederlands noch enige andere taal nog behoorlijk gedoceerd wordt.

Nee, het gaat om de nieuwe maatregel, en de bewoordingen waarin die vervat zijn. Ze gaan ‘competentiegericht Nederlands geven’. ‘Competentiegericht’ is net zo’n betekenisloos woord als ‘management, epibreren, projectmatig, pro-actief, structureel, organisatie, account, functioneringsgesprek, back office, front office, tools.’

Uit de samenhang begrijp ik dat ‘competentiegericht doceren’ betekent: we staan te figuurzagen en af en toe lullen we daar tussendoor, bij voorkeur niet in het Berbers, Anatolisch of Basji-Boezoeks. ‘Grom! Grol! Graauw!’

En het is ook waar: het Nederlands is al lang niet meer te redden. Of scherper gesteld: het Nederlands spreken is in twee delen uiteen gevallen. Ongeveer één procent van de ingezetenen maakt zich dik over de tussen-n, het Groene en het Witte Boekje, schrijft zelf grotendeels foutloos en heeft minder dan zestig fouten bij het Groot Dictee der Nederlandsche Taal; de overige 99 procent strompelt voort van het ene ‘dan heb ik zoiets van’ naar het andere ‘ik heb last van mijn chlorestol’. Kijk eens naar e-mails die je krijgt en naar bijdragen op allerlei internetforums: af en toe zie je daar nog wel eens een goed gespeld woord of een begrijpelijk geformuleerde zin, de rest is brabbel en wartaal.

Echt een onderwerp waar de Tweede Kamer, die maar zeer ten dele tot eerder genoemde één procent hoort, om ineens van op de achterste poten te staan: ‘Wát, leren die knuppels geen Nederlands meer? Het is een schande! Wij staan hier antiseptisch tegenover!’ En dat moet je reeds ’s morgens vóór half acht op de radio aanhoren. Je dag is dan toch vrijwel onherstelbaar verloren.

Gerard Reve was in de afgelopen zestig jaar een van die zeldzame mensen die niet alleen een perfecte beheersing van het Nederlands aan de dag legde, maar er ook het nodige aan toevoegde waardoor de taal na Reves overlijden mooier en rijker achterbleef. Reve deed het zodanig dat velen er hun eigen taalgebruik door verbeterden.

Maar wat zag de heffe des volks, niet vanuit het onderwijs bekend met aard en wezen van het Nederlands, alleen maar? Dat Reve een vieze vuile flikker was.